Σπύρος Πέγκας: Nα κάνουμε τη Θεσσαλονίκη μια πόλη όπου αξίζει να ζεις

Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις στα πανεπιστήμια του Φράιμπουργκ και του Μονάχου. Εργάστηκε στο γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στις Βρυξέλλες και επιστρέφοντας στη Θεσσαλονίκη ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση Galerie Ντόρα Πέγκα, εξελίσσοντάς την από μία τοπική επιχείρηση χειροποίητων χαλιών σε μία πανελλήνιας εμβέλειας εταιρεία. Με την εμπειρία που του έδωσαν οι θέσεις του αντιδημάρχου στη διοίκηση του Γιάννη Μπουτάρη, με στόχο να δημιουργήσει μια πόλη συμπεριληπτική, που θα αποτελεί κόμβο καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, ο Σπύρος Πέγκας διεκδικεί την εμπιστοσύνη και την ψήφο των συμπολιτών του για τη δημαρχία Θεσσαλονίκης και δίνει τις απαντήσεις του για τα ερωτήματα και τα προβλήματα που απασχολούν την πόλη.

Λένε ότι οι ικανοί ηγέτες μπορούν να ιεραρχήσουν σωστά τα προβλήματα. Ποιο θα λέγατε ότι είναι το Top 10 των ζητημάτων που αντιμετωπίζει η πόλη αυτή τη στιγμή;
Το κυριότερο πρόβλημα είναι η εγκατάλειψη, η έλλειψη νοιαξίματος και φροντίδας για την πόλη. Από εκεί αρχίζουν όλα. Καθαριότητα, δημόσιος χώρος, κυκλοφοριακό, πράσινο και πολιτικές ανάπτυξης και εξωστρέφειας είναι το Τop 5 που ξεχωρίζω εγώ. Η Θεσσαλονίκη είναι πιο βρόμικη από ποτέ. Οι άνθρωποι που μετακινούνται με τη δημόσια συγκοινωνία υφίστανται απίστευτη ταλαιπωρία. Σκεφτείτε ότι μια πόλη του ενός εκατομμυρίου εξυπηρετείται από μόλις διακόσια λεωφορεία και το χρονοδιάγραμμα παράδοσης του μετρό συνεχώς μετατίθεται. Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη ούτε για αυτούς που χρησιμοποιούν αυτοκίνητο. Το κυκλοφοριακό είναι οξύ πρόβλημα και τα επόμενα τέσσερα χρόνια, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του flyover, η κατάσταση θα χειροτερέψει, αν δεν ενισχυθεί η δημόσια συγκοινωνία και αν δεν προωθηθούν πολιτικές βιώσιμης κινητικότητας. Στον δημόσιο χώρο υπάρχει μια εικόνα ασυδοσίας, με κάθε λογής εμπόδια, με διπλοπαρκαρισμένα οχήματα, μηχανάκια ή ακόμα και αυτοκίνητα στους πεζοδρόμους. Οι σχολικές αυλές στα δημόσια σχολεία είναι παρατημένες και υπάρχουν πολύ λίγα πάρκα και παιδικές χαρές. Έχουμε τη χειρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, κι όμως ο δήμαρχος προχωρά σε μαζικές κοπές δέντρων. Ως προς την εξωστρέφεια, η πόλη πήγε πολλά βήματα πίσω. Η σημερινή διοίκηση όχι μόνο δεν έχτισε πάνω σε όλα όσα πετύχαμε στον τουρισμό στα εννέα χρόνια της διοίκησης Μπουτάρη, αλλά διέλυσε ακόμη και τη Διεύθυνση Τουρισμού.

Έχετε εμπειρία στον Δήμο Θεσσαλονίκης κι έχετε δώσει δείγματα γραφής. Ως αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού και αργότερα ως αντιδήμαρχος Τουρισμού και Διεθνών Σχέσεων συμβάλλατε –κατά γενική ομολογία– στο να αλλάξει η πολιτιστική και τουριστική εικόνα της πόλης. Τι πιστεύετε ότι άλλαξε μετά τη λήξη της θητείας σας;
Ήμουν αντιδήμαρχος της διοίκησης Μπουτάρη από την πρώτη μέχρι την τελευταία ημέρα, για σχεδόν εννέα χρόνια. Κάναμε πολλά ωραία πράγματα. Αν ξεχωρίζω κάτι από τα πρώτα χρόνια είναι ότι συσπείρωσα γύρω μου τους νέους, εμπνευσμένους και δημιουργικούς ανθρώπους της πόλης και μαζί φέραμε τη μεγάλη αλλαγή στην πολιτιστική πολιτική και στην κουλτούρα της πόλης. Με την πολιτική εξωστρέφειας και ανάπτυξης που ασκήσαμε, μέσω της «Διπλωματίας Πόλεων», η Θεσσαλονίκη μπήκε στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, άρχισε να αποκτά τουριστικό ρεύμα. Έγιναν επενδύσεις, άνοιξαν δουλειές… Αισθάνομαι περήφανος που την περίοδο της οικονομικής κρίσης κρατήσαμε στην πόλη νέες και νέους επαγγελματίες και εργαζόμενους. Μετά την ολοκλήρωση της θητείας μας ήρθε ο κ. Ζέρβας να αποδομήσει όλα όσα κάναμε, αμφισβήτησε το «άνοιγμα της πόλης». Τον θυμάμαι να δηλώνει «Βρείτε μου έναν Αμερικανό τουρίστα στη Θεσσαλονίκη», κι ας τον διέψευδαν τα στατιστικά στοιχεία. Δεν έκανε τίποτα για να συνεχίσει τη «Διπλωματία των πόλεων», κι αυτό επίσης αποτυπώθηκε στα στατιστικά του τουρισμού στη Θεσσαλονίκη.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε, αν εκλεγείτε δήμαρχος Θεσσαλονίκης;
Η πλατεία Ελευθερίας θα γίνει ένα πράσινο πάρκο μνήμης. Είναι ένα μέρος με τεράστιο συμβολικό βάρος γιατί εκεί βασανίστηκαν χιλιάδες Θεσσαλονικείς Εβραίοι. Είναι μια πλατεία που επί επτά δεκαετίες λειτουργούσε ως χώρος στάθμευσης. Πρέπει επιτέλους να αποδώσουμε την οφειλόμενη τιμή στη μνήμη των συμπολιτών μας και πρέπει να επιτέλους να ξαναδώσουμε το χαρακτήρα της πλατείας σε αυτό τον κοινόχρηστο χώρο που ανήκει στους Θεσσαλονικείς. Δεν θέλουμε να προσελκύσουμε περισσότερα αυτοκίνητα στο κέντρο, θέλουμε να δώσουμε περισσότερο χώρο στους πεζούς και να ενισχύσουμε τη βιώσιμη κινητικότητα.

Ποιο είναι το σημαντικότερο πολιτικό δίδαγμα που μάθατε δίπλα στον Γιάννη Μπουτάρη;
Ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν ανοικτός σε νέες ιδέες, ήταν τολμηρός και γενναιόδωρος, έδινε ευκαιρίες στους συνεργάτες του. Ένας από αυτούς ήμουν κι εγώ! Το ίδιο σκοπεύω να πράξω και εγώ με τους δικούς μου συνεργάτες.

Μπορείτε να μας πείτε συγκεκριμένα πώς μπορεί να αλλάξει η εικόνα μποτιλιαρίσματος στο κέντρο της πόλης; Μια εικόνα που δεν κατάφερε να αλλάξει ούτε η δημαρχία Μπουτάρη.
Τo κυκλοφοριακό δεν πατάς ένα κουμπί και το λύνεις. Είναι πολυπαραγοντικό πρόβλημα, εμπλέκονται διαφορετικοί φορείς και οργανισμοί. Καταρχάς, όταν δεν έχεις δημόσια συγκοινωνία –και αυτή τη στιγμή ο ΟΑΣΘ δεν έχει ούτε οδηγούς, ούτε λεωφορεία, ενώ το μετρό θα παραδοθεί τέλη 2024– δεν μπορείς να περιμένεις ότι ο κόσμος δεν θα χρησιμοποιήσει το αυτοκίνητό του. Εμείς από την πλευρά μας σκοπεύουμε να κάνουμε πιο εύκολη τη μετακίνηση για τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τους ποδηλάτες και τους πεζούς, με επέκταση των λεωφορειοδρόμων πλήρους και αποκλειστικής κυκλοφορίας, με περισσότερους ποδηλατόδρομους, με πεζοδρομήσεις και δρόμους ήπιας κυκλοφορίας. Θα προχωρήσουμε σε αναθεώρηση της σύμβασης ελεγχόμενης στάθμευσης και σε επικαιροποίηση του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.

Ποια είναι η άποψή σας για τον εναέριο οδικό άξονα υψηλών προδιαγραφών, την Υπερυψωμένη Ταχεία Λεωφόρο aka Flyover που θα κατασκευαστεί στην Ανατολική Περιφερειακή Οδό;
Γενικά, εντυπωσιάζομαι με τους τίτλους των έργων που επιλέγονται κεντρικά για πιθανά μεγάλα έργα στη Θεσσαλονίκη: Υποθαλάσσια Αρτηρία, Flyover! Δεν τα ακούμε –και φυσικά δεν τα έχουμε δει–  πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Ειδικότερα τώρα, το flyover θα μπορούσε να αποσυμφορήσει μακροπρόθεσμα την περιφερειακή οδό, αλλά στο μεταξύ o κυκλοφοριακός φόρτος που θα μεταφερθεί στην πόλη θα την στραγγαλίσει για τα επόμενα 4-5 χρόνια. Επίσης, με προβληματίζει το γεγονός ότι για να κατασκευαστεί το έργο θα επιτραπεί η υλοτόμηση δέντρων σε επιπλέον 82 στρέμματα του Σέιχ Σου.

Μπορεί να γίνει η Θεσσαλονίκη μία smart city χωρίς να ακούγεται η ερώτηση σαν ανέκδοτο;
Σαφέστατα! Το 2015, όταν ήμουν Αντιδήμαρχος Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο Επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας της Ε.Ε., Γκίντερ Έτινγκερ τουίταρε «Αν θέλετε να πετύχετε στην τοπική ηλεκτρονική διακυβέρνηση, κάντε το όπως η Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη δείχνει τον δρόμο». Κι αυτό δεν ήταν ανέκδοτο. Η Θεσσαλονίκη ήταν μέσα στις τρεις ελληνικές πόλεις με τη μεγαλύτερη πρόοδο στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και στα ανοιχτά δεδομένα. Την τετραετία 2019-2023 σημειώθηκε στασιμότητα και σε αυτό το πεδίο. Ως αυριανή διοίκηση του δήμου θέτουμε σε πρώτη προτεραιότητα την ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού στις υπηρεσίες του δήμου και δίνουμε έμφαση στην επανεκκίνηση και ανανέωση του κεντρικού αποθετηρίου ανοικτών δεδομένων (Open Data Portal) του Δήμου, με στόχο τη διαρκή διάθεση ανοικτών δεδομένων στους πολίτες. Σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε έναν ψηφιακό πίνακα ελέγχου (dashboard), που θα παρέχει στους πολίτες μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης της πόλης σε θέματα όπως η κυκλοφορία, η κατάσταση του περιβάλλοντος και η καθαριότητα.

Βρεθήκατε στα κοινά σε περιόδους κρίσεων. Με ποιους τρόπους σχεδιάζει η παράταξη «Θεσσαλονίκη για Όλους» την κοινωνική της πολιτική ως υποψήφια δημοτική αρχή;
Βρεθήκαμε αντιμέτωποι όχι μόνο με την οικονομική κρίση αλλά και την προσφυγική κρίση. Οι ανάγκες ήταν πολύ μεγάλες και οι διαθέσιμοι πόροι λίγοι. Παρά τις δυσκολίες στήσαμε από το μηδέν ένα δίκτυο κοινωνικής προστασίας για τους ευάλωτους, τους άστεγους, τις κακοποιημένες γυναίκες… Δυστυχώς οι κοινωνικές δομές του δήμου έχουν τα τελευταία τέσσερα χρόνια παραμεληθεί και αφεθεί στην τύχη τους. Την έλλειψη φροντίδας που τη βλέπουμε παντού στην πόλη, την βιώνουν ακόμα πιο έντονα οι ευάλωτοι άνθρωποι που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Με θυμώνει πολύ ότι τα τελευταία δυόμισι χρόνια έξι άστεγοι πέθαναν στον δρόμο, ότι το ΚΔΑΠΑμέα του δήμου σφραγίστηκε, ότι το δημόσιο σχολείο είναι σαν φυλακή. Για εμάς η προστασία των ευάλωτων συμπολιτών μας, των ανθρώπων της Τρίτης Ηλικίας και των Ατόμων με Αναπηρία καθώς και των οικογενειών τους αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.

Έχετε τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, τη στήριξη του Γιάννη Μπουτάρη και προσφάτως αποκτήσατε και τη στήριξη της παράταξης «Ώρα Θεσσαλονίκης» του Σάκη Τζακόπουλου, ιστορικού στελέχους της ΝΔ στην πόλη. Πόσο πολυσυλλεκτικά αντιλαμβάνεστε το ψηφοδέλτιο της παράταξης «Θεσσαλονίκη για Όλους»;
Να συμπληρώσω και την Οικολογία - Αλληλεγγύη και τον Μιχάλη Τρεμόπουλο. Η συμπόρευσή μας με αυτές τις δύο αυτοδιοικητικές παρατάξεις προήλθε από προγραμματική σύγκλιση. Έτσι, και μαζί με τον αρχικό πυρήνα της δικής μας ομάδας, στη «Θεσσαλονίκη για Όλους» έχουμε ανθρώπους που προέρχονται από τον χώρο της αριστεράς και της οικολογίας, που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί, κεντρώοι ή φιλελεύθεροι. Κάποιοι δεν είχαν πιο πριν καμία εμπλοκή με τα κοινά, άλλοι έχουν δεσμούς με τα κόμματα από τον ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και τη ΝΔ. Όλους μας ενώνει η αγάπη και το νοιάξιμο για την πόλη. Οι διαφορετικές αφετηρίες του καθενός και της καθεμιάς είναι τελικά ο πλούτος μας. Τα κομματικά κοστούμια μένουν εκτός του σχεδιασμού μας.

Έχετε κάποια άλλη πόλη ως πρότυπο για τη δημαρχία της Θεσσαλονίκης κι αν ναι ποια;
Δυστυχώς τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια η Θεσσαλονίκη έμεινε στάσιμη, κι ενώ διατέθηκαν πόροι από την κεντρική κυβέρνηση δεν απορροφήθηκαν. Την ίδια ώρα άλλες, μικρότερες πόλεις, όπως τα Ιωάννινα ή η Λάρισα, κατάφεραν να αξιοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό τους πόρους που είχαν στη διάθεσή τους και να δημιουργήσουν μικρά θαύματα. Η Θεσσαλονίκη έμεινε πίσω στον ανταγωνισμό των πόλεων όχι μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και σε εθνικό. Η Θεσσαλονίκη αν καταφέρει να ορίσει τη μοίρα της με έναν θετικό τρόπο θα είναι η ίδια μια πόλη πρότυπο.

Ποια από τις ιδέες που σας έχουν υποβάλλει οι πολίτες στην ειδική φόρμα επικοινωνίας στο thessalonikigiaolous.gr σας φάνηκε ενδιαφέρουσα και υλοποιήσιμη;
Όταν θέσαμε την πλατφόρμα σε λειτουργία δεν ξέραμε αν θα βρει ανταπόκριση. Περιμέναμε ότι θα διαβάζαμε σχόλια κυρίως για την κατάσταση με την καθαριότητα. Τελικά λάβαμε πολλά σχόλια για τη φροντίδα των αδέσποτων ζώων και την πλήρη απουσία χώρων παιχνιδιού για ζώα συντροφιάς. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα μόνο πάρκο σκύλων, στη Νέα Παραλία, το οποίο είναι σε πολύ κακή κατάσταση, είναι σχεδόν επικίνδυνο. Μας έστειλαν, λοιπόν, αρκετές ιδέες και καλές πρακτικές από άλλες πόλεις του κόσμου για το πώς μπορούν μικροί χώροι να μετατραπούν σε χώρους παιχνιδιού για τα σκυλιά. Το πώς μία πόλη αντιμετωπίζει (και) τα ζωάκια που την κατοικούν, είναι κομμάτι της ταυτότητάς της.

Τι νέο πιστεύετε πως μπορείτε να φέρετε στην πόλη ως δήμαρχος Θεσσαλονίκης;
Έχω την εμπειρία, το όραμα και το σχέδιο που χρειάζεται για να βγει η Θεσσαλονίκη από την παρακμή, να γίνει μια πόλη πράσινη, σύγχρονη και προσβάσιμη, μια πόλη με ποιότητα ζωής. Στη «Θεσσαλονίκη για Όλους» έχουμε νέους ανθρώπους με καινοτόμες ιδέες και ανθρώπους με εμπειρία και βαθιά γνώση των προβλημάτων της πόλης. Μέσα από τη σύνθεση απόψεων και με σύμμαχό μας την κοινωνία των πολιτών θα τα καταφέρουμε να κάνουμε τη Θεσσαλονίκη μια πόλη όπου αξίζει να ζεις.