Το τέλος των ψευδαισθήσεων

1.

Μα τι ηχηρό χαστούκι ήταν αυτό που έσκασε την Κυριακή.

Και το κάνει «χειροτερότερο» το γεγονός ότι δεν το περίμενε κανείς. Όχι μόνο αυτοί που το έφαγαν αλλά και αυτοί που το έδωσαν. Το θύμα -ο ΣΥΡΙΖΑ (αλλά και άλλα μεταπολιτευτικά περιτρίμματα)- αλλά και ο θύτης -οι πολίτες- δεν μπορούσαν να φαντασθούν το μέγεθος της ήττας ενός πολιτικού πυροτεχνήματος που άναψε πολύχρωμο στη μουντάδα της μνημονιακής Ελλάδας και σβήνει με θόρυβο στην εποχή της «κανονικότητας».

Μοιάζει σουρεαλιστικό εκ των υστέρων, το πόσο είχαμε  πείσει, όλοι, τον εαυτό μας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε για να μείνει. Ότι αυτός ο «κολοβός δικομματισμός» όπως τον είχαμε βαφτίσει ήταν εν τούτοις λειτουργικός.

Κι αν δεν το είχαμε καταλάβει εμείς, φανταστείτε τι γινόταν στον ίδιο τον ΣΥΡΙΑ.

Δεν είναι οι πολιτικές κολοτούμπες, η αντιαισθητική ψευτοαριστερίλα, το ολοκαύτωμα των ιδεών στο όνομα των οποίων κυβέρνησε, η ανακάλυψη της εξουσίας ως τη νέα γη της επαγγελίας, η έλλειψη σαφούς πρότασης διακυβέρνησης ως αποτέλεσμα της μετατροπής της απλής αναλογικής σε εργαλείο θεσμικής παρεκτροπής, η ασυνάρτητη προεκλογική εκστρατεία και όσα άλλα γράφτηκαν αυτές τις μέρες οι αιτίες της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι η πεποίθηση του μεγαλύτερου τμήματος των πολιτών ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν καμιά απολύτως σχέση με την κοινωνία και τις ανάγκες της, δεν αποτελούσαν μέρος της, δεν λειτουργούσαν μέσα σε αυτήν, δεν παρακολουθούσαν την εξέλιξή της, ήταν με λίγα λόγια  από «άλλον πλανήτη».

«Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως είναι γέννημα μιας νέας ιστορικής εποχής. Προέκυψε από τον εκλογικό σεισμό του 2012 μαζί με τα άλλα κόμματα του αντιμνημόνιου, τους ΑΝΕΛ και τη ΧΑ. Αυτή ήταν η ιδρυτική του στιγμή», όπως έγραφε ο Γ. Βούλγαρης ήδη από το 2019.Πολλοί, μέσα επικοινωνίας, επιχειρηματίες, πολιτικές προσωπικότητες, δημοσιολογούντες το είχαν ήδη ξεχάσει εντάσσοντάς τον -σχεδόν με τη βία- στη νέα και διαφορετική  πολιτική περίοδο που άνοιξε μετά το 2019.

2.

Το δικό μας τέλος των ψευδαισθήσεων θα έπρεπε να είχε συντελεστεί ήδη από το 2010. Η χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας και η κατάρρευση της αφελούς ευδαιμονίας της μεταπολίτευσης σηματοδότησαν το τέλος της ελληνικής ουτοπίας και την έναρξη ενός μακροχρόνιου συλλογικού πένθους. Στην αρχή το σοκ και η άρνηση. Το δεύτερο στάδιο ο θυμός. Το τρίτο στάδιο η διαπραγμάτευση και πολύ συχνά και το αίσθημα της ενοχής. Όταν τα ξεπεράσουμε αυτά έρχεται η θλίψη και η αποδοχή. Στο τέλος ξαναρχίζουμε να ζούμε. Στην Ελλάδα ο κύκλος καθυστέρησε λιγάκι. Έπρεπε να ξαναγίνει ο πολιτικός σεισμός των εκλογών της 21ης Μαΐου προκειμένου να φωνάξει κάποιος ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός.

Αντίθετα ο Μητσοτάκης τα είχε κατάλαβει γρηγορότερα. Ο Κυριάκος, ένα αουτσάιντερ (;) του συστήματος, κοσμοπολίτης, φιλελεύθερος, πολιτικός με βαθιές, ιστορικές πολιτικές ρίζες, κατάφερε να εκφράσει την ελπίδα μιας κοινωνίας για επιστροφή στην ηρεμία και την αξιοπρέπεια, εκφράζοντας παράλληλα τις νέες διαχωριστικές γραμμές που είχαν ήδη αρχίσει να λειτουργούν στο συλλογικό υποσυνείδητο αντικαθιστώντας τις παλιές αριστερά - δεξιά και εμπλουτίζοντας την πολιτική αλλά και την καθημερινότητα των πολιτών με νέες αναζητήσεις. Έτσι ο Μητσοτάκης ταυτίστηκε με την ρητορική του και το στιλ διακυβέρνησης με τις πιο σύγχρονες ανάγκες και τις ευαισθησίες μεγάλου τμήματος της κοινωνίας. Από το Tik Tok και τα προσωπικά διαγγέλματα, την αυτοκριτική και τη διεύρυνση δεν έμοιαζε καθόλου με το διαβολικό πρόσωπο της ασπρόμαυρης προεκλογικής διαφήμισης του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ όμως σε επίπεδο ρητορικής και ύφους τα πράγματα πήγαιναν εξαιρετικά καλά, υπήρξαν σημαντικές υστερήσεις στην υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων που είχε ανάγκη η χώρα. Τα έλεγε αλλά δεν τα έκανε.

3.

Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει να λειτουργεί μόνο ασπρόμαυρα, η χώρα χρειάζεται μια περισσότερο πολύχρωμη, τολμηρή και σύγχρονη αντιπολίτευση προκειμένου να λειτουργήσει ως εναλλακτική πρόταση εξουσίας απέναντι στις ατολμίες και τις καθυστερήσεις της κυβέρνησης. Ως θεσμικό αντίβαρο στα πλαίσια μιας δημοκρατίας η οποία θέλει υποστήριξη και διεύρυνση. Όσο η προοπτική της κυβερνησιμότητας απομακρύνεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, η αλλαγή των συσχετισμών στον χώρο της κεντροαριστεράς με την ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ και η διεύρυνσή της αποτελεί χρυσή ευκαιρία για τη διαμόρφωση μιας τέτοιας αντιπολίτευσης. Τώρα που έχει απομακρυνθεί το δίλημμα της αυτοδυναμίας καθώς η ΝΔ απέχει μόλις μια ανάσα από αυτήν, η ανάπτυξη ενός σύγχρονου, μεταρρυθμιστικού πολιτικού αντίλογου μπορεί να έχει καταλυτική επίδραση στις πολιτικές εξελίξεις. Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου το ΠΑΣΟΚ προσπάθησε πολλές φορές να διατυπώσει έναν τέτοιο με ενδιαφέρουσες προτάσεις αλλά πνίγηκε μέσα στο βασικό διακύβευμα της κυβερνησιμότητας.

Σταθερά-τολμηρά-μπροστά ήταν το σύνθημα της ΝΔ στις εκλογές που μόλις τελείωσαν.

Σταθερά δηλαδή με αυτοπεποίθηση.

Τολμηρά δηλαδή με θάρρος κόντρα στις βεβαιότητες και τις ψευδαισθήσεις.

Μπροστά δηλαδή με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και τις αλλαγές.

Μπορεί να γίνει τώρα το σύνθημα του ΠΑΣΟΚ προκειμένου να επιστρέψει στη φυσική του θέση αυτήν της αξιωματικής αντιπολίτευσης.