Το AUKUS είναι η απάντηση από ΗΠΑ, Αυστραλία και Βρετανία σε θέματα ασφάλειας στην ολοένα αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, με μεγάλο «χαμένο» τη Γαλλία.
Οι ΗΠΑ, που επιδιώκουν να ενισχύσουν τις συμμαχίες τους προς όλες τις κατευθύνσεις με στόχο την οικοδόμηση ενός μετώπου ενάντια στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, ανακοίνωσαν την Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2021 με την Αυστραλία και τη Βρετανία. Το AUKUS είναι μια ευρεία εταιρική σχέση ασφάλειας στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού, η οποία ενδέχεται να υπονομεύσει τις γαλλικές βλέψεις στην περιοχή.
«Η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία αυτού του (νέου συμφώνου που φέρει την ονομασία) AUKUS, θα είναι η παράδοση ενός στόλου πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον στη τηλεδιάσκεψη με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον και τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη αυτή.
Μετά από αυτήν τη θεαματική ανακοίνωση, η οποία θα φέρει τις ΗΠΑ να μοιράζονται ιδιαίτερα «ευαίσθητη» τεχνολογία, η Αυστραλία θα πρέπει να ακυρώσει, σύμφωνα με τον αυστραλιανό Τύπο, μια γιγαντιαία παραγγελία συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, την οποία ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει δεσμευτεί να υπερασπιστεί.
Και δεν είναι βέβαιο ότι το Παρίσι θα παρηγορηθεί από τις καθησυχαστικές δηλώσεις του Μπάιντεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χθες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν «να συνεργαστούν στενά με τη Γαλλία» σε αυτήν την -πολύ μεγάλης σημασίας- στρατηγική ζώνη. Το Παρίσι «είναι ένας βασικός εταίρος» των ΗΠΑ, είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Δεν υπήρξε καμία αναφορά χθες στην Κίνα χθες ούτε στις προφορικές δηλώσεις, ούτε στο ανακοινωθέν, στο οποίο γινόταν λόγος για «ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού», αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η νέα συμμαχία στοχεύει πρώτα και κύρια τις περιφερειακές βλέψεις του Πεκίνου, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Τζο Μπάιντεν επαναλαμβάνει μετά την εκλογή του ότι σκοπεύει να αντιμετωπίσει την Κίνα, πολιτική και του προκάτοχού του, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο, και όχι απαραίτητα με κατά μέτωπο αντιπαράθεση.
Χθες, ο ίδιος είπε ότι θέλει «να επενδύσει στη μεγαλύτερη πηγή της δύναμης μας, τις συμμαχίες μας» και ότι επιθυμεί «αυτές να τις αναβαθμίσει για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις απειλές του σήμερα και του αύριο».
Tune in as I deliver remarks on a national security initiative – joined virtually by Australian Prime Minister Scott Morrison and United Kingdom Prime Minister Boris Johnson. https://t.co/reAHEnNxAZ
Μπόρις Τζόνσον για AUKUS: Στενότερη συνεργασία με ΗΠΑ και Αυστραλία
«Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ θα συνδεθούν ακόμη στενότερα, γεγονός που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ μας και το βάθος της φιλίας μας» δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος με αυτήν τη συμφωνία καταγράφει μια διπλωματική επιτυχία στη στρατηγική του για αποφυγή διεθνούς απομόνωσης της Βρετανίας μετά το Brexit.
«Με βάση την κοινή ναυτική ιστορία των δημοκρατιών μας, δεσμευόμαστε για μια κοινή φιλοδοξία να υποστηρίξουμε την Αυστραλία στην απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων», υπογραμμίζει το κοινό ανακοινωθέν των τριών εταίρων.
«Η μόνη χώρα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μοιραστεί ποτέ αυτήν την τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης (σ.σ. προώθησης) είναι με τη Μεγάλη Βρετανία» από το 1958, δήλωσε νωρίτερα ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αυτή είναι μια θεμελιώδης απόφαση. Θα δεσμεύσει την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία για γενιές» πρόσθεσε.
«Ναυμαχία» ΗΠΑ-Γαλλίας για τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια της Αυστραλίας φέρνει η συμφωνία AUKUS
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα δεχτεί επίσης στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης Quad, την άτυπη τετραμερή συμμαχία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, η οποία θεωρείται πως έχει συμπηχθεί για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Κίνας στην περιφέρεια Ινδικού-Ειρηνικού.
Ωστόσο, η χθεσινή ανακοίνωση της Τετάρτης, παρά τις προσεκτικές δηλώσεις του Μπάιντεν, κινδυνεύει να «ψυχράνει» μια άλλη συμμαχία: Αυτήν με τη Γαλλία, εάν η Αυστραλία καταγγείλει αυτή που μερικές φορές αναφέρεται ως «σύμβαση του αιώνα» για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία.
Μια συμφωνία-πλαίσιο που υπεγράφη το 2016 από την Αυστραλία, αλλά η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, προβλέπει την κατασκευή 12 πυροκίνητων υποβρυχίων επίθεσης, σχεδιασμένων από τα γαλλικά υποβρύχια κατηγορίας «Barracuda».
Το συνολικό κόστος του εξοπλιστικού προγράμματος, για το οποίο αρμόδιο είναι ο γαλλικός ναυπηγικός όμιλος, ανέρχεται σε 50 δισεκατομμύρια αυστραλιανά δολάρια (31 δισεκατομμύρια ευρώ). Ο γαλλικός όμιλος που ειδικεύεται στη ναυπηγική βιομηχανία άμυνας εξέφρασε τη «μεγάλη απογοήτευσή» μετά τις ανακοινώσεις για τη συμμαχία AUKUS.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Μόρισον στα μέσα Ιουνίου, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε επιβεβαιώσει την «πλήρη δέσμευση» της Γαλλίας για την τήρηση του δικού της μέρος της σύμβασης, όσον αφορά στα πυρηνοκίνητα υποβρύχια και την κατασκευή τους.
Η Αυστραλία «σπάει» τη συμφωνία με τη Γαλλία για τα υποβρύχια
Εν τω μεταξύ ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον επιβεβαίωσε σήμερα Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου 2021 την ακύρωση της γιγαντιαίας σύμβασης που σύναψε η χώρα του το 2016 με τη Γαλλία για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, προτιμώντας την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.
«Η απόφαση που λάβαμε να μη συνεχίσουμε με τα υποβρύχια, κατηγορίας Attack, και να ακολουθήσουμε άλλον δρόμο δεν είναι αλλαγή νοοτροπίας, είναι αλλαγή ανάγκης» ξεκαθάρισε ο Μόρισον, ο οποίος ανακοίνωσε επίσης την αγορά αμερικανικών πυραύλων Tomahawk.
