Κοσμος

Σαν σήμερα 29 Αυγούστου 1911, ο «τελευταίος των Μοϊκανών» ερχεται σε επαφή με τον «πολιτισμό»

Η ζωή και η ιστορία του Ishi

Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Σαν σήμερα: Στις 29 Αυγούστου του 1911, ο «τελευταίος των Μοϊκανών» ερχεται σε επαφή με τον «πολιτισμό»

Σαν σήμερα στις 29 Αυγούστου του 1911, ο «Τελευταίος των Μοϊκανών» ήρθε σε επαφή με τον ανθρώπινο πολιτισμό.  Ο Ishi και η ιστορία της ζωής του έχει συνδεθεί με την επαφή του με τον «πολιτισμό και τις συνέπειες αυτής της επαφής.

Γεννήθηκε γύρω στο 1861 και είναι πιθανόν το τελευταίο μέλος του λαού των Γιάνας. Οι Γιάνας είχαν υποστεί σοβαρές συγκρούσεις με τους λευκούς εγκαταστάτες κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του πληθυσμού τους.

Ο Ishi είχε επιζήσει της σφαγής των υπολοίπων μελών της φυλής του και ζούσε κρυμμένος για πολλά χρόνια στα βουνά της Καλιφόρνια. Το 1911, σε ηλικία περίπου 50 ετών, είχε εξαντληθεί και πεινούσε, οπότε προσέγγισε ένα χωριό κοντά στην πόλη Oroville και παραδόθηκε στις αρχές.

Η επαφή του Ishi με τον "πολιτισμό" αποτέλεσε ένα πολύπλοκο και συναισθηματικά φορτισμένο θέμα. Μετά τη παράδοσή του, έγινε αντικείμενο μελέτης για την ανθρωπολογία και την εθνολογία, καθώς ήταν ένας από τους λίγους εν ζωή εκπροσώπους του αυθεντικού προ-ευρωπαϊκού πολιτισμού των ιθαγενών πληθυσμών της Βόρειας Αμερικής. Ο Ishi συνεργάστηκε με ανθρωπολόγους και άλλους επιστήμονες για να μοιραστεί την πολιτιστική κληρονομιά και τις γνώσεις του για τον τρόπο ζωής των Γιάνας.

Η ιστορία του Ishi αντιπροσωπεύει τη σύγκρουση μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και τις πολυπλοκότητες που προκύπτουν όταν οι παραδοσιακές κοινότητες έρχονται σε επαφή με τον «σύγχρονο» κόσμο.

Ο Ishi πέθανε από φυματίωση στις 25 Μαρτίου του 1916, σε ηλικία περίπου 55 ετών. 

Η επαφή του Ishi με τον εξωτερικό κόσμο και οι αλλαγές στο περιβάλλον του είχαν αντίκτυπο στην υγεία του. Είχε υποστεί αρκετές ασθένειες και αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, λόγω της δραματικής αλλαγής του τρόπου ζωής του από τη φύση στον πολιτισμό.

Σαν σήμερα 29 Αυγούστου

Γεγονότα

708 – Κόβονται για πρώτη φορά χάλκινα νομίσματα στην Ιαπωνία.
1261 – Ο Πάπας Ουρβανός Δ΄ διαδέχεται τον Πάπα Αλέξανδρο Δ΄ ως ο 182ος Πάπας.
1315 – Μάχη του Μοντεκατίνι: Ο στρατός της Δημοκρατίας της Πίζας νικά τις ενωμένες δυνάμεις του Βασιλείου της Νάπολης και της Δημοκρατίας της Φλωρεντίας.
1475 – Υπογράφεται το Σύμφωνο του Πικινύ μεταξύ των βασιλείων της Γαλλίας και της Αγγλίας.
1484 – Ο Πάπας Ιννοκέντιος Η΄ διαδέχεται τον Πάπα Σίξτο Δ΄.
1498 – Ο Βάσκο ντα Γκάμα αναχωρεί από το Καλικούτ για να επιστρέψει στην Πορτογαλία.
1499 – Οι Ενετοί παραδίδουν τη Ναύπακτο στους Οθωμανούς.
1521 – Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν το Βελιγράδι.
1526 – Οι Οθωμανοί, με επικεφαλής τον Σουλεϊμάν Α΄ τον Μεγαλοπρεπή, νικούν τον ουγγρικό στρατό στη μάχη του Μοχάτς.
1541 – Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τη Βούδα, πρωτεύουσα του βασιλείου της Ουγγαρίας.
1756 – Επταετής Πόλεμος: Ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας επιτίθεται στη Σαξωνία.
1778 – Αμερικανική Επανάσταση: Πραγματοποιείται η αμφίρροπη μάχη του Ρόουντ Άιλαντ μεταξύ των βρετανικών και των αμερικανικών δυνάμεων.
1821 – Ελληνική Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη: Οι Οθωμανοί νικούν τους Σφακιανούς στο Άσκυφο.
1824 – Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ο ελληνικός στόλος υπό τον Ανδρέα Μιαούλη νικά τον οθωμανικό στη ναυμαχία του Γέροντα.
1825 – Το Βασίλειο της Πορτογαλίας αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της Βραζιλίας.
1831 – Ο Μάικλ Φαραντέι ανακαλύπτει την ηλεκτρομαγνητική επαγωγή.
1842 – Υπογράφεται η συνθήκη του Ναντσίνγκ, με την οποία τερματίζεται ο Πρώτος Πόλεμος του Οπίου.
1885 – Ο Γκότλιμπ Ντάιμλερ πατεντάρει την πρώτη στον κόσμο μοτοσικλέτα με μηχανή εσωτερικής καύσης.
1898 – Ιδρύεται η Goodyear Tire and Rubber Company.
1922 – Πυρπόληση και Καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους.
1944 – 60.000 Σλοβάκοι στρατιώτες στρέφονται εναντίον των Ναζί.
1949 – Η Σοβιετική Ένωση πραγματοποιεί την πρώτη της πυρηνική δοκιμή στην έρημο του Καζακστάν.
1965 – Καταψηφίζεται και η κυβέρνηση Τσιριμώκου, ύστερα από ένα πενθήμερο αγωνιωδών διαβουλεύσεων.
1966 – Οι Beatles δίδουν τη τελευταία τους συναυλία στο Κάντλστικ Παρκ (Candlestick Park) στην Καλιφόρνια.
2003 – Τουλάχιστον 95 άνθρωποι, ανάμεσά τους και ο μετριοπαθής υψηλόβαθμος θρησκευτικός αξιωματούχος των Σιιτών Αγιατολάχ Μοχάμεντ Μπακρ-αλ-Χακίμ (Ayatollah Mohammed Baqr al-Hakim), σκοτώθηκαν από ισχυρή έκρηξη παγιδευμένου οχήματος σε Τζαμί της ιερής πόλης του Ιράκ Νατζάφ (Najaf).
2004 – Λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.

Γεννήσεις

979 – Όθων του Βερμαντουά, Γάλλος ευγενής
1116 – Φίλιππος της Γαλλίας, βασιλιάς των Φράγκων
1321 – Ιωάννης του Αρτουά του Ε, Γάλλος κόμης
1595 – Ιωακείμ Ερνέστος, δούκας του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόνντερμπουρκ-Πλεν
1619 – Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ, Γάλλος πολιτικός
1632 – Τζων Λοκ, Άγγλος φιλόσοφος και ιατρός
1711 – Αθανάσιος Κομνηνός Υψηλάντης, Έλληνας λόγιος
1780 – Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ, Γάλλος ζωγράφος
1843 – Ντέιβιντ Μπ. Χιλ, Αμερικανός πολιτικός
1848 – Πωλ-Αλμπέρ Μπαρτολομέ, Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης
1862 – Μωρίς Μαίτερλινκ, Βέλγος ποιητής
1891 – Μάικλ Τσέχωφ, Ρώσος ηθοποιός
1912 – Σον Κη-Τσονκ, Κορεάτης δρομέας
1915 – Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Σουηδέζα ηθοποιός
1920 – Τσάρλι Πάρκερ, Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης
1920 – Γιώργος Σισιλιάνος, Έλληνας συνθέτης
1921 – Σωτηρία Μπέλλου, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1923 – Ρίτσαρντ Ατένμπορο, Άγγλος ηθοποιός
1925 – Δημήτριος Λάκας, πρόεδρος του Παναμά
1925 – Υβόν Σανσόν, Ελληνίδα ηθοποιός
1926 – Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ, Ελληνίδα ιστορικός
1931 – Στέλιος Καζαντζίδης, Έλληνας τραγουδιστής
1932 – Λάκης Πετρόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1934 – Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Έλληνας ηθοποιός
1935 – Γουίλιαμ Φρίντκιν, Αμερικανός σκηνοθέτης
1936 – Τζον Μακέιν, Αμερικανός πολιτικός
1938 – Κάρλος Μορένο, Αργεντινός ηθοποιός
1941 – Ταουέζε Σούνια, κυβερνήτης της Αμερικανικής Σαμόα
1945 – Γουαϊόμια Τάις, Αμερικανίδα αθλήτρια
1946 – Ζαν-Μπατίστ Μπαγκαζά, πρόεδρος του Μπουρούντι
1946 – Μπομπ Μπίμον, Αμερικανός αθλητής
1946 – Δημήτρης Χριστόφιας, Κύπριος πολιτικός
1947 – Τζέιμς Χαντ, Βρετανός οδηγός αγώνων
1955 – Τζακ Λιου, Αμερικανός πολιτικός
1956 – Μπάμπης Ξανθόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1958 – Μάικλ Τζάκσον, Αμερικανός τραγουδιστής
1964 – Ζήσης Τσέκος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1975 – Ντάντε Μπάσκο, Αμερικανός ηθοποιός
1976 – Γιώργος Καλαϊτζής, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1980 – Γουίλιαμ Λέβι, Κουβανός ηθοποιός
1981 – Λάνι Μπάρμπι, Καναδή πορνογραφική ηθοποιός
1986 – Λία Μισέλ, Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια
1993 – Λίαμ Πέιν, Άγγλος τραγουδιστής

Θάνατοι

32 – Ιωάννης ο Βαπτιστής
886 – Βασίλειος Α΄, Βυζαντινός αυτοκράτορας
966 – Ροβέρτος, κόμης του Μω
1093 – Ούγος Α΄, δούκας της Βουργουνδίας
1298 – Ελεονώρα της Αγγλίας, κόμισσα του Μπαρ
1442 – Ιωάννης Ε΄, δούκας της Βρετάνης
1797 – Τζόζεφ Ράιτ, Άγγλος ζωγράφος
1799 – Πάπας Πίος ΣΤ΄
1904 – Μουράτ Ε΄, Οθωμανός σουλτάνος
1912 – Αλέξανδρος Καραμανλάκης, Έλληνας πρωτοπόρος της αεροπορίας
1944 – Αττίκ, Έλληνας τραγουδοποιός
1956 – Γιώργος Κοτζιούλας, Έλληνας συγγραφέας
1971 – Γεράσιμος Σπαταλάς, Ελληνας ποιητής και συγγραφέας
1972 – Λάλε Άντερσεν, Γερμανίδα τραγουδίστρια
1974 – Επαμεινώνδας Σωτηριάδης, Έλληνας πολιτικός
1982 – Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Σουηδέζα ηθοποιός
1982 – Γιάννης Χαλεπλής, Έλληνας μοτοσικλετιστής
1984 – Πιερ Τζεμαγιέλ, Λιβανέζος πολιτικός
1987 – Λι Μάρβιν, Αμερικανός ηθοποιός
1992 – Κωνσταντίνος Στεφανάκης, Έλληνας πολιτικός
1999 – Χαρίλαος Δώδος, Έλληνας πολιτικός
2001 – Γεώργιος Μισαηλίδης, Έλληνας πολιτικός
2008 – Νικόλαος Θέμελης, Έλληνας νομικός και πολιτικός
2015 – Γουέιν Ντάιερ, Αμερικανός συγγραφέας
2016 – Τζιν Γουάιλντερ, Αμερικανός ηθοποιός
2022 - Βάσω Μεριδιώτου Ελληνίδα ηθοποιός
2022- Τσάρλμπι Ντιν Νοτιοαφρικανή ηθοποιός και μοντέλο