Με αφορμή τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών με τον πρόεδρο Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο για τη μοίρα της Ουκρανίας
Κάποιος καλοπροαίρετος θα μπορούσε να πει: «Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν το βλέπουν όλοι». Δεν είναι μόνο η κόπωση της συμπόνιας μετά από τριάμισι χρόνια πολέμου· από την αρχή κάτι δεν πήγαινε καλά. Γιατί δεν μας τρόμαξε όλους το γεγονός ότι μετά από 76 χρόνια ειρήνης, μια ευρωπαϊκή χώρα, η Ουκρανία με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ζελένσκι, δέχθηκε την πιο βάρβαρη μεταπολεμική εισβολή;
Μια εισβολή σε κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος. Και μόνο αυτή η φράση θα έπρεπε να μας ανατριχιάζει. Ένας λαός μάχεται ηρωικά, στρατιώτες πεθαίνουν στα χαρακώματα, άμαχοι σκοτώνονται καθημερινά από πυραύλους και drones. Παιδιά που έχουν απαχθεί και μεταφερθεί στη ρωσική ενδοχώρα, όπως κατήγγειλε και η Μελάνια στην επιστολή της προς τον Πούτιν. Δολοφονίες, βασανιστήρια, καταστροφή κάθε ίχνους ζωής – η Μπούτσα, η Μαριούπολη, η μαυρίλα των ισοπεδωμένων πόλεων αποτελούν μόνο ενδείξεις της φρίκης. Δείτε το βίντεο «5 λεπτά στη Μαριούπολη»: μια γυναίκα ψάχνει το σπίτι της μέσα στα χαλάσματα και σπαράζει· αντέχετε να το παρακολουθήσετε; Και σκεφτείτε: Όλα αυτά δεν είναι μακρινά. Είναι Ευρώπη. Είναι δίπλα μας.
Η πιο διαδεδομένη προπαγάνδα λέει ότι «η Ουκρανία προκάλεσε αυτό τον πόλεμο γιατί ήθελε να μπει στο ΝΑΤΟ», σαν να μην έχει δικαίωμα ένα κυρίαρχο κράτος να αποφασίζει για τη μοίρα του. Σαν να είναι προκλητικό να επιλέγεις την ελευθερία απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα. Παράλληλα, κυκλοφορεί το ψέμα ότι «οι Ουκρανοί είναι ναζί» – ένα αφήγημα που αναπαράγεται ασταμάτητα από αριστερά και δεξιά, στα social media και στον Τύπο, και που επέτρεψε σε πολλούς να γυρίσουν το κεφάλι μακριά από έναν λαό που μάχεται για την ίδια του την ύπαρξη.
Σε αυτό το τοπίο, η δημόσια συζήτηση στη χώρα μας, στα σοσιαλ μίντια, στις εφημερίδες και την τηλεόραση, χειραγωγείται. Από τη μια πλευρά, ακροδεξιοί κύκλοι υιοθετούν αβασάνιστα κατασκευασμένες εικόνες από AI και αφηγήματα της ρωσικής προπαγάνδας (όπως η εικόνα με τους Ευρωπαίους ηγέτες να κάθονται ηττημένοι στον διάδρομο με σκυμμένο το κεφάλι, περιμένοντας να συναντηθούν με τον Τραμπ, όπου ο πρόεδρος Μακρόν έχει τέσσερα πόδια). Κι από την άλλη, διανοούμενοι και εφημερίδες της αριστεράς, επικαλούμενοι έναν δήθεν «ρεαλισμό», παρουσιάζονται περίπου ικανοποιημένοι που η Ουκρανία «τιμωρείται» για την επιλογή της να στραφεί προς τη Δύση. Ανάμεσα σε αυτούς, οι αυτοαποκαλούμενοι «γεωπολιτικοί αναλυτές» στα τηλεοπτικά παράθυρα, καθηγητές χωρίς πραγματικό κύρος και κάθε λογής σχολιαστές, που επιχειρούν να δώσουν επιστημονικό μανδύα σε θέσεις οι οποίες στην ουσία αναπαράγουν το ίδιο μοτίβο: κατανόηση για τον Πούτιν, καχυποψία προς την Ουκρανία, αμφισβήτηση της Ευρώπης. Αισθάνεσαι ντροπή, με όλα αυτά, αλλά θα μπορούσε κανείς να τα χαρακτηρίσει και σαν εικόνες παρακμής μιας Δύσης που σταθερά, εδώ και χρόνια, υπονομεύει τον εαυτό της.
Είναι κρίμα να μην αισθανόμαστε αυτές τις μέρες περήφανοι Ευρωπαίοι και μια ανάσα αισιοδοξίας, βλέποντάς τους να περιστοιχίζουν τον πρόεδρο Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο. Και είναι ανησυχητικό το να μην καταλαβαίνουμε ότι η Ουκρανία δεν πολεμά μόνο για τα δικά της σύνορα, αλλά για την ίδια την υπόσταση της Ευρώπης όπως τη γνωρίσαμε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: μια ήπειρο όπου τα εθνικά σύνορα είναι απαραβίαστα. Και όποιος στην Ελλάδα αρνείται να το δει, δεν είναι απλώς ανάλγητος απέναντι σε έναν λαό που ματώνει· είναι τυφλός και απέναντι στο δικό μας μέλλον.
14°
