23 Σεπτεμβρίου | Σήμερα η Διεθνής Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών

Κάθε χρόνο στις 23 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών, που θεσπίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη.

Η επιλογή της 23ης Σεπτεμβρίου για να τιμάται η Διεθνής Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών έγινε επειδή αυτή τη μέρα ιδρύθηκε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών το 1951, κατά την 48η συνεδρίαση της Τρίτης Επιτροπής της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και με το ψήφισμα A / C.3 / 72 / L.36 / Rev.1.

Η ιστορία των Νοηματικών Γλωσσών

Το οπτικό νόημα μεταδίδεται μέσω των νοηματικών γλωσσών. Ο αριθμός αυτών των γλωσσών σε παγκόσμια επίπεδο είναι άγνωστος. Τα περισσότερα έθνη έχουν τη δική τους μητρική νοηματική γλώσσα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν πολλές. Ομάδες κωφών χρησιμοποιούν αυτές τις γλώσσες για την επικοινωνία τους επί αιώνες. Ο διάλογος Κρατύλος του Πλάτωνα από τον 5ο αιώνα π.Χ. περιέχει ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα νοηματικής γλώσσας που έχουν καταγραφεί.

Η ιστορία των νοηματικών γλωσσών πριν από τον 19ο αιώνα δεν είναι καλά κατανοητή. Το υλικό περιορίζεται σε δακτυλικά αλφάβητα, που αναφέρονται ως συστήματα δακτυλοσυλλαβισμού. Αυτά τα αλφάβητα αναπτύχθηκαν προκειμένου να μεταφραστούν λέξεις από μια ομιλούμενη γλώσσα σε μια νοηματική γλώσσα. Πιστεύεται ότι ο Πέδρο Πόντσε δε Λεόν εφηύρε το πρώτο δακτυλικό αλφάβητο.

Ο Σαρλ-Μισέλ ντε Λ'Επέ ίδρυσε στο Παρίσι το πρώτο σχολείο για κωφά παιδιά. Ο πιο γνωστός απόφοιτος αυτής της σχολής, που αποφοίτησε το 1755, είναι ίσως ο Λοράν Κλερκ. Μαζί με τον Τόμας Χόπκινς Γκαλοντέ, ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες και ίδρυσε την Αμερικανική Σχολή Κωφών το 1817. Το ίδρυμα, το οποίο έχει σήμερα περίπου 174 μαθητές, βρίσκεται στο Χάρτφορντ του Κονέκτικατ και είναι το παλαιότερο μόνιμο σχολείο κωφών στις ΗΠΑ.

Η σχέση μεταξύ ομιλούμενων και νοηματικών γλωσσών είναι περίπλοκη και ποικίλλει περισσότερο ανά έθνος από τις αντίστοιχες προφορικές γλώσσες. Για παράδειγμα, αγγλικά ομιλούνται ευρέως στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Ωστόσο, η Γαλλική Νοηματική Γλώσσα είναι η αρχική πηγή της Αμερικανικής Νοηματικής Γλώσσας, η οποία χρησιμοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον αγγλόφωνο Καναδά, χωρίς να συνδέεται με τις νοηματικές γλώσσες της Βρετανίας, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Η Διεθνής Νοηματική Γλώσσα χρησιμοποιείται σε διεθνείς περιστάσεις, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες Κωφών και οι συνεδρίες της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κωφών.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση του Ο.Η.Ε για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρίες οι νοηματικές γλώσσες αναγνωρίζονται ως ισότιμες με τις ομιλούμενες γλώσσες και τα κράτη μέλη καλούνται να θεσπίσουν μέτρα που ενισχύουν την εκμάθηση νοηματικών γλωσσών και αναγνωρίζουν τη γλωσσική και πολιτιστική ταυτότητα της κοινότητας των κωφών.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ομοσπονδία των Κωφών, υπάρχουν περισσότεροι από 70 εκατομμύρια κωφοί άνθρωποι παγκοσμίως. Πάνω από το 80% εξ αυτών διαβιεί σε αναπτυσσόμενες χώρες. Συλλογικά, χρησιμοποιούν περισσότερες από 300 διαφορετικές νοηματικές γλώσσες.

Οι νοηματικές γλώσσες είναι πλήρεις φυσικές γλώσσες, με εσωτερική δομή που διαφέρει ριζικά από εκείνη των προφορικών γλωσσών. Παράλληλα, υπάρχει και μια διεθνής νοηματική γλώσσα, η οποία χρησιμοποιείται από κωφά άτομα κατά τη διάρκεια διεθνών συναντήσεων, αλλά και ανεπίσημα σε ταξίδια και κοινωνικές περιστάσεις. Η γλώσσα αυτή θεωρείται απλοποιημένη (pidgin) μορφή νοηματικής, λιγότερο σύνθετη από τις φυσικές νοηματικές γλώσσες και με περιορισμένο λεξιλόγιο.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία αναγνωρίζει και προάγει τη χρήση των νοηματικών γλωσσών. Διακηρύσσει ρητά ότι οι νοηματικές γλώσσες είναι ισότιμες με τις προφορικές, και υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα κράτη να διευκολύνουν τη μάθησή τους και να προάγουν τη γλωσσική ταυτότητα της κοινότητας των Κωφών.

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε την 23η Σεπτεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών, με σκοπό να αναδείξει τη σημασία τους για την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κωφών ατόμων.

Το ψήφισμα που καθιερώνει την Ημέρα αναγνωρίζει ότι η πρώιμη πρόσβαση σε νοηματική γλώσσα και σε σχετικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ποιοτικής εκπαίδευσης στη νοηματική, είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και την αυτονομία του κωφού ατόμου, καθώς και κρίσιμη για την επίτευξη των διεθνώς συμφωνημένων αναπτυξιακών στόχων. Το ψήφισμα αναγνωρίζει επίσης τη σημασία της διατήρησης των νοηματικών γλωσσών ως αναπόσπαστου μέρους της γλωσσικής και πολιτισμικής πολυμορφίας. Επίσης, τονίζει την εφαρμογή της αρχής «τίποτα για εμάς χωρίς εμάς», όσον αφορά τη συνεργασία με τις κοινότητες των Κωφών.

Πηγή: Βικιπαίδεια και Ηνωμένα Έθνη