Δέσποινα Μουζάκη: Κλειδί για την τέχνη στο μέλλον είναι η Παιδεία

Κλειδί για την τέχνη στο μέλλον είναι η Παιδεία. Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας που συντόνισε η Δέσποινα Μουζάκη στο πλαίσιο του Φόρουμ, «Η Ελλάδα το 2040», με τίτλο, «Η Τέχνη στην Ελλάδα του Μέλλοντος».

Συγκεκριμένα, η κα Μουζάκη τόνισε ότι η ενσωμάτωση της τέχνης στην εκπαίδευση προσφέρει ικανότητες και δεξιότητες για την προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική απελευθέρωση και την ενεργή πολιτειότητα όλων.

Δέσποινα Μουζάκη - Φόρουμ, «Η Ελλάδα το 2040»

«Δεδομένου του ότι η νεολαία είναι το κύριο πλεονέκτημα κάθε έθνους, η εκπαίδευση στην Ελλάδα γίνεται το πιο ισχυρό εργαλείο για κοινωνικό μετασχηματισμό, σύμφωνα με τις σύγχρονες κατευθύνσεις της παιδαγωγικής επιστήμης, καθώς και τις ανάγκες των κοινωνιών μας για στοχευμένη αλλά ελεύθερη ανάπτυξη της πληροφορίας και της επικοινωνίας.

Έτσι, η ενσωμάτωση της τέχνης στην εκπαίδευση προσφέρει ικανότητες και δεξιότητες για την προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική απελευθέρωση και την ενεργή πολιτειότητα όλων. Ταυτόχρονα, η αισθητική παιδεία συμβάλλει ουσιαστικά στη σφαιρική διαμόρφωση της προσωπικότητας και ενεργοποιεί τη σκέψη, κάνοντας τις φυσικές μας σχέσεις με την πραγματικότητα σχέσεις πολιτισμικές.

Σε ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης της παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της, οι ψηφιακές τεχνολογίες πρόκειται να κατέχουν κυρίαρχο ρόλο. Το σχέδιο αυτό πρέπει να είναι ανοικτό στον πειραματισμό και ικανό να αυτοοργανώνεται, να προσαρμόζεται στα διαθέσιμα μέσα και να αλλάζει μέσα από τη διαρκή επικαιροποίησή του, ώστε κάθε στιγμή να είναι σύγχρονο, να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες ανάγκες της κοινωνίας, να δημιουργεί διαρκώς ελπίδα και εμπιστοσύνη μέσω της καινοτομίας, να προκαλεί τη συμμετοχή και τη δημιουργία. Είναι αναγκαίο η παιδεία να αλληλοεπιδρά διαρκώς με την εξέλιξη και τη δυναμική των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, των μέσων δηλαδή αναπαράστασης, εξέλιξης και διάδοσης της γνώσης.

Η δημιουργικότητα θα πρέπει να είναι το θεμέλιο ενός νέου σχεδίου εκπαίδευσης, μια προσέγγιση για τη μάθηση που, συμβαδίζοντας με την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, σκοπεύει στον μετασχηματισμό της εκπαίδευσης που αξιοποιεί την προηγμένη τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη. Βασικός παράγοντας επιτυχίας αυτής της διαδικασίας είναι ο οπτικοακουστικός εγγραμματισμός, καθώς τα οπτικοακουστικά μέσα είναι πλέον δομικό κομμάτι διαμόρφωσης και αντίληψης της πραγματικότητας στην ψηφιακή εποχή.

Τα σχολικά προγράμματα που επικεντρώνονται σε επιστήμες, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά είναι σημαντικά, αλλά οι δημιουργικοί άνθρωποι είναι πιο απαραίτητοι από ποτέ. Οι ερευνητές της εκπαίδευσης επιβεβαιώνουν πως η δημιουργικότητα είναι ζωτική για τη μαθησιακή διαδικασία και τον τρόπο που εκφραζόμαστε. Η διδασκαλία των δημιουργικών τεχνών γίνεται ολοένα πιο απαραίτητη, καθώς η σύγχρονη πραγματικότητα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αναδεικνύει ως πρωτεύουσας σημασίας την αξία της δημιουργικότητας.

Η τέχνη είναι ένας ουσιώδης και αποτελεσματικός μοχλός μάθησης για κάθε γνώση που τα παιδιά διδάσκονται στο σχολείο. Συμβάλλει αποφασιστικά στον εμπλουτισμό της επικοινωνίας, της ολόπλευρης μάθησης, της αισθητικής καλλιέργειας, της ενσυναίσθησης, της αυτενέργειας, της συλλογικότητας, της ανάπτυξης της δημιουργικότητας και της δημοκρατικής λειτουργίας. Η τέχνη εμπλουτίζει τη μαθησιακή διαδικασία, όταν υπάρχει διάχυση των αισθητικών δράσεων και προσεγγίσεων σε όλο το σχολικό πρόγραμμα, συντελώντας στην πλουραλιστική διάπλαση των παιδιών και των εφήβων.

Η καλλιτεχνική εκπαίδευση βοηθά τους μαθητές να ανακαλύπτουν τον εαυτό τους και να διερευνούν τον δικό τους τρόπο έκφρασης, μέσω της βιωματικής εμπειρίας σε έναν κόσμο με πολλαπλές πολιτιστικές προσλαμβάνουσες και πληθώρα πολιτιστικών αναφορών. Έτσι, αναπτύσσεται η ικανότητά τους να αποκωδικοποιούν τα νοήματα που ενσωματώνουν και μεταδίδουν οι διάφορες μορφές τέχνης.

Σημαντική είναι η παροχή στους μαθητές εξατομικευμένης μάθησης και πρόσβασης στους δασκάλους για να τονώνεται η ατομική τους ανάπτυξη. Ειδικοί στην εκπαίδευση υποστηρίζουν πως οι τάξεις του προηγούμενου αιώνα πρέπει να αντικατασταθούν από πιο εξατομικευμένη διδασκαλία. Με την ελευθερία που δίνει η απεριόριστη πρόσβαση από συσκευή, τοποθεσία, χρόνο, ο καθένας θα μπορεί να μάθει με τον δικό του ρυθμό. Αυτό δίνει πλεονέκτημα σε όσους μαθαίνουν γρήγορα, αλλά μπορεί να αντιμετωπίσει και πιο γρήγορα διάφορες μαθησιακές προκλήσεις. Προγράμματα και μαθήματα για τις μαθησιακές δυσκολίες προσφέρουν στους μαθητές τα εργαλεία που χρειάζονται για να είναι στο ίδιο επίπεδο με τους άλλους μαθητές της ηλικίας τους.

Εκπαιδευτικά παιχνίδια-εμπειρίες δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να αποκτήσουν πολύτιμες στιγμές καλλιτεχνικής μάθησης και εκπαιδευτικής κοινωνικοποίησης, τους επιτρέπουν να αποκτήσουν ικανότητες για τον αληθινό κόσμο, όπως να συνεργάζονται και να μπορούν να διαχειρίζονται ένα έργο. Αυτή η εξερεύνηση και η ανακάλυψη μπορεί να καλύψει σημαντικά κενά στην πρόσβαση και στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Η εκμάθηση μέσω τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να καθοδηγήσει τα εκπαιδευτικά ταξίδια των μαθητών.

Όμως ζητούμενο εξακολουθεί να παραμένει η βιωματική προσέγγιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας και η μυστηριακή δυνατότητα της τέχνης να απευθύνεται σε όλα τα επίπεδα της συνείδησης, εμβαθύνοντας από το συνειδητό στο υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, προκαλώντας πραγματική συγκίνηση, εκείνη την αυθόρμητη και αντανακλαστική έκλυση συναισθημάτων που έχει τη δύναμη να αλλάξει τη ζωή μας.

Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη λύνει διά παντός προβλήματα που άλλοτε έμοιαζαν άλυτα, η εκπαίδευση πρέπει να παράγει πλέον καλύτερη ανθρώπινη ικανότητα επεξεργασίας της πληροφορίας, παραγωγής πρωτότυπης γνώσης που οι υπολογιστές δεν μπορούν ακόμη να αναπτύξουν. Οι δυνατότητες του υπολογιστή αντιμετωπίζονται ως ένα νέο είδος καλλιτεχνικού υλικού και η εκμάθηση των γλωσσών και εφαρμογών προγραμματισμού ως βασικός καλλιτεχνικός εγγραμματισμός.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι ενσωματωμένη στην καθημερινότητα και τα δεδομένα θα έχουν εξελιχθεί, ώστε να γίνουν γνώση προς εκμετάλλευση. Οι έξυπνες μηχανές πλέον ανταγωνίζονται τις ικανότητες των ανθρώπων σε δημιουργικότητα και σχεδιασμό. Χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη και στους αλγόριθμους, οι μηχανές μπόρεσαν να μάθουν όλο και περισσότερες ανθρώπινες λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να «βλέπουν», να μιλούν και να γράφουν.

Πηγαίος παράγοντας δημιουργίας όμως, τόσο των μηχανών, όσο και της ικανότητάς τους να παράγουν σύμφωνα με ένα μοντέλο κάθε φορά, πρέπει να είναι ο άνθρωπος. Αυτός είναι και παραμένει ο κυρίαρχος γεννήτορας, ο λόγος για τον οποίον γεννιέται η τέχνη και το διαχρονικό οργανικό κοινό αυτής. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τους ανθρώπους. Δεν μπορεί να ασχοληθεί με την υπερβατική πνευματική εμπειρία, όντας περιορισμένη στην ανθρώπινη εμπειρία που μπορεί να κατανοήσει.

Το μυστηριώδες φαινόμενο της δημιουργικής έμπνευσης, με την ομορφιά και την ετερότητά του, θα συνεχίσει να μας εκπλήσσει και να μας συναρπάζει, όπως έκανε από την αρχαιότητα. Και έτσι η τέχνη της επιχειρηματικότητας μπορεί σιγά σιγά να δώσει τη θέση της στην επιχειρηματικότητα της τέχνης, οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια σε μια αξιακή επανατοποθέτηση του πολιτισμού στο επίκεντρο μιας νέας ανθρωπιστικής οικονομίας».

«Η Ελλάδα το 2040»: Πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα η εναρκτήρια εκδήλωση

Παρουσία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, του προέδρου της Βουλής, Κωνσταντίνου Τασούλα, και της προέδρου της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννας Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, έλαβε χώρα το μεσημέρι της Δευτέρας, 18 Οκτωβρίου στην Αίθουσα Γερουσίας της Βουλής η εναρκτήρια εκδήλωση του Φόρουμ «Η Ελλάδα το 2040».

Τα συμπεράσματα αποτυπώθηκαν στη «Λευκή Βίβλο: Η Ελλάδα το 2040», την οποία η κυρία Αγγελοπούλου παρέδωσε στον Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Βουλής και στους εκπροσώπους των συστημικών τραπεζών που στήριξαν χορηγικά το έργο της Επιτροπής.

Φόρουμ «Η Ελλάδα το 2040» - Μητσοτάκης: Μακροχρόνιος προγραμματισμός και διαχείριση εκτάκτων καταστάσεων

Στην ομιλία του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξήρε το έργο της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και στάθηκε ιδιαίτερα στη δύσκολη προσπάθεια να αποτυπωθούν οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η χώρα μέχρι το 2040. «Καθόλου τυχαία στα πρώτα συμπεράσματα της Επιτροπής διακρίνονται επτά «μεγατάσεις» με καθοριστικές επιδράσεις στα επόμενα χρόνια, στις επόμενες δεκαετίες:

• Οικολογική κρίση, απότοκο της μεγάλης κλιματικής αλλαγής, της κλιματικής κρίσης.
• H έλλειψη φυσικών πόρων, η άνιση κατανομή τους.
• H δημογραφική ανισορροπία.
• Η εκτεταμένη αστικοποίηση και το χάσμα ανάμεσα στις πόλεις και την περιφέρεια.
• Η τεχνολογική πρόοδος και η υπερ-συνδεσιμότητα.
• Η παγκόσμια διόγκωση της μεσαίας τάξης, αλλά και της υπερ-κατανάλωσης.
• Και, τέλος, η μετατόπιση της οικονομικής, αλλά και γεωπολιτικής επιρροής προς την Ανατολή και προς το Νότο, προς την Αφρική.

Όπως και καθόλου τυχαία οι επτά αυτές μεγάλες τάσεις συνοδεύονται, κυρία πρόεδρε, από τρεις λέξεις: Μεταβλητότητα, Αβεβαιότητα, Επινοητικότητα» τόνισε ο Πρωθυπουργός.

Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι «τα δύο εργαλεία, ο μακροχρόνιος προγραμματισμός και η ανάγκη να μπορούμε να διαχειριζόμαστε έκτακτες καταστάσεις, πιστεύω ότι είναι το πεδίο στο οποία θα δοκιμαστεί η άσκηση δημόσιας πολιτικής για τα επόμενα χρόνια» και προσέθεσε: «Αναμένω με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τα συμπεράσματα της έκθεσής σας και τη συνεργασία όλων σας με την Επιτροπή Foresight για να μπορέσουμε ολοένα και περισσότερο να εξειδικεύουμε αυτά τα συμπεράσματα και να τα αναπροσαρμόζουμε όποτε αυτό είναι απαραίτητο».

Ακολουθήστε την Athens Voice στο Google News κι ενημερωθείτε πρώτοι για όλες τις ειδήσεις