Mάριος Θεμιστοκλέους: Ο Υφυπουργός Υγείας μιλάει στην Athens Voice για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης και τα social media
Στις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στο πολύπαθο ΕΣΥ, στην πρόοδο που έχει σημειωθεί από το μακρινό πλέον 2019, και στα... ρουσφέτια αναφέρεται ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους. Γιατρός ο ίδιος, σημειώνει την τεράστια συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης πλέον και τα νοσοκομεία όπου χρησιμοποιείται, ενώ δεν παραλείπει να μας μιλήσει για την καθημερινότητά του.
«Το ΕΣΥ έχει προβλήματα, πολλά και διαχρονικά. Και αυτό δεν είναι εθνική ιδιαιτερότητα, αλλά αποτελεί κοινό παρανομαστή για κάθε χώρα. Αυτή είναι η αλήθεια! Όπως αλήθεια είναι ότι για πρώτη φορά από συστάσεώς του υλοποιείται ένα τόσο ευρύ πρόγραμμα ενίσχυσης και βελτίωσής του, όπως το σημερινό», σημειώνει ο Μάριος Θεμιστοκλέους μεταξύ άλλων. Ενώ στο ζήτημα των social media τονίζει χαρακτηριστικά: «Η ενημέρωση είναι σημαντική. Αρκεί να μην καθορίζει, βέβαια, τη δράση και τις αποφάσεις μας. Το έργο μας κρίνεται πάντα στις πραγματικές αλλαγές. Γι’ αυτό και προσωπικά “κάνω like” στο να είμαι χρήσιμος, από το να είμαι αρεστός».
Το πρόβλημα του ΕΣΥ ποιο είναι τελικά; Συνεχώς ακούμε για ελλείψεις προσωπικού, κακή οργάνωση, υποβαθμισμένες υποδομές
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, σε σχέση με τους περισσότερους τομείς της Πολιτείας, έχει τρεις βασικές ιδιαιτερότητες: Εξυπηρετεί καθημερινά τους περισσότερους πολίτες, βρίσκεται μέρα νύχτα σε συνεχή λειτουργία και έχει να κάνει με το πολυτιμότερο αγαθό μιας κοινωνίας. Την υγεία. Εύλογο είναι, επομένως, η ρητορική γύρω από τη λειτουργία του διαχρονικά να εργαλειοποιείται από τα κόμματα, η αλήθεια να αποκρύπτεται ή να λέγεται η μισή και κάποια μεμονωμένα περιστατικά –που αναπόφευκτα θα συμβούν– να επιχειρείται να γενικευθούν.
Η πραγματικότητα σήμερα, όμως, είναι μία: Δεν υπάρχει νοσοκομείο στο οποίο να μην εκτελούνται έργα ανακαίνισης –και μάλιστα ενώ βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία– και δεν υπάρχει νοσοκομειακή δομή στη χώρα που να μην έχει σημαντικά ενισχυμένο αριθμό προσωπικού, αλλά και προϋπολογισμού, σε σχέση με το 2019. Ας μιλήσουμε, λοιπόν, ξεκάθαρα και τεκμηριωμένα: Σήμερα, το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει το περισσότερο προσωπικό που είχε ποτέ, υλοποιεί με τολμηρά βήματα όλες τις αυτονόητες μεταρρυθμίσεις που για χρόνια άφηνε με ατολμία στις καλένδες και στο τραπέζι των συζητήσεων και λαμβάνει τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση.
Πάνω σε αυτή μας την προσπάθεια, είμαι αποφασισμένος να ακούσω την κάθε κριτική. Προσωπικά την εκλαμβάνω και ως ένα χρήσιμο εργαλείο διαρκούς βελτίωσης. Αρκεί, όμως, να είναι καλόπιστη. Να υπηρετεί, δηλαδή, την αλήθεια και όχι τη σκοπιμότητα.
Κάθε φορά που διευκολύνεις κάποιον «γνωστό», αδικείς κάποιον ανώνυμο –αλλά ισότιμο– συμπολίτη μας. Κι αυτό δεν είναι δίκαιο.
Εσείς έχετε εργαστεί ως γιατρός σε δημόσια νοσοκομεία. Έχοντας γνώση και πείρα, τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που επείγει να γίνει στη δημόσια υγεία;
Το ΕΣΥ έχει προβλήματα, πολλά και διαχρονικά. Και αυτό δεν είναι εθνική ιδιαιτερότητα, αλλά αποτελεί κοινό παρανομαστή για κάθε χώρα. Αυτή είναι η αλήθεια! Όπως αλήθεια είναι ότι, για πρώτη φορά από συστάσεώς του, υλοποιείται ένα τόσο ευρύ πρόγραμμα ενίσχυσης και βελτίωσής του, όπως το σημερινό. Που το κάνει ήδη πιο προσβάσιμο, πιο σύγχρονο και πιο λειτουργικό. Για όλους. Με σύγχρονους χώρους νοσηλείας, αλλά και με ενισχυμένο προσωπικό. Με διαρκή ενίσχυση του ιατροτεχνολογικού του εξοπλισμού, αλλά και με ψηφιοποίηση ολοένα και περισσότερων διαδικασιών. Η απάντηση, επομένως, στην ερώτησή σας είναι μία: Χρειάζεται σχέδιο και όραμα. Το πρώτο προϋποθέτει να έχεις πλήρη εικόνα των δυνατοτήτων και των αδυναμιών σου. Το δεύτερο προϋποθέτει να έχεις συγκεκριμένη και ρεαλιστική στόχευση για το πού θέλεις να πας την επόμενη ημέρα. Και αυτό κάνουμε σήμερα.
Πώς απαντάτε λοιπόν στους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης που λέει ότι το ΕΣΥ καταρρέει;
Σε ορισμένα κοινωνικά πεδία ζωτικής σημασίας, όπως η υγεία, η παιδεία, η Δικαιοσύνη, πιστεύω ότι χρειάζεται σύνθεση απόψεων και όχι στείρα αντιπαράθεση και αδιέξοδοι μηδενισμοί. Γιατί, εκείνο που έχει σημασία για τους πολίτες είναι να πάμε μπροστά. Την καλύτερη απάντηση στις αιτιάσεις που είπατε, άλλωστε, νομίζω τη δίνουν τα στοιχεία που σας παρέθεσα. Τη δίνει η ίδια η πραγματικότητα! Σε προσωπικό επίπεδο, τέτοιοι ισχυρισμοί με λυπούν. Επειδή, είτε ως γιατρός, είτε ως υφυπουργός Υγείας τα τελευταία χρόνια, το ΕΣΥ αποτελεί το δεύτερό μου σπίτι. Την ευρύτερη οικογένειά μου. Θα συνέστηνα, λοιπόν, σε ορισμένους να μην τοποθετούνται δημόσια για το «ΕΣΥ» με έναν τρόπο που υπηρετεί ματαιόδοξα μόνο το πολιτικό «εγώ» τους.
Πώς ενσωματώνεται η τεχνητή νοημοσύνη στο ΕΣΥ και ποιες είναι οι προοπτικές της για το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης;
Για το Υπουργείο Υγείας η τεχνητή νοημοσύνη δεν αποτελεί μελλοντική προοπτική, αλλά απτή πραγματικότητα που ήδη αξιοποιείται. Και που ήδη γίνεται μέρος της καθημερινής λειτουργίας του ΕΣΥ. Έχουμε ήδη ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα σε νοσοκομεία όπως ο «Άγιος Σάββας» και το Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας, όπου η τεχνολογία χρησιμοποιείται για να βελτιώσουμε τη διαχείριση των ασθενών, τον προγραμματισμό χειρουργείων και την παρακολούθηση της πορείας τους. Με τον ίδιο τρόπο την αξιοποιούμε και για τη διασφάλιση των πόρων –ας μην ξεχνάμε πως μιλάμε για το υστέρημα των πολιτών– και τον εντοπισμό φαινομένων υπερσυνταγογράφησης. Και, φυσικά, θα επεκτείνουμε τη χρήση της και σε άλλους τομείς. Δεν αντιμετωπίζουμε το μέλλον φοβικά, αλλά με αποφασιστικότητα. Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε τη ζωή των ασθενών και να διευκολύνουμε τους επαγγελματίες υγείας.
Σε προσωπικό επίπεδο, μιλήστε μας για το καθημερινό σας πρόγραμμα.
Η ημέρα ξεκινά πολύ νωρίς – από τις πρώτες πρωινές ώρες βρίσκομαι ήδη σε συσκέψεις, σε επισκέψεις σε δομές υγείας, σε διαρκή επικοινωνία με φορείς και συνεργάτες. Τα τηλέφωνα, η επεξεργασία στοιχείων, ο συντονισμός δράσεων και παρεμβάσεων είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Μέσα σ’ αυτό το έντονο και απαιτητικό πρόγραμμα, φροντίζω να διατηρώ μια σταθερή ρουτίνα άσκησης μέσα στην εβδομάδα – όχι μόνο για λόγους φυσικής κατάστασης, αλλά και για να διατηρώ πνευματική ισορροπία. Και φυσικά, η πιο ευχάριστη «διακοπή» της ημέρας είναι τα μηνύματα που μου στέλνουν τα παιδιά. Είναι ένα πρόγραμμα έντονο, αλλά γεμάτο νόημα – κι αυτό κάνει κάθε βράδυ να κλείνει με το αίσθημα ότι η ημέρα είχε ουσία και παραγωγικότητα.
Προλαβαίνετε να ενημερωθείτε ή να κοιτάξετε τα σόσιαλ μίντια;
Φυσικά. Και πρέπει να γίνεται. Είναι ένα πολύ χρήσιμο και συνάμα άμεσο εργαλείο για να αντιλαμβάνεσαι τις τάσεις της κοινωνίας. Ο πολιτικός προέρχεται από την κοινωνία. Δεν πρέπει να ζούμε σε γυάλινο κλουβί. Πάντα οι πολίτες έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Στα πάντα. Η ενημέρωση είναι σημαντική. Αρκεί να μην καθορίζει, βέβαια, τη δράση και τις αποφάσεις μας. Το έργο μας κρίνεται πάντα στις πραγματικές αλλαγές. Γι’ αυτό και προσωπικά “κάνω like” στο να είμαι χρήσιμος, από το να είμαι αρεστός.
Υπάρχουν περιπτώσεις που σας παίρνουν τηλέφωνο για «ρουσφέτια»;
Φυσικά. Ζούμε στην ελληνική πραγματικότητα – δεν είμαστε αποκομμένοι από την κοινωνία. Το ρουσφέτι είναι μια παθογένεια που δεν γεννήθηκε από το πουθενά· ήταν το αποτέλεσμα ενός κράτους που για δεκαετίες καλλιέργησε την αίσθηση ότι αν δεν έχεις «μπάρμπα στην Κορώνη», δεν έχεις τύχη. Αυτή η κουλτούρα δεν μου ταιριάζει – και πιστεύω ότι δεν τιμά ούτε τον πολίτη ούτε τη δημόσια διοίκηση. Γι’ αυτό και για μένα η πραγματική “εξυπηρέτηση” δεν είναι να κάνεις το ρουσφέτι, αλλά να καταργήσεις την ανάγκη του. Να οικοδομήσουμε ένα σύστημα που να λειτουργεί το ίδιο για όλους, χωρίς εξαιρέσεις και πίσω πόρτες.
Πρέπει να το λέμε καθαρά: κάθε φορά που διευκολύνεις κάποιον «γνωστό», αδικείς κάποιον ανώνυμο –αλλά ισότιμο– συμπολίτη μας. Κι αυτό δεν είναι δίκαιο.
Πώς φαντάζεστε το ΕΣΥ σε 25 χρόνια;
Σύγχρονο, άμεσο, προσβάσιμο, ποιοτικό. Για όλους. Αν συνεχίσουμε στον δρόμο που έχουμε χαράξει, τότε μπορούμε να έχουμε ένα ΕΣΥ που θα είναι αντάξιό μας.
15°
