Κοσμος

Επικεφαλής ΟΗΕ στη Γάζα: Το Ισραήλ χρησιμοποιεί την πείνα ως όπλο

Πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν οξεία επισιτιστική ανασφάλεια

Newsroom
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Γάζα: Το Ισραήλ χρησιμοποιεί την πείνα ως όπλο - Πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν οξεία επισιτιστική ανασφάλεια

Ο Pascal Hundt, αναπληρωτής διευθυντής επιχειρήσεων της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι πολίτες στη Γάζα αντιμετωπίζουν "έναν συντριπτικό καθημερινό αγώνα για να επιβιώσουν από τους κινδύνους των εχθροπραξιών, να αντιμετωπίσουν την ανελέητη εκτόπιση και να υπομείνουν τις συνέπειες της στέρησης επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας".

Πρόσθεσε: "Η κατάσταση αυτή δεν πρέπει -και δεν μπορεί- να επιτραπεί να κλιμακωθεί περαιτέρω". Μπορεί όμως να συμβεί, αν το Ισραήλ συνεχίσει τον πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε εκ νέου στη Γάζα στις 18 Μαρτίου, όταν έσπασε μια δίμηνη εκεχειρία με μια μαζική σειρά αεροπορικών επιδρομών.

Η βοήθεια υπάρχει, αλλά είναι μπλοκαρισμένη

Το Ισραήλ είχε ήδη σφραγίσει τις πύλες της Γάζας. Από τις αρχές Μαρτίου έχει μπλοκάρει όλες τις αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων και ιατρικών προμηθειών.

Η επιστροφή στον πόλεμο τερμάτισε κάθε πιθανότητα να προχωρήσει κανείς στην προτεινόμενη δεύτερη φάση της εκεχειρίας, η οποία το Ισραήλ και η Χαμάς είχαν συμφωνήσει ότι θα τελείωνε με την απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ομήρων με αντάλλαγμα την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα.

Αυτό ήταν απαράδεκτο για τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τους υπερεθνικιστές θρησκευτικούς εξτρεμιστές που τον κρατούν στην εξουσία.

Επιστροφή στον πόλεμο: Η πολιτική επιλογή του Νετανιάχου

Θέλουν οι Παλαιστίνιοι της Γάζας να αντικατασταθούν από Εβραίους εποίκους. Απείλησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση Νετανιάχου αν δεν ξαναγύριζε στον πόλεμο, και το τέλος της πολιτικής καριέρας του Νετανιάχου θα έφερνε την ημέρα της λογοδοσίας για τη συμμετοχή του στην αποτυχία του Ισραήλ να αποτρέψει τις θανατηφόρες επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Θα μπορούσε επίσης να επιβάλει την ολοκλήρωση της μακράς δίκης του για τις κατηγορίες διαφθοράς.

Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου υπόσχεται τώρα μια νέα "έντονη" επίθεση στη Γάζα τις ημέρες μετά την ολοκλήρωση της περιοδείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις πλούσιες αραβικές πετρελαϊκές μοναρχίες του Κόλπου αργότερα αυτή την εβδομάδα.

Η επίθεση περιλαμβάνει ένα σχέδιο για την εκτόπιση τεράστιου αριθμού Παλαιστινίων αμάχων. Εκατοντάδες χιλιάδες το έχουν κάνει επανειλημμένα από την έναρξη του πολέμου.

Η Γάζα ήταν ένα από τα πιο υπερπλήρη μέρη στη γη πριν από τον πόλεμο. Το σχέδιο του Ισραήλ είναι να αναγκάσει όσο το δυνατόν περισσότερους κατοίκους της Γάζας σε μια μικροσκοπική περιοχή στα νότια, κοντά στα ερείπια της πόλης Ράφα, η οποία έχει καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς.

Πριν συμβεί αυτό, η ανθρωπιστική υπηρεσία του ΟΗΕ εκτιμά ότι το 70% της Γάζας είναι ήδη ουσιαστικά απαγορευμένο για τους Παλαιστίνιους. Το σχέδιο του Ισραήλ είναι να τους αφήσει σε μια ακόμη μικρότερη περιοχή. Τα Ηνωμένα Έθνη και κορυφαίες ομάδες βοήθειας απορρίπτουν τους ισραηλινούς ισχυρισμούς ότι η Χαμάς κλέβει και ελέγχει τα τρόφιμα που έρχονται στη Γάζα. Έχουν αρνηθεί να συνεργαστούν με ένα σχέδιο που προτάθηκε από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, το οποίο θα χρησιμοποιούσε ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας, προστατευόμενες από ισραηλινά στρατεύματα, για τη διανομή βασικών μερίδων.

Μακριά από τη Γάζα, στο Λονδίνο, μίλησα με τον Philippe Lazzarini, τον γενικό επίτροπο της Unrwa, της υπηρεσίας του ΟΗΕ που υποστηρίζει τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Μου είπε ότι του τελειώνουν οι λέξεις "για να περιγράψει τη δυστυχία και την τραγωδία που πλήττει τους ανθρώπους στη Γάζα. Είναι τώρα πάνω από δύο μήνες χωρίς καμία βοήθεια".

"Η πείνα εξαπλώνεται, οι άνθρωποι είναι εξαντλημένοι, οι άνθρωποι πεινάνε... μπορούμε να περιμένουμε ότι τις επόμενες εβδομάδες, αν δεν έρθει βοήθεια, οι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν εξαιτίας των βομβαρδισμών, αλλά θα πεθάνουν εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων. Αυτή είναι η οπλοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας".

Αν τα λόγια δεν είναι αρκετά, δείτε την πιο έγκυρη αξιολόγηση του λιμού και των επισιτιστικών εκτάκτων αναγκών με βάση τα δεδομένα στις τακτικές εκθέσεις που εκδίδονται από την Ολοκληρωμένη Ταξινόμηση Φάσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας ή IPC (Integrated Food Security Phase Classification). Πρόκειται για ένα κοινό εγχείρημα οργανισμών του ΟΗΕ, ομάδων αρωγής και κυβερνήσεων που μετρά αν υπάρχει λιμός.

Η έκθεση IPC και τα εφιαλτικά νούμερα της επισιτιστικής κρίσης στη Γάζα

Σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποίηση της IPC, η Γάζα βρίσκεται κοντά σε λιμό. Λέει όμως ότι το σύνολο του πληθυσμού, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί είναι παιδιά, βιώνουν οξεία επισιτιστική ανασφάλεια.

Η IPC λέει ότι 470.000 κάτοικοι της Γάζας, το 22% του πληθυσμού, βρίσκονται σε μια ταξινόμηση που αποκαλεί «Φάση 5 - καταστροφή». Η IPC την ορίζει ως μια κατάσταση στην οποία «τουλάχιστον ένα στα πέντε νοικοκυριά βιώνει ακραία έλλειψη τροφίμων και αντιμετωπίζει πείνα που οδηγεί σε εξαθλίωση, εξαιρετικά κρίσιμα επίπεδα οξέος υποσιτισμού και θάνατο».

Σε πρακτικό επίπεδο, η ταξινόμηση της φάσης πέντε, η πιο οξεία που χρησιμοποιείται από την IPC, εκτιμά ότι "71.000 παιδιά και περισσότερες από 17.000 μητέρες θα χρειαστούν επείγουσα θεραπεία για οξύ υποσιτισμό".

Χιλιάδες τόνοι από τα τρόφιμα, την ιατρική βοήθεια και τις ανθρωπιστικές προμήθειες που χρειάζονται βρίσκονται μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά, στην άλλη πλευρά των συνόρων στην Αίγυπτο.

Ο Philippe Lazzarini κάθεται μπροστά σε μια λευκή βιβλιοθήκη. Έχει γκρίζα μαλλιά και φοράει μπλε πουκάμισο και σκούρο σακάκι. Φοράει επίσης μια ναυτική γραβάτα με μικρά γκρι διακοσμητικά στοιχεία.
"Οι άνθρωποι είναι διαρκώς φλιπεράκια μέσα στη Γάζα", δήλωσε ο κ. Lazzarini
Στο Λονδίνο ρώτησα τον κ. Lazzarini αν συμφωνεί με όσους κατηγορούν το Ισραήλ ότι αρνείται την παροχή τροφίμων και ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους ως όπλο πολέμου.

"Δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία", είπε, "ότι αυτό είναι που έχουμε παρακολουθήσει κατά τη διάρκεια των τελευταίων 19 μηνών, ειδικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών. Αυτό είναι ένα έγκλημα πολέμου. Η ποσοτικοποίηση θα έρθει από το ΔΔΔ [Διεθνές Δικαστήριο] όχι από εμένα, αλλά αυτό που μπορώ να πω, αυτό που βλέπουμε, αυτό που παρατηρούμε, τα τρόφιμα και η ανθρωπιστική βοήθεια χρησιμοποιούνται πράγματι για την επίτευξη του πολιτικού ή στρατιωτικού στόχου στο πλαίσιο της Γάζας".

"Από κάθε άποψη, η καταστροφή είναι μαζική. Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν σκοτωθεί είναι τεράστιος και σίγουρα υποτιμημένος. Είδαμε τη συστηματική καταστροφή επίσης ενός σχολείου, ενός κέντρου υγείας. Οι άνθρωποι ήταν συνεχείς φλιπεράκια μέσα στη Γάζα, μετακινούμενοι συνεχώς. Έτσι, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μιλάμε για μαζικές θηριωδίες. Γενοκτονία; Θα μπορούσε να καταλήξει σε γενοκτονία. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που θα μπορούσαν να πάνε προς αυτή την κατεύθυνση".

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ δεν έχει κάνει κανένα μυστικό για την τακτική του Ισραήλ. Τον περασμένο μήνα ο Katz δήλωσε ότι ο αποκλεισμός ήταν ένας "κύριος μοχλός πίεσης" για να εξασφαλιστεί η νίκη επί της Χαμάς και να βγουν όλοι οι όμηροι έξω. Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Itamar Ben-Gvir συμφώνησε. Ο ίδιος έγραψε ότι: "Η διακοπή της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι ένας από τους κύριους μοχλούς πίεσης προς τη Χαμάς. Η επιστροφή της βοήθειας στη Γάζα πριν η Χαμάς γονατίσει και απελευθερώσει όλους τους ομήρους μας θα ήταν ιστορικό λάθος".

Τα σχέδια του Νετανιάχου για μια νέα επίθεση και οι παρατηρήσεις των Katz, Ben-Gvir και άλλων, τρομοκράτησαν τις ισραηλινές οικογένειες με ομήρους που βρίσκονται ακόμα μέσα στη Γάζα. Το Φόρουμ Οικογενειών Ομήρων και Αγνοουμένων που εκπροσωπεί πολλούς από αυτούς, δήλωσε ότι ο υπουργός Katz προωθούσε μια "ψευδαίσθηση... Το Ισραήλ επιλέγει να καταλάβει έδαφος πριν από τους ομήρους".

Οι διαφωνούντες Ισραηλινοί έφεδροι στρατιωτικοί διαμαρτυρήθηκαν επίσης, λέγοντας ότι αναγκάζονται να πολεμήσουν ξανά όχι για την ισραηλινή ασφάλεια αλλά για την πολιτική επιβίωση της ισραηλινής κυβέρνησης. Στην εφεδρεία της πολεμικής αεροπορίας, 1.200 πιλότοι υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή λέγοντας ότι η παράταση του πολέμου εξυπηρετεί κυρίως "πολιτικά και προσωπικά συμφέροντα και όχι συμφέροντα ασφαλείας". Ο Νετανιάχου κατηγόρησε μια μικρή ομάδα "κακών μήλων" για την ανοιχτή επιστολή.

Εδώ και πολλούς μήνες ο Νετανιάχου και η κυβέρνησή του κατηγορούν επίσης τον κ. Lazzarini ότι λέει ψέματα. Μια επίσημη έκθεση που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους είχε τίτλο "Καταλύοντας τα ψέματα του επικεφαλής της Unrwa, Lazzarini". Ισχυριζόταν ότι είχε «προβεί σταθερά σε ψευδείς δηλώσεις που έχουν παραπληροφορήσει βαθιά τη δημόσια συζήτηση για το θέμα αυτό». Η Unrwa, λέει το Ισραήλ, έχει διεισδύσει και αξιοποιηθεί από τη Χαμάς σε πρωτοφανή βαθμό. Λέει ότι ορισμένοι υπάλληλοι της Unrwa συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.

Ο κ. Lazzarini αρνείται τις προσωπικές κατηγορίες που του απευθύνει το Ισραήλ και τις ευρύτερες που απευθύνονται στην Unrwa. Λέει ότι η Unrwa διερεύνησε 19 υπαλλήλους που κατονομάστηκαν από το Ισραήλ και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εννέα από αυτούς μπορεί να έχουν υπόθεση να απαντήσουν. Και οι 19 τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Ο κ. Lazzarini δήλωσε ότι από τότε η Unrwa έλαβε "εκατοντάδες ισχυρισμούς από το κράτος του Ισραήλ. Κάθε φορά, ως οργανισμός που βασίζεται σε κανόνες, συνεχίζουμε να ζητάμε τεκμηριωμένες πληροφορίες". Είπε ότι δεν τις έλαβαν ποτέ.

Όλοι οι πόλεμοι είναι πολιτικοί, και κανένας δεν είναι περισσότερο από αυτούς μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων. Ο πόλεμος εμπλέκει και εξοργίζει τον έξω κόσμο καθώς και τους εμπόλεμους.

Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι η αυτοάμυνα δικαιολογεί τις ενέργειές του από τις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν η Χαμάς  επιτέθηκε στο Ισραήλ, σκότωσαν περίπου 1.200 ανθρώπους, κυρίως Ισραηλινούς πολίτες, και πήραν ομήρους άλλους 251. Οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση, λέει, θα είχε κάνει το ίδιο.

Οι Παλαιστίνιοι και μια ολοένα και πιο ανήσυχη και εξοργισμένη χορωδία κρατών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τους βασικούς Ευρωπαίους συμμάχους του Ισραήλ, λένε ότι αυτό δεν δικαιολογεί τη συνέχιση της πιο καταστροφικής επίθεσης κατά των Παλαιστινίων από τον πόλεμο του 1948, όταν το Ισραήλ απέκτησε την ανεξαρτησία του, τον οποίο οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν «καταστροφή».

Ακόμη και ο πρόεδρος Τραμπ δείχνει σημάδια αποστασιοποίησης από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, λέγοντας ότι ο λαός της Γάζας πρέπει να σιτιστεί.

«Έγκλημα πολέμου» ή γενοκτονία;

Ο ισχυρισμός ότι η πλήρης άρνηση παροχής τροφίμων στους αμάχους της Γάζας είναι μια ακόμη απόδειξη της ισραηλινής γενοκτονίας κατά των Παλαιστινίων έχει εξοργίσει τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, την κυβέρνησή του και πολλούς Ισραηλινούς πολίτες. Προκάλεσε σπάνια πολιτική ενότητα στο Ισραήλ. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ, συνήθως αυστηρός επικριτής του Νετανιάχου, καταδίκασε «μια ηθική κατάρρευση και μια ηθική καταστροφή» στο Διεθνές Δικαστήριο.

Ως γενοκτονία ορίζεται η καταστροφή, εν όλω ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ), ένα ξεχωριστό όργανο, έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας του με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου, τις οποίες απορρίπτουν. Οι τρεις ηγέτες της Χαμάς, για τους οποίους επίσης εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης από το ΔΠΔ, έχουν όλοι σκοτωθεί από το Ισραήλ.

Δεν είναι πολύ νωρίς για να σκεφτούμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτού του καταστροφικού πολέμου, παρόλο που το τέλος του δεν είναι ορατό. Ο κ. Lazzarini μου είπε ότι "τα επόμενα χρόνια θα συνειδητοποιήσουμε πόσο λάθος κάναμε... στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Αφήσαμε υπό την επίβλεψή μας να εξελιχθεί μια τεράστια θηριωδία".

Ξεκίνησε, είπε, με τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου: «Η μεγαλύτερη δολοφονία Ισραηλινών και Εβραίων στην περιοχή από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο» είχε ακολουθηθεί από μια «μαζική» στρατιωτική απάντηση του Ισραήλ.

Ήταν, είπε, "δυσανάλογη, ουσιαστικά σχεδόν οδηγούσε στην εξόντωση ενός ολόκληρου πληθυσμού στην πατρίδα του... Νομίζω ότι υπάρχει συλλογική ευθύνη από τη διεθνή κοινότητα, το επίπεδο, η παθητικότητα, η αδιαφορία που επιδεικνύεται μέχρι τώρα, η έλλειψη πολιτικής, διπλωματικής, οικονομικής δράσης. Θέλω να πω, είναι απολύτως τερατώδες, ειδικά στις χώρες μας, όπου έχουμε πει «ποτέ ξανά»".

Μπροστά μπορεί να είναι μια προσπάθεια να υλοποιηθεί η επικίνδυνη φαντασίωση του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα ως το Ντουμπάι της Μεσογείου, ανοικοδομημένο και ιδιοκτησία της Αμερικής και χωρίς Παλαιστίνιους. Έχει δώσει μορφή σε τρυφερά όνειρα Ισραηλινών εξτρεμιστών που απειλούν με την απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη γη μεταξύ του Ιορδάνη ποταμού και της Μεσογείου.

Ό,τι κι αν είναι μπροστά μας, δεν θα είναι ειρήνη.

Πηγή: BBC

Διαβάστε ακόμη >>> Γάζα: Η ιστορία πίσω από τη φωτογραφία του μόλις 6 μηνών μωρού που συγκλόνισε τον κόσμο