Διάσκεψη διαγραφής χρέους: το νέο «λεφτά υπάρχουν»

Όταν ρωτούνται τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ για το πώς σκέφτονται να αντιμετωπίσουν το οικονομικό πρόβλημα της χώρας απαντούν ότι θα πρέπει να γίνει μια διεθνής διάσκεψη που θα διαγράψει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους των χωρών του ευρωπαϊκού νότου. Η διάσκεψη αυτή, λένε, θα πρέπει να γίνει στα πρότυπα της διάσκεψης του Λονδίνου το 1953 που ρύθμισε τα χρέη της ηττημένης και διαιρεμένης Γερμανίας.

Η διάσκεψη εκείνη οργανώθηκε από τους δυτικούς συμμάχους νικητές του πολέμου με σκοπό να ενισχυθεί η οικονομία της Δυτικής Γερμανίας που βρισκόταν υπό τον έλεγχό τους. Η ενδυνάμωση της χώρας είχε μεγάλη σημασία για τον δυτικό κόσμο καθώς ήταν σε εξέλιξη ο ψυχρός πόλεμος. Η ρύθμιση των χρεών με διαγραφή μέρους τους έγινε με πρωτοβουλία των δανειστών για να διασφαλιστούν στρατηγικές τους επιδιώξεις.

Σήμερα για να γίνει η διάσκεψη που συζητάμε θα πρέπει τα εμπλεκόμενα μέρη να δεχθούν να πάρουν μέρος σε αυτή. Όμως καμία πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να προσέλθει σε μια τέτοια διάσκεψη. Δεν υπάρχει κανείς λογικός άνθρωπος που να πιστεύει ότι η Ελλάδα μπορεί να υποχρεώσει χώρες ή διεθνείς οργανισμούς να συμμετέχουν σε μια διαδικασία χωρίς τη θέλησή τους.

Καθώς είναι αδύνατο να διαγραφούν τα δάνεια του ΔΝΤ και δεν μπορούν να ξανακουρευτούν τα ομόλογα που κουρεύτηκαν το 2012, το μέρος του χρέους που επιδέχεται μείωση είναι τα δάνεια των χωρών της ευρωζώνης. Φυσικά, κάθε μείωση του χρέους είναι καλοδεχούμενη, αλλά η μείωση του δικού μας χρέους σημαίνει αύξηση του χρέους κάθε μιας από τις χώρες που μας δάνεισαν. Ανάμεσά τους είναι χώρες , όπως το Βέλγιο, που έχουν μεγάλο χρέος και προσπαθούν εδώ και χρόνια να το μειώσουν. Πώς η εκεί κυβέρνηση, που επέβαλε μέτρα λιτότητας για να προκύψουν πρωτογενή πλεονάσματα, θα πείσει τους πολίτες να χαρίσουν χρήματα στην Ελλάδα;

Ακόμη πιο δύσκολα είναι τα πράγματα σε χώρες πολύ φτωχότερες χώρες από την Ελλάδα, όπως η Σλοβακία, όπου η κυβέρνηση θα πρέπει να πείσει δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους με αποδοχές στο ένα τρίτο ή ένα τέταρτο των ελληνικών να χρηματοδοτήσουν την Ελλάδα και όχι τις ανάγκες των πολιτών τους.

Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εντάσσουν στη διαγραφή το χρέος που έχει η Ιταλία και η Ισπανία ενώ κάποιοι συμπεριλαμβάνουν στο νότο και την Γαλλία. Αυτές οι χώρες βρίσκονται οι ίδιες σε κρίση και η παραμικρή νύξη για διαγραφή του χρέους τους θα εκτόξευε αμέσως το κόστος του δανεισμού τους και θα βύθιζε τις οικονομίες τους. Κανείς δεν θα δάνειζε μια χώρα που θα σκεφτόταν να μην ξεπληρώσει τα δάνεια της και θα ζητούσε διάσκεψη διαγραφής χρεών.

Οι χώρες αυτές ως δανειστές της Ελλάδας (και των άλλων τριών χωρών που εντάχθηκαν σε πρόγραμμα στήριξης) δεν έχουν κανένα περιθώριο να χαρίζουν χρέη. Μια διαγραφή χρέους έχει σοβαρές συνέπειες. Δημιουργεί πρόβλημα στα ασφαλιστικά ταμεία καθώς μεγάλο μέρος των ομολόγων βρίσκονται στα χαρτοφυλάκιά τους. Πολλές τράπεζες θα χρειαστεί να στηριχτούν για να μην χάσουν οι καταθέτες τα χρήματά τους. Γι αυτούς και για πολλούς ακόμη λόγους καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν συζητάει διαγραφή χρέους.

Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας, αναγκάστηκαν να έρθουν σε συμβιβασμό με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον περιορισμό του ελλείμματος του προϋπολογισμού τους. Τα περιθώρια μονομερών ενεργειών και παλικαρισμών είναι ανύπαρκτα όπως είδαμε και με την αντίδραση των αγορών απέναντι στην εξαγγελία της ελληνικής κυβέρνησης για αποδέσμευση από το πρόγραμμά στήριξης.

Τελικά αυτοί που απομένουν για να διαγράψουν το ελληνικό χρέος είναι η Γερμανία (όπου απαιτείται και η έγκριση του Συνταγματικού Δικαστηρίου) και μια δυο χώρες ακόμη. Αλλά και εκεί έχουμε άνοδο των ευρωσκεπτιστικών και εθνικιστικών κομμάτων που θεωρούν ασύμφορη την συμμετοχή των χωρών τους στο ευρώ. Τα κόμματα αυτά μαζί με λαϊκιστικά έντυπα κατηγορούν τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών ότι σκορπίζουν τα χρήματα των φορολογουμένων για χάρη της Ελλάδας.

Αυτό που δεν το συζητάει καμία κυβέρνηση και καμιά αντιπολίτευση στην Ευρωζώνη, εδώ προβάλλεται σαν η λύση που ανώδυνα θα μας απαλλάξει από το βάρος του χρέους και θα λύσει όλα μας τα προβλήματα. Μάλιστα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι έχουν τη λύση για όλη την Ευρώπη. Όταν ερωτώνται τι θα κάνουν αν οι άλλοι αρνηθούν, απαντούν πάλι ότι θα πρέπει να γίνει η διάσκεψη με το επιχείρημα ότι έγινε ανάλογη διάσκεψη το 1953.

Ο σκοπός είναι προφανής. Να στραφούν οι πολίτες εναντίον των… αχάριστων Γερμανών, των οποίων τα χρέη διαγράφτηκαν και τώρα αρνούνται τη διαγραφή των δικών μας χρεών και να μην αναρωτηθούν αν είναι εφικτή μια τέτοια λύση. Ακριβώς για αυτό το λόγο επινοήθηκε η διεθνής διάσκεψη.

Ενώ οι δανειστές της Ελλάδας παρουσιάζονταν σαν αδίστακτοι τοκογλύφοι, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε για μονομερή διαγραφή του χρέους, τώρα εμφανίζονται σαν να είναι έτοιμοι να χάσουν οικειοθελώς τα χρήματά τους μόλις το διεκδικήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Δύο διαμετρικά αντίθετες θέσεις επιστρατεύτηκαν καιροσκοπικά.

Η διάσκεψη για το χρέος διαδέχεται το «λεφτά υπάρχουν» και τα Ζάπεια στην παράδοση των δήθεν λύσεων. Οι ψευδαισθήσεις πουλάνε, καθώς τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα. Όμως, η πραγματικότητα παραμένει αμείλικτη.