Η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου προβλήθηκε σήμερα στο διαγωνιστικό του φεστιβάλ. Και ήταν όσο καλή ελπίζαμε.
Με τον Κόλιν Φάρελ, την Ρέιτσελ Βάις, την Λέα Σειντού και τον Τζον Σι Ράιλι να μην μοιάζουν καθόλου παράταιροι στο σύμπαν του «The Lobster» και την Αγγελική Παπούλια και την Αριάν Λαμπέντ να ανήκουν δικαιωματικά εκεί, η καινούρια πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Έλληνα σκηνοθέτη είναι πρώτα απ’ όλα «μία ταινία του Γιώργου Λάνθιμου».
Αλλά την ίδια στιγμή μία ταινία που εξερευνά λίγο-πολύ τις ίδιες θεματικές (τις αχαρτογράφητες περιοχές της ανθρώπινης φύσης) αλλά ανοίγεται ακόμη περισσότερο τόσο στην θεματική της όσο και στον τρόπο που κοιτάζει το σινεμά. Αν σε κάποιους οι ταινίες του Λάνθιμου έμοιαζαν ερμητικές, «κλειστές», αυτή εδώ ανοίγεται αναμφίβολα σε μία πιο φιλική στο θεατή γλώσσα δίχως όμως να θυσιάζει τίποτα από την τόλμη ή τη διαπεραστικότητά της.
Και καθώς αυτή τη φορά ο Λάνθιμος κι ο συν-σεναριογράφος του Ευθύμης Φιλίππου μιλούν για την πιο κλειστή κοινωνική ομάδα –το ζευγάρι–, δεν διστάζουν να βουτήξουν σε ένα πεδίο που δεν είχαν στ’ αλήθεια εξερευνήσει μέχρι τώρα. Γιατί το «the Lobster» είναι στην ουσία του μία ιστορία αγάπης, ένα βαθιά ρομαντικό στην καρδιά του φιλμ , που όμως δεν διστάζει να κοιτάξει κατάματα την φυλακή ή την σύμβαση που μπορεί να είναι τόσο σχενή όσο η ερωτική σχέση.
Η ιστορία του ξετυλίγεται σε ένα χρόνο που μοιάζει με το τώρα, μόνο που εδώ υπάρχει χώρος μόνο για ζευγάρια. Κάθε μοναχικός άνθρωπος επισκέπτεται ένα ξενοδοχείο όπου έχει 45 μέρες για να βρει ένα ταίρι. Αν δεν τα καταφέρει, θα μεταμορφωθεί σε ζώο. Ισως έτσι, άγριος ελεύθερος στη φύση, τα καταφέρει καλύτερα.
Ο χαρακτήρας του Κόλιν Φάρελ είναι ένας από τους ανθρώπους που βρίσκονται στο ξενοδοχείο, όμως καθώς ο χρόνος του εξαντλείται δίχως να τα καταφέρει να βρει το ταίρι του, αποφασίζει να το σκάσει στο δάσος, εκεί όπου ζουν οι μοναχικοί. Μόνο που εκεί ο έρωτας απαγορεύεται κι εκείνος δυστυχώς θα κατορθώσει να ερωτευτεί εκεί.
Φλερτάροντας με το παράλογο, εμποτίζοντας την ιστορία του με ένα σχεδόν σουρεαλιστικό χιούμορ, διαστρέφοντας ελαφρώς την πραγματικότητα σε κάτι που μοιάζει αλλόκοτο –μα ούτως ή άλλως απόλυτα αναγνωρίσιμο– ο Λάνθιμος κάνει μία ακόμη ταινία που του ανήκει απόλυτα. Που αντλεί από την ίδια δημιουργική φλέβα όπως και οι προηγούμενες του, μα που εξελίσσει το σινεμά του ακόμη περισσότερο.
Ένα φιλμ που, όπως ελπίζαμε, παίζει προφανώς για κάποιο από τα μεγάλα βραβεία, μα που πιο σημαντικά, είναι τόσο καλό όσο θα θέλαμε να είναι!
Μιλώντας στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε την προβολή, ο Λάνθιμος εξήγησε πως το σινεμά του δεν έχει στ’ αλήθεια αλλάξει: «Αυτή η ταινία είναι όπως όλες που έχουμε κάνει μέχρι σήμερα αλλά αυτή τη φορά οι συνεργάτες μου πληρώθηκαν. Κατά τα άλλα είχαμε μεγάλη δημιουργική ελευθερία, κάναμε αυτά που θέλαμε στο όριο που μπορούσαμε. Οι παραγωγοί μου με υποστήριξαν απόλυτα και, ναι, η εμπειρία ήταν διαφορετική λόγω χώρας αλλά η προσέγγιση ίδια». Οσο για τη θεματική του φιλμ ο σκηνοθέτης είπε «δεν θέλω να πω κάτι το ιδιαίτερο ούτε να ζητήσω από κάποιον να γίνει κάτι. Το φιλμ δεν κοροϊδεύει την πίεση που ασκείται στους singles στην κοινωνία μας αλλά εξερευνούμε το πώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το θέμα της αγάπης. Σκεφτόμαστε γιατί ο κόσμος μας είναι έτσι οργανωμένος ώστε κάποιοι να νιώθουν την πίεση και κάποιοι όχι. Περισσότερο θέλουμε να θέσουμε ερωτήματα: είναι οι κανόνες μας λογικοί ή πρέπει να επαναστατήσουμε; Να φτιάξουμε καινούριους;»
Πριν από το «The Lobster», χθες το βράδυ είδαμε μία ακόμη σπουδαία ταινία. Το «Saul’s Son» του Ούγγρου Λάζλο Νέμες είναι ένα σπαρακτικό προσωπικό θρίλερ που διαδραματίζεται στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Ο Σαούλ είναι ένας Εβραίος επιφορτισμένος, όπως πολλοί άλλοι ομοθρησκοί του, με το καθήκον να βοηθούν στην εξόντωση των φυλακισμένων. Να τους οδηγούν στους θαλάμους αερίων, να ξεφορτώνονται τα πτώματα, τα «κομμάτια» όπως οι ναζί τους αποκαλούν.
Μία δουλειά που έχει αποδεχτεί μέσα στον παραλογισμό αυτού που βιώνει, σε έναν κόσμο που μοιάζει και κινηματογραφείται σαν μία αληθινή κόλαση, μέχρι τη στιγμή που ένα από τα πτώματα που θα πρέπει να ξεφορτωθεί είναι αυτό του γιου του. Και τότε ο Σαούλ θα ρισκάρει τα πάντα για να δώσει στο παιδί του το λιγότερο που μπορεί: όχι μία σπρωξιά σε ένα αποτεφρωτήριο ή σε έναν λάκκο αλλά μία κανονική ταφή.
Το φιλμ του Νέμες, που υπήρξε βοηθός του Μπέλα Ταρ αλλά που η κινηματογραφική του γλώσσα δεν συγγενεύει με εκείνον, χτίζει πάνω σε αυτή την συγκλονιστική ιστορία μία αληθινά μεγαλειώδη ταινία που σε στοιχειώνει. Με μία κάμερα που ακολουθεί τον ήρωά του στο ταξίδι του από φρίκη σε φρίκη, οι οποίες όμως μένουν τις περισσότερες φορές εκτός κάδρου, με το sound design και τη δύναμη του μυαλού να κάνουν πολύ καλύτερη δουλειά στο να τι αναπαραστήσουν, το «Saul’s Son» είναι μία μεγαλειώδης ταινία που πιθανότατα πάει για τον φοίνικα.
22°
