Σε νέα καταδίκη προχώρησε η ιρανική δικαιοσύνη εις βάρος του διεθνώς αναγνωρισμένου σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί, ο οποίος τιμήθηκε φέτος με τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Σύμφωνα με τον δικηγόρο του, Μοσταφά Νίλι, ο 65χρονος δημιουργός καταδικάστηκε ερήμην σε ένα έτος φυλάκιση με την κατηγορία της «προπαγανδιστικής δράσης» κατά του κράτους, ενώ του επιβλήθηκε και απαγόρευση ταξιδιών για δύο χρόνια καθώς και αποκλεισμός από κάθε πολιτική ή κοινωνική δραστηριότητα.
Ο Παναχί, ο οποίος βρίσκεται εκτός Ιράν, πρόκειται να ασκήσει έφεση, σύμφωνα με τον συνήγορό του. Οι ιρανικές αρχές δεν διευκρίνισαν ποιες ενέργειες θεωρούνται «προπαγάνδα»· ωστόσο ο σκηνοθέτης έχει μακρύ ιστορικό αντιπαράθεσης με το καθεστώς, τόσο λόγω της υποστήριξής του στις μαζικές διαδηλώσεις του 2009 όσο και λόγω της κριτικής που ασκεί στα έργα του σχετικά με τη σύγχρονη ιρανική κοινωνία.
Η νέα καταδίκη έρχεται σε μια στιγμή που ο Παναχί πραγματοποιεί διεθνή περιοδεία στις ΗΠΑ προωθώντας την τελευταία του ταινία, It Was Just an Accident, η οποία απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών και έχει επιλεγεί από τη Γαλλία ως επίσημη πρόταση για τα Όσκαρ. Η ταινία, που ακολουθεί πέντε πρώην κρατουμένους καθώς αναμετριούνται με τον πιθανό βασανιστή τους, θεωρείται φαβορί για τη λίστα των υποψηφίων στην κατηγορία Διεθνούς Ταινίας.
Ο Παναχί αποτελεί μία από τις πλέον εμβληματικές φιγούρες του σύγχρονου ιρανικού κινηματογράφου, με σημαντικές διακρίσεις σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ. Παρά την 20ετή απαγόρευση κινηματογράφησης που του επιβλήθηκε το 2010, συνέχισε να δημιουργεί με ευρηματικούς τρόπους: το This Is Not a Film έφθασε στις Κάννες μέσα σε μια τούρτα, ενώ το Taxi του 2015 γυρίστηκε εξ ολοκλήρου μέσα σε αυτοκίνητο, με τον ίδιο στο ρόλο οδηγού.
Το 2022 συνελήφθη εκ νέου λόγω κινητοποιήσεων συναδέλφων του κινηματογραφιστών, προτού αφεθεί ελεύθερος επτά μήνες αργότερα.
Η καταδίκη του Παναχί εντάσσεται σε ένα ευρύτερο κλίμα πίεσης του ιρανικού καθεστώτος προς καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και δημιουργούς που θεωρεί ότι ασκούν κριτική. Πέρυσι, ο επίσης πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Μοχαμάντ Ρασουλόφ εγκατέλειψε το Ιράν για να αποφύγει ποινή φυλάκισης με την κατηγορία της «συνομωσίας κατά της εθνικής ασφάλειας».
Πηγή: AFP