Η δήλωση του Γιώργου Κυρίτση ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας είναι με τους «άλλους» βαδίζει πάνω στη γνωστή συριζαϊκή ρητορική. Ξανά και ξανά, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν εχθρούς που πρέπει να κατατροπώσουν ή θα αναγκαστούν οι ίδιοι να υπομείνουν τις συνέπειες μιας βαριάς ήττας. ‘Η ταν ή επί τας, σκέφτονται. Τώρα μάλιστα που νιώθουν βαριά ηττημένοι, σκέφτονται και την ηρωική έξοδο. Δυστυχώς, από μόνος του αυτός ο τρόπος σκέψης εξασφαλίζει την παταγώδη αποτυχία.
Ίσως η πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με αυτήν την οπισθοδρομική θεώρηση της πραγματικότητας ήταν το 2012, όταν ο διαπραγματευτολάγνος Πρωθυπουργός μας δήλωνε ότι έχει διαπραγματευτικό σχέδιο, αλλά δεν μας το ανακοίνωνε για να μη το μάθει ο «αντίπαλος». Προσέξτε: χρησιμοποίησε τη λέξη «αντίπαλος» για τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Από τότε, έχει καταφέρει με επιτυχία να δηληριάσει μέρος της ελληνικής κοινωνίας με αυτό ακριβώς το σκεπτικό.
Μπορεί, αν κάποιος έχει σε εικόνισμα τον Μαρξ (που παρεμπιπτόντως πέθανε πριν από 130 χρόνια, η επιστήμη έχει προχωρήσει πολύ από τότε), να πιστεύει ότι στην αλληλεπίδρασή σου με τους ανθρώπους δύο είναι τα πιθανά αποτελέσματα: ή θα κερδίσεις εσύ και θα χάσουν οι άλλοι ή θα χάσουν οι άλλοι και θα κερδίσεις εσύ.
Ειδικά αν «οι άλλοι» είναι «το κεφάλαιο», είναι σαφές ότι πρέπει να πολεμήσεις αλλιώς θα σε φάνε ζωντανό. Λίγη σημασία έχει αν εσύ είσαι ένας πάμπλουτος αριστερός και ήδη τυπικά εντάσσεσαι στο «κεφάλαιο». Σημασία έχει ότι έχεις γαλουχηθεί ιδεολογικά σε ένα χώρο που πρέπει να επαναστατήσει και να πάρει αυτά που δικαιούται από τους «άλλους». Αν δεν τα καταφέρεις, θα σε ξεζουμίσουν.
Στα μαθήματα των διαπραγματεύσεων στο πανεπιστήμιο, ένα από τα πρώτα μαθήματα που διδάσκουμε στους φοιτητές είναι το σφάλμα της «σταθερής πίτας», δηλαδή τη λανθασμένη πεποίθηση ότι η πίτα δεν μπορεί να μεγαλώσει και ότι δεν είναι εφικτό να επωφεληθούν και να κερδίσουν όλοι. Με άλλα λόγια, διδάσκουμε ότι είναι λανθασμένη η πεποίθηση πως «ό,τι κερδίζει ο ένας το χάνει ο άλλος».
Η συνηθέστερη προσομοίωση για τη συνειδητοποίηση του παραπάνω σφάλματος αφορά τη μοιρασιά ενός πορτοκαλιού μεταξύ δυο ατόμων. Ο ένας χρειάζεται το περιεχόμενο για να φτιάξει ένα χυμό και ο άλλος τη φλούδα για να φτιάξει ένα κέικ. Πολλοί φοιτητές αδυνατούν να αναγνωρίσουν ότι τα συμφέροντά τους είναι απόλυτα συμβατά και τελικά καταλήγουν να μοιράσουν το πορτοκάλι στη μέση, θυσιάζοντας ουσιαστικά το ήμισυ αυτού που θα μπορούσαν να κερδίσουν αν δεν είχαν αντιμετωπίσει το ζήτημα κοντόφθαλμα – η λύση, αν τυχόν αναρωτιέστε, είναι να πάρει ο ένας όλη τη φλούδα και ο άλλος όλο το περιεχόμενο.
Η έννοια του «win-win» δημιουργήθηκε ακριβώς για να περιγράψει τη δυνατότητα να κερδίσουν όλοι από μια συμφωνία. Ειδικά σε επίπεδο χωρών, και δη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η φύση των σχέσεων είναι τέτοια που η προοπτική αμοιβαίου κέρδους είναι πολύ πιο ισχυρή από την προοπτική μονομερούς κέρδους. Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται να χάσει μια άλλη χώρα για να κερδίσει η Ελλάδα, μπορούμε να κερδίσουμε όλοι!
Υπάρχει όμως μια προϋπόθεση. Για να μπορείς να έχεις αμοιβαίο κέρδος πρέπει να αναγνωρίζεις ότι υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Αν βάζαμε τους ΣΥΡΙΖΑίους πολιτικούς να μοιράσουν το πορτοκάλι, το πιθανότερο θα ήταν να τσακωθούν, να πετάξουν το πορτοκάλι στα σκουπίδια και να κατηγορούν όποιον τους έδωσε το πορτοκάλι ως εκπρόσωπο του «κεφαλαίου».
Οι πολιτικοί του ΣΥΡΙΖΑ αρέσκονται στο να πουλάνε το παραμύθι ότι όλος ο κόσμος τούς αντιστέκεται επειδή είναι αριστεροί. Η πραγματικότητα είναι ότι οι ίδιοι αντιστέκονται σε όλο τον κόσμο επειδή είναι αριστεροί. Αυτή είναι συνταγή κραυγαλέας αποτυχίας σε κάθε είδους διαπραγμάτευση. Συνήθως καταλήγει σε ζημιά όλων των πλευρών.
Ίσως και να υπάρχει εποικοδομητική αριστερά, αλλά αυτή δεν είναι η αριστερά των πολιτικών του ΣΥΡΙΖΑ. Οι άνθρωποι αυτοί βλέπουν παντού τους «άλλους» και τους συμμάχους τους να παραμονεύουν. Η τρόικα εξωτερικού, η τρόικα εσωτερικού, οι δάκτυλοι των ξένων, οι βιομήχανοι, οι τραπεζίτες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, εσχάτως και οι κατά Θεανώ «τεμπέληδες» δημόσιοι υπάλληλοι επιβουλεύονται τους αριστερούς μαχητές. Η μόνη λύση για αυτούς τους ένδοξους αγωνιστές είναι να κλειστούν στον εαυτό τους και να πολεμήσουν τους πάντες.
Τελικά δεν χάνουν μόνο αυτοί, χάνουν όλοι. Θα ήταν θλιβερό και θα άξιζαν τη λύπησή μας αν δεν κυβερνούσαν. Τώρα που κυβερνούν, μάλλον πρέπει να λυπόμαστε τον εαυτό μας.
11°
