Η κίνηση των 58 κάνει εξ αρχής μια συγκεκριμένη επιλογή τακτικής: να ξεπεράσει τα εμπόδια συνεννόησης μεταξύ ΔΗΜΑΡ και ΠΑΣΟΚ, φέρνοντας τη ΔΗΜΑΡ προ τετελεσμένων. Αλλά αυτή η επιλογή φέρνει την κίνηση στην πλευρά του ΠΑΣΟΚ και δικαιώνει όσους και όσες βλέπουν σε αυτήν μια προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ να οικειοποιηθεί την κεντροαριστερά για μια ακόμη φορά. Και το ερώτημα, είναι: δικαιούται το ΠΑΣΟΚ να το κάνει αυτό; Υπάρχει «κεντροαριστερά» στο σημερινό ΠΑΣΟΚ;
Το σημερινό ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα που έχει απορριφθεί από την κεντροαριστερά. Από 44% στις εκλογές του 2009 πλησιάζει στην πρόθεση ψήφου το 4%. Πολλοί λένε ότι αυτό σημαίνει, πέραν των πολλών αρνητικών, και κάτι θετικό: ότι το ΠΑΣΟΚ έχει καθαρθεί, αφού τα περισσότερα στελέχη του έχουν σκορπίσει στα άλλα κόμματα –και κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ– παίρνοντας μαζί τους ό,τι αρνητικό, πελατειακό, κρατικιστικό, κλεπτοκρατικό κ.λπ. κ.λπ. είχε μέσα του το ΠΑΣΟΚ. Κι έτσι δεν χρειάζεται ανανέωση, αυτοκριτική ή και αυτοδιάλυση, όπως ζητούν ακόμη και πρώην προβεβλημένα στελέχη του (Α. Διαμαντοπούλου) για να βρει τη γιατριά του – τη βρήκε ήδη...
Προφανώς μια τέτοια αντίληψη, ή περίπου τέτοια, με κάποιες ενστάσεις ακόμη, διαπερνά όσους και όσες επέλεξαν να προτιμήσουν τη συσπείρωση γύρω από στελέχη του ΠΑΣΟΚ παρά της ΔΗΜΑΡ για να δημιουργήσουν τον τρίτο πόλο. Είναι όμως έτσι;
Τίποτα απολύτως δεν αποδεικνύει ότι το εναπομείναν ΠΑΣΟΚ είναι κάτι διαφορετικό από το ΠΑΣΟΚ της χρεοκοπίας, του πελατειακού συστήματος, του κομματικού κράτους και της κρατικιστικής συντεχνιακής νοοτροπίας. Η σημερινή αδυναμία του δεν σημαίνει τίποτα διαφορετικό από την απόρριψή του από το εκλογικό σώμα – και η αδυναμία του να ανακάμψει από μόνο του σημαίνει επίσης ότι δεν έχει πείσει κανέναν από όσους το εγκατέλειψαν ότι έχει αλλάξει. Μόνο τους 58, παραδόξως, έχει πείσει για κάτι τέτοιο.
Ήδη, η απόπειρα εκβιασμού του Φώτη Κουβέλη με τη συμμετοχή στην κίνηση μερικών σημαντικών στελεχών της ΔΗΜΑΡ και τη δημιουργία τετελεσμένων, δεν πέρασε. Δεν «έπιασε», θα λέγαμε καλύτερα. Ήταν κάτι λιγότερο αποτελεσματικό από ένα μικροπολιτικό κόλπο. Η κίνηση βέβαια θα προστεθεί στην πολυσπερμία του χώρου και θα ακολουθήσει το δρόμο της εσωστρέφειας όπου έχουν οδηγηθεί και οι υπόλοιπες, προσπαθώντας να συμφωνήσουν σε συγκεκριμένα πράγματα. Γιατί πέρα από τα κόλπα, το πρόβλημα της κεντροαριστεράς είναι βαθιά πολιτικό: αδυνατεί να περιγράψει μια δική της αυτόνομη και σαφή εναλλακτική λύση στο πρόβλημα της υπερχρέωσης και ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Εκεί συντρίβονται τα σχέδια ανασυγκρότησής της και όχι στις αντιστάσεις του Φώτη ή της Άννας ή στις φιλοδοξίες παραμονής στην εξουσία του Βαγγέλη. Και αυτό το θέμα η κίνηση των 58 δεν το αντιμετωπίζει καν – μάλιστα ιεραρχεί πρώτα την οργανωτική της συγκρότηση σε ικανά μαζικό μέγεθος και αφήνει την προγραμματική της εξέλιξη για μετά. Λες και είναι δεδομένη.
Η γενικολογία και η βιασύνη για «κοινή» κάθοδο στις ευρωεκλογές με τη σημαία του ευρωπαϊκού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (PES) προδίδει «πασοκικό» σχεδιασμό. Πρώτα περιχαράκωση, έπειτα συζήτηση.
Βέβαια, οι καλόπιστοι συμμετέχοντες αναμένουν κάτι άλλο – την υπέρβαση από τη μεριά του ΠΑΣΟΚ, γενναίες πρωτοβουλίες και μη προκλητικό, αν μη τι άλλο, καπέλωμα των διαδικασιών συγκρότησης και προγραμματικής επεξεργασίας των κοινών θέσεων. Και η καλοπιστία είναι πάντα ουσιώδης όρος για σύγκλιση, συνεννόηση και σύνθεση στα ενωτικά εγχειρήματα. Μόνο που εδώ επαναλαμβάνεται το τραγικό λάθος όλων μέχρι στιγμής των παρόμοιων αποπειρών. Η αφέλεια. Όταν μια κίνηση την κινούν οι επαγγελματίες του χώρου, σε αυτούς πάλι θα καταλήξει. Είτε επιτυχημένη είτε αποτυχημένη. Και η κεντροαριστερά θα υποστεί ακόμη μια μοιραία «ακύρωση».
Η απελπισία δεν είναι καλός οδηγός. Κατανοεί κανείς την αποφασιστικότητα κάποιων ανθρώπων «να γίνει κάτι επιτέλους». Την βασανιστική επιθυμία άλλων να μπει επιτέλους μπροστά το ΕΜΕΙΣ και όχι το ΕΓΩ – που πράγματι χαρακτηρίζει τις αποτυχημένες μέχρι τώρα συνεννοήσεις. Αλλά πάλι βάζουμε το κάρο μπροστά από το άλογο: χωρίς πολιτικές απαντήσεις, quo vandis κεντροαριστερά;
Πώς θα δικαιολογήσει τη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ στο στιλ του παλιού δικομματισμού; Την ταύτιση με την ατζέντα του Α. Σαμαρά και τη χωρίς σχέδιο πρόχειρη διακυβέρνηση; Την υπερφορολόγηση, τα οριζόντια μέτρα, τα χαράτσια επί δικαίων και αδίκων, τη συνεχή αποδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού, την ύφεση για έκτη χρονιά, την ασυλία των ελίτ και τις αυταρχικές διώξεις των αδυνατούντων να ανταποκριθούν στους εξοντωτικούς φόρους πολιτών; Τι έχει να πρoτείνει στο κοινωνικό ζήτημα; Και πώς μπορεί να πείσει ότι δεν είναι μέρος του παλιού πολιτικού συστήματος, όταν περιέχει μέσα της γνωστά στελέχη του;
Αν η όλη προσπάθεια γίνεται για να μπορέσουν να συζητήσουν τα αποστασιοποιημένα εκσυγχρονιστικά «σημιτικά» στελέχη με το ΠΑΣΟΚ του Βαγγέλη Βενιζέλου, τι παραπάνω είναι η κίνηση από μια συζήτηση του ΠΑΣΟΚ με τον εαυτό του, με τη φιλική διαμεσολάβηση κάποιων ανεξάρτητων στελεχών; Και τι το χρειάζεται αυτό η κοινωνία;
Υπάρχουν βάσιμες αμφιβολίες κατά πόσον η κεντροαριστερά έχει χώρο μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Και κυρίως κατά πόσον μπορεί να καταλάβει το χώρο του μεταρρυθμιστικού κέντρου, ενός χώρου φιλελεύθερου, μη κρατικιστικού και μη πελατειακού. Πολιτικά. Οι μέχρι τώρα προσπάθειες κατανάλωσαν ενέργεια αλλά απέτυχαν πολιτικά πρώτα και μετά οργανωτικά και εκλογικά. Το προτεινόμενο πολιτικό σχέδιο έμοιαζε πάντα τόσο πολύ με τα μνημόνια της τρόικας που η συγκρότηση του χώρου θα είχε το χαρακτήρα του καθαρού «μνημονιακού» κόμματος – και κάτι τέτοιο δεν θα αποτελούσε εναλλακτική ούτε θα είχε διάρκεια ζωής πέραν μερικών εικοσιτετραώρων. Το άλυτο πρόβλημα της κεντροαριστεράς παραμένει.
Και η όποια ενέργεια έχει απομείνει για την επίλυσή του είναι πολύτιμη. Δεν αξίζει να καταναλωθεί χάριν των σχεδίων επιβίωσης του ΠΑΣΟΚ.
Γιατί, όπως όλα δείχνουν, για μια ακόμη φορά οι ανεξάρτητες προσπάθειες του κεντρώου χώρου πέφτουν στο στόμα του παλιού. Των επαγγελματιών που καιροφυλακτούν να καλύψουν τα πολιτικά κενά. Γιατί ο λύκος κι αν εγέρασε...
15°
