«Δεν έχω ζήσει ποτέ ειρήνη»: Ο 9χρονος Μάρκος από το Κίεβο γεννήθηκε λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Κριμαία του 2014
Ο Μάρκος είναι ένα εννιάχρονο αγόρι, Ελληνοουκρανός, που μεγαλώνει στο Κίεβο, μέσα στον πόλεμο. Ζει με τους γονείς του, πάει σχολείο, έχει φίλους και όνειρα – αλλά όλα συμβαίνουν υπό τον ήχο των σειρήνων, των drones και των εκρήξεων. Στις λέξεις του διακρίνεται κάτι σπάνιο: μια παιδική σοφία που δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να αποκτήσει κανένα παιδί.
«Ο πόλεμος είναι πόλεμος», μας λέει και συνεχίζει: «Ξέρεις πώς το έλεγαν οι αρχαίοι Βίκινγκς; Η ζωή δεν είναι ευτυχία, είναι πόλεμος. Αλλά προσπαθώ, προσπαθούμε όλοι, όλος ο κόσμος προσπαθεί να το σταματήσει αυτό και να το κάνει καλύτερο. Οι άνθρωποι που το προκαλούν όλο αυτό, που νομίζουν ότι έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα, τα έχουν μπερδέψει πολύ άσχημα. Είναι τόσο κακοί που ούτε μπορούν να σκεφτούν τι θα τους κοστίσει όλο αυτό. Αν κάνεις το καλό, θα πάρεις πίσω καλό και τύχη. Αυτοί όμως… τίποτα. Θα χάσουν για πάντα τη ζωή τους».
Τον ρωτάω πώς νιώθει όταν ακούει τους πυραύλους και τα drones να περνούν πάνω από το σπίτι του. «Δεν με νοιάζει», λέει. «Το μόνο που με νοιάζει είναι η ζωή. Πρέπει να τους νικήσουμε. Αλλά μερικές φορές… δεν ξέρω. Όταν έρχονται οι γονείς μου και μου λένε “έλα, πάμε στο καταφύγιο” και παίρνω μαζί το αγαπημένο μου παιχνίδι, καμιά φορά σκέφτομαι ότι μπορεί να έρθει για μας. Έχω δει όνειρα με αυτό. Προσπαθώ να το βγάλω από μέσα μου, για να μη σκέφτομαι καν αυτό το πράγμα. Δεν θέλω να το σκέφτομαι. Θέλω να ζήσω. Κι αυτό είναι το μόνο που θέλουμε».
Ο Μάρκος μεγάλωσε μέσα στον πόλεμο. Όταν του λέμε ότι ζει έτσι επί 3,5 χρόνια, απαντά: «Όχι… Περίμενε να σκεφτώ». Δίπλα του, η μητέρα του, Χριστίνα Κατράκη – του κάνει ερωτήσεις με φωνή ήπια, εκπέμπει μία ηρεμία αλλά και μία γενναιότητα που λες και πηγάζει από κάποια αδιόρατα βάθη. Του λέει ότι ο πόλεμος επί της ουσίας άρχισε το 2014. «Ο πόλεμος ξεκίνησε πριν καν γεννηθώ. Ποτέ δεν έζησα ειρήνη».
Και πώς νιώθει γι’ αυτό τον ρωτάει η Χριστίνα; «Νιώθω άσχημα. Καμιά φορά θέλω να φύγω από αυτόν τον πλανήτη, μόνο και μόνο για να είμαι ασφαλής. Ακόμα κι αν πέθαινα, θα ένιωθα λυπημένος για το ποιος θα με σκότωνε και τι θα γινόταν. Αλλά αυτό δεν θα γίνει ποτέ, αν έχουμε ελπίδα. Κρατάω την καρδιά μου, το μυαλό μου, την ελπίδα μου και τη ζωή μου. Και την οικογένειά μου. Ακόμα και τα αδέρφια μου, ακόμα και τους όχι και τόσο καλούς φίλους μου – όλους».
Ο Μάρκος είναι υπερήφανος για την ελληνική του ταυτότητα. Η Χριστίνα του μιλάει για τους αρχαίους Σπαρτιάτες. «Νιώθω λίγο σαν αυτούς», λέει. «Είμαι κι εγώ Έλληνας, οπότε ναι, είμαι κομμάτι τους. Οι Σπαρτιάτες πολεμούσαν μέχρι τέλους. Κι εγώ δεν θα τα παρατήσω. Θα πεθάνω για την ελευθερία, την ευτυχία και… πώς το λένε αυτό, μαμά; Την τιμή. Ναι, την τιμή».
Όταν τον ρωτάει αν έχει όνειρα, δεν δυσκολεύεται να απαντήσει: «Έχω πολλά όνειρα. Δεν ξέρω ποιο να διαλέξω. Αλλά για τον πόλεμο έχω μόνο ένα: να μη δω ξανά ποτέ στη ζωή μου αυτούς τους ανθρώπους και να ζήσω για πάντα με χαρά. Ονειρεύομαι τη θάλασσα. Ονειρεύομαι ότι όλα θα είναι καλά για μένα και για όλον τον κόσμο».
Η Ελλάδα του λείπει. «Μου λείπει το νερό. Το νησί μου είναι η Μήλος. Το αγαπημένο μου μέρος. Εκεί έχουμε τη μικρή μας εκκλησία, τον Άγιο Νικόλαο. Ξέρεις, κάνει όλες τις ευχές να πραγματοποιούνται. Του προσεύχομαι». Θυμάται τις διακοπές στη βάρκα με τον πατέρα του. «Μου αρέσει όταν κάνει το σκάφος να πετά πάνω στα κύματα και το νερό με χτυπάει. Μου αρέσει το νερό. Και μου λείπει το χταπόδι που είχαμε δει εκεί, ο Γρηγόρης».
Του λείπει ένα καλοκαίρι που δεν έζησε πέρυσι, που δεν θα ζήσει και φέτος. «Θέλω να γυρίσω μια μέρα πίσω. Όταν τελειώσει ο πόλεμος. Στη Μήλο. Να ξαναδώ τον Γρηγόρη. Να μπω ξανά στο νερό της Ελλάδας».
