Tarta και λογοκρισία

Η Τατιάνα Μιχαλά από το Τελ Αβίβ για την τρανταχτή λογοκρισία στην Αθήνα του 21ου αιώνα

Η αφίσα που βλέπετε είναι έργο του David Tartakover, διεθνούς φήμης γραφίστα, πολυβραβευμένου καλλιτέχνη και πολιτικού ακτιβιστή, η οποία επρόκειτο να συμμετάσχει στην έκθεση του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής με θέμα τη μετανάστευση που έλαβε χώρα στο Μετρό του Συντάγματος το περασμένο καλοκαίρι (19-21 Ιουλίου).

Αν ψάξετε βέβαια στα αρχεία του Ινστιτούτου να βρείτε τη συμμετοχή του Tartakover θα βρείτε το εναλλακτικό έργο με το οποίο τελικά συμμετείχε κι αυτό γιατί η αρχική του πρόταση λογοκρίθηκε και «κόπηκε» από το ΙΜΕΠΟ. Στην επιστολή του στον Tartakover ο πρόεδρος του Ινστιτούτου ανέφερε: «Πολύ φοβάμαι ότι ζούμε σε μία χώρα που τελευταία βασανίζεται από πολιτικές αναταραχές και βιώνει εντάσεις σε όλα τα επίπεδα. Οι βίαιες διαδηλώσεις στους δρόμους και το κλίμα αστάθειας που επικρατεί μας κάνουν επιφυλακτικούς. Οποιαδήποτε αναφορά στην Παλαιστίνη ή στο Ολοκαύτωμα, για παράδειγμα, θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις με σοβαρό αντίκτυπο όχι μόνο στην έκθεση αλλά και στο ίδιο το Ινστιτούτο. Υπάρχουν πολλοί στενόμυαλοι άνθρωποι που γυρεύουν ευκαιρίες για να δημιουργήσουν προβλήματα. Για παράδειγμα, έχουμε πολλούς μετανάστες από την Παλαιστίνη, οι οποίοι ενδέχεται να παρερμηνεύσουν το μήνυμά σας και να μας φέρουν σε δύσκολη θέση».

Συνάντησα τον David Tartakover ο οποίος με τη χαρακτηριστική αίσθηση χιούμορ που τον διακρίνει, έχει τυπώσει σε κάρτα το συγκεκριμένο έργο με την επιστολή του ΙΜΕΠΟ στο πίσω μέρος της. Ο Tartakover μου επανέλαβε κάτι που έχει πει παλιότερα ο James Victor, ένας από τους συμμετέχοντες στην έκθεση: «Το graphic design έχει πολιτισμικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Δεν είναι μόνο για να πουλάει κάλτσες… Αποδίδει καλύτερα στα κοινωνικά θέματα. Είναι ένα ρόπαλο γεμάτο καρφιά και θέλω να το χρησιμοποιήσω».

Η δική μου ερμηνεία; Ο Tartakover κατάφερε μέσα στην πρόταση "On October 21st 1938 my grandparents left Vienna Austria for Palestine" να περιγράψει δύο περιπτώσεις προσφυγιάς. Αν αυτό δεν είναι επίτευγμα σε μια έκθεση με τέτοιο θέμα, τότε τι είναι;