Η συζήτηση για την κατάργησης της αλλαγής ώρας έρχεται ξανά στο προσκήνιο
Λίγες ώρες πριν αλλάξει και πάλι η ώρα και μπούμε στη χειμερινή - γυρίζοντας τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω, το ζήτημα της κατάργησης της εποχιακής αλλαγής ώρας, τέθηκε ξανά την Πέμπτη (23.10) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Έλληνας επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολος Τζιτζικώστας, δεσμεύτηκε να συνεχίσει τη διαδικασία εξεύρεσης λύσης για την κατάργηση της αλλαγής της ώρας δύο φορές τον χρόνο στα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποστηρίζοντας ότι «πλέον δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για να συνεχίζει να υφίσταται το μέτρο».
«Η αλλαγή της ώρας υιοθετήθηκε το 1970 σαν αντίδραση στην ενεργειακή κρίση της εποχής από κάποια κράτη - μέλη. Από τη στιγμή που ξεκίνησε η ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά, η διαφορά ώρας έγινε πραγματικά μία πρόκληση, ιδιαίτερα για θέματα που αφορούν τις μετακινήσεις, τις μεταφορές, την ενέργεια. Ξέρουμε ότι η αλλαγή της ώρας, ταράσσει το βιολογικό μας ρολόι με επιπτώσεις τελικά στον οργανισμό μας, τον μεταβολισμό μας. Και διαπιστώνουμε ότι τελικά αυτή η τροποποίηση έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και στην παραγωγικότητά μας και μακροπρόθεσμα επηρεάζει την υγεία μας», σημείωσε ο Απόστολος Τζιτζικώστας από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Η παρέμβαση του Έλληνα Επιτρόπου γνώρισε ευρεία αποδοχή από όλες τις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Επίτροπο Βιώσιμων Μεταφορών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ρώτησε 4,6 εκατ. Ευρωπαίους πολίτες που συμμετείχαν σε μία δημόσια διαβούλευση σχετικά με το ζήτημα της κατάργησης της αλλαγής ώρας. Το 84% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι θέλουν να σταματήσει η αλλαγή της ώρας δύο φορές τον χρόνο.
Η προσπάθεια για την κατάργηση της αλλαγής της ώρας δύο φορές τον χρόνο επισφραγίστηκε με το σχέδιο οδηγίας που ετοίμασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2018. Επτά χρόνια μετά, «τα κράτη - μέλη και το Συμβούλιο δεν βρήκαν ενιαία θέση. Κατά τη διάρκεια της πολωνικής προεδρίας, η Επιτροπή αποφάσισε να ξεκινήσει μία εις βάθος έρευνα, που μόλις ολοκληρωθεί θα μοιραστούμε τα αποτελέσματα», σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας και πρόσθεσε: «πολλά κράτη μέλη έχουν στηρίξει την πρότασή μας, ο λαός, οι πολίτες της ΕΕ θέλουν να δράσουμε. Πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να σταματήσει αυτή η αλλαγή της ώρας κάθε χρόνο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί για μία ρεαλιστική και επίκαιρη λύση προς όφελος όλων των Ευρωπαίων πολιτών».
Σύσσωμες οι πολιτικές ομάδες κατήγγειλαν ότι τα τελευταία τουλάχιστον 6 χρόνια δεν έχει γίνει κανένα ουσιαστικό βήμα για την κατάργηση της αλλαγή ώρας, αλλά και ότι κανείς δεν γνωρίζει γιατί δεν συμφωνούν τα κράτη - μέλη.
Γιατί ενώ εγκρίθηκε το σχέδιο οδηγίας, δεν προχώρησε η κατάργηση αλλαγής της ώρας;
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόταση οδηγίας σχετικά με την κατάργηση των εποχικών αλλαγών της ώρας. Στο ψήφισμά του της 8ης Φεβρουαρίου 2018, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να διενεργήσει ενδελεχή αξιολόγηση της ισχύουσας οδηγίας για τις ρυθμίσεις θερινής ώρας και, εάν χρειαστεί, να υποβάλει πρόταση για την αναθεώρησή της. Το Κοινοβούλιο παρέθεσε επιστημονικές μελέτες που υποδεικνύουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και ορισμένες ανησυχίες που εκφράστηκαν από πρωτοβουλίες πολιτών. Μετά τη δημόσια διαβούλευση από τις 4 Ιουλίου 2018 έως τις 16 Αυγούστου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84% τάχθηκε υπέρ της διακοπής των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας, ενώ το 16% ήθελε να τις διατηρήσει. Η Κύπρος και η Ελλάδα ήταν οι μόνες χώρες όπου μια μικρή πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του ισχύοντος συστήματος.
Στις 17 Οκτωβρίου 2018, ηΕυρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ενέκρινε τη γνώμη της. Η νομοθετική πρόταση ανατέθηκε στην Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού (TRAN) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία όρισε εισηγήτρια την Marita Ulvskog (Σοσιαλιστές και Δημοκρατικοί, Σουηδία). Η Επιτροπή TRAN ενέκρινε την έκθεση στις 4 Μαρτίου 2019 με 23 ψήφους υπέρ, 11 κατά και 0 αποχές. Η έκθεση υποστήριζε την τελική μετάβαση στη θερινή ώρα στα τέλη Μαρτίου 2021. Το Κοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεση σε πρώτη ανάγνωση στις 26 Μαρτίου 2019 με 410 ψήφους υπέρ, 192 κατά και 51 αποχές. Ωστόσο, στην πορεία προέκυψαν πρακτικά ζητήματα και προκλήσεις σχετικά με τις ζώνες ώρας. Το Brexit, η πανδημία του κορωνοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται ότι αποτελέσαν δεδομένα που οδήγησαν σε νέες καθυστερήσεις.
Το ζήτημα της κατάργησης της ώρας επανέρχεται στο προσκήνιο φέροντας μάλιστα, ελληνική σφραγίδα, αφού αποτελεί προσωπική δέσμευση του Έλληνα Επιτρόπου να βρει μία κοινή λύση. «Είναι η πρώτη φορά - τουλάχιστον σε αυτή τη θητεία - όπου όλοι συμφωνούμε να ακολουθήσουμε την κοινή λογική», σημείωσε ο Επίτροπος απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές.
Τι δείχνουν οι μελέτες για τα προβλήματα που μας δημιουργεί η αλλαγή ώρας;
Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, οι άνθρωποι βιώνουν αύξηση των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων κάθε χρόνο τις ημέρες που ακολουθούν την αλλαγή της ώρας. Σύμφωνα με μια μελέτη για τις εισαγωγές σε νοσοκομεία σε όλο το Μίσιγκαν, υπήρξε αύξηση 24% στις καρδιακές προσβολές τη Δευτέρα που ακολούθησε τη μετάβαση στη θερινή ώρα. Σε μια φινλανδική μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα συνολικά ποσοστά ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν 8% υψηλότερο κατά τις δύο πρώτες ημέρες μετά τη μετάβαση στη θερινή ώρα. Άλλες έρευνες καταγράφουν ότι, γενικά, οι πιο σοβαρές καρδιακές προσβολές συμβαίνουν τις Δευτέρες από οποιαδήποτε άλλη ημέρα της εβδομάδας, καθιστώντας την ημέρα μετά την αλλαγή της ώρας ακόμη πιο προβληματική, όπως αναφέρει το Psychology Today.
Μια μελέτη του 2020, που δημοσιεύτηκε στο Current Biology, εξέτασε 700.000 τροχαία ατυχήματα σε διάστημα 20 ετών και διαπίστωσε ότι η ετήσια μετάβαση στη θερινή ώρα σχετίζεται με αύξηση 6% στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα κατά τη διάρκεια της εργάσιμης εβδομάδας μετά την αλλαγή της ώρας, παρέθεσε επίσης το Psychology Today.
Το Ινστιτούτο Ιατρικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου πρόβλεψε «τεράστια προβλήματα από τη διατήρηση της θερινής ώρας για πάντα: περισσότεροι διαβητικοί, καταθλιπτικοί, προβλήματα ύπνου και μάθησης, προσθήκη βάρους». Σε έρευνα του γερμανικού ασφαλιστικού φορέα υγείας DAK-Gesundheit το 2019, το 29% των ερωτηθέντων παραπονέθηκε για μια σειρά από παθήσεις τη χειμερινή ώρα, όπως διαταραχή ύπνου, προβλήματα αρτηριακής πίεσης και κόπωση διάρκειας πολλών εβδομάδων. Κυρίως οι άνθρωποι που δουλεύουν σε βάρδιες, νιώθουν στο πετσί τους την αλλαγή ώρας. Χρονοβιολόγοι, που ερευνούν τον βιορυθμό του ανθρώπινου οργανισμού, επικροτούν την οριστική παραμονή στη χειμερινή ώρα και επισημαίνουν ότι η καλοκαιρινή είναι τεχνητή ώρα που «αφαιρεί φως το πρωί, κάτι που επηρεάζει αρνητικά την εργασιακή επίδοση και επιβαρύνει το σώμα το βράδυ με μιαν επιπλέον ώρα φωτός, όταν είναι ώρα για ύπνο».
Λέτε, τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Οκτωβρίου να είναι η τελευταία φορά που η ώρα αλλάζει;
14°
