Αγωνιστική υποκρισία

Χρόνος: Εξεταστική περίοδος Ιουνίου 1975. Τόπος: Κάποιο κατάμεστο αμφιθέατρο του Καποδιστριακού στα Ιλίσια. Η νεαρή βοηθός που επιτηρεί τους εξεταζόμενους αντιλαμβάνεται ότι ένας εύσωμος γενειοφόρος φοιτητής προσπαθεί να αντιγράψει και του ζητά να αλλάξει θέση. Τι την ήθελε την παρατήρηση; Ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε. Ο φοιτητής, μέλος κάποιας Μ-Λ οργάνωσης, επικαλούμενος την ανύπαρκτη αντιδικτατορική του δράση αρνείται να συμμορφωθεί προς τις υποδείξεις, την περνά γενεές δεκατέσσερις και στο τέλος της ρίχνει και ένα «σε ξέρω εσένα, είσαι χουντικιά» και τη στέλνει αδιάβαστη υπό τα επιδοκιμαστικά βλέμματα των συμφοιτητών του. Και μόνο με την ιδέα να της κολλήσουν τη ρετσινιά της χουντικιάς, η βοηθός ασπρίζει, σκύβει το κεφάλι και παραιτείται, ενώ οι συνάδελφοί της πηγαίνουν σιωπηλά το πάσο τους. Την επόμενη ώρα στο αμφιθέατρο η αντιγραφή κάνει το πάρτι της ζωής της.

Γιατί θυμήθηκα αυτό το ασήμαντο γεγονός; Μα διότι είναι ισχυρό ταυτοτικό στοιχείο της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Από αυτό το μικρό στα μεγαλύτερα και στα μέγιστα. Από την Ελλάδα που ανήκει στους μη προνομιούχους Έλληνες και «στις 18 σοσιαλισμός» μέχρι το πάρτι του Άκη και του Γιάννου αλλά και τις κατάρες στον φιλότιμο ορθολογιστή Γιαννίτση. Από την επανίδρυση του κράτους του ενός εκατομμυρίου υπαλλήλων του Κωστάκη μέχρι το «λεφτά υπάρχουν» του Γιώργου. Και από τις μούντζες και τα «να καεί, να καεί το μπ……. η Βουλή» μέχρι το εμβληματικό «η χούντα δεν τελείωσε το 73».

Ποιο νήμα διαπερνά τους μεγάλους σταθμούς της μεταπολιτευτικής Ελλάδας; Μα και βέβαια η αγωνιστική υποκρισία. Υψωμένες γροθιές κάτω από τεντωμένα κατακόκκινα πανό ως προπέτασμα αξίωσης πολιτικής ισχύος και φτηνής ιδιοτέλειας. Και πάνω απ’ όλα «τι βάζουμε στο παντελόνι, μεγάλε»;

Δύο απανωτές καθολικά αποτυχημένες απεργίες τραγικών μειοψηφιών του δημόσιου τομέα με φαινομενικό στόχο την ανάκληση του αναπτυξιακού νομοσχεδίου και πραγματικό τον εκβιασμό του κόσμου της πραγματικής εργασίας. Και βγήκε γενναία ο πρωθυπουργός της χώρας και μίλησε για απεργία των λίγων και ταλαιπωρία των πολλών, είπε δηλαδή το αυτονόητο. Και ενοχλήθηκε η αριστερή αντιπολίτευση, ο Τσίπρας τον αποκάλεσε Όρμπαν, η Φ. Γεννηματά μίλησε για προβοκάτσια, το ΚΚΕ τον χαρακτήρισε ως πρωθυπουργό της μειοψηφίας του 30% (;). Το «είσαι χουντικός» σήμερα έχει αντικατασταθεί από το «είσαι Όρμπαν και Σαλβίνι». Όχι Τραμπ, γιατί με τον παίκτη αυτόν έχουμε κολλητιλίκια. Ούτε Ερντογάν, μιας και αυτός φίλος είναι αφού εκβιάζει την Ευρώπη, μας στέλνει καραβιές τους μετανάστες, και συμβάλλει στο εγχώριο μπάχαλο.

Στον κόσμο του ΚΚΕ και της κομμουνιστικής αριστεράς, που πάντοτε είναι επίκαιρος και εφικτός, δεν νομίζω να προβλέπεται αυτόνομο συνδικάτο εργαζομένων, πόσο μάλλον απεργία εκτός από αυτήν της Πρωτομαγιάς. Για το 30% ή 40% του Κυριάκου, όμως, έχει δίκιο. Στον κόσμο του σεβαστού από όλους ΚΚΕ οι πρωθυπουργοί θα εκλέγονται με ποσοστά της τάξης του 98,5%. Υποχρεωτικά και με το νόμο. Τι να τους πει το 40%; Πέρα όμως από την πλάκα η αγωνιστική υποκρισία δεν μπορεί να κρύψει την ουσία. Αν η απεργία χρειάζεται το 50% των εργαζομένων, τότε χάνουν τη δουλειά και την ισχύ τους οι επαγγελματίες συνδικαλιστές. Ακυρώνεται η μεταπολιτευτική βουλγκάτα. Χωρίς την απεργία και την πορεία η αριστερά περνάει στα αζήτητα.

Εκτός των άλλων, στην Ελλάδα ο κομμουνισμός λειτουργεί και ως πολιτικό  πλυντήριο καθαρίζοντας και τους πιο σκληρούς λεκέδες. Για όλους τους πολιτικούς χώρους. Γι’ αυτό  και η πλειοψηφία των ευρωβουλευτών μας σε αντίθεση με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους αρνήθηκε να καταδικάσει τον ναζισμό μαζί με τον κομμουνισμό. Βασικά αρνήθηκε να καταδικάσει τον κομμουνισμό. Ίσως τον μπέρδεψε με το εγχώριο παραδοσιακό πολιτικό σύστημα δηλαδή τον «κομμουνισμό με τα λεφτά των άλλων» που χάρισε μέρες ευτυχίας σε σύσσωμο το πολιτικό σύστημα και όχι μόνο και δεν θέλουν να είναι ούτε αμνήμονες ούτε αχάριστοι. Το πιθανότερο είναι ότι επικαλούμενοι το κομμουνιστικό ιδεώδες που έτυχε κακής εφαρμογής μόνο από τον κακό Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς, υποκρίνονται τους φίλους της αναδιανομής και εχθρούς της παραγωγής που είναι το διαχρονικό must της ημέτερης προοδευτικότητας. Και κανείς δεν έχασε αφήνοντας έστω και μια υποψία αριστερής συμπάθειας και καπιταλιστικής αντιπάθειας.

Οι μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με τα μαθηματικά του Φώτη, έπρεπε να έχουν προοδευτικό, δηλαδή αριστερό πρόσημο. Μάταια κάποιοι τους εξηγούσαμε ότι ο ελληνικός δημόσιος τομέας είναι ό,τι πιο «αριστερό και προοδευτικό» κυκλοφορεί στον πλανήτη

Από τις δυο τρεις πολιτικές αμαρτίες μου θεωρώ κορυφαία τη συμμετοχή μου στη ΔΗΜΑΡ. Εκεί λοιπόν οι γερασμένοι και παρακμασμένοι κομμουνιστές της ανανέωσης προσπαθούσαν να ανανεωθούν υποκρινόμενοι τους μεταρρυθμιστές. Μόνο που οι μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με τα μαθηματικά του Φώτη, έπρεπε να έχουν προοδευτικό, δηλαδή αριστερό πρόσημο. Μάταια κάποιοι τους εξηγούσαμε ότι ο ελληνικός δημόσιος τομέας είναι ό,τι πιο «αριστερό και προοδευτικό» κυκλοφορεί στον πλανήτη, οπότε είναι μάλλον αδύνατο να σηκώνει πρόσθετη «προοδευτικότητα». Το αντίθετο ήθελε. Και εκείνοι θυμόντουσαν πως η κακή δεξιά είχε απολύσει από το δημόσιο τον αριστερό πατερούλη τους κάπου στη δεκαετία του ’50 και δάκρυζαν σφίγγοντας την αριστερή γροθιά τους. Και όλα αυτά για να μην μπει το κόμμα στην κυβέρνηση Παπαδήμου ή για να διασπάσει την τρικομματική μπας και πέσουν γρηγορότερα οι Σαμαροβενιζέλοι και έρθει ο Αλέξης, που τόσο αλόγιστα είχαν εγκαταλείψει. Η αριστερίλα ως κεντρικό τοτέμ κάθε αγωνιστικής υποκρισίας.

Φυσικά η αριστερή πρόοδος δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει και το ελληνικό πανεπιστήμιο. Αυτό που εδώ και χρόνια πολλά «γυρίζει την πλάτη του στο μέλλον» δίνοντας μια επίφαση επιστημονικότητας στον ελληνικό εξαιρετισμό. Μειοψηφικές νησίδες φιλελεύθερης αριστείας «συγκρούονται» με πλειοψηφικούς θύλακες αριστερής οπισθοδρόμησης με μόνιμα χαμένη την Ελλάδα.

Στην εποχή που όλη η οικουμένη διαθέτει διαδικτυακά προγράμματα σπουδών τόσο σε βασικό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, το Ιωαννίνων αρνείται τα ξενόγλωσσα τμήματα γιατί κατά πώς λέει «τα κίνητρα κερδοφορίας μέσω διδάκτρων αντιφάσκουν με το άρθρο 16». Και αρνείται τα δίδακτρα στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών την ίδια στιγμή που ζητάει οικονομική ενίσχυση από το κράτος  μιας και τα δωρεάν δικά του έχουν ελλείψεις και δεν μπορούν να ανταγωνιστούν προγράμματα άλλων πανεπιστημίων. Δηλαδή ακριβώς αυτό που εγώ αποκαλώ «σοσιαλισμό με τα λεφτά των άλλων». 

Το δε Πάντειο δεν θέλει τη δημιουργία μηχανισμών εξωστρέφειας που οδηγούν σε πανεπιστήμια αξιολογούμενα, ανταγωνιστικά και σε κοινό βηματισμό με την αγορά εργασίας. Θεωρεί ότι σκοπός των Πανεπιστημίων είναι «η παραγωγή και μετάδοση επιστημονικής γνώσης προς όφελος της κοινωνίας και του λαού, και όχι η εξυπηρέτηση των συγκυριακών διακυμάνσεων της αγοράς ή, ακόμη χειρότερα, των επιχειρηματικών συμφερόντων». Το δε «σύστημα αξιολόγησης και πιστοποίησης των ΑΕΙ χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό ως μοχλός ώθησης των Πανεπιστημίων στη λογική της εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης, ενώ η συνέχισή του θα οδηγήσει και σ’ ένα πλαίσιο ιεράρχησης των πτυχίων». Δεν ξέρω αν υπάρχει χώρα στον κόσμο εκτός της Κούβας και της Β. Κορέας που σύγκλητος πανεπιστημίου αρνείται τη σύνδεση ανώτατης εκπαίδευσης και αγοράς. Μόνο στην «κομμουνισμένη Ελλάδα.

Η αριστερά, ως γνωστόν, είναι και υπερασπιστής των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Α λα καρτ και μόνο όταν τη συμφέρει φυσικά. Να αποκτήσει ελληνική υπηκοότητα και δικαίωμα ψήφου ο Ασιάτης ή ο Αφρικανός μετανάστης που ζει κάποια χρόνια στην Ελλάδα και καλώς. Έστω και αν αύριο φύγει και ρίξει μαύρη πέτρα πίσω του. Αλλά να μη διευκολύνουμε τον Έλληνα που είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους και ζει και εργάζεται στην Εσπερία. Όχι λοιπόν στην επιστολική ψήφο των ξενιτεμένων μας. Γιατί ο μετανάστης μάλλον θα είναι φτωχαδάκι και έχει πιθανότητες να ψηφίσει αριστερά. Ενώ ο δικός μας ζει και προοδεύει σε μια σύγχρονη φιλελεύθερη δυτική χώρα, όπου η κομμουνιστική αριστερά είναι μουσειακό είδος και είναι μάλλον χλωμό να επιλέξει για την πατρίδα την οπισθοδρόμηση.     

Και θα κλείσω τη σύντομη αναδρομή στην αριστερή αγωνιστική υποκρισία με το «οικολογικό», μιας που είναι και επίκαιρο. Όχι στις εξορύξεις υδρογονανθράκων αλλά και όχι στα φωτοβολταϊκά και στις ανεμογεννήτριες. Δηλαδή πίσω στους ανεμόμυλους των παππούδων μας και στον υγιεινό λιγνίτη. Όχι και στην απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους για να μαυρίζουν τα πνευμόνια των ανθρώπων και να θερίζει ο καρκίνος. Διότι η αριστερά ενεπλάκη στο οικολογικό από τη δεκαετία του ’70 με στόχο την υπονόμευση της παραγωγής της καπιταλιστικής Δύσης. Μια έμμεση δηλαδή υποστήριξη στο «σιδηρούν παραπέτασμα», ενώ μαίνονταν ο ανταγωνισμός των δύο κόσμων.

Μπορεί η Σοβιετία να έπεσε και η Κίνα να έγινε ιδιότυπα καπιταλιστική αλλά η ελληνική αριστερά επιμένει στο λουδιτισμό του παρελθόντος. Και πάλι υποκριτικά μιας και ούτε η οικολογία την ενδιαφέρει ούτε η αποανάπτυξη, αφού απολαμβάνει στην ιδιωτική ζωή της όλα τα οφέλη της καπιταλιστικής ανάπτυξης ή και κραιπάλης κατηγορώντας ταυτόχρονα τον ευρωπαϊκό ή τον αμερικάνικο τρόπο ζωής. 

 Η αγωνιστική υποκρισία έγινε υποκρισία μιας ολόκληρης κοινωνίας. Αυτό συνιστά την ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και αποτελεί ένα από τα συστατικά που οδήγησαν στην κρίση.

Δυστυχώς η ελληνική κοινωνία με την ανάπηρη παιδεία, την ελλειμματική καινοτομία και την φτωχή παραγωγικότητα τσιμπάει περισσότερο από κάθε άλλη κοινωνία της Ευρώπης στα αριστερά αιτήματα. Ειδικά όταν αυτά της πλασάρονται με όρους ψευδεπίγραφης δημοκρατίας και ελληναράδικης ανυπακοής στα «κελεύσματα της αγοράς». Η αγωνιστική υποκρισία έγινε υποκρισία μιας ολόκληρης κοινωνίας. Αυτό συνιστά την ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς πάνω σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και αποτελεί ένα από τα συστατικά που οδήγησαν στην πρόσφατη κρίση. Επαναστατικός βερμπαλισμός, ενοχοποίηση της παραγωγής πλούτου και αναδιανομή των δανεικών σε ομάδες συμφερόντων.

Οι υπάρχοντες θύλακες κοινωνικού και οικονομικού φιλελευθερισμού έχουν μπροστά τους μεγάλο αγώνα για να βάλουν την πατρίδα στο δρόμο που οδηγεί στην καθολική ελευθερία και τη βιώσιμη ευημερία. Όχι μόνο στον πολιτικό αλλά και στον ιδεολογικό στίβο. Ελπίζω ότι θα τον δώσουν μέχρι την τελική νίκη. Οι μειοψηφίες που επιμένουν κάποτε επικρατούν.