Μέσα στα ξεχασμένα γραφεία ερασιτεχνικών ομάδων της Αθήνας

Γράφει ο Νικόλας Μπιλάλης

Η ώρα είναι περίπου 12 το μεσημέρι. Η ζέστη, αφόρητη. Είμαστε στα μέσα του καλοκαιριού και οι καύσωνες στην Αθήνα έχουν πιάσει για τα καλά. Βρισκόμαστε στο κέντρο της Αθήνας και συγκεκριμένα στον Άγιο Παύλο Μεταξουργείου, προκειμένου να συναντήσουμε τους ιθύνοντες του Λαρισαϊκού στα γραφεία του συλλόγου που κρατούν ακόμη ζωντανή την ιστορία της ομάδας. Μια ιστορία, η οποία δεν είναι γραμμένη με πολλά τρόπαια και κατακτήσεις, αλλά με το μεράκι των ανθρώπων που συνεχίζουν να παλεύουν για αυτή όσες χαρές και λύπες και να ‘ρθουν.

Μετά από μια αναζήτηση μερικών λεπτών στα στενά της περιοχής φτάνουμε απ’ έξω. Την μεγάλη ταμπέλα πάνω από την πόρτα με το όνομα του συλλόγου την σκεπάζει ένα πυκνό δέντρο που έχει φυτρώσει στο πεζοδρόμιο.

Μας υποδέχονται εγκάρδια. Ο χώρος θυμίζει απ’ άλλη εποχή. Παντού κάδρα με τα ρόστερ της ομάδας ανά τα χρόνια, η τροπαιοθήκη, ένας βαλσαμωμένος αετός να σε κοιτάει στα μάτια και ένας ανεμιστήρας που δεν σταματάει να δουλεύει, προσπαθώντας κι αυτός να μετριάσει την μεσημεριανή καύτρα που πρόκειται να σκεπάσει το κέντρο της πόλης για ακόμη μια μέρα.

Μας προσφέρουν πορτοκαλάδα. Όσο περπατά για να φτάσει στο ψυγείο ο πρόεδρος της ομάδας, κ. Βλάχος, αρχίζει να μας μιλάει για την ιστορία του συλλόγου στα τοπικά της Αθήνας. Ο «Λαρισαϊκός Α.Π.Ο.» ιδρύθηκε το 1927 και αποτελεί δημιούργημα των πρώτων υπαλλήλων του ΟΣΕ, στον Σταθμό Λαρίσης, με το όνομά του να είναι εμπνευσμένο από τον ομώνυμο συνδικαλιστικό σύνδεσμο των σιδηροδρομικών.

Το 1969, με απόφαση της δικτατορίας, η ομάδα συγχωνεύθηκε με την «Ένωση Αγίου Παύλου» και η έδρα της μεταφέρθηκε στη συνοικία του Αγίου Παύλου, στην καρδιά της Παλιάς Αθήνας.

Την περίοδο εκείνη, η γειτονιά αυτή ήταν αριστοκρατική καθώς διέμεναν μόνιμα πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες και ηθοποιοί, όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη. Κοντά στα σημερινά γραφεία του συλλόγου, μάλιστα, είχε γυριστεί και η ταινία «Της Κακομοίρας», με τον αξέχαστο Κώστα Χατζηχρήστο στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του.

Κι αν η γειτονιά κάποτε γνώριζε τις μεγάλες της δόξες, ο Λαρισαϊκός ποτέ δεν κατάφερε να αγωνίστει σε επαγγελματική κατηγορία, καθώς όλα αυτά τα χρόνια που βολοδέρνει στα τοπικά της Αθήνας, έχει να θυμάται την άνοδο στη Β’ κατηγορία μόλις δύο φορές.

Αυτό, όμως, δεν είναι κάτι που τους αγγίζει. Την τρέχουσα περίοδο, ο Λαρισαϊκός αγωνίζεται στο γήπεδο της Ακαδημίας Πλάτωνος, μαζί με ακόμη 8 ομάδες. «Δυστυχώς, δεν υπάρχουν αρκετοί αθλητικοί χώροι. Δεν επιτρέπεται ολόκληρη Αθήνα, πρωτεύουσα της Ελλάδας, να έχει τόσα λίγα γήπεδα. Πολλές φορές, κάνουμε προπονήσεις στις 10 ή 11 το βράδυ, στο μισό γήπεδο» σημειώνει ο ίδιος.

Παρά τις αντιξοότητες, όμως, το ποδόσφαιρο του δίνει ζωή και δεν πρόκειται να το αφήσει τόσο εύκολα. Πίσω από το γραφείου υπάρχουν μερικά κάδρα που δεν μοιάζουν μ’ όλα τα άλλα.

Σ’ αυτά διακρίνεται ο ίδιος να φορά τη στολή του διαιτητή και να σφυρά αγώνες της Α’ Εθνικής. «Έχω πάνω από 50 χρόνια στο ποδόσφαιρο. Μπάλα άρχιζα να παίζω στο χωριό μου στη Βοιωτία και συγκεκριμένα στον ΑΟ Στειρίου. Κάποια στιγμή σταμάτησα και αποφάσισα να ασχοληθώ με τη διαιτησία. Ξεκίνησα την καριέρα μου το 1975. Σιγά σιγά έφτασα στην Α’ Εθνική. Το 1993 αποσύρθηκα. Είχα δώσει λόγο τιμής σ’ έναν φίλο μου που τότε ήταν γραμματέας του συλλόγου. Εκείνος με παρότρυνε συνέχεια να αναλάβω τον σύλλογο. Λίγο αργότερα έφυγε από την ζωή και εγώ τήρησα τον λόγο μου».

Μέσα στα χρόνια, η όψη της γειτονιάς έχει αλλάξει αρκετά. Πολλοί από τους ντόπιους που στήριζαν την ομάδα γέρασαν και γύρισαν πίσω στις πατρίδες τους, με τους νέους, όπως εξηγεί ο ίδιος, να έχουν σταματήσει πια να ενδιαφέρονται για το μέλλον του συλλόγου, ενώ οι άνθρωποι που συνδράμουν οικονομικά, είναι δυστυχώς μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού.

«Αν δεν έρθουν νέοι άνθρωποι να πλαισιώσουν την ομάδα και να βοηθήσουν, ο σύλλογος θα διαλυθεί. Δυστυχώς, το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο όσο πάει και φθείρεται, γιατί δεν υπάρχουν παράγοντες, και αυτοί οι λίγοι οι γραφικοί που συνεχίζουν, κάποια στιγμή θα το εγκαταλείψουν».

Τον αποχαιρετούμε και τραβάμε προς την οδό Βιργινίας Μπενάκη, μερικά μέτρα μακριά, για να συναντήσουμε τον πρόεδρο της Δάφνης Αθηνών, μιας εκ των πιο ιστορικών ομάδων της Αθήνας. Έξω από την είσοδο υπάρχει εδώ και χρόνια μια παλιά και σκονισμένη πινακίδα που αναγράφει «Π.Α.Ο. ΔΑΦΝΗ 1920».

Τα γραφεία της ομάδας βρίσκονται στο υπόγειο. Κατεβαίνουμε τις σκάλες. Ο τοίχος που βρίσκεται πάνω από τα κεφάλια μας κοσμείται με το σήμα της ομάδας, όμοιας λογικής με του Άνφιλντ.

Εκεί μας υποδέχεται με τον γιο του, ο οποίος είναι επίσης ένθερμος οπαδός της ομάδας. Ο χώρος είναι επιβλητικός. Οι φωτογραφίες και τα λάβαρα από τους αγώνες είναι φυλαγμένα παντού. Από τους τοίχους, στα τραπέζια ακόμη και πάνω σε καρέκλες. Είναι ένας τρόπος κι αυτός, όπως μας λέει χαρακτηριστικά, να τις προστατεύσουν από την υγρασία των τοίχων που είναι έτοιμη να φάει σαν σαράκι τα αποδεικτικά στοιχεία της ιστορίας της ομάδας.

Ο Ποδοσφαιρικός Αθλητικός Όμιλος Δάφνη Αθηνών ιδρύθηκε ακριβώς πριν από έναν αιώνα, στο Μεταξουργείο. Η έδρα της ομάδας ήταν πάντα η περιοχή γύρω από την Πλατεία Καραϊσκάκη, ενώ κατέχει τον αριθμό μητρώου No.4 στην ΕΠΟ.

Μεγάλη στιγμή για τον σύλλογο αποτελεί το ταξίδι στην Άγκυρα το 1950, για τον φιλικό αγώνα ενάντια στη Γκεντσλερμπιρλιγκί. Σπουδαιότερη νίκη της Δάφνης, είναι εκείνη απέναντι στον Παναθηναϊκό, το 1949, με την Αθλητική Ηχώ να γράφει χαρακτηριστικά: «Ο υπέροχος χθες Δαβίδ του Μεταξουργείου, η δυνατή και νευρώδης Δάφνη, ωπλισμένη με την φοβερή πίστη των νέων να κατακτήσουν το μέλλον, κατέβαλε και τον Γολιάθ πρωταθλητήν Ελλάδος Παναθηναϊκός με 1-0».

Στην εκατοντάχρονη ιστορία της έχει καταφέρει να ξανακερδίσει τον ΠΑΟ με το ίδιο σκορ, αλλά και τον Απόλλωνα Σμύρνης με 3-1. Ποτέ, ωστόσο, δεν μπόρεσε ποτέ να αγωνιστεί σε επαγγελματική κατηγορία.

Η ομάδα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στη γειτονιά και κάθε απόγευμα γινόταν κοσμοσυρροή στα γραφεία της από τους οπαδούς της. Οι υπεύθυνοι συνήθιζαν, μάλιστα, να κερνούν τα παιδιά της γειτονιάς τσάι και αναψυκτικά, ενώ στον χώρο υπήρχε, επίσης, ποδοσφαιράκι και μπιλιάρδο.

Οι εκδηλώσεις και οι χοροί που διοργάνωνε αποτελούσαν κοινωνικό γεγονός. Σε αυτούς παρευρίσκονταν πολλές φορές και γνωστές προσωπικότητες της πρωτεύουσας, μεταξύ των οποίων αρκετοί ηθοποιοί.

Με την έλευση του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, τα δεδομένα άλλαξαν, οι σύλλογοι αποξενώθηκαν από τους φιλάθλους τους, και οι εκδηλώσεις άρχισαν να πραγματοποιούνται όλο και πιο σπάνια. Η ομάδα πέρασε μια μεγάλη φάση καμπής, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει βρει ξανά τα πατήματά της.

Ο ίδιος, ωστόσο, θεωρεί πως το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο των προηγούμενων δεκαετιών έχει χαθεί. «Παλαιότερα τα σωματεία ήταν παρεούλες. Τώρα στις πιο πολλές ομάδες έχουν μείνει ένα ή δύο άτομα τα οποία παιδεύονται, και άμα παιδεύεσαι δεν είναι πια χόμπι. Αν υπήρχαν εγκαταστάσεις στη γειτονιά μας, τότε η ομάδα θα ανέβαινε πολύ ψηλά. Το Ρουφ όπου αγωνιζόμαστε είναι εξαιρετικό γήπεδο, αλλά δεν είναι η γειτονιά μας, και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Είμαι υπερασπιστής της έκφρασης η ισχύς εν τη ενώσει. Μόνο του ένα σωματείο πλέον δε μπορεί να λειτουργήσει. Οι συνεργασίες και οι συγχωνεύσεις είναι η λύση».

Χαιρετιόμαστε, βγάζουμε μερικές φωτογραφίες με το σήμα της Δάφνης στα σκαλιά και φεύγουμε απευθείας για τη Γούβα, προκειμένου να συναντήσουμε τους ανθρώπους μιας ακόμη ιστορικής ομάδας που βρίσκεται στα σύνορα του Δήμου Αθηναίων, τον Αρίωνα, με έτος ίδρυσης το 1928.

Ο ήλιος πια έχει αρχίσει να πέφτει, ωστόσο, η ατμόσφαιρα παραμένει αποπνικτική. Στην οδό Βαθυκλέους, δίπλα από τα γηπεδάκια μπάσκετ, ο Αρίωνας έχει ανοίξει τα νέα του γραφεία. Η μετακόμιση έγινε πριν από μερικές μέρες και γι’ αυτό πολλά από τα τρόπαια της ομάδας βρίσκονται στο πατάρι του κτιρίου, μέσα σε πλαστικές σακούλες.

Εκεί συναντάμε τον πρόεδρο του ποδοσφαιρικού τμήματος, κ. Μιχελιδάκη. Πίσω από το γραφείο που στέκεται, βρίσκεται μια μεγάλη σημαία της ομάδας, την οποία και μας δείχνει με μεγάλη περηφάνια. Για τα επόμενα δέκα λεπτά θα ανεβοκατέβει τη στενή και απότομη σιδερένια σκάλα που ενώνει το ισόγειο με το πατάρι, για να μας παρουσιάσει μερικά από τα κειμήλια της ομάδας.

Ο Γυμναστικός Σύλλογος «Αρίων» ιδρύθηκε το 1928 στο Κολωνάκι. Οι πρώτες δραστηριότητές του είχαν να κάνουν με τη μουσική, την τοξοβολία και τη σκοποβολή. Το ποδοσφαιρικό τμήμα του συλλόγου εγκαινιάστηκε την επόμενη χρόνια, ενώ το 1931 εισήλθε επίσημα πια στα αθηναϊκά πρωταθλήματα. Στα τέλη εκείνης της δεκαετίας, η ομάδα μετεγκαταστάθηκε στη γειτονιά του Αγίου Αρτεμίου, όπου συνεχίζει να έχει ως έδρα μέχρι σήμερα. Το εντυπωσιακό της υπόθεσης είναι πως όλα αυτά τα χρόνια η ομάδα δεν σταμάτησε ούτε μια χρονιά να συμμετέχει στα τοπικά πρωταθλήματα, με εξαίρεση την τετραετία του πολέμου, οπού και τότε παρά τις αντιξοότητες έδινε φιλικά παιχνίδια για τη βοήθεια των απόρων και ασθενών κατοίκων της Αθήνας.

Ο Αρίωνας μπορεί ποτέ να μην έχει αγωνιστεί σε επαγγελματική κατηγορία, ωστόσο έχει να υπερηφανεύεται πως από τα σπλάχνα του βγήκε ο Λάκης Σοφιανός, ο οποίος αργότερα μεγαλούργησε με την φανέλα του Παναθηναϊκού.

Ο κ. Μιχελιδάκης έχει αφιερώσει όλα τα χρόνια της ζωής του, στην ενασχόληση με την ομάδα. Υπαίτιος για αυτό είναι ο πατέρας του που του μετέδωσε αυτή την «αρρώστια». «Είμαι Γουβιώτης γέννημα θρέμμα. Σε ηλικία τριών ετών με πήγε ο πατέρας μου στα πρώτα γραφεία του συλλόγου, στην οδό Φιλολάου. Από τότε, έχω περάσει από όλα τα πόστα της ομάδας».

Η γειτονιά του Αγίου Αρτεμίου, αποτελούσε μια από τις πολυβουέστερες και πολυσύχναστες γωνιές του κέντρου της Αθήνας. Για πολλές δεκαετίες, όλον αυτόν τον κόσμο ο Αρίων τον είχε σύμμαχο σε κάθε αγώνα που έδινε τις Κυριακές. Σύμφωνα με μαρτυρίες, στα μεγάλα παιχνίδια οι οπαδοί της ομάδας γέμιζαν ως και 5 πούλμαν.

«Όταν παίζαμε η πλατεία ερήμωνε! Με την πάροδο των χρόνων, όμως, αυτό σταμάτησε. Βλέπεις, πολλοί ντόπιοι έφυγαν από την περιοχή, και έτσι ο σύλλογος έχασε το συναισθηματικό δέσιμο σωματείου-γειτονιάς. Παρόλα αυτά, σήμερα, υπάρχουν μερικά άτομα που αγαπούν τον σύλλογο και δεν χάνουν παιχνίδι. Είναι ελάχιστοι, ωστόσο. Το πολύ-πολύ να κόψουμε 10 με 15 εισιτήρια ανά αγώνα. Είναι στενάχωρο να βλέπεις παιδια της γειτονιάς να κυκλοφορούν με φόρμες άλλης ομάδας. Εκει τρελαίνεσαι, σκέφτεσαι “καλα, τι κάνω εδώ;”. Υπάρχουν άτομα στην περιοχή που δεν ξέρουν καν ότι υφίσταται ο σύλλογος».

Τις τελευταίες αγωνιστικές περιόδους, το κλαμπ αγωνίζεται στη Γ’ τη τάξει κατηγορία. Ο μεγάλος καημός και εκείνων είναι το γηπεδικό. «Ιστορική μας έδρα, παλαιότερα ήταν ένα ιδιόκτητο γήπεδο πίσω από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, ωστόσο κανείς δεν το εκμεταλλεύτηκε και σήμερα δεν υπάρχει.

»Τα τελευταία 10 χρόνια παίζουμε στο γήπεδο του Υμηττού. Στο παρελθόν είχαμε έδρα στου Ζωγράφου, στην Ηλιούπολη. Το παράπονό μας, είναι ότι ποτέ δεν πήραμε μια ώρα προπόνησης σε κανένα γήπεδο του κέντρου. Ευτυχώς έχουμε καλές σχέσεις με τους γειτονικούς δήμους και έτσι εξυπηρετούμαστε».

Ο κ. Μιχελιδάκης εκτός από αθεράπευτα ρομαντικός φίλαθλος, είναι πραγματιστής, και θεωρεί πως μια ομάδα χωρίς οικονομική υποστήριξη, δύσκολα θα καταφέρει να ξεπεράσει τα εμπόδια και να ανέβει κατηγορία.

«Οι ρομαντικές εποχές που παίζαμε μπάλα έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Αν θες να ανέβεις στην Α’ Αθηνών και να παραμείνεις, χρειάζεσαι τουλάχιστον 100.000 ευρώ μπάτζετ» καταλήγει.

Έχει σχεδόν νυχτώσει. Ο κ. Μιχελιδάκης βάζει πίσω στη θέση τους όλα τα τρόπαια, κλείνει τα φώτα και κλειδώνει τα γραφεία. Το φως από τη λάμπα του δρόμου σκάει πάνω στα κύπελλα που βρίσκονται στην τζαμαρία. Η λάμψη τους αυτή δεν πρόκειται ποτέ να σβήσει όσα χρόνια κι αν περάσουν.