Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να βγει στις αγορές το 2014

Αυτό αποτελεί, εθνικού επίπεδου στόχο και φυσικά προϋποθέτει την επίτευξη συμφωνίας ελάφρυνσης του χρέους (μέσω της επιμήκυνσης της αποπληρωμής και της μείωσης του επιτοκίου δανεισμού).

Η άποψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα λαϊκίστικα επιχειρήματα των κομμάτων της «δραχμής», τα οποία υποβαθμίζουν το στόχο, χωρίς να δίνουν απάντηση στο ερώτημα της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.

Όπως θα διαφωνήσω και με τη νεόκοπη λαϊκιστική άποψη, η οποία στην ελιτίστικη εκδοχή της, ισχυρίζεται ότι δεν πρέπει να βγούμε στις αγορές και α) δεν πρέπει να φύγει η τρόικα β) το επιτόκιο των αγορών θα είναι υψηλότερο και γ) θα σταματήσουν οι μεταρρυθμίσεις.

Καταρχήν, είχαμε στις αρχές της εβδομάδας την επιτυχή έξοδο στις αγορές της Ιρλανδίας, την πρώτη μετά την είσοδο της χώρας αυτής σε μνημόνιο, κι αυτό αποτελεί την πρώτη τέτοια περίπτωση.

Πιο συγκεκριμένα, η Ιρλανδία βγήκε να δανειστεί 3,75 δις ευρώ και μάζεψε προσφορές ύψους 14 δις, πετυχαίνοντας τελική απόδοση 3,543%. Ακολουθεί η Πορτογαλία, η οποία στοχεύει στην έκδοση 5ετους ομολόγου σε επιτόκιο 4,75%. Αυτό το δρόμο πρέπει να ακολουθήσει και η Ελλάδα.

Ο δανεισμός της Ελλάδος από τις αγορές για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού 2014, αποτελεί ένα ρεαλιστικό στόχο, ο οποίος θα έχει πολλαπλά πολιτικά και οικονομικά οφέλη και εξηγώ παρακάτω τους λόγους.

Πολιτικά οφέλη

1. Η λειτουργία της χώρας επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας, πάντα στο πλαίσιο της συμμετοχής στην ευρωζώνη. Η Ελλάδα ανακτά τα χαρακτηριστικά του μέλους της ευρωζώνης και φεύγει από το καθεστώς των μνημονίων. Η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδος στην ευρωζώνη αναβαθμίζεται. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι α) δεν ανανεώνεται το υφιστάμενο μνημόνιο, β) δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα για την εκταμίευση δόσεων, γ) αναχωρεί η τρόικα από την Ελλάδα. Διατηρούνται όμως όλες οι υποχρεώσεις της χώρας όπως αυτές πηγάζουν από τη συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους, το μεσοπρόθεσμο και τη συμμετοχή μας στην ευρωζώνη.

2. Η Ελλάδα ανακτά την «ιδιοκτησία», δηλαδή την ευθύνη του σχεδιασμού και της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων και της άσκησης της κυβερνητικής πολιτικής. Παύει δηλαδή, να ασκείται κυβερνητική πολιτική υπό την πίεση της τρόικα και με φόβητρο την μη εκταμίευση των δόσεων. Αυτό αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση και φυσικά προϋποθέτει την αποδοχή της κοινωνίας.

3. Και μόνο η επιδίωξη της εξόδου στις αγορές, εμπεδώνει πειθαρχία στην τήρηση των προϋπολογισμών και των πρωτογενών πλεονασμάτων και παρέχει στήριξη στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια και στην ανάπτυξη.

Οικονομικά οφέλη

1.Οπωσδήποτε το κόστος δανεισμού από τις αγορές θα είναι υψηλότερο από αυτό του κόστους δανεισμού των μνημονίων, το οποίο σήμερα φθάνει μέχρι και το 2%. Επίσης, εκτιμώ ότι η Ελλάδα δεν θα βγει στις αγορές εάν το κόστος δανεισμού από τις αγορές θα είναι υψηλότερο κατά 3%, σε σχέση με το επιτόκιο που δανείζεται η Γερμανία (συνολικό επιτόκιο 4,5-5% για 5ετή ομόλογα).

Επίσης, κοιτώντας το γενικότερο πλαίσιο των αγορών, η συνεχιζόμενη πτώση των επιτοκίων στην ευρωζώνη λόγω της φυγής κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές θα συνεχιστεί καθόλη τη διάρκεια του 2014 και θα οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των επιτοκίων δανεισμού και για την ελληνική περίπτωση. Αλλά πριν την έξοδο, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους, η οποία σύμφωνα με εκτιμήσεις θα μειώσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους κατά 2-3 δις ετησίως (σήμερα βρίσκεται στα 6-6,5 δις ευρώ ετησίως).

Σύμφωνα με το ΔΝΤ το χρηματοδοτικό κενό για το 2ο μισό του 2014 υπολογίζεται στα 4,5 δις ευρώ, έχοντας ως υπόθεση μηδενικό πρωτογενές πλεόνασμα το 2013. Τα στοιχεία όμως δείχνουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013, ενδεχομένως να ανέλθει κοντά στο 1δις. Άρα ο δανεισμός μπορεί να είναι αρκετά χαμηλότερος από 4,5 δις ευρώ.

Αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα θα δανειστεί από τις αγορές περί τα 5 δις ευρώ τότε θα έχει ένα όφελος 3 δις ευρώ από το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και μία ζημία από το υψηλότερο επιτόκιο λόγω του δανεισμού από τις αγορές της τάξης των 150 εκατ. Άρα η οικονομική επίπτωση από ένα δανεισμό με επιτόκια αγοράς, θα είναι αμελητέα σε σχέση με τη συνολική ελάφρυνση του χρέους.

2. Η επιτυχής έξοδος στις αγορές αναβαθμίζει το επενδυτικό προφίλ της χώρας και διευκολύνει την προσέλκυση επενδύσεων (ξένες άμεσες επενδύσεις και επενδύσεις χαρτοφυλακίου) και την ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα.

3. Επίσης με βάση τα παραπάνω επειδή υπάρχει σοβαρή αλληλεξάρτηση μεταξύ των επερχόμενων εκλογών, της συμφωνίας για την «ελάφρυνση» του χρέους και της εξόδου στις αγορές, το συνολικό οικονομικό όφελος για τον ετήσιο προϋπολογισμό γενικής κυβέρνησης θα είναι σημαντικό. Εάν αυτή η ελάφρυνση κατευθυνθεί σε μειώσεις φορολογίας, το γενικό όφελος για την οικονομία και την ανάπτυξη θα είναι εξίσου σημαντικό.