Βία ή μήπως ανομία;

Οι απανταχού της γης ακραίοι λάτρεψαν, κυριολεκτικά, τη φράση του Μαρξ «η βία είναι μαμή της Ιστορίας». Σπάνια ενδιαφέρθηκαν για το αν στο διάβα της Ιστορίας η «μαμή» ξεγεννάει τέρατα, γκουλάγκ και τυραννίες. Η βία, κάθε μορφής, υπήρξε και παραμένει η θρησκεία τους.

Πριν από μερικούς μήνες, ο κ. Τσίπρας, ως Πρωθυπουργός, δεν δίστασε να αναρωτηθεί μέσα στο Κοινοβούλιο αν, όταν πέφτουν οι βόμβες μολότοφ, έχει σημασία από ποια μεριά βρίσκεσαι, «από εκεί που τις ρίχνουν ή εκεί που πέφτουν». Εννοούσε, προφανώς, ότι καλό θα είναι να βρίσκεσαι από τη μεριά αυτών που τις ρίχνουν.

Όταν ο Γιάννης Μπουτάρης δέχτηκε την άγρια επίθεση των φασιστοειδών στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Τσίπρας με τη δήλωσή του φανέρωσε ότι μοναδική του έγνοια ήταν να αθωώσει αναδρομικά τους «αγανακτισμένους», αλλά και τους σημερινούς «Ρουβίκωνες». Υπογράμμισε ότι αυτοί που χτύπησαν τον Δήμαρχο «δεν ήταν αγανακτισμένοι, αλλά ακροδεξιοί»!

Τα τελευταία χρόνια, έρχεται με ένταση στο προσκήνιο και στη δημόσια σφαίρα το θέμα της βίας. Σε κάποιους είναι βολικό να μιλάνε για «ακροδεξιά βία» και σε κάποιους άλλους για «ακροαριστερή βία». Αυτή είναι μια πτυχή της βίας που προκαλεί το ενδιαφέρον γιατί σχετίζεται με την πολιτική και τα πάσης φύσεως πολιτικά πρόσωπα.

Το ίδιο συμβαίνει και με τη βία στους αθλητικούς χώρους. Πολλές φορές γινόμαστε μάρτυρες σκληρών επεισοδίων σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση. Κορυφαία πρόσφατη στιγμή, η είσοδος παράγοντα ποδοσφαιρικής ομάδας στο γήπεδο με το πιστόλι του! Τότε, όλοι μιλούν για την ανάγκη λήψης σκληρών μέτρων, που να αφορούν,όμως, τους «άλλους».

Αγανακτούμε κάθε φορά που ένα στυγερό έγκλημα κυριαρχεί στην ειδησεογραφία και  ταράζει την ανοχή μας στην εκτεταμένη καθημερινή ανομία.

Εκεί, όμως, βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος, στην ΑΝΟΜΙΑ.

Έχουμε κατά καιρούς εφεύρει διάφορες εξηγήσεις για το φαινόμενο, με κυρίαρχη την περίφημη «αντιστασιακότητα» του Έλληνα. Η οποία, βέβαια, εξαφανίζεται, μόλις ο ίδιος Έλληνας βρεθεί σε άλλη, στοιχειωδώς σοβαρή, χώρα, της οποίας το δικαιϊκο σύστημα δεν είναι ανεκτικό στην παραβατικότητα.

Όλα τα φαινόμενα εγκληματικότητας στα οποία περιλαμβάνονται και αυτά της βίας που ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες, με αποκορύφωμα την περίοδο της οικονομικής κρίσης, βρήκαν και βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στο σαθρό σύστημα της ποινικής μας νομοθεσίας. Όσο αυτό το σύστημα αποδιαρθρώνεται, τόσο τα φαινόμενα αυτά πληθύνονται. Οι «αγανακτισμένοι» των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και της Χρυσής Αυγής στα πρώτα χρόνια της κρίσης, πολύ γρήγορα κατάλαβαν ότι όση βία και να ασκήσουν επί των πολιτικών αντιπάλων τους δεν θα είχαν καμία κύρωση.

Το πρώτο πράγμα που διδαχθήκαμε στη Νομική Σχολή, όσοι σπουδάσαμε νομικά, ήταν ο αποτρεπτικός χαρακτήρας των ποινικών κανόνων. Με απλά λόγια, αν κάποιος σκέφτεται να διαπράξει κάποια αξιόποινη πράξη, θα μετρήσει πάρα πολύ στην απόφασή του η ποινή που απειλείται σε περίπτωση σύλληψής του.

Εκεί βρίσκεται το κλειδί.

Στη χώρα μας, τις τελευταίες δεκαετίες, κάτω από την επίδραση θεωριών που ελάχιστα ελάμβαναν υπόψη τους την ανάγκη κοινωνικής ευταξίας, καθώς και πολιτικών προσώπων ευεπίφορων σε πελατειακού τύπου ρυθμίσεις, διαλύθηκε, σχεδόν, κάθε έννοια αποτροπής στην ποινική μας νομοθεσία. Αλλά ακόμη και εκεί που απειλούνται και επιβάλλονται σοβαρές ποινές, ήρθαν διαδοχικοί νόμοι, με κορυφαίο το «νόμο Παρασκευόπουλου», να τις εκμηδενίσουν.

Κατά συνέπεια, τι είναι αυτό που απέμεινε ώστε να μπορεί να συγκρατήσει τον επίδοξο εγκληματία από το να βιαιοπραγήσει εναντίον κάποιου πολιτικού προσώπου - αλλά όχι μόνο- ή να διαπράξει ένα οποιοδήποτε βαρύ έγκλημα; Στην πραγματικότητα, σχεδόν τίποτα.

Πώς αξιολογούμε, ως κοινωνία, την ανάγκη προστασίας της προσωπικότητάς μας απέναντι σε κάθε μορφής βία, της προσωπικής μας περιουσίας, της δημόσιας περιουσίας, του δικαιώματός μας να μιλάμε και να κυκλοφορούμε ελεύθερα και απρόσκοπτα;

Οι πιο προηγμένες δημοκρατίες στον κόσμο, που βρίσκονται στις Σκανδιναβικές χώρες, απάντησαν εδώ και δεκαετίες με απόλυτο τρόπο: οι πολίτες και το δημόσιο προστατεύονται απόλυτα. Κάθε παραβάτης γνωρίζει ότι κινδυνεύει να πάει στη φυλακή αν θίξει την αξιοπρέπεια, την τιμή και την υπόληψη κάποιου. Αν ασκήσει βία εναντίον του. Ναι, φυλακή! Έστω για δέκα μέρες ή μερικούς μήνες, για να μείνω στις πιο απλές περιπτώσεις.

Κάποιος που θα τιμωρηθεί βαρύτερα για βαρύ έγκλημα, ξέρει ότι η ποινή θα εκτελεσθεί στο σύνολό της. Η αναστολή εκτέλεσης έχει πάρα πολλές προϋποθέσεις.

Οι Σκανδιναβοί δεν γεννιούνται πιο ήπιοι, πιο ανεκτικοί και πιο ευγενικοί από τους Έλληνες. Απλώς έχουν κατοχυρώσει στο κοινωνικό τους συμβόλαιο,αλλά και ως βασικό στοιχείο της παιδείας που λαμβάνουν, ότι οφείλουν να σέβονται τους νόμους και, μέσω αυτών, να σέβονται τους συνανθρώπους τους και το κράτος τους. Και αυτό το τηρούν ή αναγκάζονται να το τηρήσουν. Εκεί, αποδέχονται τη Δημοκρατία και τα μέσα που αυτή χρησιμοποιεί για την προστασία της και την προστασία των πολιτών.

Πιστεύω ότι είναι η ώρα δούμε από την αρχή τη δικαιϊκή οργάνωση της χώρας μας, όσον αφορά τους ποινικούς κανόνες. Η δουλειά της Αστυνομίας, έστω και αυτής του ανεκδιήγητου κ. Τόσκα, έρχεται μετά. Και στο τέλος η απόδοση της Δικαιοσύνης. Όσο δεν διορθώνουμε τη βάση, απλώς θα ματαιοπονούμε, μεμφόμενοι πότε την Αστυνομία για ανικανότητα και πότε τη Δικαιοσύνη για ατιμωρησία. Και κάθε τόσο θα βρίσκουμε λόγους να εκδίδουμε οργισμένες ανακοινώσεις για την καταδίκη της βίας ή τη συμπαράστασή μας στα θύματα.