Γλυπτά Παρθενώνα: Οι προσπάθειες για επιστροφή τους στην Ελλάδα και η αντιεπενδυτική και αντιαναπτυξιακή λογική του ΣΥΡΙΖΑ
«Βρήκαμε αρχαία». Αυτό ήταν πάντοτε το απόλυτο επιχείρημα για να ακυρωθεί ή να σταματήσει οποιοδήποτε έργο, από την ανάπλαση του Ελληνικού μέχρι το μετρό της Θεσσαλονίκης. Και μην φανταστείτε ότι την ένσταση διατύπωναν τίποτα αρχαιόπληκτοι ή εθνικιστές που θεωρούν τη σύγχρονη Ελλάδα συνέχεια της αρχαίας και άλλα τέτοια ιστορικά και αμφιλεγόμενα. Αντιθέτως, «θεματοφύλακας» της αρχαίας παράδοσης ήταν πάντοτε η Αριστερά. Όχι, φυσικά, λόγω προγονοπληξίας αλλά λόγω αντιεπενδυτικής πολιτικής. Οι επενδύσεις, και μάλιστα οι μεγάλες, φέρνουν ανάπτυξη και χρήμα, βελτιώνουν τη χώρα, ανεβάζουν το επίπεδο διαβίωσης των περισσοτέρων πολιτών και ως εκ τούτου αποδεικνύουν ότι ο καπιταλισμός δουλεύει. Η Αριστερά επαγγέλλεται τον μεγάλο του αντίπαλο, τον σοσιαλισμό, και ως εκ τούτου υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Όταν πρόκειται μάλιστα για «εναλλακτικού» τύπου σοσιαλισμό, η σύγκρουση είναι βιαιότερη.
Η ανησυχία του ΣΥΡΙΖΑ για την τύχη των γλυπτών του Παρθενώνα δεν είναι απλώς υποκριτική αλλά και αστεία. Διότι υπάρχει ο πρόσφατος πολιτικός βίος του που την ακυρώνει. Διότι όπου διατύπωσε ενστάσεις και οργάνωσε «κίνημα» για τη δήθεν υπεράσπιση των αρχαίων, δεν ήταν δυνατόν να κρυφτεί η αντιεπενδυτική και αντιαναπτυξιακή λογική που αναφέραμε. Ή και το απλό μικροκομματικό συμφέρον. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τον μακροχρόνιο σκληρό αγώνα εναντίον της εμβληματικής επένδυσης στο Ελληνικό με το πρόσχημα της δήθεν ύπαρξης μεγάλης αξίας αρχαιολογικού χώρου; Τον αγώνα για να μην αποσπαστούν τα αρχαιολογικά ευρήματα από τον σταθμό Βενιζέλου του μετρό της Θεσσαλονίκης ώστε το έργο να μην ξεκολλήσει ποτέ και να μην αποκτήσει ποτέ μετρό η πόλη; Τους θρήνους και τις οιμωγές για το δήθεν τσιμέντωμα της Ακρόπολης που έδωσε τη δυνατότητα ευκολότερης και ασφαλέστερης πρόσβασης περισσοτέρων ανθρώπων στον Παρθενώνα; Ή μήπως τις πρόσφατες καταγγελίες για την έκθεση της συλλογής Στερν στο μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης; Διότι η ανάπτυξη του τουρισμού, και μάλιστα του ποιοτικού, δίνει πρόσθετη αξία στην Ελλάδα, της φέρνει χρήμα και δόξα και αυτό αυτή η Αριστερά δεν το θέλει.
Φυσικά συμπαραστάτης αυτής της πολιτικής είναι και ο συνδικαλισμός των μόνιμων αρχαιολόγων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ο οποίος όπως κάθε συνδικαλισμός και μάλιστα του Δημοσίου στέκεται απέναντι σε κάθε κυβερνητική πολιτική. Όταν μάλιστα αυτή είναι δεξιάς ή κεντροδεξιάς τοποθέτησης η στάση αυτή λογικά γίνεται σκληρότερη. Διότι όταν ζητάς από τη βρετανική πλευρά να αποδεχθεί ότι «η Ελλάδα έπεσε θύμα δόλιων πράξεων σύμφωνα με αποικιοκρατικές αντιλήψεις που επικρατούσαν τον 19ο αιώνα και οι οποίες εξακολουθούν ισχύουσες έως σήμερα, εφόσον το Βρετανικό Μουσείο εξακολουθεί να παρουσιάζεται ως “νόμιμος” κύριος των έργων που έκλεψε ο Έλγιν», δεν πας για διαπραγμάτευση και συμφωνία αλλά για πόλεμο. Και φυσικά στον πόλεμο θα χάσεις αφού τα γλυπτά του Παρθενώνα αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο και όχι στο Ελληνικό. Και η όποια απόπειρα επίλυσης του προβλήματος στα δικαστήρια είναι άκρως επικίνδυνη και γι αυτό σωστά η ελληνική πολιτεία ποτέ δεν την ξεκίνησε. Απλώς διερεύνησε την πιθανότητα να της φανεί χρήσιμη και φυσικά την εγκατέλειψε. Δεν θα παραδώσεις την ανεκτίμητη Αρχαία Ιστορία σου στα χέρια κανενός δικαστή.
Τελικά φαίνεται ότι εκείνο το διαχρονικό σύνθημα «να παραιτηθεί η Μενδώνη» ήταν ιδιαίτερα εύστοχο για την Αριστερά. Διότι είναι η Μενδώνη και η ελληνική κυβέρνηση που είδαν φως και άρχισαν τις διαπραγματεύσεις με το Βρετανικό Μουσείο και την βρετανική κυβέρνηση για την επιστροφή των «μαρμάρων» στην πατρίδα τους. Το φως οφείλεται στη συγκυρία και η πολιτική τέχνη επιβάλλει να αρπάζεις τις ευκαιρίες. Το Βρετανικό Μουσείο ξεκινάει εργασίες ανακαίνισης κάποιων αιθουσών του μεταξύ των οποίων και η αίθουσα Duveen στην οποία βρίσκονται και τα Παρθενώνεια. Οι εργασίες θα διαρκέσουν για πολλά χρόνια πράγμα που σημαίνει ότι τα γλυπτά θα πάνε στις αποθήκες, κλεισμένα σε κιβώτια. Συνεπώς είναι ευκαιρία να έρθουν στο Μουσείο της Ακρόπολης με μια συμφωνία ανάλογη με εκείνη του θραύσματος του Fagan. Χωρίς φυσικά να θιγούν θέματα ιδιοκτησίας. Η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται «με βάση την πάγια θέση της χώρας μας, ότι δηλαδή δεν αναγνωρίζει στο Βρετανικό Μουσείο νομή, κατοχή και κυριότητα των Γλυπτών», όπως δήλωσε η υπουργός και μάλιστα 3 φορές. Και φυσικά τόσο οι διαπραγματεύσεις όσο και η συμφωνία απαιτούν λεπτούς χειρισμούς. Το διεθνές κλίμα είναι ώριμο αλλά και η Μεγάλη Βρετανία δεν είναι εύκολη.
Αν οι διαπραγματεύσεις καταλήξουν σε συμφωνία θα είναι μια τεράστια επιτυχία για την Ελλάδα. Και φυσικά ένα μεγάλο ατού για την κυβέρνηση εντός της προεκλογικής περιόδου. Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ισχυρό λόγο να μην θέλει την Επιστροφή. Με κάθε τρόπο. Και αυτά τα περί εθνικής ομοψυχίας σε μεγάλα εθνικά θέματα είναι για τους αφελείς. Αλλά δεν είναι μόνο το μικροκομματικό και το τρέχον. Υπάρχει και ισχυρή ιδεολογική ακίδα. Η διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα ήταν πάγια πολιτική όλων των αστικών ελληνικών κυβερνήσεων, ξεκινάει από τον Ανδρέα Παπανδρέου και τη Μελίνα Μερκούρη και φθάνει μέχρι τις μέρες μας. Η επιστροφή τους θα είναι μια νίκη της «αστικής» Ελλάδας. Ενδεχομένως θα τονώσει το εθνικό φρόνημα, θα επικαιροποιήσει το αφήγημα της «άρρηκτης σχέσης αρχαίας και σύγχρονης Ελλάδας», για κάποιους θα αποτελέσει καύσιμο για τον πατριωτισμό. Και αυτό η «προοδευτική αριστερή Ελλάδα» δεν θα το ήθελε.
Η μεγάλη επιστροφή θα δώσει στην πατρίδα πρόσθετη διεθνή αίγλη πράγμα που θα φέρει και έσοδα. Η Ελλάδα θα γίνει για τους επόμενους μήνες πρωτοσέλιδο στον διεθνή τύπο. Η συμφωνία θα παίξει παντού. Πολύς θα είναι ο κόσμος από όλα τα μέρη της Γης που θα έχει μια πρόσθετη αιτία να επισκεφθεί την πατρίδα μας. Για να δει τα «Παρθενώνεια γλυπτά» ακριβώς κάτω από τον Παρθενώνα από τον οποίον αποσπάστηκαν βίαια από ανιστόρητους βρετανούς αποικιοκράτες. Για να τα δει στο Μουσείο της πατρίδας τους. Δεν είναι λίγο, απεναντίας είναι πολύ. Και αυτό το κέρδος κάπως πρέπει να μειωθεί από την αντιπολίτευση της μιζέριας. Να θεωρηθεί εκ των προτέρων η όποια συμφωνία ως αρνητική για τα ελληνικά συμφέροντα. Να αποκαλυφθεί μια δήθεν εθνική προδοσία του Μητσοτάκη στο βωμό του κομματικού κέρδους. Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει ακόμα κανένα δεδομένο για τη συμφωνία ή τις διαπραγματεύσεις. Και όλα αυτά για να πανηγυρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι πάλι δεν τα καταφέραμε.
Αυτή η ελληνική Αριστερά περιβάλλοντος ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται δήθεν ως θεματοφύλακας του αρχαίου ελληνικού κλέους και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με στόχο να μην ζήσει ο σύγχρονος Έλληνας μια πραγματική επιτυχία εξαιτίας αυτής ακριβώς της κληρονομιάς. Για να μην αποκατασταθεί η βλάβη από την κλοπή των μαρμάρων, για να μην τονωθεί το ελληνικό brand name, για να μην πέσουν τα φώτα της θετικής δημοσιότητας επάνω μας, στο φινάλε, για να μην αυξηθεί ο τουρισμός και το ελληνικό ΑΕΠ. Διότι όπως έγραψα και στην αρχή, θα είναι μια νίκη των ελληνικών «αστικών» δυνάμεων. Τόσο στο πολιτικό όσο και στο ιδεολογικό πεδίο. Και αυτό δεν αντέχεται.
Διότι για αυτήν την Αριστερά, τη λεγόμενη και εναλλακτική, τρομάρα της, στην πατρίδα αρμόζουν μόνο ήττες, πάντα ήττες. Καμιά εθνική επιτυχία, καμιά εθνική χαρά. Το καταλαβαίνω και την συμπονώ. Όσο για την κυβέρνηση; Αν τα καταφέρει θα είναι μια μεγάλη νίκη που θα την ωφελήσει. Νόμιμο το βλέπω.
20°
