Οι Ταλιμπάν απειλούν την Καμπούλ και ετοιμάζονται να πάρουν την εξουσία στο Αφγανιστάν, με ξένες πρεσβείες να κλείνουν και τον λαό να φοβάται τα αντίποινα.
Κρίσιμες είναι οι επόμενες ημέρες για το μέλλον του Αφγανιστάν, καθώς η επέλαση των Ταλιμπάν συνεχίζεται. Υπό τον έλεγχό τους έχουν θέσει την Κανταχάρ και τη Χεράτ, τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη πόλη στο Αφγανιστάν, την ώρα που οι ξένες πρεσβείες κλείνουν και χώρες της Δύσης ενεργοποιούν σχέδιο για την απομάκρυνση υπηκόων τους από την ασιατική χώρα.
Νεότερες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Ταλιμπάν βρίσκονται προ των πυλών της Καμπούλ, την ώρα που ΜΚΟ και διεθνείς οργανισμοί καταγγέλλουν ότι πολλαπλασιάζονται οι καταγγελίες για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων, σε συνδυασμό με τη συμφωνία στην Ντόχαπου -σύμφωνα με τους επικριτές- έδωσε... λευκή επιταγή στους Ταλιμπάν να καταλάβουν την εξουσία, με τις ευλογίες του ΝΑΤΟ, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό τοπίο με τραγικές συνέπειες για τον πληθυσμό, ο οποίος παίρνει για πολλοστή φορά τον δρόμο της προσφυγιάς.
Οι Ταλιμπάν έχουν επανειλημμένα απειλήσει με αντίποινα όσους Αφγανούς βοήθησαν τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Τόσο η Ουάσινγκτον όσο και το Λονδίνο δεσμεύτηκαν να στείλουν στρατό στο Αφγανιστάν για να διασφαλίσουν την ομαλή αποχώρηση των υπηκόων τους. ΜΚΟ ανησυχούν ότι οι δυνάμεις αυτές δεν πρόκειται να επέμβουν για να σώσουν Αφγανούς πολίτες που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Στις ΗΠΑ ο Τζο Μπάιντεν δέχεται κριτική για την απόφασή του να αποσύρει, μαζί με το ΝΑΤΟ, και τους τελευταίους στρατιώτες της Συμμαχίας. Ήδη, οι Ταλιμπάν έχουν στην κατοχή τους βαρύ οπλισμό «made in USA», τον οποίο παρέδωσαν -σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς μάχη- οι κυβερνητικές δυνάμεις που εκπαίδευσαν οι Αμερικανοί. Διεθνείς παρατηρητές δεν αποκλείουν επανάληψη των όσων συνέβησαν στο Ιράκ με το Ισλαμικό Κράτος. Η αποχώρηση των Αμερικανών εκεί συνοδεύτηκε από την άνοδο των τζιχαντιστών, οι οποίοι -αξιοποιώντας βαρύ οπλισμό και προηγμένα οπλικά συστήματα από τις αποθήκες του διαλυμένου ιρακινού στρατού- κατέλαβαν μεγάλες εκτάσεις τόσο στο Ιράκ όσο και στη γειτονική Συρία.
Η προέλαση των Ταλιμπάν έχει βαρύ ανθρώπινο κόστος στο Αφγανιστάν. Τουλάχιστον 183 άμαχοι έχουν σκοτωθεί και 1.181 έχουν τραυματιστεί, ανάμεσά τους παιδιά, μέσα στον τελευταίο μήνα στη Λασκάρ Γκα, την Κανταχάρ, τη Χεράτ και την Κουντούζ, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε πως του προκαλούν «φρίκη» και «ταραχή» οι πληροφορίες για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών στο Αφγανιστάν. «Είναι ιδιαίτερα φρικιαστικό και αποκαρδιωτικό να βλέπεις τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών που κατακτήθηκαν με σκληρούς αγώνες, να τους αφαιρούνται» τόνισε.
Αμερικανοί Πεζοναύτες στο Αφγανιστάν - Καίνε έγγραφα στην αμερικανική πρεσβεία στην Καμπούλ
Ένα πρώτο απόσπασμα με Aμερικανούς Πεζοναύτες, με αποστολή να εγγυηθούν την ασφάλεια της εκκένωσης, έφθασε στο αεροδρόμιο της Καμπούλ. Η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν παραμένει στα χέρια των κυβερνητικών δυνάμεων.
Εν τω μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, η αμερικανική πρεσβεία έδωσε εντολή στο προσωπικό της να καταστρέψει «ευαίσθητα» έγγραφα και σύμβολα του αμερικανικού κράτους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για «προπαγανδιστικούς σκοπούς» από τους ισλαμιστές αντάρτες.
Μετά την Κανταχάρ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Παρασκευή 13 Αυγούστου 2021 την Πουλ-ι-Άλαμ, πρωτεύουσα της επαρχίας Λογκάρ, που απέχει μόλις 50 χιλιόμετρα νότια της Καμπούλ. Στα χέρια τους βρίσκονται πλέον οι μισές και πλέον πρωτεύουσες των επαρχιών του Αφγανιστάν. Έπεσαν όλες μέσα σε μόλις 8 ημέρες. Στην κατοχή τους έχουν βαρύ οπλισμό.
Οι Ταλιμπάν είχαν προηγουμένως καταλάβει τη Λασκάρ Γκα, πρωτεύουσα της Χελμάντ, στο νότιο τμήμα της χώρας, και τη Σαγσαράν, την πρωτεύουσα της επαρχίας Γορ. Το μεγαλύτερο μέρος του βόρειου, του δυτικού και του νότιου τμήματος της χώρας βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχό τους.
Η Καμπούλ, η Μαζάρ-ι-Σαρίφ, η μεγαλούπολη του βορρά, καθώς και η Τζαλαλάμπαντ (ανατολικά) είναι οι μοναδικές τρεις μεγάλες πόλεις που ελέγχονται από τις κυβερνητικές δυνάμεις.
Ο Ισμαήλ Χαν, 75 ετών, από τους γνωστότερους πολέμαρχους στο Αφγανιστάν, αιχμαλωτίστηκε από τους Ταλιμπάν μετά την πτώση την Πέμπτη της Χεράτ (δυτικά), της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της χώρας, όπου ήταν αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος εδώ και δεκαετίες. Οι ισλαμιστές αντάρτες υποσχέθηκαν να εγγυηθούν την ασφάλειά του.
Στη Λασκάρ Γκα, επαρχία που είχαν κυριεύσει και στο παρελθόν οι Ταλιμπάν, η υποδοχή τους ήταν μάλλον ευνοϊκή και η ηρεμία αποκαταστάθηκε γρήγορα έπειτα από αρκετές ημέρες σφοδρών εχθροπραξιών, σύμφωνα με έναν κάτοικο, τον Άμπντουλ Χαλίμ. «Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης έχει μετατραπεί σε συντρίμμια εξαιτίας των μαχών και δεν υπάρχουν επαρκείς ποσότητες τροφίμων στην αγορά. Επικρατεί ατμόσφαιρα κατεχόμενης πόλης» πρόσθεσε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Στα σύνορα του Αφγανιστάν με το Πακιστάν χιλιάδες Αφγανοί έχουν συγκεντρωθεί, περιμένοντας να περάσουν τα σύνορα.
Η Δύση δεν σκοπεύει να επέμβει στο Αφγανιστάν - Οι Ταλιμπάν επιστρέφουν για εκδίκηση
Οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν την ολομέτωπη επίθεσή τους τον περασμένο Μάιο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης των τελευταίων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν στη χώρα, 20 χρόνια μετά την επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ που ανέτρεψε το καθεστώς των ισλαμιστών εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, τον ηγέτη της Αλ Κάιντα.
Η αποχώρηση αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί την 31η Αυγούστου. Εν τω μεταξύ ο Τζο Μπάιντεν διαβεβαίωσε πως δεν μετανιώνει για την απόφαση αυτή, παρά την ταχύτητα με την οποία ο αφγανικός στρατός αποσυντίθεται, προς κατάπληξη και απογοήτευση της Ουάσινγκτον, που δαπάνησε κάπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για να τον εκπαιδεύσει και να τον εξοπλίσει, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται πως είναι έτοιμες να απομακρύνουν αεροπορικώς «χιλιάδες ανθρώπους την ημέρα», μολονότι εκτιμούν ότι η Καμπούλ δεν αντιμετωπίζει «άμεση απειλή».
Ποιες χώρες κλείνουν τις πρεσβείες τους στο Αφγανιστάν - Τι κάνει η Βρετανία
Το Λονδίνο ανακοίνωσε από τη δική του μεριά πως στέλνει 600 μέλη των βρετανικών ένοπλων δυνάμεων στην Καμπούλ για να εγγυηθούν την ασφάλεια των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που πρόκειται να απομακρυνθούν από τη χώρα.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, έπειτα από έκτακτη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής διαχείρισης κρίσεων, τόνισε πως το Λονδίνο έχει σκοπό να «ασκήσει πίεση» διά της διπλωματικής και της πολιτικής οδού. Απέκλεισε, πάντως, κάθε υπόθεση «στρατιωτικής λύσης».
Αρκετές χώρες, όπως Ολλανδία, Φινλανδία, Σουηδία, Ιταλία και Ισπανία, ανακοίνωσαν χθες ότι θα μειώσουν στο ελάχιστο την παρουσία τους στη χώρα και τα προγράμματα υποδοχής Αφγανών υπαλλήλων τους. Η Γερμανία, επίσης, ανακοίνωσε πως θα μειώσει το διπλωματικό της προσωπικό στην Καμπούλ στο «απόλυτο απαραίτητο».
Άλλες χώρες, ανάμεσά τους η Νορβηγία και Δανία, προτίμησαν να ανακοινώσουν πως κλείνουν προσωρινά τις πρεσβείες τους. Η Ελβετία, που δεν διατηρεί πρεσβεία στην Καμπούλ, ανακοίνωσε και αυτή ότι θα υποδεχτεί ορισμένους ντόπιους υπαλλήλους της καθώς και τον προσεχή επαναπατρισμό των τριών Ελβετών διπλωματών που απέμεναν.
Στις ΗΠΑ η αντιπολίτευση κάνει λόγο για αποτυχία Μπάιντεν στο Αφγανιστάν - Έτοιμος ο Καναδάς να υποδεχτεί χιλιάδες πρόσφυγες
Την Παρασκευή 13 Αυγούστου 2021 η κυβέρνηση του Καναδά ανακοίνωσε πως είναι έτοιμη να υποδεχτεί 20.000 Αφγανούς πρόσφυγες, στο πλαίσιο νέου προγράμματος μετανάστευσης που έχει ιδίως σκοπό η χώρα να υποδεχθεί «ιδιαίτερα ευάλωτα πρόσωπα», κυρίως γυναίκες με ηγετικό ρόλο στους τομείς τους, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέλη θρησκευτικών μειονοτήτων υπό διωγμό, καθώς και μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.
Την ίδια στιγμή οι Ταλιμπάν δεν δείχνουν καμία διάθεση για συμβιβασμό, αποφασισμένοι να ανακαταλάβουν την εξουσία, που έχασαν μετά τη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ επί προεδρίας Τζορτζ Μπους Τζούνιορ.
Τρεις ημέρες διεθνών επαφών στη Ντόχα, στο Κατάρ, ολοκληρώθηκαν την Πέμπτη χωρίς να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος. Με κοινή ανακοίνωσή τους οι ΗΠΑ, το Πακιστάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα τόνισαν πως δεν πρόκειται να αναγνωρίσουν καμία κυβέρνηση που «θα επιβληθεί διά της βίας» στο Αφγανιστάν.
Οι Ταλιμπάν μοιάζουν να μην έχουν καμιά διάθεση για συμβιβασμό, παρότι οι αρχές πρότειναν την Πέμπτη για να αποφύγουν την καταστροφή «να μοιραστούν την εξουσία με αντάλλαγμα τη διακοπή της βίας», σύμφωνα με κυβερνητικό διαπραγματευτή στην Ντόχα, που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Ο Αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι ως τώρα απέρριπτε πάντα δημόσια τις προτροπές να σχηματιστεί μεταβατική μη εκλεγμένη κυβέρνηση με τη συμμετοχή των ισλαμιστών ανταρτών.
Στην Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος Μπάιντεν βρίσκεται αντιμέτωπος με πίεση από την αντιπολίτευση, καθώς η απομάκρυνση του αμερικανικού διπλωματικού προσωπικού δημιουργεί αναπόφευκτους συνειρμούς -τον αναπόδραστο παραλληλισμό με την πτώση της Σαϊγκόν, στο Βιετνάμ, το 1975, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Το Αφγανιστάν παραπαίει προς μια τεράστια καταστροφή, προβλέψιμη, που μπορούσε να αποφευχθεί» «σφυροκόπησε» την Πέμπτη ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Ρεπουμπλικάνων στην αμερικανική Γερουσία, ο Μιτς Μακόνελ.
