Η ισραηλινή ηγεσία είναι ανάλγητη μπροστά στην τραγωδία των Παλαιστινίων αμάχων αλλά και των ομήρων
Δεκαεννέα μήνες μετά την επίθεση της Χαμάς, το Ισραήλέχει εγκλωβιστεί σε έναν πόλεμο τυφλής εκδίκησης. Η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου ακολουθεί τακτική take no prisoners: να μη μείνει κανείς ζωντανός από το εχθρικό στρατόπεδο. Όμως, ακόμα και οι πόλεμοι —ιδιαίτερα οι πόλεμοι— διέπονται από συγκεκριμένους κανόνες: όταν η μία ή η άλλη πλευρά τούς παραβιάζει, διαπράττει «εγκλήματα πολέμου». Ένα από αυτά είναι η εξόντωση αμάχων: αν και σχετικά εύκολη από πρακτική άποψη, κρίνεται ηθικά ανεπίτρεπτη και επιβλαβής για τον ίδιο τον δράστη, εφόσον προκαλεί διεθνή κατακραυγή και δικαίωση του εχθρού. Άλλα «εγκλήματα πολέμου» είναι η καταστροφή νοσοκομείων, σχολείων, υποδομών ζωτικής σημασίας, καθώς και η στέρηση τροφής ή νερού (η λιμοκτονία ως μέθοδος εξόντωσης) και η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών (η εθνοκάθαρση): υπάρχουν πληροφορίες ότι οι ισραηλινές δυνάμεις τα διαπράττουν όλα τούτα, ενώ παραλλήλως επιτρέπουν τη λειτουργία υπηρεσιών ανθρωπιστικής βοήθειας. (Να σε κάψω, Γιάννη μ’, να σ’ αλείψω λάδι.)
Τα τελευταία πράγματα που θα έπρεπε να επιθυμεί το Ισραήλ είναι ο διχασμός της ισραηλινής κοινωνίας (ο οποίος γίνεται όλο και πιο πικρός), η όξυνση του αντιεβραϊκού αισθήματος και του λαϊκού αντισημιτισμού —που προκαλούν κραδασμούς σε όλες τις κοινωνίες— η απώλεια συμμάχων (μια μια οι δυτικές χώρες παίρνουν αποστάσεις) και η ηρωοποίηση των Παλαιστινίων, χαμασιτών και μη. Κι όμως, η ισραηλινή κυβέρνηση εργάζεται με ζήλο προς αυτή την κατεύθυνση, δίνοντας επιχειρήματα στην αντισημιτική αριστερά, η προπαγάνδα της οποίας έχει οργιάσει.
Η παράταση των εχθροπραξιών συμφέρει αφενός τη Χαμάς, που από θύτης μεταμορφώθηκε σε θύμα, αφετέρου τη ριζοσπαστική πτέρυγα του κυβερνώντος συνασπισμού στο Ισραήλ. Υπενθυμίζω ότι στον κυβερνώντα συνασπισμό, που σχηματίστηκε τον Δεκέμβριο του 2022 υπό την ηγεσία του Μπενιαμίν Νετανιάχου, τα πιο σκληροπυρηνικά κόμματα θεωρούνται το Otzma Yehudit (Εβραϊκή Ισχύς) του Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και ο «Θρησκευτικός Σιωνισμός» του Μπεζαλέλ Σμότριτς.
Το πρώτο εμπνέεται από την ιδεολογία της εβραϊκής υπεροχής, αντιτίθεται στην ιδέα του παλαιστινιακού κράτους και ενθαρρύνει τον εποικισμό· το δεύτερο περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης (μόνο αυτό μας έλειπε).Υπάρχει κι ένα τρίτο κόμμα, το Noam, με μοναδικό εκπρόσωπο στην Κνεσέτ τον Άβι Μάοζ, που ζητά την ενίσχυση της θρησκευτικής επιρροής στο κράτος. Και τα τρία μού φαίνονται αχρείαστα για το ίδιο το Ισραήλ, που κινδυνεύει να μετατραπεί σε στρατιωτική θεοκρατία, δεδομένου ότι, εκτός από τη συσσώρευση πολιτικής ισχύος, οι εξτρεμιστές θρησκευόμενοι αναπτύσσουν και δημογραφική ισχύ.
Κατά τη διάρκεια της δίμηνης εκεχειρίας στις αρχές της χρονιάς, η κατοχή της Γάζας από το ισλαμιστικό κίνημα —το οποίο φέρει την ευθύνη για τον πόλεμο— αμφισβητήθηκε από τους ίδιους τους Παλαιστινίους. Οι Παλαιστίνιοι δεν διαφέρουν από άλλες κοινότητες: θέλουν την ησυχία τους. Αλλά η αναζωπύρωση των συγκρούσεων, η ανελέητη ισραηλινή επιθετικότητα και το σχέδιο προσάρτησης μέρους του θύλακα, αν όχι ολόκληρης της Λωρίδας της Γάζας, ξαναστέλνει τους Γαζίτες στην αγκαλιά της Χαμάς. Στην πραγματικότητα, δεν έχουν καμία επιλογή.
Ο ίδιος ο Μπίμπι αρνείται να αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί στο κενό ασφαλείας της 7ης Οκτωβρίου 2023. Διατηρείται στην εξουσία με τη συμπαράσταση των σκληροπυρηνικών, που του επέτρεψαν να αποφύγει πρόωρες εκλογές και να καθυστερήσει την εκδίκαση των υποθέσεών του για διαφθορά. Έτσι, το Ισραήλ έχει παγιδευτεί: αν διενεργούνταν εκλογές και αναδεικνυόταν ένα πιο φιλειρηνικό κυβερνητικό σχήμα, ίσως αυτός ο τελευταίος πόλεμος να οδηγούσε στη λύση των δύο κρατών όπως έχει προταθεί από τους μετριοπαθείς Ευρωπαίους ηγέτες και, μεταξύ άλλων, από το κόμμα των ισραηλινών Δημοκρατών, που σχηματίστηκε τον Ιούλιο του 2024, όταν συγχωνεύτηκε το Εργατικό Κόμμα με το σοσιαλδημοκρατικό Mερέτζ. Οι Ισραηλινοί πρέπει να καταλάβουν ότι μια στρατιωτική ανακατάληψη της Γάζας θα σήμαινε διαχείριση τρόμου με τεράστιες δαπάνες ασφαλείας: πώς κυβερνάς έναν πληθυσμό δύο εκατομμυρίων που σε μισεί θανάσιμα;
Πιστεύει πραγματικά ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι οι Παλαιστίνιοι θα κουραστούν και θα πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς; Κι αν όντως «θελήσουν» να φύγουν πού θα πάνε; Η υπόθεση θυμίζει το Πλοίο των Καταραμένων, το γερμανικό επιβατικό «St. Louis», που το 1939 μετέφερε 937 Εβραίους πρόσφυγες από τη ναζιστική Γερμανία προς την Κούβα και τις ΗΠΑ, πλην όμως τόσο η Κούβα, όσο και οι ΗΠΑ και ο Καναδάς τούς αρνήθηκαν την είσοδο. Το πλοίο αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ευρώπη και πολλοί από τους επιβάτες κατέληξαν αργότερα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ποιος θα υποδεχτεί τους ενδεχόμενους Παλαιστινίους πρόσφυγες ώστε να απλωθούν οι Ισραηλινοί στη Γάζα;
Ένα άλλο όνειρο θερινής νυκτός είναι η θανάτωση όλων των ισλαμιστών μαχητών. Μα, θα έπρεπε να έχουμε μάθει από την ιστορία ότι οι ιδεολογίες, οι «αγώνες», παράγουν κληρονόμους, διαδόχους, μιμητές και μαθητές. Αν δεν εκλείψει η αιτία κι αν δεν δυσφημιστεί οριστικά η Χαμάς, θα αναπαράγεται εσαεί, αλλάζοντας μορφές και ηγεσίες.
Τι θα μπορούσε να γράψει το κραταιό –περί της οικονομίας- Μέσο για μια γυναίκα που η φιλοδοξία της είναι να συνουσιαστεί με πάνω από 2000 άνδρες σε κάτι λιγότερο από μία ημέρα;
25°
