Τι πιστεύουν οι Έλληνες για τη διαφθορά στη δημόσια ζωή - Ποιους θεσμούς εμπιστεύονται λιγότερο

Σημαντικά είναι τα ευρήματα έρευνας κοινής γνώμης που πραγματοποίησε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας τον Σεπτέμβριο του 2022 για τις στάσεις και τις αντιλήψεις των πολιτών απέναντι στη διαφθορά.

Από τα συμπεράσματα της έρευνας προκύπτει ότι το 53,9% των ερωτηθέντων θεωρεί ως σημαντικότερο πεδίο διαφθοράς την κατάχρηση της θέσης που κατέχει κάποιος εντός της δημόσιας διοίκησης με σκοπό την εξασφάλιση αδικαιολόγητων οφελών για τον ίδιο ή για τρίτο πρόσωπο.

Παράλληλα ΜΜΕ, Πολιτική, Πολεοδομία, Δημόσιος Τομέας, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δικαιοσύνη και Υγεία βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των τομέων του δημόσιου βίου που οι πολίτες θεωρούν ότι προηγούνται στη διαφθορά, ενώ δηλώνουν ότι εμπιστεύονται περισσότερο τις ένοπλες δυνάμεις ως τομέα του δημοσίου βίου με τα χαμηλότερα ποσοστά διαφθοράς.

Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν στο 2ο Φόρουμ Ακεραιότητας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, με κεντρικό μήνυμα: «Ακεραιότητα, Λογοδοσία και Διαφάνεια στα Ανώτερα Στελέχη της Κυβέρνησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

Στόχος του φόρουμ, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς, ήταν η ανάδειξη του θεσμικού ρόλου της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.) και των δράσεων που αναλαμβάνει για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όλων των φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και των πολιτών σε θέματα διαφάνειας, ακεραιότητας και λογοδοσίας καθώς και η καθιέρωσή του ως ετήσιο σημείο συνάντησης για τη διεξαγωγή ενός ουσιαστικού διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αναδεικνύοντας ζητήματα που σχετίζονται με τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Οι τρεις θεματικές ενότητες του Φόρουμ Ακεραιότητας

Οι τοποθετήσεις των ομιλητών μέσα από τρεις θεματικές ενότητες εστίασαν:

• Στην άσκηση δραστηριοτήτων επιρροής (lobbying). Τον Σεπτέμβριο του 2021 ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος που ρυθμίζει για πρώτη φορά τον χώρο του lobbying. Πριν την ψήφισή του οι δραστηριότητες επιρροής παρέμεναν αρρύθμιστες στη χώρα μας, γεγονός που είχε επανειλημμένως επισημανθεί από διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς στο πλαίσιο αξιολογήσεων της χώρας. 
• Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Έρευνας Κοινής γνώμης που πραγματοποίησε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας τον Σεπτέμβριο του 2022 για τις στάσεις και τις αντιλήψεις των πολιτών απέναντι στη διαφθορά.
• Στη Σύγκρουση Συμφερόντων, την εφαρμογή του νεοσύστατου θεσμού του Συμβούλου Ακεραιότητας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση – στους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας – και τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται από την υιοθέτηση και εφαρμογή του Κώδικα Συμπεριφοράς των Αιρετών.

Τι πιστεύουν οι Έλληνες για τη διαφθορά  στη δημόσια ζωή - Ποιους θεσμούς εμπιστεύονται λιγότερο

• • Το 46,2 % των πολιτών θεωρούν ότι υπάρχουν φαινόμενα διαφθοράς σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σε μεγάλο βαθμό, απάντησε το 34,6% ενώ το 17,2% κάνει λόγο για μέτρια διαφθορά.

  
  • Πάνω από τους μισούς πολίτες που απάντησαν στην έρευνα και συγκεκριμένα το 53,9% θεωρεί ως σημαντικότερο πεδίο διαφθοράς την κατάχρηση της θέσης που κατέχει κάποιος εντός της δημόσιας διοίκησης με σκοπό την εξασφάλιση αδικαιολόγητων οφελών για τον ίδιο ή για τρίτο πρόσωπο.

  
  
  • ΜΜΕ, Πολιτική, Πολεοδομία, Δημόσιος Τομέας, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δικαιοσύνη και Υγεία βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των τομέων του δημόσιου βίου που οι πολίτες θεωρούν ότι προηγούνται στη διαφθορά ενώ δηλώνουν ότι να εμπιστεύονται περισσότερο τις ένοπλες δυνάμεις ως τομέα του δημοσίου βίου με τα χαμηλότερα ποσοστά διαφθοράς.

  
  • Περισσότερο από τους μισούς πολίτες (ποσοστό Το 52,7% ) θεωρούν ότι έχουν γίνει βήματα προόδου για την αντιμετώπιση της διαφθοράς (λαμβάνοντας υπ' όψιν τον ψηφιακό μετασχηματισμό που έχει προχωρήσει, τη λειτουργία του gov.gr, την άυλη συνταγογράφηση, τη λειτουργία του e-efka κ.λπ.) αντίθετα 31,9 πιστεύουν ότι δεν έχει συντελεστεί πρόοδος στην αντιμετώπιση της διαφθοράς.

  
  
  • Οι πολίτες πιστεύουν ότι οι πελατειακές σχέσεις, η ευνοιοκρατία και η απουσία αυστηρού νομικού πλαισίου (ατιμωρησία) είναι οι βασικοί λόγοι που συντηρούν τα φαινόμενα διαφθοράς. Ακολουθούν η απουσία πολιτικής βούλησης, η αναποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών , η γραφειοκρατία ενώ ποσοστό 14.8 % αποδέχεται ότι η διαφθορά είναι μέρος της κουλτούρας και της συμπεριφοράς μας.

  
  
  • Το 71,3% των πολιτών (ναι , μάλλον ναι) θεωρεί ότι η διαφθορά είναι πιο εκτεταμένη στη χώρα μας σήμερα σε σχέση με τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ποσοστό 23,7 (όχι, μάλλον όχι) έχει αντίθετη άποψη.

  
  
  • Το 25,3% των πολιτών πιστεύει ότι επηρεάζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα φαινόμενα διαφθοράς την καθημερινότητά τους (π.χ. ισονομία, ίσες ευκαιρίες, συμμετοχή στους θεσμούς της δημοκρατίας, πρόσβαση σε δομές υγείας, παιδεία, δικαιοσύνη κ.λπ.).

  
  
  • Το 63% πιστεύει ότι υπάρχει ανοχή της ελληνικής κοινωνίας και των πολιτών απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς, με το 72,7% να θεωρεί ότι αυτό συμβαίνει λόγω του ότι προτάσσεται το ατομικό συμφέρον έναντι του κοινωνικού/ συλλογικού.

  
  
  • Το 75% των πολιτών θεωρεί πολύ ή αρκετά πιθανό να κατήγγειλε μια υπόθεση διαφθοράς στην περίπτωση που έπεφτε στην αντίληψή του.