Πολιτικη & Οικονομια

Πώς το νέο ασφαλιστικό κατεδαφίζει τις αδικίες Κατρούγκαλου

Πώς ο Νόμος Κατρούγκαλου οδήγησε σε μαύρη εργασία, κλεισίματα βιβλίων και αδίκησε τον κόσμο της εργασίας

Κατερίνα Παναγοπούλου
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι θετικές αλλαγές που φέρνει για τους ασφαλισμένους ο νόμος Βρούτση και οι αδικίες του νόμου Κατρούγκαλου που γκρεμίζει.

Ο νόμος που χαρακτηρίστηκε από τον δημιουργό του «ταξικά άδικος υπέρ των αδυνάτων» και στην ουσία αδικούσε τον κόσμο της εργασίας, σύντομα θα αποτελεί παρελθόν. Βασική αλλαγή του νέου ασφαλιστικού θα είναι αυτό που σε κάθε άλλη χώρα θεωρείται αυτονόητο. Δηλαδή, όσοι έχουν εργαστεί περισσότερα χρόνια να λαμβάνουν υψηλότερη σύνταξη. Βασικό χαρακτηριστικό του νόμου Κατρούγκαλου ήταν η εύνοια όσων είχαν πληρώσει κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου λίγες εισφορές. Η λογική ήταν ότι εάν λάμβαναν τη σύνταξη που αντιστοιχούσε στις εισφορές που είχαν πληρώσει, τελικά δεν θα μπορούσαν να ζήσουν. Αυτό που δεν λεγόταν βέβαια ήταν ότι αυτό θα συνέβαινε επειδή η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ κατάργησε σταδιακά το ΕΚΑΣ, το προνοιακό επίδομα των χαμηλοσυνταξιούχων. Έτσι και μη μπορώντας να κάνει αλλιώς με βάση τα νέα δεδομένα, μετέτρεψε ουσιαστικά το ασφαλιστικό σύστημα σε ένα νέο προνοιακό, πριμοδοτώντας όσους θα έπρεπε να λαμβάνουν συντάξεις πείνας με βάση τις εισφορές τους και τον λογαριασμό πλήρωναν όσοι είχαν εργαστεί πολλά χρόνια. Αφού τα λεφτά δεν πέφτουν από τα δέντρα. Τη κάθε εύνοια του ενός, την πληρώνει ο άλλος. Το ασφαλιστικό Βρούτση ταυτόχρονα με την αύξηση των συντάξεων όσων εργάστηκαν πολλά χρόνια, προβλέπει την προστασία των χαμηλοσυνταξιούχων με την δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης των χαμηλοσυνταξιούχων που θα αποτελέσει ένα δίχτυ προστασίας αντικαθιστώντας το ΕΚΑΣ.  Προς αυτήν την κατεύθυνση, υπολογίζεται αυξημένη ετήσια χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος κατά 0,5% του ΑΕΠ.

Επίσης αλλάζει η αδικία που γινόταν σε βάρος όσων είχαν εργαστεί πάνω από 30 χρόνια, δίνοντας πολλές εισφορές στο σύστημα. Τα ποσοστά αναπλήρωσης με το νέο ασφαλιστικό θα είναι αυξημένα για όσους έχουν εργαστεί από 30 χρόνια εργασίας και πάνω. Συγκεκριμένα για 30 χρόνια ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης αυξάνεται σε 28,5%  από 26,3% του νόμου Κατρούγκαλου, για 33 χρόνια ασφάλισης στο 35% (από 30,6%), για 35 χρόνια ασφάλισης στο 40% (από 33,8%) και για 40 χρόνια ασφάλισης στο 50-51% (από 42,8%). Πέραν του ηθικού όμως σκέλους, υπάρχει και ένας πραγματικός λόγος που απαιτούσε αυτή την τροποποίηση. Αφού το σύστημα Κατρούγκαλου αποτελούσε αντικίνητρο για ασφάλιση. Κάποιος θα συνέχιζε από ένα σημείο και μετά να πληρώνει εισφορές, μόνο από ένα αίσθημα ηθικής ευθύνης. 

Άλλη αδικία του νόμου Κατρούγκαλου που κατεδαφίζει ο νόμος Βρούτση αφορά στα άτομα που εργάζονται ως μισθωτοί και συμπληρώνουν εισόδημα με μπλοκάκι. Εκεί οι παλινωδίες του νόμου Κατρούγκαλου οδήγησαν σε αναρίθμητα κλεισίματα βιβλίων. Ο νόμος προέβλεπε ότι αυτοί θα πρέπει να πληρώνουν διπλές εισφορές και ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες! Δηλαδή ένας δημοσιογράφος πλήρωνε κλάδο υγείας και στο ΤΣΠΕΑΘ και στον ΕΟΠΥΥ χωρίς όμως να μπορεί να λάβει την παραμικρή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τον ΕΥΟΠΥΥ. Πλήρωνε εισφορά χωρίς καμία παροχή. Όταν αντιλήφθηκαν την αντισυνταγματικότητα και τον παραλογισμό, λίγους μήνες πριν τις εκλογές έβγαλαν μία εγκύκλιο που εξαιρούσε ορισμένες όμως μόνο κατηγορίες από την υποχρέωση καταβολής εισφοράς για τον κλάδο υγείας. Και πάλι η αλλαγή δεν γινόταν αυτόματα. Δηλαδή το σύστημα δεν αναγνώριζε ότι κάποιος είναι και μισθωτός και καλύπτει την εισφορά υγείας του ως μισθωτός. Έπρεπε ο επαγγελματίας να ακολουθήσει μία δαιδαλώδη διαδικασία προσκομίζοντας ατελείωτα έγγραφα και βεβαιώσεις. Σε κάθε περίπτωση ακόμα και αν το έκανε και έπαιρνε εξαίρεση από την εισφορά υγείας, είχε ήδη πληρώσει το χαράτσι επί 2 χρόνια χωρίς καμία παροχή, ενώ συνέχιζε να πληρώνει διπλή εισφορά κύριας σύνταξης. Πλέον το νέο σύστημα προβλέπει για τους παράλληλα ασφαλισμένους, μόνο μία εισφορά για όσους επαγγελματίες καλύπτουν εισφορά της δεύτερης κλάσης- και όχι της πρώτης όπως λανθασμένα γράφεται αυτές τις ημέρες στα ρεπορτάζ- δηλαδή 262 ευρώ. Πρακτικά δηλαδή όσοι επαγγελματίες έχουν από μισθωτό επάγγελμα αποδοχές πάνω από 950 ευρώ, θα πληρώνουν μηδενική εισφορά για το μπλοκάκι που κόβουν παράλληλα, διαφορετικά θα πληρώνουν μόνο τη διαφορά μέχρι τα 262 ευρώ. 

Για όσους εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες οι νέες κλάσεις θα είναι: 1ο επίπεδο - 210 ευρώ, 2ο επίπεδο - 252 ευρώ, 3ο επίπεδο - 302 ευρώ το μήνα, 4ο επίπεδο - 363 ευρώ, 5ο επίπεδο - 435 ευρώ και 6ο επίπεδο - 566 ευρώ τον μήνα συν σε κάθε κλάση 10 ευρώ υπέρ ΟΑΕΔ. Ο κάθε ασφαλισμένος θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ελεύθερα, τον Δεκέμβριο κάθε έτους, το επίπεδο εισφορών για το επόμενο. Όσο μεγαλύτερη εισφορά επιλέγει να πληρώνει τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα λάβει στο μέλλον. Και ενώ η κατώτατη εισφορά του νόμου Βρούτση είναι υψηλότερη σε σχέση με αυτήν του νόμου Κατρούγκαλου, αθροιστικά με την μείωση του συντελεστή φορολόγησης για τους ελεύθερους επαγγελματίες που βγάζουν έως 10.000 ευρώ από το 22% στο 9%, τελικά με το νέο σύστημα θα δουν σημαντική ελάφρυνση από φόρους και εισφορές. 

Αυξήσεις στο εισόδημά τους θα έχουν και οι συνταξιούχοι οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται. Ο νόμος Κατρούγκαλου τους έκοβε κατά 60% την σύνταξη, κάτι που οδήγησε σε εκτόξευση της μαύρης εργασίας. Πλέον η σύνταξη θα μειώνεται κατά 30%.