Ιστορική αναδρομή στις πιο φονικές ηφαιστειακές εκρήξεις των τελευταίων 25 ετών, με αφορμή την έκρηξη ηφαιστείου στο νησί Γουάιτ της Νέας Ζηλανδίας.
Ακολουθεί κατάλογος των πιο φονικών ηφαιστειακών εκρήξεων στον κόσμο το τελευταίο τέταρτο του αιώνα, πριν από αυτή της Δευτέρας στο νησί Γουάιτ της Νέας Ζηλανδίας, στην οποία έχασαν τη ζωή τους έξι άνθρωποι και άλλοι οκτώ παραμένουν επισήμως αγνοούμενοι — θεωρείται βέβαιο πως είναι νεκροί.
Η Νέα Ζηλανδία βρίσκεται πάνω στον λεγόμενο Δακτύλιο της Φωτιάς στον Ειρηνικό Ωκεανό, όπου τέμνονται οι τεκτονικές πλάκες της Αυστραλίας και του Ειρηνικού, καταγράφονται έως και 15.000 σεισμικές δονήσεις τον χρόνο και ισχυρή ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Το 1953, η πτώση ξεραμένης λάβας από το όρος Ρουαπέγιου, στο Βόρειο Νησί, είχε εκτροχιάσει τρένο με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 151 άνθρωποι.
2018: Ινδονησία
Την 22α Δεκεμβρίου, έκρηξη στο ινδονησιακό ηφαίστειο Άνακ Κρακατόα προκαλεί την πτώση μεγάλου μέρους του κρατήρα στη θάλασσα. Πάνω από 150 εκατομμύρια κυβικά μέτρα βράχων και ηφαιστειακής τέφρας πέφτουν στον ωκεανό, δημιουργώντας τσουνάμι που χτυπάει εντελώς απροειδοποίητα τις ακτές της Σουμάτρας και της Ιάβας. Πάνω από 420 άνθρωποι σκοτώνονται, άλλοι 7.200 τραυματίζονται.
Την 3η Ιουνίου το ηφαίστειο Φουέγο, 35 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας, μπαίνει σε φάση έκρηξης και στέλνει ποτάμια λάβας και ηφαιστειακή τέφρα σε πολλές κοινότητες. Οι πυροκλαστικές ροές και η βροχή καυτής τέφρας, φαινόμενο που παρομοιάστηκε με αυτό που είχε πλήξει την Πομπηία το 79 μ. Χ., σβήνει από τον χάρτη το χωριό Σαν Μιγκέλ Λος Λότες. Τουλάχιστον 200 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους.
2014: Ιαπωνία
Το ηφαίστειο Οντάκε (σε υψόμετρο 3.067 μέτρων, στο κεντρικό τμήμα της χώρας) ξυπνά την 27η Σεπτεμβρίου, εκλύει στήλες καπνού, ηφαιστειακή τέφρα κι εκτοξεύει πετρώματα. Εκατοντάδες εκδρομείς παγιδεύονται. Περίπου εξήντα χάνουν τη ζωή τους.
Η καταστροφή αυτή είναι η χειρότερη του είδους στο ιαπωνικό αρχιπέλαγος μετά το τέλος του πολέμου. Το 1991, η έκρηξη του ηφαιστείου του όρους Ουνζέν είχε στοιχίσει τη ζωή σε 43 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των γάλλων ηφαιστειολόγων Μορίς και Κατιά Κραφτ και του αμερικανού επιστήμονα Χάρι Γκλίκεν.
Στη νήσο Σουμάτρα (δυτικά), τουλάχιστον 16 άνθρωποι πεθαίνουν στις αρχές Φεβρουαρίου στην έκρηξη της ηφαίστειου Σιναμπούνγκ, που είχε ξυπνήσει πέντε μήνες νωρίτερα έπειτα από 400 χρόνια αδράνειας.
Τον Μάιο του 2016, χωριά καταπλακώνονται από παχιές στρώσεις καιόμενης ηφαιστειακής τέφρας έπειτα από μια νέα έκρηξη, με αποτέλεσμα τουλάχιστον επτά άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
2010: Ινδονησία
Τον Οκτώβριο, το ηφαίστειο Μεράπι (σε υψόμετρο σχεδόν 2.900 μέτρων) εκρήγνυται με αποτέλεσμα πάνω από 300 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και περίπου 280.000 άλλοι να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Πρόκειται για την ισχυρότερη ηφαιστειακή έκρηξη από το 1872 στον κρατήρα αυτόν, που βρίσκεται σε εξαιρετικά πυκνοκατοικημένη περιοχή στο κέντρο της νήσου Ιάβας, παρότι άλλη έκρηξη το 1930 ήταν φονικότερη (1.300 νεκροί). Το 1994, ακόμη μια ηφαιστειακή έκρηξη στοιχίζει τη ζωή σε 60 ανθρώπους.
2002: ΛΔ Κονγκό
Το Νγιραγκονγκό, στα υψίπεδα της Γκόμας (ανατολικά), σε υψόμετρο 3.000 και πλέον μέτρων, μπαίνει σε φάση έντονης δραστηριότητας και εκρήγνυται στα μέσα Ιανουαρίου, στοιχίζοντας τη ζωή σε πάνω από 100 ανθρώπους και καλύπτοντας με λάβα ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της πόλης.
Η πιο πολύνεκρη έκρηξη είχε σημειωθεί το 1977, όταν οι νεκροί είχαν ξεπεράσει τους 600.
Περίπου 800 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λίμας, μια ξαφνική ηφαιστειακή έκρηξη διαλύει έναν λόφο και προκαλεί τεράστιες κατολισθήσεις. 34 άνθρωποι κηρύσσονται αγνοούμενοι.
1997: Μοντσεράτ
Τον Ιούνιο, η έκρηξη του ηφαιστείου Σουφριέρ, στο νησί Μοντσεράτ (Μικρές Αντίλες), βρετανική κτήση, στοιχίζει τη ζωή σε 20 ανθρώπους. Το Πλίμουθ, μέχρι τότε πρωτεύουσα της νήσου, η οποία εκκενώνεται, σβήνεται από τον χάρτη.
1996: Φιλιππίνες
Η κατάρρευση, τον Σεπτέμβριο, του κρατήρα του ηφαιστείου Πάρκερ, στο νότιο τμήμα του νησιού Μιντανάο, στοιχίζει τη ζωή σε 70 ανθρώπους, ενώ άλλοι 30 κηρύσσονται αγνοούμενοι.
Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το ξύπνημα του Πινατούμπο (80 χλμ. βόρεια της Μανίλας) στοιχίζει τη ζωή 800 και πλέον ανθρώπων.
Οι πιο φονικές εκρήξεις στην παγκόσμια ιστορία
Η πιο γνωστή ηφαιστειακή έκρηξη στην παγκόσμια ιστορία είναι εκείνη του Βεζούβιου, περίπου δώδεκα χιλιόμετρα από τη σημερινή Νάπολη, το 79 μ. Χ., η οποία κατέστρεψε ολοσχερώς την Πομπηία και το Ηράκλειο (Ερκολάνο).
Η έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία το 1883 (36.000 νεκροί) θεωρείται η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί ποτέ: η ηφαιστειακή τέφρα και οι καπνοί έφθασαν σε υψόμετρο 20.000 μέτρων, βυθίζοντας ολόκληρη την περιοχή στο απόλυτο σκοτάδι. Η έκρηξη του ηφαιστείου προκάλεσε τσουνάμι τα κύματα του οποίου έκαναν τον γύρο ολόκληρου του πλανήτη.
16°
