Συμβούλιο της Επικρατείας: Συνταγματικός ο νόμος Πιερρακάκη για τα μη κρατικά πανεπιστήμια
Γεγονός είναι το πρώτο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στην Ελλάδα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς ο νόμος 5094/24 που έφερε την υπογραφή του Κυριάκου Πιερρακάκη για τα μη κρατικά πανεπιστήμια κρίνεται συνταγματικός.
Το ΣτΕ με 18 «ναι» έναντι 8 «όχι» έκρινε ότι η δημιουργία ιδιωτικού Πανεπιστημίου είναι σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο, ενώ προσθέτουν στην απόφασή τους ότι «δεν παραβιάζονται οι Συνταγματικές αρχές και το άρθρο 16».
Κατά της συνταγματικότητας του νόμου είχαν προσφύγει η ΠΟΣΔΕΠ, επτά πανεπιστημιακοί και ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, υπό την ιδιότητα του πανεπιστημιακού.
Η ανακοίνωση του ΣτΕ
Στις 2.6.2025 και 13.6.2025 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας συνήλθε σε διασκέψεις υποθέσεων σχετικών με την εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα Παραρτημάτων - Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ). Οι υποθέσεις αυτές συζητήθηκαν κατά τη δικάσιμο της 11.4.2025, προκειμένου να επιλυθούν τα ζητήματα συνταγματικότητας και συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο των διατάξεων του ν. 5094/2024.
Α. Οι διατάξεις των παρ. 5 και 8 του άρθρου 16 του Συντάγματος, ενόψει και του σκοπού τους, που συνίσταται στην παροχή υψηλού επιπέδου ανώτατης εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 16, η οποία κατοχυρώνει την ελευθερία της εκπαίδευσης και την ακαδημαϊκή ελευθερία, ερμηνεύονται - σύμφωνα και με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 28 του Συντάγματος αλλά και επί τη βάσει των αρχών της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της καλόπιστης συνεργασίας των κρατών μελών (αρ. 2 και 4 παρ.3 ΣΕΕ) - σε αρμονία με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ειδικότερα, οι ως άνω συνταγματικές διατάξεις ερμηνεύονται ενόψει των νεότερων νομοθετικών και νομολογιακών δεδομένων του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αφορούν την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης (αρ. 165 ΣΛΕΕ), την ελευθερία εγκατάστασης (αρ. 49 ΣΛΕΕ), καθώς και το θεμελιώδες δικαίωμα ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σεβασμό των δημοκρατικών αρχών (αρ. 14 παρ. 3 του Χάρτη). Επί τη βάσει των ανωτέρω, δεν αποκλείεται κατά το Σύνταγμα η ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων προερχομένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από χώρα συμβεβλημένη στην GATS, κατά τους όρους ειδικού νόμου, με τον οποίον διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο σπουδών και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία.
Κατόπιν τούτων, απορρίπτονται, κατά πλειοψηφία, τρεις αιτήσεις ακυρώσεως που έχουν ασκηθεί από Καθηγητές Α.Ε.Ι. και την ΠΟΣΔΕΠ.
Β. Το σύστημα του ως άνω νόμου, ως προς τους όρους αδειοδότησης και λειτουργίας, δεν εισάγει υπέρμετρους περιορισμούς στην ελευθερία εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ). Κατόπιν τούτου, απορρίπτεται, κατά πλειοψηφία, αίτηση ακυρώσεως των κολλεγίων.
Δυστυχώς, η χώρα οδεύει σε ένα ακόμα εφιαλτικό αδιέξοδο. Το πολιτικό προσωπικό έχει διαγράψει από τη μνήμη του τα χρόνια και τις σκληρές συνέπειες της κρίσης.
13°
