Explainer: Θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να επιτεθούν στην πυρηνική εγκατάσταση του Φορντόου στο Ιράν;
Οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τη στρατιωτική τους παρουσία στη Μέση Ανατολή από το Σαββατοκύριακο, αλλά έχουν αφήσει ορισμένες λεπτομέρειες ασαφείς, ώστε να διατηρηθεί η επιχειρησιακή αβεβαιότητα για τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς εξετάζει αν οι ΗΠΑ θα παρέμβουν στον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν.
Ακόμη, δεν έχουν δημοσιευθεί νέες πληροφορίες για την ανάπτυξη βομβαρδιστικών B-2, τα οποία θα χρησιμοποιούνταν για την επίθεση στο βαθιά υπόγειο ιρανικό πυρηνικό συγκρότημα στο Φορντόου, με βόμβες διάτρησης καταφυγίων βάρους 13,6 τόνων (30.000 λίβρες), σχεδιασμένες να διαπερνούν 60 μέτρα βράχου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, εν τω μεταξύ, είπε στους δημοσιογράφους ότι αναζητά «ένα πραγματικό τέλος» στη σύγκρουση, καθώς επέστρεψε στην Ουάσινγκτον, διακόπτοντας το ταξίδι του στη σύνοδο G7 στον Καναδά. «Δεν αναζητώ κατάπαυση του πυρός, αναζητούμε κάτι καλύτερο από κατάπαυση», δήλωσε χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος.
Ωστόσο, ενδείξεις ότι το Πεντάγωνο εξετάζει αεροπορική επιδρομή μεγάλου βεληνεκούς προέκυψαν από τη μετακίνηση πάνω από 31 αεροσκαφών ανεφοδιασμού της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ. Τα αεροπλάνα, κυρίως KC-135 Stratotanker και KC-46 Pegasus, εντοπίστηκαν από τον ιστότοπο AirNav Systems να κατευθύνονται ανατολικά προς την Ευρώπη, την Κυριακή. Υπήρχαν περαιτέρω αναφορές για πτήσεις τους ακόμη πιο ανατολικά την Τρίτη.
Τα B-2 έχουν μεγάλη αυτονομία, περίπου 6.000 μίλια χωρίς ανεφοδιασμό, αλλά συνήθως επιχειρούν από περιορισμένο αριθμό βάσεων: τη βάση Whiteman στο Μιζούρι, τη Fairford στο Γκλόστερσαϊρ και πιο σημαντικά τη μεμονωμένη βάση Diego Garcia στον νότιο Ινδικό Ωκεανό, η οποία μισθώνεται από το Ηνωμένο Βασίλειο για τις ΗΠΑ.
Τα B-2 εξαπέλυσαν επίθεση σε πέντε υπόγειες αποθήκες όπλων των Χούθι από τη βάση Whiteman, σε απόσταση 8.000 μιλίων, τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Η Diego Garcia βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο Φορντόου, σε απόσταση 3.200 μιλίων ανά διαδρομή, γεγονός που θα απαιτούσε ανεφοδιασμό στον γυρισμό μετά από βομβαρδισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, οι ΗΠΑ θεωρούνταν ότι διέθεταν μόνο 20 τέτοιες βόμβες –το μεγαλύτερο μη πυρηνικό όπλο τους–, αλλά πιο πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν μεγαλύτερο αριθμό.
Παρόλο που το Ισραήλ φαίνεται να έχει αποκτήσει υπεροχή στον εναέριο χώρο του Ιράν από την έναρξη των επιθέσεων την Παρασκευή, το Φορντόου επλήγη μόνο την πρώτη ημέρα της επιχείρησης. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) δήλωσε, τη Δευτέρα, ότι δεν έχουν εντοπιστεί ζημιές στην εγκατάσταση εμπλουτισμού.
Ο Τζάστιν Μπρονκ, ειδικός στην αεροπορία από το Royal United Services Institute, δήλωσε ότι θα απαιτούνταν «πολλαπλά πλήγματα» για να καταστραφεί το Φορντόου, «με τη δεύτερη βόμβα να πέφτει εντός της τρύπας που άνοιξε η πρώτη».
Παρότι ένα B-2 μπορεί να μεταφέρει δύο βόμβες διάτρησης καταφυγίων, μία σοβαρή επίθεση από τις ΗΠΑ, με σκοπό την εξουδετέρωση της εγκατάστασης, θα απαιτούσε πιθανότατα περισσότερα από ένα βομβαρδιστικά. Ο Μπρονκ σημείωσε: «Η επίθεση θα απαιτούσε εφεδρείες, αφού τα όπλα πρέπει να λειτουργήσουν και να παραδοθούν με απόλυτη ακρίβεια για να φτάσουν στο κατάλληλο βάθος και να προκαλέσουν κρίσιμη ζημιά».
Δορυφορικές εικόνες του Μαΐου έδειξαν την παρουσία έξι B-2 στη Diego Garcia – περίπου το ήμισυ του αριθμού που θεωρείται επιχειρησιακά ενεργό ανά πάσα στιγμή. Οι ΗΠΑ διαθέτουν συνολικά 19. Δεν υπάρχουν νεότερες σχετικές αναφορές. Πολλές εταιρείες που παρέχουν εμπορικές δορυφορικές εικόνες συνεργάζονται επίσης με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με άρθρο των New York Times του 2019, περίπου δέκα χρόνια νωρίτερα, το Πεντάγωνο είχε κατασκευάσει ένα αντίγραφο του Φορντόου και το είχε βομβαρδίσει με μια βόμβα 30.000 λιβρών. Ένα άκρως απόρρητο βίντεο της επίθεσης προβλήθηκε αργότερα από τον υπουργό Άμυνας Λίον Πανέτα στον Ισραηλινό πολιτικό Εχούντ Μπαράκ. «Η βόμβα κατέστρεψε το ομοίωμα στην έρημο», όπως αναφέρονταν στο άρθρο της εφημερίδας.
Οι ΗΠΑ ίσως εξετάσουν επίσης επίθεση στο άλλο πυρηνικό συγκρότημα του Ιράν, στο Νατάνζ. Παρόλο που μια υπέργεια εγκατάσταση καταστράφηκε την Παρασκευή, μια υπόγεια εγκατάσταση, μεταξύ 8 και 12 μέτρων κάτω από την επιφάνεια, λέγεται από τον IAEA ότι έχει υποστεί ελάχιστες ζημιές – αν και ο ισραηλινός στρατός διαφωνεί.
Ένα βασικό ερώτημα για τον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο είναι αν θεωρούν, μετά από πέντε ημέρες αεροπορικών επιδρομών από το Ισραήλ, ότι υπάρχει κίνδυνος για τα αμερικανικά μαχητικά εντός του ιρανικού εναέριου χώρου. Ωστόσο, δεν υπάρχει έλλειψη στρατιωτικών μέσων, εφόσον οι ΗΠΑ θελήσουν να εξαπολύσουν διευρυμένη επίθεση σε αμυντικά συστήματα ή εκτοξευτήρες πυραύλων του Ιράν.
Μια δεύτερη ναυτική δύναμη κρούσης, υπό την ηγεσία του αεροπλανοφόρου USS Nimitz, εστάλη από την Ανατολική Ασία προς τη Μέση Ανατολή νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ώστε να ενισχύσει το USS Carl Vinson, το οποίο ήδη επιχειρεί κοντά στο Ιράν, στη θαλάσσια περιοχή της Αραβίας. Τουλάχιστον τρία αντιτορπιλικά των ΗΠΑ βρίσκονται επίσης στην ανατολική Μεσόγειο.
15°
