Με σχεδόν μια ώρα καθυστέρηση, άνοιξαν την Κυριακή οι εργασίες της Κεντρικής Επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, με τον πρωθυπουργό σε εξαιρετική φόρμα και την αίθουσα κατάμεστη. Στην πρώτη σειρά μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα, οι Σπίρτζης, Παππάς και Δούρου. Η σημειολογία της ενότητας. Ένα τυχαίο κάδρο χωρίς εκπρόσωπο των 53+ στο χαρούμενο ενσταντανέ.
Στο τέλος της διαδικασίας, θα έλειπαν τα χαμόγελα, τα οποία διαδέχτηκε η ανησυχία . Αναμενόμενο ενδεχομένως. Ίσως γι αυτό η συνεδρίαση, εκτός από την ομιλία του πρωθυπουργού και του γραμματέα της κεντρικής Επιτροπής, Πάνου Ρήγα, πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών, και μάλιστα με αυστηρότητα, όχι μόνο για τους δημοσιογράφους – θεμιτό – αλλά και για τα μέλη του κόμματος που προσήλθαν να παρακολουθήσουν.
Η ομιλία του πρωθυπουργού διακόπηκε αρκετές φορές από τα χειροκροτήματα του σώματος και των μελών κυρίως στα θέματα που αφορούσαν στη διαφθορά, ενώ η ανταπόκριση στην επιχειρηματολογία του για τα της συμφωνίας , αν και αρκέστηκε σε μια περιγραφή της, χωρίς να μπει στην ουσία, έδειχναν ότι θα περνούσε από το όργανο με περίπατο.
Η συμφωνία του Eurogroup της Μάλτας πέρασε στην Κεντρική Επιτροπή, αλλά με έναν "πόνο" από αριστερά.
Με περιορισμένες στον αριθμό, αλλά θορυβώδεις και με σαφές στο ιδεολογικό τους στίγμα ενστάσεις, υπερψηφίστηκε το σχέδιο Πολιτικής Απόφασης από την πλειοψηφία των μελών της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ με 113 ψήφους υπέρ, 11 κατά και 12 λευκά.
Το σχέδιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απόφαση της ΚΕ να στηρίξει «τη μεγάλη προσπάθεια της Κυβέρνησης για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων εντός του πλαισίου του EG της 7ης Απριλίου, αλλά και να δώσει την μάχη ώστε όλες οι δυνάμεις του κόμματος να κινητοποιηθούν για την υλοποίηση των μεγάλων στόχων του κυβερνητικού προγράμματος. Ταυτόχρονα και η κυβέρνηση οφείλει να εντείνει τις προσπάθειές της για να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της στην άσκηση του κυβερνητικού έργου».
Φωτιές ωστόσο άναψε, μια ώρα πριν την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, η κατάθεση ξεχωριστού κειμένου με υπογραφές κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και πρώην υπουργών, από τους κόλπους των 53. Η διαρροή για την ύπαρξη του κειμένου αρχικά και η κατάθεσή του στη συνέχεια, μπορεί να προκάλεσε δυσκολία ως προς την επικοινωνιακή διαχείριση, αλλά όχι έκπληξη, μια και την προηγουμένη είχαν πραγματοποιηθεί οι σχετικές συσκέψεις των τάσεων, οι πυροσβεστικές προσπάθειες δεν είχαν πιάσει τόπο και οι αποφάσεις είχαν ληφθεί.
Στο μέσον της διαδικασίας ήταν πλέον γνωστό ότι στελέχη των 53 ετοιμάζουν κείμενο. Όταν ετοιμάστηκε, μοιράστηκε από τον Πάνο Λάμπρου, ο οποίος ενημέρωσε σχετικά με το περιεχόμενό του τους δημοσιογράφους.
Τα 13 μέλη της ΚΕ, ανάμεσά τους οι Νίκος Φίλης, Θοδωρής Δρίτσας, Τασία Χριστοδουλοπούλου, Πάνος Λάμπρου, Παύλος Κλαυδιανός, Χάρης Γολέμης, έκαναν αρχικά λόγο για κείμενο συμβολής, καθιστώντας ωστόσο σαφές, ότι αν κανένα μέρος του δε συμπεριληφθεί στο σχέδιο πολιτικής απόφασης, οι συνυπογράφοντες θα κατεβάσουν το κείμενο αντιπαραθετικά, ζητώντας ψηφοφορία.
Το αίτημα απορρίφθηκε από το προεδρείο με επιχειρηματολογία κυρίως από τους Βίτσα και Βούτση. Ο πρόεδρος της Βουλής μάλιστα έκανε λόγο για κείμενο που ενδέχεται να εκληφθεί ως έμμεση προτροπή σε εκλογές, επικαλούμενος τη φράση: «Στην τελική, ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει για τη ζωή του είναι ο ίδιος ο ελληνικός λαός. Είναι ο κριτής»
Παίρνοντας το λόγο ο Νίκος Φίλης , διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται για τέτοιο αίτημα και ότι δεν πρέπει να βγει κάτι σχετικό από τη συνεδρίαση, αφού πρόθεση των συντακτών του κειμένου, ήταν να τονιστεί η λαϊκή ισχύς.
Κατόπιν επενέβη ο πρωθυπουργός, ο οποίος ξέκοψε στους 13 ότι τα δύο κείμενα δεν μπορούν να μπουν σε ψηφοφορία μαζί και τη φωτιά έσβησε ο Τσακαλώτος, προτείνοντας το εν λόγω κείμενο να κατέβει στις κομματικές οργανώσεις για διάλογο.
Σημεία του κειμένου των 13 και η αποστροφή περί εσωτερικού δημοψηφίσματος
Μεταξύ άλλων, στο κείμενό τους οι 13 κάνουν λόγο για αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να καταφέρει σοβαρές ρωγμές στο σύστημα επιτροπείας, για ευθύνες, ολιγωρίες , λαθεμένες κινήσεις και επιλογές σε πολιτικές και πρόσωπα που αμφισβήτησαν στην πράξη τον αριστερό προσανατολισμό και την ταξική και κοινωνική μεροληψία του κόμματος. Τα πρόσωπα φωτογραφίζονται στο κείμενο και δεν προέρχονται από τα σπλάχνα του ΣΥΡΙΖΑ.
«Η αποδοχή της κυοφορούμενης συμφωνίας ή όχι δεν αφορά αποκλειστικά την ηγεσία του κόμματος ή την κυβέρνηση, αλλά το σύνολο των κομματικών δυνάμεων και της ευρύτερης επιρροής του» γράφουν στο κείμενό τους οι διαφωνούντες, φράση που εκτός από κριτική για τον τρόπο λήψης των αποφάσεων στο εσωτερικό του κόμματος, ερμηνεύεται και ως έμμεση πρόταση για εσωτερικές διαδικασίες, ενδεχομένως και εσωτερικό δημοψήφισμα σε σχέση με την πολιτική που οφείλει να ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ
Στη συνέχεια του κειμένου προτείνεται αριστερή στροφή και συγκρούσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Ισχυροποίηση συμμαχιών με την ευρωπαϊκή ριζοσπαστική αριστερά, πράσινα σχήματα, κινηματικές πρωτοβουλίες και προσεκτικές και επιλεκτικές σχέσεις με τη σοσιαλδημοκρατία , ώστε να μην ακυρώνουν την στρατηγική του κόμματος.
Επιπλέον σκληρή κριτική διατυπώνεται ως προς «επιλογές χωρίς συλλογικότητα, που δεν συνάδουν με την αριστερή ριζοσπαστική φυσιογνωμία του κόμματος . Κέντρα κράτησης, άσυλο, διάλυση καταλήψεων , υποχωρήσεις σε ζητήματα δικαιωμάτων , αναπτυξιακό μοντέλο με τη μορφή φαραωνικών έργων, πλήττουν τη φερεγγυότητα και δημιουργούν ερωτηματικά σε ένα ευρύ τμήμα κόσμου της αριστεράς και της κοινωνικής αμφισβήτησης».
Αναδιάταξη ισορροπιών στους κόλπους των 53
Κάποια ερωτήματα ωστόσο που προκύπτουν από τη χθεσινή συνεδρίαση, είναι γιατί 13 και όχι 53 και τι εξυπηρετεί η διαφοροποίηση, αφού στην βουλή, σε πολύ σύντομο χρόνο, τα μέλη της τάσης θα ψηφίσουν τα μέτρα, όπως έγινε σαφές στη συνεδρίαση και όπως μας διαβεβαίωσε κορυφαίο στέλεχος των 53, με επιχείρημα είναι ότι το κείμενο δεν είναι στοχευμένο στη συμφωνία, αλλά πρόκειται για μια συνολική πολιτική πρόταση για τη χώρα την κυβέρνηση και την κοινωνία.
Tο περιεχόμενο άλλωστε του κειμένου δεν είναι ξένο ή καινούριο σε σχέση με τη ρητορική, τον τρόπο που έχει επιλέξει η ομάδα των 53 να καταμετρά τις δυνάμεις της, να διασφαλίζει το διακριτό της στίγμα μέσα στο κόμμα και να ικανοποιεί το ακροατήριό της. Οι 13 συνυπογράφοντες υποστηρίζουν ότι πρόκειται για κείμενο που δεν υπογράφεται από σύσσωμους τους 53, αλλά απηχεί τις απόψεις όλων και άλλων στελεχών του κόμματος.
Από μια άλλη σκοπιά επιχειρείται διαφορετική ανάγνωση. Ότι αυτού του τύπου οι διαφοροποιήσεις στη δεδομένη, κρίσιμη για το κυβερνών κόμμα συγκυρία, δεν είναι αποδεκτές από το σύνολο των 53, άτυπος επικεφαλής των οποίων παραμένει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Ένα σημαντικό μέρος των 53 εξακολουθεί να συντάσσεται με τον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος εμφανίζεται αποφασισμένος να διεκπεραιώσει, αυτά για τα οποία η χώρα έχει, με την υπογραφή του, δεσμευτεί.
Στην πραγματικότητα, όσο και να φαντάζει παράδοξο, ο Τσακαλώτος ως επικεφαλής των 53, λειτούργησε ως η κεντρομόλος δύναμη, που «μάζευε» τις αριστερές φυγόκεντρες, προς την επιλογή του κυβερνώντος κόμματος για διαπραγμάτευση με τους θεσμούς και στροφή στη realpolitik. Με αυτό τον τρόπο ο υπουργός οικονομικών υπερέβη θα έλεγε κανείς την τάση του, δημιουργώντας ένα κενό εκπροσώπησης σε ένα περισσότερο «αριστερόστροφο», για κάποιους, κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ, ή «δογματικό» για κάποιους άλλους.
Στο πλαίσιο αυτό των νέων ισορροπιών, το κενό φαίνεται ότι καταλαμβάνει ο Πάνος Σκουρλέτης, διεκδικώντας ηγετικό ρόλο στο πλαίσιο της τάσης και πραγματοποιώντας συστηματικά το τελευταίο διάστημα, εμφανίσεις που επιβεβαιώνουν έναν τέτοιο ισχυρισμό. Άλλωστε και η τοποθέτηση του υπουργού εσωτερικών στην Κεντρική Επιτροπή ήταν πολύ κοντά στο πνεύμα του κειμένου των 13.
Ο υπουργός εσωτερικών έκανε λόγο για δημοσιονομικά αλλά όχι κοινωνικά ουδέτερη συμφωνία. Επισήμανε το γεγονός ότι τουλάχιστον έχουν πέσει οι τόνοι της θριαμβολογίας για έξοδο από την κρίση και τέλος της λιτότητας. Στη συνέχεια έθεσε θέμα κομματικής αντίληψης και λειτουργίας, εξέφρασε την αντίδρασή του στην άποψη, η οποία διατυπώνεται μέσα στο κόμμα, ότι «όλοι χωράνε εκτός από τη Χρυσή Αυγή».
Επιπλέον επισήμανε ότι η διαφωνία πρέπει να πάψει να χρεώνεται σαν προσωπική στρατηγική . Ζήτησε συνολική αποτίμηση της συμφωνίας και όχι αποσπασματική. Αντέδρασε στην άποψη ότι ο συμφέρον της χώρας μπαίνει πάνω από το συμφέρον του κόμματος , επισημαίνοντας την ταξικότητα του εθνικού συμφέροντος και ζήτησε να αποσαφηνιστούν οι κόκκινες γραμμές . Τόνισε δε ότι η φτώχεια δεν λύνεται με συσσίτια στα σχολεία.
Αυτό το σημείο της ομιλίας του δεν έμεινε αναπάντητο από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος του υπογράμμισε ότι είναι ντροπή να υποτιμούνται τα συσσίτια, προτρέποντάς τον να διαβάσει με προσοχή την πρόσφατη έρευνα της unicef. Αυτό το σημείο της αντιπαράθεσης ήταν αρκετό ώστε να βγει από το μυαλό κάποιων ότι ο Τσακαλώτος δίνει δαχτυλίδι στον Σκουρλέτη, προκειμένου ο ίδιος να μην χρεώνεται διγλωσσία ως επικεφαλής των 53 και υπουργός Οικονομία ταυτόχρονα.
Την μπάλα στη συνέχεια πήρε ο Νίκος Φίλης βάζοντας επίσης θέμα συσσιτίων, καθώς η παιδική φτώχεια είναι φτώχεια των οικογενειών και αυτή αντιμετωπίζεται με άλλο μείγμα πολιτικής, όπως υπογράμμισε .
Επίσης ο Νίκος Φίλης έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, αφού κατά τη γνώμη του οι εταίροι θα δώσουν απλώς ένα νέο αφήγημα για το χρέος και όχι αληθινή διέξοδο, την οποία θα χαρίσουν σε φιλικές προς αυτούς κυβερνήσεις.
Σε κάθε περίπτωση η νέα συμφωνία θα περάσει ως φαίνεται χωρίς απώλειες από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία άλλωστε ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε στην ομιλία του στην συνεδρίαση της ΚΕ, ότι τα μέτρα θα ψηφιστούν μόνο αν έχουν αποφασιστεί και τα μέτρα για τη διευθέτηση του χρέους, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την πολυπόθητη ποσοτική χαλάρωση και να πάρει η κυβέρνηση μια ανάσα εν αναμονή των γερμανικών εκλογών.
9°
