Για τρία χρόνια βρεθήκαμε στην ίδια πλευρά του ποταμού. Δελεαστικό συνοικέσιο που διάλυσε με αφορμή την ΕΡΤ. Μιλάω για σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθερους.
Ώρα λοιπόν να το ξεκαθαρίσουμε. Ξεπερνώντας τα κίτρινα, περί ταύτισής μας με όσους δε θέλουν την ΕΡΤ και το Δημόσιο να αναδιοργανωθεί, μπαίνω γρήγορα στο θέμα. Διαφωνούμε με τη μονομερή κίνηση του Σαμαρά και με όσους φιλελεύθερους τη χειροκρότησαν, διότι πατάει στα ίδια ψυχολογικά γνωρίσματα του επιχώριου μαρασμού.
Δεν είναι μόνον τα πολιτικά και νομικά ζητήματα που ανέκυψαν από αυτήν και παράγουν χάος διαχείρισης. Είναι και θέμα αισθητικής. Κι αν προτρέχετε και το υποτιμάτε, σας υπενθυμίζω ότι ο εκχυδαϊσμός ήταν το πρώτο σημάδι κατάπτωσης της ελληνικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία.
Ο σημερινός πρωθυπουργός, κάνοντας άλμα από τα Ζάππεια στη μεταρρύθμιση, ενδύεται τον γνώριμο μανδύα του Ελληναρά που τσατίζεται με τη ζωή, του φταίνε πάντα οι άλλοι και σηκώνει το τσαμπουκά του, σπάζοντας κώδικες ευγενείας και κανόνες συμβίωσης. Το αποτέλεσμα είναι η προχειρότητα και η τσαπατσουλιά να εκδικείται ακόμη και με τη βοήθεια της Δικαιοσύνης. Η ΚΥΑ θα μπορούσε να είναι απολύτως νόμιμη, αν ήταν η τελευταία πράξη μιας σειράς ενεργειών. Δηλαδή, αν προϋπήρχε νόμος και σχέδιο αντικατάστασης για τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση. Αυτή καθαυτή η ΚΥΑ δεν είναι παράνομη, γίνεται τέτοια όσο αντίκειται στην «κοινή λογική» που υπαγορεύει ότι δεν ξεκινάς από το τέλος. Τον στοιχειώδη αυτό κανόνα που δεν γίνεται να τον περιγράψουν τα θεμελιώδη κείμενα, προσπάθησαν νομικοί και πολιτικοί κύκλοι να επαναβεβαιώσουν.
Το όποιο σχέδιο για έκτακτη επαναφορά άλλης Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης απαιτεί την ψήφιση νόμου, διαδικασίες πρόσληψης προσωπικού και προσδιορισμού εγκαταστάσεων, καθορισμό εποπτείας υπουργείων, ενδεχομένως έκδοση Π.Δ., ΚΥΑ κτλ. Με δυο λόγια κι άλλο χρόνο. Παρόλα αυτά προτιμήθηκε μια διαδρομή που κλόνισε τις δύο βασικές σταθερές που κρατούν ακόμη όρθια τη χώρα. Την προσήλωση του αστικού πολιτικού συστήματος στη νομιμότητα και την εμπέδωση της συναίνεσης και του αμοιβαίου συμβιβασμού μπροστά στην απειλή, μέσα από την τρικομματική κυβέρνηση.
Η αμετροέπεια, η επίδειξη «ανύπαρκτης» ισχύος, οι λεονταρισμοί κι η έλλειψη προεργασίας και προβλεψιμότητας, είναι τα κυρίαρχα στοιχεία της ελληνικής πραγματικότητας που έφτασαν τη χώρα εδώ. Αυτή ακριβώς είναι η μάχη που δίνουμε. Διότι αυτή η αισθητική είναι στον αντίποδα του ανθρώπου που με αστικό ήθος, πειθαρχημένη δουλειά, συγκρότηση και σεβασμό στους θεσμούς οργανώνει τη ζωή του.
Άλλωστε, στο ίδιο αισθητικό και ψυχολογικό υπόστρωμα επικάθεται η ακατέργαστη αλλά πολύ δημοφιλής εικόνα όλων των Νεάντερνταλ της σύγχρονης πολιτικής σκηνής. Όλων όσοι προς τέρψιν του κοινού δεν έχουν πρόβλημα ακόμη και να διαλύσουν τη χώρα. Κινδυνεύει λοιπόν, μετά την επιβεβαίωση του τρόπου Σαμαρά που ορισμένοι του χαρίζουν απλόχερα στο όνομα μιας αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας, να επανακάμψει εκ νέου ο τύπος του «brutal» πολιτικού με όλες τις συμπαραδηλώσεις του. Κι αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι ενοχλήθηκαν.
Η όποια σύγκλισή μας με τους φιλελεύθερους είναι επιβεβλημένη, διότι η αναδιάταξη των οικονομικών και κοινωνικών δυνάμεων του τόπου είναι προϋπόθεση υπέρβασης του αδιεξόδου. Ακόμη κι αν πρέπει να απολογηθούμε για τον πρότερο βίο μας, το βήμα αυτό δεν είναι τίποτα παραπάνω από όσα η ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά έχει κάνει εδώ και χρόνια. Σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο οι πολιτικές δυνάμεις έχουν πετύχει ένα minimum συμβιβασμού σε σχέση με τα βασικά. Παραγωγικό οικονομικό μοντέλο, κοινωνικό κράτος, δικαιώματα. Στην Ελλάδα, για να μιλήσεις και για τα τρία, χρειάζεσαι πιστοποιητικά ιδεολογικής νομιμοφροσύνης. Κάθε χώρος έχει κατοχυρώσει και κάτι.
Θα περίμενα επίσης να μη στάζουν τόση χολή τα χείλη σας όταν μιλάτε για την Κεντροαριστερά. Διότι τα ζητήματα, ιδίως των δικαιωμάτων, η σοσιαλδημοκρατία τα πάλευε στην Ελλάδα όταν οι φιλελεύθεροι κρατούσατε το χεράκι της Δεξιάς για είκοσι χρόνια.
Απ’ την άλλη, για να επανέλθω, η αποτελεσματικότητα δεν είναι η μοναδική αξία σε ένα κοινωνικό σύστημα. Όσοι εκτίμησαν την Άτη [1] του Σαμαρά, θα πρέπει να συνυπολογίσουν το κόστος της θεσμικής και πολιτικής ταλαιπωρίας. Διαφορετικά, αν φιλελευθερισμός είναι μόνο η βελτίωση των οικονομικών όρων με μοναδικό στόχο την καλύτερη απόδοση, τότε θα φάνταζαν ιδανικά συστήματα η Τουρκία ή η Ρωσία, αλλά είμαι σίγουρος ότι δεν εννοείτε κάτι τέτοιο.
Προφανώς η μεγάλη μας διαφορά δεν είναι πλέον στις αξίες, ούτε στην αυτονόητη αλλαγή οικονομικής ατζέντας, ούτε στην αναθεώρηση των οικονομικών συντελεστών (απ’ τη συντεχνία στο άτομο κτλ.) που λέτε ότι σας κλέβουμε. Το πρόβλημά μας είναι πλέον στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, όπου εμείς λέμε ότι στ’ όνομα του όποιου δογματισμού δεν θα επιβραβεύσουμε τον κάθε ερασιτέχνη που ξεχνάει νόμους και κανόνες.
Βεβαίως, αν στη χώρα είχαμε σοβαρή και μορφωμένη αριστερά και αδέσμευτους οικονομολόγους θα είχαμε και μια πραγματική και έντιμη διαμάχη για τον πυρήνα των οικονομικών θεωριών που ο καθένας μας πρεσβεύει. Και μιλάω για την εφαρμοζόμενη ευρωπαϊκή πολιτική, πολιτική μείωσης μισθών, επιτοκίων και δημοσίων δαπανών και εντέλει πόσο δραστικά είναι αυτά σε μια Ύφεση. Διότι τελικά αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο αντέγκλησης.
Δυστυχώς, όμως, οι μεν μονεταριστές ξεχνούν να αναφέρουν τι συνέβη σε Αμερική και Μ. Βρετανία το 2008 και πώς έδρασαν οι Κεντρικές τους Τράπεζες προστατεύοντας το τραπεζικό σύστημα και εταιρείες όπως η AIG και η General Motors, κι απ’ την άλλη οι εγχώριοι αριστεροί το παρερμήνευσαν. Κι αυτό διότι η κρατική παρέμβαση αφομοιώθηκε από την ελληνική αριστερά ως επιπλέον λόγος επαλήθευσης γενικώς του κράτους κι επομένως λόγος διαιώνισης φαινομένων όπως ο κρατισμός, η παρασιτική επιχειρηματικότητα κτλ. Μύλος, δηλαδή, άρα συζήτηση σοβαρή προς το παρόν δεν μπορεί να γίνει.
Κλείνοντας, στη συγκυρία που περνάει η χώρα είναι πολύ περισσότερα όσα μας ενώνουν παρά αυτά που μας χωρίζουν. Αρκεί να βγάλετε βεβαίως απ’ το μυαλό σας ότι σοσιαλδημοκρατία είναι η αγροτο-θολο-κουλτούρα που παρελαύνει αυτές τις μέρες στην τηλεόραση. Μια μεταρρύθμιση που πρέπει να γίνει, ας γίνει νοικοκυρεμένα, ώστε να μην είναι άλλοθι στην όποια κεντροαριστερά που αναζητά προφάσεις.
[1] Άτη: ψυχολογική κατάσταση που αναφέρεται στο ξαφνικό θόλωμα του νου, σε πνευματική τύφλωση ή σύγχυση που σπρώχνει τους θνητούς σε λανθασμένες κρίσεις και πράξεις με απρόσμενες συνέπειες. Αναφορές στην Ιλιάδα, (Τ 86-96).
*Ο Φραγκίσκος Παρασύρης είναι π. βουλευτής του ΠΑΣΟΚ
13°
