Γιατί ο Τραμπ θέλει διακαώς να πείσει τον πλανήτη ότι «αφάνισε» το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν - Η ανάλυση του CNN

Τους δύο βασικούς λόγους για τους οποίους ο Ντόναλντ Τραμπ χρειάζεται ο κόσμος να πιστέψει τις κατηγορηματικές του δηλώσεις ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει εξαλειφθεί ανέφερε σε ανάλυση του στο CNN ο Stephen Collinson.

Όπως υποστηρίζει σε ανάλυσή του το αμερικανικό δίκτυο, πρώτον, ολόκληρη η προεδρία του έχει στηθεί ώστε να αντικατοπτρίζει τη δόξα ενός «ισχυρού ηγέτη», ενισχύοντας τη μυθολογία περί θαρραλέας, μοναδικής και αλάνθαστης ηγεσίας. Οποιαδήποτε πληροφορία αντικρούει αυτόν τον μύθο δεν είναι ευπρόσδεκτη από τον Τραμπ.

Δεύτερον, οποιαδήποτε ένδειξη ότι το Ιράν διατηρεί τη δυνατότητα κατασκευής πυρηνικών όπλων ή ότι μπορεί να επανεκκινήσει το πρόγραμμά του μετά από τις τολμηρές αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ εγείρει ένα άβολο ερώτημα: Πρέπει οι Ηνωμένες Πολιτείες να καταφύγουν ξανά στη στρατιωτική δράση για να ολοκληρώσουν το έργο και να αντιμετωπίσουν τυχόν μελλοντικές εξελίξεις στις ικανότητες του Ιράν με νέες επιθέσεις; Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει ένα πολυετές διάστημα ημι-πολέμου με το Ιράν – κάτι για το οποίο ο Τραμπ δεν έχει καμία όρεξη – και να αυξήσει τον κίνδυνο ευρύτερης σύρραξης, ενώ θα εξόργιζε και τη βάση του MAGA.

Οργή Τραμπ εναντίον των ΜΜΕ

Ο Τραμπ και οι κορυφαίοι του συνεργάτες ξεσηκώνουν οργή και καταφέρονται εναντίον των ΜΜΕ επειδή ανέφεραν την αρχική αξιολόγηση «χαμηλής εμπιστοσύνης» της Υπηρεσίας Αμυντικών Πληροφοριών (DIA), σύμφωνα με την οποία οι επιθέσεις των ΗΠΑ σε τρεις ιρανικές εγκαταστάσεις δεν κατάφεραν να καταστρέψουν τα βασικά στοιχεία του πυρηνικού προγράμματος και πιθανώς το καθυστέρησαν μόνο για μερικούς μήνες.

Ο Τραμπ ενίσχυσε τη ρητορική του σε συνέντευξη Τύπου στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, περιγράφοντας την επιδρομή ως «πολύ, πολύ επιτυχημένη» και δηλώνοντας: «Αποκαλείται εξάλειψη. Καμία άλλη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο δεν θα μπορούσε να το κάνει».

Ο Υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ επιτέθηκε στο CNN και τους New York Times επειδή ανέφεραν την αξιολόγηση, κατηγορώντας τα μέσα ότι «προσπαθούν να διαστρεβλώσουν την κατάσταση για πολιτικούς λόγους και να βλάψουν τον Πρόεδρο Τραμπ ή τη χώρα μας». Ο Χέγκσεθ, πρώην παρουσιαστής του Fox News, είχε διοριστεί στο Πεντάγωνο λόγω αυτής της επιθετικής του στάσης.

Ο Λευκός Οίκος ανέδειξε την εκτίμηση του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ ότι το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα υπέστη «συστημικές» ζημιές και καθυστέρησε για χρόνια. Ο Διευθυντής της CIA Τζον Ράτκλιφ δήλωσε ότι η υπηρεσία του έχει αποδείξεις για «σοβαρές ζημιές».

Ωστόσο, αυτές οι δηλώσεις, αν και δείχνουν ότι το Ιράν υπέστη πλήγμα, δεν επιβεβαιώνουν πλήρως τους υπερβολικούς ισχυρισμούς του Τραμπ.

Ο πρόεδρος ακολουθεί γνώριμη τακτική. Δημιουργεί το δικό του αφήγημα σε παγκόσμια κλίμακα, ανεξαρτήτως του αν υπάρχουν αποδείξεις. Το απέδειξε με την ψευδή κατηγορία περί εκλογικής απάτης το 2020.

Αν ο κόσμος πιστέψει ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει καταστραφεί και όλες οι αντίθετες φωνές απαξιωθούν, τότε ο Τραμπ έχει δικαιολογία να μην προβεί σε περαιτέρω ενέργειες.

Γιατί οι πρόωροι πανηγυρισμοί του Τραμπ προκαλούν ζημιά

Η φύση των πληροφοριών των μυστικών υπηρεσιών είναι αδιαφανής και απαιτεί μήνες για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα. Δεν είναι σαφές αν η κυβέρνηση διαθέτει περισσότερες πληροφορίες που δεν δημοσιοποιεί για επιχειρησιακούς λόγους.

Μια πιο συνετή αντίδραση από τον Λευκό Οίκο ίσως απέφευγε την παρούσα κρίση. Όμως, το επικοινωνιακό άγχος ήταν αναπόφευκτο, αφού ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι η αποστολή ήταν απόλυτα επιτυχής ενώ τα βομβαρδιστικά B-2 βρίσκονταν ακόμη στον αέρα. Οποιοδήποτε αντίθετο στοιχείο θα προκαλούσε προσωπικό και πολιτικό πλήγμα.

Η υπερβολική αντίδραση στην έντιμη αμφισβήτηση του κατά πόσο το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εξαλείφθηκε πραγματικά, κάνει τον Λευκό Οίκο να δείχνει αμυντικός και αναξιόπιστος. Επίσης, επισκιάζει επιτυχίες όπως το γεγονός ότι η αποστολή ολοκληρώθηκε χωρίς αμερικανικές απώλειες, ότι απέτρεψε περαιτέρω σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, και την επιτυχία του στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, όπου εξασφάλισε δέσμευση των κρατών-μελών για αμυντικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ έως το 2035 — κάτι που κανένας προηγούμενος πρόεδρος δεν είχε καταφέρει.

Ο Λευκός Οίκος ευθύνεται και για την αποτυχία του να εξηγήσει γιατί ξαφνικά πίστεψε ότι το Ιράν ήταν μόλις εβδομάδες μακριά από την κατασκευή πυρηνικού όπλου, κάτι που δημιούργησε καχυποψία. Επίσης, δεν ενημέρωσε κορυφαίους Δημοκρατικούς για την επιχείρηση, γεγονός που πολιτικοποίησε ένα ζήτημα στο οποίο ο Τραμπ θα μπορούσε να είχε διακομματική υποστήριξη.

Ο Ράτκλιφ δήλωσε ότι η CIA έχει «αξιόπιστες αποδείξεις» ότι πολλές ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις καταστράφηκαν και θα χρειαστούν χρόνια για να ξαναχτιστούν. Ωστόσο, οι δηλώσεις του δεν υποστήριξαν πλήρως τον όρο «εξάλειψη».

Η Διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, ανήρτησε στο X ότι «νέες πληροφορίες» δείχνουν πως οι ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις «καταστράφηκαν».

Καμία από αυτές τις τοποθετήσεις δεν παρείχε αποδείξεις ώστε οι Αμερικανοί να σχηματίσουν άποψη. Δεν επιβεβαίωσαν τον ισχυρισμό του Τραμπ ότι το Ιράν δεν πρόλαβε να μετακινήσει εμπλουτισμένο ουράνιο πριν τις επιδρομές, ούτε απέκλεισαν την ύπαρξη μυστικών εγκαταστάσεων.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλύψει δύσκολα ερωτήματα

Αντίθετα με όσα υποστήριξε ο Χέγκσεθ, το να μεταδίδεται επαληθευμένη πληροφόρηση από κυβερνητικές πηγές που θέτει ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης, δεν είναι αντιαμερικανικό. Κανείς δεν αμφισβητεί τους πιλότους που διεκπεραίωσαν την επικίνδυνη αποστολή. Αντιθέτως, το έργο τους αναγνωρίζεται.

Το ζήτημα είναι αν οι διαπεραστικές βόμβες κατάφεραν πραγματικά να πλήξουν το υπόγειο συγκρότημα στο Φορντόου και να καταστρέψουν τους φυγοκεντρητές. Και αν ο Τραμπ κάνει πραγματικά το καθήκον του ως πρόεδρος αγνοώντας στοιχεία ότι οι στόχοι δεν επετεύχθησαν πλήρως.

Η σφοδρή επίθεση της κυβέρνησης στην αρχική, χαμηλής εμπιστοσύνης έκθεση του Πενταγώνου δημιουργεί ένα ακόμη πιο επικίνδυνο ενδεχόμενο: ότι ασκείται πίεση στις μυστικές υπηρεσίες να προσαρμόσουν τις αξιολογήσεις τους σε πολιτικές ανάγκες.

Αυτό το φαινόμενο έχει αποδειχθεί καταστροφικό για την εθνική ασφάλεια στο παρελθόν, ιδίως όταν ένας πρόεδρος αποδυναμώνει τους θεσμούς των υπηρεσιών πληροφοριών και διορίζει πρόσωπα που συμμερίζονται τις κομματικές του απόψεις.

Ίσως μελλοντικές αναλύσεις, που θα χρειαστούν μήνες, να δείξουν ότι το ιρανικό πρόγραμμα καταστράφηκε ή καθυστέρησε σημαντικά. Αν όχι, ο Τραμπ αντιμετωπίζει σοβαρό πολιτικό και διπλωματικό πρόβλημα.

Αφού οι ΗΠΑ προχώρησαν σε στρατιωτική ενέργεια μαζί με το Ισραήλ για να εξουδετερώσουν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο Τραμπ έχει θέσει ένα πολύ υψηλό στάνταρ. Αν αποδειχθεί ότι το Ιράν διατήρησε μέρος του προγράμματος, είτε με φυγοκεντρητές είτε με ουράνιο, θα πιεστεί — ο ίδιος ή το Ισραήλ — να ενεργήσει ξανά.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) έχει δηλώσει ότι είναι πιθανό το Ιράν να μετέφερε ουράνιο πριν τις επιδρομές.

Τι μέλλει γενέσθαι για τη διπλωματία;

Η αβεβαιότητα σχετικά με την κατάσταση του ιρανικού προγράμματος περιπλέκει τις διπλωματικές προσπάθειες. Ο Τραμπ δήλωσε στη σύνοδο του ΝΑΤΟ ότι οι διαπραγματευτές ΗΠΑ και Ιράν θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα. Ο ειδικός απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι ο Τραμπ επιδιώκει «μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία» με το Ιράν, πέραν του πυρηνικού ζητήματος. Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για ιστορική επιτυχία μετά από 45 χρόνια έντασης.

«Πιστεύω ότι είναι έτοιμοι – αυτή είναι η αίσθησή μου», δήλωσε ο Γουίτκοφ.

Ωστόσο, οι ελπίδες αυτές εξαρτώνται από το εσωτερικό του ιρανικού καθεστώτος, παράγοντες πέρα από τον έλεγχο των ΗΠΑ, και ακραία στοιχεία, όπως το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης, που θα χάσουν κύρος και εξουσία σε περίπτωση αλλαγής καθεστώτος.

Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι το Ιράν, μετά την επίθεση, θα θεωρήσει ακόμη πιο αναγκαία την ανάπτυξη πυρηνικού όπλου για την επιβίωσή του. Αν, δε, αρνηθεί τη συνεργασία με την ΙΑΕΑ, θα μπορούσε να αποφύγει κάθε εξωτερικό έλεγχο.

Ο Τραμπ πάντως μείωσε τις προσδοκίες για μια διαρκή συμφωνία με το Ιράν την Τετάρτη. «Μπορεί να υπογράψουμε συμφωνία. Δεν ξέρω. Δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο. Εντάξει, είχαν έναν πόλεμο, πολέμησαν και τώρα επιστρέφουν στον κόσμο τους. Δεν με νοιάζει αν έχω συμφωνία ή όχι», είπε.

Η δήλωση του Ιράν ότι δεν επιδιώκει πυρηνικά όπλα θα υπονόμευε τον ισχυρισμό του Τραμπ ότι το πρόγραμμα καταστράφηκε.

Η πλήρης αλήθεια ίσως αργήσει μήνες να αποκαλυφθεί.

Αλλά θα ήταν ειρωνικό, 20 χρόνια μετά από έναν πόλεμο που προκλήθηκε από διαστρεβλωμένες πληροφορίες για όπλα μαζικής καταστροφής που δεν υπήρχαν, να υπάρξει άλλη μία περίπτωση κατά την οποία ο Λευκός Οίκος παραποιεί πληροφορίες για να αλλοιώσει την πραγματικότητα ενός υπαρκτού πυρηνικού προγράμματος στο Ιράν.

Πηγή: CNN