Τελικά πώς θα καταφέρεις να πείσεις κάποιον να εμβολιαστεί ενώ δεν είναι ψεκασμένος και δεν πιστεύει σε θεωρίες συνωμοσίας;
Εκείνο το σαββατιάτικο απόγευμα, ο καύσωνας φαινόταν ότι υποχωρούσε και μια υποψία δροσιάς προσπαθούσε να πείσει ότι θα τα κατάφερνε. Σε έναν κολπίσκο στο Καβούρι, στα τραπέζια ενός καφέ -εστιατορίου-ενοικιαζόμενων ξαπλωστρών-ομπρελών κ.λπ., είχε στηθεί ένα μικρό πάρτι γενεθλίων με έφηβα κορίτσια, πρωτάκια Γυμνασίου. Είναι τα παιδιά που είδαν τον κόσμο τους να αλλάζει μέσω Webex. Για αυτό και εκείνη η εικόνα τους, με τις φωνές και τα δυνατά γέλια που έκαναν τα σιδεράκια στα δόντια τους να στραφταλίζουν στο φως, ήταν κάτι σαν νοσταλγικό κρυφτούλι με τα κανονικά καλοκαίρια πριν από το κακό που μας βρήκε με την πανδημία. Μην πάει ο νους σε τίποτα γλυκανάλατες εικόνες τύπου 70’s με ξεχειλωμένα βρακιά και φέτες καρπούζι, γιατί το συγκεκριμένο πλάνο με τα χαρούμενα 13χρονα είχε και ήλιο και θάλασσα και TikTok και insta και πόζες στο ηλιοβασίλεμα για stories.
Στο τραπέζι των «μεγάλων», μπαμπάδες και μαμάδες κινούνταν μεταξύ της γνωστής βαρεμάρας αυτών των περιστάσεων και της καταφυγής στην αόρατα συμφωνημένη επικοινωνιακή κοινοτοπία της επικαιρότητας. Στους κώδικες που χωρίς πολλά πολλά μειώνουν τις αποστάσεις. Με λίγα λόγια, η κουβέντα ήρθε πάρα πολύ γρήγορα στο «από εμβόλια είμαστε ΟΚ;», «Ποιο κάνατε; Άστρα ή Φάιζερ;», «Εμένα λίγο το χέρι μου και μια ζάλη, αλλά τη δεύτερη μέρα όλα καλά, εσείς;». Είναι οι διάλογοι που συνήθως σπάνε τους πάγους της επικοινωνίας μεταξύ αγνώστων ή ανθρώπων που δεν έχουν ιδιαίτερες σχέσεις μεταξύ τους αλλά συνδέονται μέσω κοινωνικών χαρακτηριστικών (παιδιά, δουλειές, κ.λπ.).
Ο άντρας που καθόταν ακριβώς απέναντι ήταν ένας κανονικός άνθρωπος, άνω των 40, ασφαλιστής στο επάγγελμα, λάτρης του ποδοσφαίρου, ήθελε μάλιστα να πάει να κοιμηθεί νωρίς για να ξυπνήσει νωρίς τα ξημερώματα γιατί έπαιζε η Εθνική. Μόλις, όμως, δέχθηκε και αυτός την ερώτηση: «Εσύ ποιο έκανες;», κάτι συνέβη στο πρόσωπό του. Τα μάτια του άρχισαν να ακινητοποιούνται και να εστιάζουν σε κάτι που ήταν στη μέσα πλευρά του κεφαλιού του, μετά άρχισε να κοιτά προς τα κάτω, έτοιμος να επιτεθεί αμυνόμενος ή να αμυνθεί επιτιθέμενος. Τα χείλη του σφίχτηκαν, σοβάρεψε για τα καλά. «Σοβαρά μιλάτε τώρα; Να πάω να κάνω ένα εμβόλιο που δεν είναι δοκιμασμένο, να γίνω εγώ πειραματόζωο για να κονομάνε οι φαρμακευτικές;». «Δεν είμαι αρνητής, αλλά το χατήρι δεν τους το κάνω». Και αράδιασε με το ίδιο «έτοιμος-για-όλα» ύφος όλα τα γνωστά «επιχειρήματα». Και πριν πει «ας κόψουμε τώρα την κουβέντα για να μην γίνουμε μαλλιά κουβάρια», πέταξε και το τελευταίο: «Ναι, ποιος θα μου πει εμένα; Ο φίλος μου, ο …… έκανε την πρώτη δόση, μετά κόλλησε και πέθανε…». Οι υπόλοιποι σταματήσαμε την κουβέντα, άλλος κοιτάζοντας το κινητό του, άλλος χαζεύοντας πέρα στη θάλασσα, άλλος απλώς συνεχίζοντας να τον κοιτάζει στα μάτια προσπαθώντας να καταλάβει τι θα ήταν αυτό που θα μπορούσε να του πει για να αντιμετωπίσει με ευγένεια το τείχος των επιχειρημάτων.
Όχι, δεν ήταν κακή ενημέρωση από την πλευρά του άντρα που επέμενε ότι δεν θα κάνει εμβόλιο. 18 μήνες τώρα όλα είναι στραμμένα γύρω από την ενημέρωση και τις προσπάθειες πειθούς. Ούτε και φαινόταν να είναι κοινωνικά ή πληροφορικά απομονωμένος σε σχέση με τον μέσο όρο. Απεναντίας. Ούτε και φαινόταν να πάσχει από κάποιο είδος ψυχοπνευματικού περιορισμού. Και αντιλαμβανόταν και ήξερε. Για να αντικρούει με τέτοιο σθένος, ήξερε. Απλώς είχε επιλέξει να έχει αυτήν την άποψη. Οχι, δεν ήταν οπαδός κάποιας θεωρίας συνωμοσίας από εκείνους που τις υιοθετούν και τις πιστεύουν γιατί μέσα στους κόλπους της παραμυθίας και της ψευδαίσθησής τους νιώθουν ασφαλείς. Ότι, δηλαδή, είναι από τους λίγους που ξέρουν την αλήθεια. Και το έδειχνε αυτό με το ελαφρύ δείγμα χαμόγελου που επεδείκνυε μετά από κάθε «επιχείρημα». Όχι, δεν ήταν ψεκασμένος, ένας χαρακτηρισμός που βολεύει όλους εμάς τους υπόλοιπους. Δεν πίστευε ούτε σε εξωγήινους, ούτε σε μυστηριώδη σενάρια που βγαίνουν από υπόγεια γραφεία παρανοϊκών ηγετών του κόσμου δίπλα σε πυρηνικά καταφύγια. Ένας κανονικός άνθρωπος ήταν και η στάση του αποδείκνυε τον βαθύτερο λόγο για τον οποίο ασπάζεται κάποιος αυτές τις αντιλήψεις: Γιατί απλώς υπάρχουν. Απλώς είναι δίπλα μας και συνυπάρχουν με όλες τις άλλες. Ούτε και διχασμός είναι, όσοι επιμένουν να βαφτίζουν εμφύλιο και απόπειρες διχασμού μια χαοτική διαφορά αντιλήψεων, έχουν άλλες σκέψεις και άλλες προσδοκίες, προφανώς επειδή οι ίδιοι δεν μπορούν να υπάρξουν και να λειτουργήσουν χωρίς συγκρούσεις και εμβόλια μανιχαϊσμού. Και αυτό φαίνεται να είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Το άσπρο - μαύρο, το καλό - κακό, το ηθικό - ανήθικο.
Η σκέψη που τριβέλιζε τα μυαλά όλων ήταν το πώς θα καταφέρναμε να τον πείσουμε. Δεν ήταν κολλημένος αρνητής, δεν ήταν συνωμοσιολόγος, δεν έκανε αντιπολίτευση λέγοντας «ναι» στον εμβολιασμό αναζητώντας τρύπες για να κλείσει το ματάκι του στους αντιεμβολιαστές, δεν ήταν ψυχοπνευματικά ανισόρροπος. Ένας κανονικός άνθρωπος ήταν που απέδιδε ιδιαίτερη σημασία σε κάποιες απόψεις που τον οδηγούσαν στον αντιεμβολιασμό. Και πρέπει να είναι πολλοί τέτοιοι που τονώνουν τα ποσοστά της αυτοπεποίθησής τους πιστεύοντας ότι όταν δεν κάνουν ό,τι οι πολλοί, κάνουν το σωστό. Ανεξάρτητα από το τι είναι αυτό.
Από εκείνη την ώρα και μετά δεν κουβεντιάσαμε τίποτα άλλο. Γυρίσαμε την συζήτηση στις διακοπές που έρχονταν, στο Uefa Euro και στο πόσο θέλαμε να το πάρει η Ιταλία, και διάφορα άλλα. Και σαν να ήμασταν συνεννοημένοι οι υπόλοιποι, οι εμβολιασμένοι, φάνηκε ότι απολαμβάνουμε ένα περίεργο είδος αναβαθμισμένης οικειότητας, να ανήκουμε σε μια άλλη σφαίρα που ήταν η κανονική, η mainstream. Μοιραζόμασταν πράγματα που θα κάναμε με μεγαλύτερη άνεση επειδή θα ήμασταν εμβολιασμένοι. Χαλαρά και ήρεμα, χωρίς λεκτικές ακρότητες ούτε και επιστράτευση επιχειρημάτων. Και εκείνος άρχισε να αλλάζει και πάλι ύφος. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου του μάλακωναν ώρα με την ώρα και έπαιρναν τη μορφή πνιχτού παράπονου μαζί με προβληματισμένη περηφάνια, πώς είναι τα παιδιά όταν δεν τα παίζουν τα υπόλοιπα και σκέφτονται τι έχουν κάνει λάθος; Κάπως έτσι.
Ίσως η λύση για να πειστεί κάποιος να εμβολιαστεί να είναι πιο απλή και πιο ανθρώπινη από το ξεθηκάρωμα και τη σύγκρουση. Να δει το σωστό να καθιερώνεται ως κυρίαρχη άποψη και καθημερινή συνήθεια. Όπως έγινε με το κάπνισμα, όπως έγινε με το κράνος στα δίκυκλα, όπως έγινε με τις ζώνες ασφαλείας. Ίσως. Η ζωή είναι ό,τι πιο απρόβλεπτο. Παραδίπλα, οι έφηβες συνέχισαν να λένε και να κάνουν τα δικά τους. Η ζωή τους θα είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας. Τις φαντάστηκα, μετά από χρόνια στα έδρανα κάποιας σχολής να τους μιλούν οι καθηγητές τους για Εθνικό Διχασμό και για τον Εμφύλιο Πόλεμο στην Ελλάδα. Θα τους ακούγονται σαν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Και αυτό θα είναι πάρα πολύ καλό.
12°
