Η εθνοκάθαρση στη γειτονιά μας

Τον τελευταίο καιρό στη σελίδα μου στο Facebook εμφανίζονται με κανονική συχνότητα ιστορίες οικογενειών από το Ολοκαύτωμα. Με συγκινούσαν και με συγκινούν πάντα. Μου δημιουργήθηκε ωστόσο η υποψία ότι αποτελούν μέρος μιας καμπάνιας για να αποκαταστήσουν την εικόνα του Ισραήλ. Ο Νετανιάχου, βλέπετε, έχει καταφέρει να ανατρέψει τελείως το διεθνές κλίμα και να στρέψει μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινής γνώμης εναντίον του.

Όταν εκδηλώθηκε η βάρβαρη επίθεση της Χαμάς, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στις χώρες της Δύσης στάθηκε αλληλέγγυα στους Ισραηλινούς. Πολλοί μάλιστα κατάλαβαν, ενδεχομένως για πρώτη φορά, τι σημαίνει να ζεις δίπλα σε έναν εχθρό, ο οποίος είναι ορκισμένος να σε σβήσει από προσώπου γης. Πώς επηρεάζει τη στάση των ανθρώπων αλλά και πώς κάνει να φαίνεται μάταιη και αδιέξοδη κάθε πολιτική διαδικασία. Τι μπορείς να διαπραγματευτείς με τον επίδοξο δήμιό σου; Σήμερα ωστόσο μόνο φανατικοί δεν βλέπουν ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ έχει πάει στο άλλο άκρο και είναι υπόλογη για εγκλήματα πολέμου, ότι ακολουθεί ένα σχέδιο εθνοκάθαρσης ή και γενοκτονίας.

Από τους συνεχείς βομβαρδισμούς, η Γάζα κατέχει πια το θλιβερό προνόμιο του μεγαλύτερου αριθμού ακρωτηριασμένων παιδιών στον κόσμο

Ο Ομέρ Μπάρτοβ είναι Ισραηλινός, έχει υπηρετήσει στον στρατό του Ισραήλ ως αξιωματικός και είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Brown. Το αντικείμενο της διδασκαλίας του είναι το Ολοκαύτωμα και η γενοκτονία. Για μεγάλο διάστημα πίστευε ότι τα πραγματικά περιστατικά δεν δικαιολογούν την κατηγορία της γενοκτονίας για τον Νετανιάχου και την κυβέρνησή του. Σήμερα, με πόνο ψυχής όπως λέει, έχει καταλήξει στο αντίθετο συμπέρασμα. Σε πρόσφατο άρθρο του στους New York Times επισήμανε ότι επανειλημμένα, με δηλώσεις τους, στελέχη της κυβέρνησης δεν έκρυψαν τις προθέσεις τους να κάνουν τη Γάζα μη κατοικήσιμη. Ήδη εκτός από τους χιλιάδες νεκρούς, ανάμεσά τους και τουλάχιστον 17.000 παιδιά, έχουν καταστραφεί πάνω από 150.000 κτίρια και μαζί κρίσιμες υποδομές – σχολεία, νοσοκομεία, πολιτιστικά κέντρα, τζαμιά και διυλιστήρια νερού. Από τους συνεχείς βομβαρδισμούς, η Γάζα κατέχει πια το θλιβερό προνόμιο του μεγαλύτερου αριθμού ακρωτηριασμένων παιδιών στον κόσμο.

Μια συστηματική πολιτική εθνοκάθαρσης, όπως έχει δείξει η ιστορία, αποτελεί το πρώτο βήμα της γενοκτονίας

Όπως λέει ο Μπάρτοβ, στόχος της κυβέρνησης είναι να διώξει τους Παλαιστίνιους από το βόρειο τμήμα της Γάζας και να τους στριμώξει, σε άθλιες συνθήκες, σε μια λωρίδα γης, υποχρεώνοντάς τους είτε να φύγουν είτε να μην μπορούν πια να λειτουργούν ως οργανωμένη ομάδα. Μια συστηματική πολιτική εθνοκάθαρσης η οποία, όπως έχει δείξει η ιστορία, αποτελεί το πρώτο βήμα της γενοκτονίας. Από τη σφαγή των Αρμενίων ως τον Χίτλερ, ο οποίος επιχείρησε να διώξει τους Εβραίους, πριν διατάξει τη δολοφονία τους. «Διδάσκω τη γενοκτονία για ένα τέταρτο του αιώνα. Μπορώ να την αναγνωρίσω όταν τη βλέπω», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Μπάρτοβ.

Για τον Ισραηλινό ακαδημαϊκό, μια από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πολιτικής απέναντι στους Παλαιστίνιους θα είναι ότι η διδασκαλία του Ολοκαυτώματος θα επιστρέψει σε γκέτο, δεν θα μπορεί να υποστηρίζει πως αφορά παγκόσμιες αξίες για τη δικαιοσύνη. Κι αυτό επειδή η κυβέρνηση Νετανιάχου επικαλείται συνεχώς το Ολοκαύτωμα για να δικαιολογήσει τα δικά της εγκλήματα πολέμου.

Στο άμεσο μέλλον βέβαια, η ανοχή την οποία επιδεικνύει η διεθνής κοινότητα στην πολιτική Νετανιάχου έρχεται να επιβεβαιώσει την καινούργια πραγματικότητα, η οποία διαμορφώνεται στις διεθνείς σχέσεις. Όπου βέβαια η ισχύς και το στενό εθνικό συμφέρον κατατροπώνουν το διεθνές δίκαιο. Για την Ελλάδα πρόκειται για μια σημαντική πρόκληση. Από τη μία πλευρά, είμαστε χώρα που θέλει να λέει –άλλο αν πολλές φορές δεν το τηρεί– ότι οδηγός της είναι το δίκαιο. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, η συμμαχία με το Ισραήλ είναι εξαιρετικά σημαντική. Μαζί με την Αίγυπτο αποτελεί το μοναδικό διπλωματικό αντίβαρο στην προσπάθεια της Άγκυρας να απομονώσει την Ελλάδα. Η ηθική λέει ότι θα πρέπει να καταγγείλουμε την πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου. Ο ρεαλισμός ορίζει το αντίθετο.

Όσο για τους πολίτες, ο πόλεμος στη Γάζα αντιμετωπίστηκε για ακόμα μια φορά με ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Για την αριστερά, ακόμα και αν ορισμένοι –όχι όλοι– καταδίκαζαν την επίθεση της Χαμάς, ο αγώνας των Παλαιστινίων αποτελεί αγώνα κατά της αμερικανικής τάξης πραγμάτων. Το ότι η Χαμάς εκπροσωπεί έναν φονικό θρησκευτικό σκοταδισμό είναι μια λεπτομέρεια. Όχι αθώα πάντως, όπως μας έδειξε το μίνι προγκρόμ του Ρουβίκωνα. Για τους φιλελεύθερους πάλι, το Ισραήλ θεωρήθηκε ότι αποτελεί προπύργιο ή μάλλον προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης και του δυτικού πολιτισμού στον χώρο της Μέσης Ανατολής. Η πρώτη άμυνα απέναντι στην επέλαση του ισλαμισμού. Πώς συμβαδίζει ωστόσο η γενοκτονία ή έστω η εθνοκάθαρση με τον δυτικό πολιτισμό;

Πρόκειται φυσικά για την πολυτέλεια της πολυθρόνας. Η οποία μας επιτρέπει να προβάλλουμε τις δικές μας προκαταλήψεις σε γεγονότα που δεν χωράνε σε ιδεολογικά καλούπια. Αντιθέτως αμφισβητούν τις δικές μας βολικές βεβαιότητες.