Όταν η ανθρώπινη ζωή στη Γάζα έχει λιγότερη αξία από ένα σύνθημα
Η άδεια διέλευσης ενός Παλαιστινίου προς την Αίγυπτο κόστιζε στη μαύρη αγορά 5.000 δολάρια για έναν ενήλικα και 7.500 δολάρια για ένα παιδί. Το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη οι τιμές αυτόματα διπλασιάστηκαν
Πόλεμος Χαμάς - Ισραήλ: Η επίθεση στη Ράφα και τα έγγραφα διέλευσης στη μαύρη αγορά
Όταν την προηγούμενη Δευτέρα η Χαμάς ανακοίνωσε πως αποδέχεται τους όρους εκεχειρίας που της υπέβαλαν οι διαμεσολαβητές –η Αίγυπτος και το Κατάρ–, χιλιάδες νεαροί Παλαιστίνιοι κατέβηκαν ενθουσιασμένοι στα σοκάκια της Ράφα ζητωκραυγάζοντας. Πίστεψαν, για τουλάχιστον κάμποσες ώρες, πως έφθανε το τέλος του εφιάλτη. Λίγα χιλιόμετρα ανατολικότερα οι τεχνικοί του αμερικανικού στρατού τοποθετούσαν τα τελευταία κομμάτια αυτού του ιδιότυπου LEGO που κατασκευάστηκε στην ακτή της Γάζας. Ένα πλωτό τεχνητό λιμάνι με κανονική προκυμαία, όπου τα πλοία με ανθρωπιστική βοήθεια θα μπορούσαν να δέσουν και να ξεφορτώσουν. Επιτέλους. Η Γάζα διαθέτει εφεξής τη δική της, έστω περιορισμένη, προβλήτα προσέγγισης σκαφών. Στα νότια, ο αιγυπτιακός στρατός, άριστα πληροφορημένος, έπαιρνε νέες θέσεις μάχης κατά μήκος των συνόρων με τον παλαιστινιακό θύλακο.
Η επίθεση στη Ράφα και τα έγγραφα διέλευσης στη μαύρη αγορά
Μέχρι και το πρωί της Τρίτης, κάθε έγγραφο-άδεια διέλευσης ενός Παλαιστινίου πολίτη προς την Αίγυπτο κόστιζε στη μαύρη αγορά των διακινητών 5.000 δολάρια για έναν ενήλικα και 7.500 δολάρια για ένα παιδί. Με το που έπεσε η πρώτη ισραηλινή οβίδα στην Ανατολική Ράφα, το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη οι τιμές αυτόματα διπλασιάστηκαν. Βλέπετε, οι διακινητές διέθεταν πλήρη ενημέρωση από τα αφεντικά τους. Πρόκειται για ένα «αεροστεγές» κύκλωμα που ελέγχεται από κάποιους πάμπλουτους Αιγύπτιους ολιγάρχες που πλαισιώνονται από ένα δίκτυο των Αιγυπτιακών Μυστικών Υπηρεσιών. Τρίτη ξημερώματα, στη Ράφα, η κάθε άδεια διέλευσης με προορισμό το Κάιρο κόστιζε 10.000 δολάρια για κάθε ενήλικα Παλαιστίνιο.
Πολύ σύντομα ανακοινώθηκε και επίσημα πως με έναν αιφνιδιαστικό ελιγμό οι ισραηλινές δυνάμεις κατέλαβαν τη γνωστή συνοριακή διέλευση στα σύνορα Γάζας-Αιγύπτου. Από εκεί περνά το 80% της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. Από εκεί και από το υπόγειο δίκτυο σηράγγων περνά μέσω Σινά το 100% της διακίνησης όπλων και ανθρώπων, καθώς και εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας. Η Χαμάς δεν κατάφερε να υπερασπιστεί αποτελεσματικά αυτό το βεβαρυμένο θεσμικά και γεωπολιτικά σημείο. Το μοναδικό ίσως που η παλαιστινιακή οργάνωση θα είχε κάθε λόγο να διατηρήσει υπό τον έλεγχό της. Μέσα σε λίγα λεπτά οι Ισραηλινοί κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις του φυλακίου. Σκοτώθηκαν 20 μουτζαχεντίν της Χαμάς. Μόνον. Με λίγα λόγια, η ηγεσία της οργάνωσης αποσύρθηκε αμαχητί.
Οι διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία Χαμάς - Ισραήλ στο Κάιρο και διπλωματικές πιέσεις
Στο Κάιρο ξανάρχιζαν οι διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία κάτω από νέες προϋποθέσεις. Το αμέσως προηγούμενο διάστημα οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει από το Κατάρ να εκδιώξει την ηγεσία της Χαμάς η οποία φιλοξενείται στην πρωτεύουσα του Εμιράτου. Η Άγκυρα είχε σπεύσει να προσφέρει τη δική της φιλοξενία στην ηγεσία της παλαιστινιακής οργάνωσης. Στην Ουάσινγκτον, για πρώτη φορά εδώ και 214 ημέρες πολέμου στη Γάζα, η κυβέρνηση του Τζό Μπάιντεν «καθυστερεί» την παράδοση έξυπνων βομβών στο Ισραήλ.
Πρόκειται για άλλον έναν ελιγμό σε αυτό το αδιάκοπο γαϊτανάκι διπλωματικών πιέσεων προς τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος πασχίζει να διασώσει (και να εξυπηρετήσει) τρεις αντιτιθέμενες στρατηγικές. Να απελευθερωθούν οι όμηροι, να κερδίσει τον πόλεμο με τη Χαμάς και να διασφαλίσει τη δική του πολιτική επιβίωση. Αυτά ως προς το τοπικό θέατρο πολέμου στην ανατολική ακτή της Μεσογείου. Διότι, ως προς τη σφαιρική εικόνα, η αποδεδειγμένη πλέον αδυναμία των ΗΠΑ να ελέγξουν την κατάσταση στη Μέση Ανατολή άνοιξε διάπλατα την πόρτα σε μια θριαμβευτική επανεμφάνιση του ρωσικού παράγοντα στην περιοχή. «Pourquoi Vladimir Poutine est le grand vainqueur de la guerre de Gaza» διερωτάται ο Jean Pierre Filiuσε άρθρο του στη «Le Monde» της 5ης Μαΐου 2024. Γιατί η Δύση, οι ΗΠΑ στην πραγματικότητα, πρόσφεραν την ευκαιρία στον Πούτιν να αναδειχθεί στον «μεγάλο νικητή του πολέμου στην Γάζα»; Επισημαίνει, λοιπόν, ο συντάκτης του συγκεκριμένου άρθρου.
«Για ένα τέταρτο του αιώνα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν εκμεταλλεύεται τα λάθη των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή, για να ανοικοδομήσει μεθοδικά την ισχύ της χώρας του σε αυτήν την περιοχή, αλλά και στην Ευρώπη. Έτσι, ο Ρώσος πρόεδρος, από το 2001, δικαιολόγησε την άγρια καταστολή του τσετσενικού εθνικισμού συνδέοντάς τον με τον «παγκόσμιο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» του Τζορτζ Μπους.
Δέκα χρόνια αργότερα, ξεκίνησε τον δικό του «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» ενάντια στη συριακή επανάσταση με την υποστήριξη της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν. Όταν ο Μπαράκ Ομπάμα αρνήθηκε, το 2013, να χτυπήσει τον Μπασάρ Αλ Άσαντ, παρά τους χημικούς βομβαρδισμούς της Δαμασκού, ο κύριος του Κρεμλίνου κατάλαβε ότι μπορούσε, έξι μήνες αργότερα, να προχωρήσει στην επίθεση κατά της Ουκρανίας, πρώτα προσαρτώντας την Κριμαία και στη συνέχεια τροφοδοτώντας τον πόλεμο στο Ντονμπάς.
Όταν ο Πούτιν αποφάσισε να επέμβει απευθείας στη Συρία το 2015, εμβάθυνε τη συνεργασία με το Ιράν, ιδιαίτερα όσον αφορά τα drones, μια συνεργασία που του ήταν πολύτιμη το 2022, κατά τη γενική εισβολή στην Ουκρανία. Οι πολεμικές τεχνικές που αναπτύχθηκαν και έγιναν κοινός τόπος στη Συρία είναι επίσης καταστροφικές στην Ουκρανία».
Ο Jean Pierre Filiu είναι καθηγητής στην περίφημη Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Παρίσι, η οποία πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις υπέρ της λήξης του πολέμου στη Γάζα υιοθετώντας, είναι η αλήθεια, ένα φιλοπαλαιστινιακό πρόσημο το οποίο η κυβέρνηση Μακρόν ερμηνεύει ως αντισιωνιστική στάση.
Το διακύβευμα στη Μέση Ανατολή
Στην πραγματικότητα, αν επιχειρήσει κάποιος να αντιληφθεί το τι ακριβώς διακυβεύεται στη Μέση Ανατολή σήμερα, θα αντιληφθεί –αν δεν χρησιμοποιεί παρωπίδες– πως η άλλοτε αιχμή του δόρατος της Δύσης, η Αμερική, δεν είναι σε θέση να επηρεάσει, δεν διαθέτει τα μέσα για να επιβάλει και τέλος δεν έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει καταλυτικά πρωτεύοντα ρόλο στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή, καθώς και στην Κεντρική Ασία τουλάχιστον από τον 2ο Πόλεμο του Κόλπου και την ιστορικά αυθάδη παρέμβαση στο Αφγανιστάν και μετά. Η σταδιακή απομείωση της στρατηγικής ισχύος της αμερικανικής διπλωματίας σε ευθεία συνάρτηση με τη σταδιακή στρατιωτική απαγκίστρωση των ΗΠΑ από τις παραπάνω περιοχές του πλανήτη, δημιούργησαν ένα κενό ισχύος το οποίο κλήθηκαν να συμπληρώσουν άλλες περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις. Η Τουρκία και το Ιράν περιφερειακά, και η Κίνα με τη Ρωσία κεντρικά με τη Βόρεια Κορέα σε ρόλο περιφερειακού παρασίτου. Αντιλαμβάνεται και ο πλέον αφελής πως η νέα «αρχιτεκτονική» μόνον σταθερότητα δεν θα μπορούσε να εμπνεύσει και μόνον τη ρευστότητα στις διεθνείς σχέσεις θα μπορούσε να εξυπηρετήσει.
Το Ισραήλ προφανώς αντιλήφθηκε εξ αρχής πως η στρατιωτική και πολιτική του επιβίωση σε ένα τέτοιο περιβάλλον δεν θα εξαρτιόταν εφεξής από την αμερικανική ισχύ και μόνον, αλλά (κυρίως) από τη δική του τεχνολογική αυτονομία. Σωστά. Αλλά η στρατιωτική υπεροπλία μπορεί να εξελιχθεί σε απεχθή εφιάλτη, αν συνοδεύεται από μια εμπαθή πολιτική ερμηνεία της πραγματικότητας. Το Ισραήλ επιλέγοντας ως κοινωνία, σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, να αναδείξει το θρησκευτικό ακροδεξιό στοιχείο του Ιουδαϊσμού ως ρυθμιστικό παράγοντα της κεντρικής πολιτικής του σκηνής, απώλεσε τη δυνατότητα να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Στο Ισραήλ διοικούν από τις αρχές της νέας χιλιετίας οι πολιτικές δυνάμεις που αποστρέφονται την όποια πολιτικά συμβιωτική αρχιτεκτονική σε μια post war Παλαιστίνη, υπό την έννοια της απόδοσης πραγματικής κρατικής οντότητας στους Παλαιστινίους.
Το μεσημέρι τη Τρίτης που μας πέρασε είχε πια πειστεί και ο τελευταίος ονειροπόλος νεαρός Παλαιστίνιος στη Ράφα πως ο εφιάλτης θα εξακολουθούσε να βασανίζει τις ημέρες και τις νύχτες του. Βορειότερα, στο Τελ Αβίβ και τα Ιεροσόλυμα, οι συγκεντρωμένοι διαδηλωτές, οι εκπρόσωποι αυτού του σημαντικού, βρε αδερφέ, 56% με 60% των πολιτών που θεωρούν πως η απελευθέρωση των ομήρων είναι η απόλυτη προτεραιότητα, κατέβαζαν για άλλη μία φορά τα χέρια διαισθανόμενοι ότι ο δικός τους εφιάλτης θα συνεχίσει να στοιχειώνει τη ζωή τους. Στα υπόγεια τούνελ της Γάζας, στα χλιδάτα διαμερίσματα στο Κατάρ και σε κάποια γραφεία στο Κάιρο, οι ηγέτες της Χαμάς ένιωθαν πως έχουν εκ νέου στα χέρια τους δυνατότητες ελιγμών. Ό,τι χειρότερο, δηλαδή. Τι κι αν στην επιφάνεια σκοτώνονται κατά δεκάδες οι δικοί τους. Η ανθρώπινη ζωή στη Γάζα πάντα κόστιζε λιγότερο από ένα σύνθημα.
7°
