Ελλαδα

Η θεολογία στην πολιτική

Η μάχη του καλού ενάντια στο κακό αποτελεί διαχρονικά τη βασική πολιτική θέση όλων των πολιτικών κομμάτων ανεξαιρέτως

Ανδρέας Βασιλιάς
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Η αντίθεση ανάμεσα στο καλό και στο κακό αποτελεί την πολιτική αρχή κάθε ταλαντούχου δημαγωγού».

Όλα τα κόμματα προασπίζονται τη δικιά τους προκατασκευασμένη ηθική συνείδηση, το υπερεγώ τους και το ιδεώδες του εγώ τους. Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους όπου οξύνονται τα πάθη τόσο ανάμεσα στις ηγεσίες όσο και στα απλά μέλη ή τους ψηφοφόρους. Η καλή ηθική ενάντια στην κακιά και το αντίστροφο. Οι εθνικόφρονες ενάντια στους κομμουνιστές και οι κομμουνιστές ενάντια στους εθνικόφρονες.

Αυτή η αντίθεση είναι μια θεολογικού τύπου αντίθεση, είναι μια αυταπάτη, ένα ψεύδος με μοναδικό στόχο τη συσκότιση της πραγματικότητας και υπέρ της ιδέας. Έτσι η ιδεολογική θέση μετατρέπεται αυτόματα σε ένα θεολογικού τύπου δόγμα, π.χ. «οι σοσιαλιστές να επιστρέψουν στις ρίζες τους» δηλαδή μια απόλυτη μπούρδα που όμως διαπερνά το συναίσθημα, αγγίζει, και τελικά παθιάζει. Στις ρίζες της ελλοχεύει ο λαϊκισμός, περιμένει. Συντηρεί το συναίσθημα και μάλιστα τα πλέον αρχαϊκά συναισθήματα. Ακριβώς γι’ αυτό, αυτή η αντίθεση ανάμεσα στο καλό και στο κακό αποτελεί την πολιτική αρχή κάθε ταλαντούχου δημαγωγού. Δεν χρειάζεται να πει κάτι το συγκεκριμένο, π.χ. για το πώς θα αναβαθμίσει τους ελληνικούς σιδηροδρόμους, αρκεί να τονίζει ότι ο αντίπαλος είναι ο φορέας του κακού και μάλιστα του απόλυτου κακού.

Κάπως έτσι και πάνω σ’ αυτή τη θεολογική βάση η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία  συνεχίζοντας να υπερασπίζεται τις «ρίζες» της, δεν μπορεί να δει εκείνο που συμβαίνει στο «εδώ και τώρα». Μάλλον, έτσι κι αλλιώς, προφανώς δεν έχει ακόμα κατανοήσει εκείνο που
συνέβηκε 10 χρόνια πριν. Το 2009 δεν πτωχεύσαμε επειδή τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η τότε ΝΔ ακολούθησαν τις λεγόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Αντίθετα πτωχεύσαμε γιατί τόσο τα συνδικάτα όσο και οι κυβερνήσεις, δεξιές και κεντροαριστερές, απαίτησαν να πληρώνονται οι υπάλληλοι με δανεικά και αγύριστα σε βάρος όλων των άλλων πολιτών αλλά και της ίδιας της χώρας. Το ίδιο έγινε και στην Ιταλία. Κάπως έτσι συμβαίνει σήμερα στην Μεγάλη Βρετανία. Χώρες που βρίσκονται σε μια τραγική περιδίνηση γύρω από τον εαυτό τους χωρίς διέξοδο. Ήδη στη Γαλλία όπου ο Μακρόν τόλμησε να κόψει λίγο απ’ τον αφρό των συντάξεων των ταμείων, κοντεύει να γίνει επανάσταση.

Αυτού του τύπου η σοσιαλδημοκρατία παραμένει εγκλωβισμένη σ’ ένα παρωχημένο λόγο αντιθέσεων μεταξύ δεξιάς/αριστεράς, τελικά κακού/καλού, αδυνατώντας να προτάξει συγκεκριμένες θέσεις για την ανασυγκρότηση μιας πτωχευμένης χώρας, ενώ ταυτόχρονα στην ίδια θεολογική γραμμή επικαλείται τους δαίμονες του νεοφιλελευθερισμού.

Εάν η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ μας δίδαξε κάτι αυτό είναι η κατάρριψη των γενικόλογων και αφηρημένων συνθημάτων που συνοψίζονται στα επίθετα αριστερός και προοδευτικός ή ακόμα περισσότερο αριστερός ίσον προοδευτικός. Αυτή η τελεολογική θέση που χρόνια τώρα έχει εγκλωβίσει κόσμο και κοσμάκη, κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος μέσα στους πρώτους μήνες διακυβέρνησης από την παραπάνω κυβέρνηση. Εκείνο που αναδείχτηκε είναι ότι ένα αριστερό κόμμα δεν είναι εκ προοιμίου και προοδευτικό με την έννοια ότι υπερασπίζεται την κοινωνική δικαιοσύνη. Μπορεί να είναι άκρως συντηρητικό, αφού ούτως ή άλλως επιδιώκει να υπερασπιστεί, τουλάχιστον στην καλύτερη περίπτωση, συγκεκριμένα συμφέροντα, που στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν καν εκείνα των εργαζομένων.

Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση ηθικά καλό. Επίσης τα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ μας έδειξαν πως ένα κόμμα αριστερό δεν είναι δημοκρατικό μιας και μπορεί «άνετα» να επιλέγει να συγκυβερνά με την άκρα δεξιά. Και πάλι η αντίθεση μεταξύ κακού/καλού έχει αντιστραφεί. Η σημερινή κυβέρνηση, καλώς ή κακώς, μπόρεσε τουλάχιστον μέχρι
στιγμής και υπερπήδησε αυτήν την αντίθεση, έστω προσωρινά, θα δούμε. Έτσι, όμως, μπόρεσε και αύξησε το ποσοστό της και φάνηκε ότι κατανόησε αρκετά καλύτερα απ’ τους άλλους την τρέχουσα πραγματικότητα επηρεάζοντας ευρύτερες μάζες ψηφοφόρων. Με βάση αυτό το σκεπτικό το ερώτημα για το ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός, ή ποιος ο προοδευτικός και ποιος ο οπισθοδρομικός απαντιέται πολύ εύκολα.