Καμάλ Σανταμαρία: Καταγγελίες εργαζομένων για σεξουαλική παρενόχληση και εκφοβισμό στο Al Jazeera - Η απάντηση του δικτύου
Η αποχώρηση του δημοσιογράφου Καμάλ Σανταμαρία από το Al Jazeera μετά από 16 χρόνια έφερε στο φως όχι μόνο την κακή συμπεριφορά που επιδείκνυε τόσα χρόνια έναντι των συναδέλφων του, αλλά και τη στάση σιωπής που διατηρούσε ο δημοσιογραφικός οργανισμός, θέλοντας να μην δώσει έκταση στην τοξικότητα στελεχών του και τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις που καταγράφονταν στους κόλπους του.
Όλα αποκαλύφθηκαν πριν από λίγες ημέρες, μετά την ξαφνική παραίτηση του δημοσιογράφου από το νέο δίκτυο στο οποίο είχε προσληφθεί, το TVNZ της Νέας Ζηλανδίας. Ο τηλεοπτικός παρουσιαστής εργάστηκε στο μέσο μόλις για 32 ημέρες και τότε οι καταγγελίες εις βάρος του πήραν μορφή χιονοστιβάδας. Σύμφωνα με έρευνα του BBC, νυν και πρώην υπάλληλοι του Al Jazeera αποκάλυψαν ότι έχει κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση στο Newsroom του μέσου, ενώ κατηγόρησαν την εταιρεία ότι προωθεί μια τοξική εργασιακή κουλτούρα όπου τα παράπονα για παρενόχληση, σεξισμό, εκφοβισμό και ρατσισμό σε μεγάλο βαθμό δεν αντιμετωπίζονται.
Η απάντηση του πρώην δημοσιογράφου του Al Jazeera μετά τις καταγγελίες
Ο δημοσιογράφος Καμάλ Σανταμαρία δεν θέλησε να απαντήσει στο BBC για τα έργα και τις ημέρες του στο Al Jazeera, αλλά επέλεξε με μία δήλωσή του να σχολιάσει ότι όλα όσα ακούγονται είναι «κάποια ψευδή, κάποια αληθινά και κάποια μία ιστορία που έχει ξαναγραφτεί».
Ο Καμάλ Σανταμαρία ήτησε συγγνώμη για τη «συμπεριφορά που μπορεί να έκανε οποιονδήποτε να αισθάνεται άβολα» και αυτό που προηγουμένως θεωρούσε «φλερτ, υπερβολικά φιλικό, «λίγο κοροϊδία» ή απλώς εντός των ορίων του αποδεκτού στην κυρίαρχη κουλτούρα του newsroom ήταν, στην πραγματικότητα, όχι».
Ο δημοσιογράφος ξεκίνησε την καριέρα του ως τηλεοπτικός ρεπόρτερ στη Νέα Ζηλανδία, προσλήφθηκε από το Al Jazeera το 2005 ως παρουσιαστής στο αγγλόφωνο κανάλι της Ντόχα. Γρήγορα ανέβηκε στην ιεραρχία, ενώ ανέλαβε την παρουσίαση σημαντικών γεγονότων, όπως οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2020.
Δημοσιογράφος του Al Jazeera υποστήριξε ότι ο δημοσιογράφος άρχισε να την προσεγγίζει ερωτικά μέσα από τα social media. Υποστηρίζει ότι της έστελνε μήνυμα στο Twitter λέγοντας ότι ήταν διαθέσιμος για μια αγκαλιά και ρωτούσε γιατί δεν τον είχε προσκαλέσει στις διακοπές της. «Μετά ήρθε το άγγιγμα στο γραφείο. Ένα χέρι στον ώμο, μια περίεργη αγκαλιά και το χειρότερο: το φιλί στο μάγουλο. Σε περισσότερες από μία περιπτώσεις χρειάστηκε να πάω στην τουαλέτα για να σκουπίσω το σάλιο του Καμάλ από το πρόσωπό μου». Η Τόρι λέει ότι συζήτησε τη συμπεριφορά του Santamaria με τουλάχιστον έναν συνάδελφό της και έναν μάνατζερ μεσαίου επιπέδου, οι οποίοι επιβεβαίωσαν και οι δύο στο BBC ότι αυτές οι συνομιλίες έγιναν. «Σε έναν επαγγελματία άνδρα σε μια σοβαρή αίθουσα δημοσιογραφικών ειδήσεων δεν πρέπει να του πουν, περισσότερες από μία φορές, να μην στείλει μήνυμα στη συνάδελφό του για το πόσο καυτή δείχνει ή να μην αναφέρει τα «βυζιά» της ή να την καλέσει να αγκαλιάσει ακόμα κι αν πιστεύει ότι είναι «φίλοι»., λέει η Τόρι.
Μία άλλη πρώην παραγωγός είπε ότι ο Santamaria τη φίλησε στο λαιμό στη δουλειά - μπροστά σε πολλούς ανθρώπους. «Ένιωσα τόσο αμήχανη και στεναχωρημένη και πραγματικά ανησυχούσα ότι οι άνθρωποι θα πίστευαν ότι είχα σχέση μαζί τουή ότι προσπαθούσα να γίνω σχέση του – εξακολουθούσα να κάνω φίλους, δεν είχα κανέναν στη διοίκηση με τον οποίο θα μπορούσα να είχα μιλήσει για αυτό», είπε. Πολλοί από αυτούς περιέγραψαν τη συμπεριφορά του Santamaria ως θρασύδειλη, αλλά λένε ότι δεν το ανέφεραν ποτέ επειδή τον έβλεπαν ως αστέρι του δικτύου, ενώ μόλις ξεκινούσαν στη Μέση Ανατολή.
Η Fiona, η οποία εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας με το Al Jazeera για τέσσερα χρόνια, είπε ότι ο Santamaria προσπάθησε να την αγκαλιάσει στην αίθουσα σύνταξης, να κάνει σεξουαλικά σχόλια και να στείλει ακατάλληλα κείμενα, συμπεριφορά που η ίδια αποκάλεσε «περιποίηση σχολικών βιβλίων». Δεν παραπονέθηκε επίσημα, αλλά λέει ότι ανέφερε την εμπειρία της σε έναν μάνατζερ μεσαίου επιπέδου, ο οποίος είπε, «Ω, δεν το κάνει ακόμα αυτό;» Η Fiona και άλλοι ρωτούν γιατί οι καταγγελίες τους κατά του Santamaria δεν οδήγησαν σε έρευνα - σε αντίθεση με το TVNZ, το οποίο εξέτασε ανεξάρτητα την πρόσληψή του αμέσως μόλις εμφανίστηκαν ισχυρισμοί. Το TVNZ διαπίστωσε ότι η διαδικασία πρόσληψης ήταν ανεπαρκής για την πρόσληψη «βασικών» παρουσιαστών και ο επικεφαλής των ειδήσεων που προσέλαβε τον κ. Santamaria παραιτήθηκε.
Ένας απολογισμός φαίνεται τώρα να βρίσκεται σε εξέλιξη στο Al Jazeera, όπου το BBC έμαθε ότι οι ισχυρισμοί ξεπερνούν τον Santamaria και το newsroom. Ένας πρώην παραγωγός και ανταποκριτής λέει ότι τουλάχιστον δύο άντρες εκτός από τον Santamaria την παρενόχλησαν. Λέει ότι ο ένας ήταν διευθυντής που τη ζητούσε να πάει στο σπίτι του όταν η γυναίκα του δεν ήταν στο σπίτι και ο άλλος ήταν ο προϊστάμενός της.
Πολλές γυναίκες και άντρες σε άλλο τμήμα του Al Jazeera έχουν επίσης ισχυριστεί ότι παρενοχλήθηκαν εναντίον ενός μάνατζερ μεσαίου επιπέδου. «Έχει πει τα πιο ακατάλληλα πράγματα - ρωτά τους άνδρες υπαλλήλους πότε αποκτούν δεύτερη σύζυγο ή αν έχουν χάσει ακόμη την παρθενία τους. Μιλάει για σεξ κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού και ρωτά τους χιτζάμπι τι χρώμα έχουν τα μαλλιά τους», είπε ένας υπάλληλος.
Το BBC έμαθε για φερόμενο εκφοβισμό στην αίθουσα ειδήσεων του Al Jazeera στο Λονδίνο. Και τουλάχιστον δύο άτομα περιέγραψαν ένα περιστατικό σε άλλο γραφείο, όπου ένας άνδρας προϊστάμενος γραφείου έσπρωξε μια νεαρή ανταποκρίτρια με αποτέλεσμα να πέσει.
Τι απαντά το Al Jazeera
Απαντώντας σε αίτημα του BBC για σχολιασμό, το Al Jazeera είπε: «Οι πολιτικές μας κατά της παρενόχλησης είναι σαφείς, περιεκτικές και διαθέσιμες σε όλους τους υπαλλήλους. Όπως είναι εμφανές σε αρκετές πρόσφατες περιπτώσεις, κάθε επίσημη καταγγελία από το προσωπικό μας λαμβάνεται εξαιρετικά σοβαρά υπόψη με τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα που λαμβάνονται μετά από ενδελεχή διερεύνηση των ισχυρισμών που διατυπώνονται».
Τα θύματα λένε ότι η «κουλτούρα της επιεικούς συμπεριφοράς» και η προστασία των «ανθρώπων που θεωρούνται υπεράνω του νόμου» είναι ιδιαίτερα απογοητευτικά το 2022, ειδικά σε μια παγκόσμια αίθουσα ειδήσεων όπως το Al Jazeera, και ειδικά στον απόηχο του #MeToo, για το οποίο το δίκτυο αναφέρθηκε εκτενώς.
«Το 2022, υπάρχει ένα ανώτατο όριο του στο πώς μπορούν να ξεφύγουν τα ανώτερα στελέχη», είπε ένας σημερινός υπάλληλος. «Στο Al Jazeera, δεν υπάρχει ανώτατο όριο», κατέληξε.
