«Παράνομοι» μετανάστες και παράτυποι υπουργοί 

Η τελευταία εγκύκλιος του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου -το «ασύλου» είχε πάρει τρίμηνη αναστολή- είναι σαφής: Καταργείται σε όλα τα έγγραφα ο όρος «παράτυπη μετανάστευση», ο οποίος αντικαθίσταται με τον νομικά ακριβή όρο «παράνομη μετανάστευση». Συμπληρώνεται έτσι, και με «νομική» κάλυψη, η νέα κυβερνητική θέση για τον χειρισμό του μεταναστευτικού προβλήματος, η οποία εγκαινιάστηκε με την υπουργοποίηση του Μάκη Βορίδη και επισημοποιήθηκε από τον μετά-ΟΠΕΚΕΠΕ διάδοχό του, Θάνο Πλεύρη. Το δόγμα «Καλύτερος μετανάστης είναι ο κυνηγημένος μετανάστης» γίνεται πλέον επίσημη πολιτική της χώρας και με τη βούλα του νόμου.

Επί υπουργίας Καιρίδη ίσχυε ο χαρακτηρισμός «παράτυποι μετανάστες», ο οποίος είχε ξεσηκώσει κύμα αντιδράσεων από τον σκληρό πυρήνα του κυβερνητικού κόμματος

Λέμε «νέα» θέση γιατί δεν ήταν πάντα, θεωρητικά τουλάχιστον, αυτή η αντίληψη για την αντιμετώπιση των μεταναστών. Επί υπουργίας Καιρίδη ίσχυε ο χαρακτηρισμός «παράτυποι μετανάστες», ο οποίος είχε ξεσηκώσει κύμα αντιδράσεων από τον σκληρό πυρήνα του κυβερνητικού κόμματος. Ο ίδιος ο τότε υπουργός είχε υπερασπιστεί την επιλογή του, δηλώνοντας ότι η συχνή έλλειψη, λόγω των ειδικών καταστάσεων στις χώρες προέλευσής τους, των απαραίτητων νομιμοποιητικών εγγράφων συνιστά παρατυπία, αλλά όχι παρανομία. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος του «ανασχηματισμού» του από τον πρωθυπουργό μετά από μόλις ένα χρόνο παραμονής του στο υπουργείο.

Ο διάδοχός του, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ξεκαθάρισε από νωρίς την άποψή του, σε παρουσίαση βιβλίου στην οποία πήρε μέρος: «Η έλλειψη χαρτιών είναι παρανομία. Παρατυπία θα ήταν να έρθω εδώ σήμερα φορώντας σαγιονάρες». Χρειαζόταν προφανώς μεγαλύτερη σοβαρότητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος, ανάγκη που ικανοποιήθηκε στον επόμενο ανασχηματισμό, με την αξιοποίηση πιο «έμπειρων» στον τομέα αυτό στελεχών. Τόσο η τρίμηνη αναστολή της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου όσο και η πρόταση για κατάργηση της δυνατότητας νομιμοποίησης μεταναστών μετά από επταετή παραμονή στη χώρα, η οποία τελικά αποσύρθηκε, επιβεβαίωσαν την κυβερνητική στροφή.

Οποιαδήποτε έκπτωση στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από πολιτικές δυνάμεις που ομνύουν πίστη στις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας

Το ζήτημα είναι ότι η πολιτική που ακολουθεί η χώρα για την αντιμετώπιση του οξυμένου προβλήματος των μεταναστευτικών ροών έχει επιπτώσεις και σε μια σειρά από άλλες πλευρές της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, και διεθνή αντίκτυπο. Οποιαδήποτε έκπτωση στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από πολιτικές δυνάμεις που ομνύουν πίστη στις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Απαιτούνται θεσμοθετημένοι κανόνες, οι οποίοι να λαμβάνουν υπ’ όψη τους και άλλα προβλήματα, όπως του επίσης οξυμένου δημογραφικού. Από την ιδεοληψία της εξάτμησης των μεταναστών, ας μην περάσουμε στην απάνθρωπη εξόντωσή τους.

Στη χώρα μας γνωρίζουμε καλά ότι όσες φορές οι δημοκρατικές ιδέες υποχώρησαν και ο ρατσισμός δηλητηρίασε την κοινωνία, μόνο τραγωδίες ζήσαμε

Το μεταναστευτικό ζήτημα δοκιμάζει, εδώ και αρκετά χρόνια, τις αντοχές των ευρωπαϊκών κοινωνιών, βοηθώντας τη ρατσιστική ακροδεξιά να ενισχύει συνεχώς τις δυνάμεις της σε όλες σχεδόν τις χώρες. Η εκλογή Τραμπ έγειρε οριστικά την παγκόσμια πλάστιγγα υπέρ των αυταρχικών καθεστώτων, με τα οποία συγχρόνισαν το βήμα τους οι Ηνωμένες Πολιτείες. Στη χώρα μας γνωρίζουμε καλά ότι όσες φορές οι δημοκρατικές ιδέες υποχώρησαν και ο ρατσισμός δηλητηρίασε την κοινωνία, μόνο τραγωδίες ζήσαμε. Η επώδυνη εμπειρία της Χρυσής Αυγής είναι ακόμα νωπή. Η μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα κρίσιμο εθνικό, οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα και όχι ως τομέας επίδειξης πυγμής από υπουργούς για λόγους εσωτερικής -και εσωκομματικής- κατανάλωσης.