Fredrik Backman, «Οι φίλοι μου»

Κάθε μέρα, για όλο το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου, θα παρουσιάζουμε μία καινούργια έκδοση: βιβλία που αξίζουν —όσο γίνεται τεκμηριωμένα—, βιβλία «για όλα τα γούστα», βιβλία που μας έκαναν κλικ για τον ένα ή τον άλλο λόγο. Η περίοδος των εορτών μοσχομυρίζει έτσι κι αλλιώς φρεσκοτυπωμένες σελίδες.

Σήμερα: Fredrik Backman, «Οι φίλοι μου» (μετάφραση Λητώ Ανδρέου, 544 σελίδες, Εκδόσεις Ψυχογιός)

Ο Φρέντρικ Μπάκμαν είναι ένας συγγραφέας που δεν σου «αρέσει» απλώς. Είναι ένας συγγραφέας που νιώθεις πως τον αγαπάς. Τον αγαπάς σαν να ’ναι φίλος σου, σαν να ’ναι δικός σου άνθρωπος, σαν να ’ναι κάποιος που βρίσκεστε συχνά στη γειτονιά και τα λέτε σε ένα καφέ ή σε ένα μπαρ. Αυτό είναι το ένα του χαρακτηριστικό. Το άλλο είναι αυτό που νιώθεις όταν τελειώνεις ένα βιβλίο του: πως κάποιος γύρισε και σου έσφιξε τον ώμο, σου είπε πως όλα είναι καλά, πως έκανες ό,τι μπορούσες, και πως, τελικά, υπάρχει ελπίδα. Κι αυτό γίνεται με ΟΛΑ του τα βιβλία. Και συμβαίνει με όλους τους αναγνώστες του. Προφανώς και οι ιστορίες που αφηγείται είναι ωραίες, πρωτότυπες και διεισδυτικές, οι ήρωές του ζωντανοί, παράξενοι, ιδιαίτεροι και γενικώς άκρως ενδιαφέροντες, αλλά στο βάθος του, στη θεμελίωσή τους, όλα του τα μυθιστορήματα —τα πιο χιουμοριστικά, τα πιο συγκινητικά, τα πιο «κοινωνικά»— έχουν αυτή τη γλυκιά επίγευση, κάτι που σου μένει στο στήθος και στην κοιλιά.

Οι «Φίλοι μου» είναι το τελευταίο του μυθιστόρημα, και έρχεται με μια πολύ μεγάλη διάκριση και στα ελληνικά, καθώς την προηγούμενη Παρασκευή κέρδισε το μεγαλύτερο βραβείο κοινού στον κόσμο, το Goodreads Choice Awards: ψηφίστηκε από 167.000 ανθρώπους στην κατηγορία Fiction — να σημειωθεί ότι το δεύτερο πήρε 107.000 ψήφους, και το τρίτο 42.000. Μια πελώρια επιτυχία, εν ολίγοις. Μάλιστα, έχει ήδη συγκεντρώσει μια συγκεντρωτική βαθμολογία 4,41 (!) με το 86% από τις βαθμολογίες να είναι 4 και 5 αστέρων, κάτι ΠΑΡΑ πολύ σπάνιο. Το κοινό τον αγαπάει. Και έχει τους λόγους του.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα μεστό, ώριμο, συγκινητικό έργο —κατά πολλούς επαγγελματίες κριτικούς το καλύτερό του μέχρι σήμερα— που διερευνά τη δύναμη της φιλίας και της τέχνης, και θέματα όπως η θλίψη, η επούλωση των ψυχολογικών τραυμάτων, η αγάπη, και η αξία της ανθρώπινης σύνδεσης. Η πλοκή του αναπτύσσεται σε δύο χρονικές περιόδους. Η ιστορία ξεκινά είκοσι πέντε χρόνια πριν σε μια παραθαλάσσια πόλη, όπου τέσσερις έφηβοι βρίσκουν καταφύγιο ο ένας στον άλλο, μακριά από το δύσκολο, σκληρό οικογενειακό τους περιβάλλον, περνώντας τα καλοκαίρια τους σε μια εγκαταλελειμμένη προβλήτα. Από αυτή τη βαθιά τους σύνδεση γεννιέται ένα εξαιρετικό έργο τέχνης, ένας πίνακας. Στο παρόν, μια νεαρή καλλιτέχνις που έχει φύγει από το ανάδοχο σπίτι της και θρηνεί για την απώλεια της καλύτερής της φίλης, αποκτά απροσδόκητα την επιμέλεια αυτού του διάσημου πίνακα. Βλέποντας στο έργο κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή απεικόνιση της θάλασσας, ένα «θαλασσινό τοπίο», αποφασίζει να ξεκινήσει ένα ταξίδι για να ανακαλύψει την ιστορία του, το πώς φτιάχτηκε, και γιατί. Σε αυτή την πορεία, θα τη συνοδεύσει ένας από τους τέσσερις φίλους, ο οποίος εκτελεί την τελευταία επιθυμία του καλλιτέχνη πριν τον θάνατό του. Η νεαρή ζωγράφος θα ανακαλύψει τη βαθιά αφοσίωση και τη λυτρωτική δύναμη της εφηβικής φιλίας που διαμόρφωσε όχι μόνο τον πίνακα, αλλά και τη ζωή των τεσσάρων παιδιών, — και, εντέλει, με έναν μαγικό τρόπο, και τη δική της ζωή.

Για να κλείσουμε: μην το χάσετε, κάντε το δώρο στον εαυτό σας αυτά τα Χριστούγεννα. Ή σε κάποιον φίλο που αγαπάτε — θα το εκτιμήσει.

• Νά και το οπισθόφυλλο:

Οι περισσότεροι δεν τους παρατηρούσαν καν… Τρεις μικροσκοπικές φιγούρες στην άκρη μιας προβλήτας, στη γωνία ενός από τους πιο διάσημους πίνακες του κόσμου. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι απλώς μια περίεργη απεικόνιση της θάλασσας. Η Λουίζα όμως, μια επίδοξη ζωγράφος, ξέρει ότι δεν ισχύει αυτό και είναι αποφασισμένη να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από αυτές τις αινιγματικές φιγούρες.

Είκοσι πέντε χρόνια πριν, σε μια απόμακρη παραλιακή πόλη, μια παρέα εφήβων καταφεύγει σε μια εγκαταλειμμένη προβλήτα, μακριά από τις οικογένειες και τα σπίτια τους που τους πληγώνουν. Εκεί λένε αστεία, μοιράζονται μυστικά και κάνουν μικρές επαναστάσεις. Οι χαμένες αυτές ψυχές βρίσκουν η μία στην άλλη έναν λόγο να σηκώνονται κάθε πρωί, έναν λόγο να ονειρεύονται, έναν λόγο να αγαπάνε. Από εκείνο το καλοκαίρι γεννιέται ένα έργο τέχνης, ένας πίνακας που θα καταλήξει απρόσμενα στα χέρια της δεκαοχτάχρονης Λουίζα, η οποία θα αποδυθεί σε ένα ταξίδι γεμάτο εκπλήξεις για να μάθει ποιος και γιατί τον ζωγράφισε. Όσο πλησιάζει τον τόπο γέννησης του πίνακα, τόσο την κυριεύει το άγχος για την αλήθεια. Και η Λουίζα θα είναι η απόδειξη ότι το ευτυχισμένο τέλος δεν παίρνει πάντα τη μορφή που προσδοκούμε σ’ αυτή τη συγκλονιστική μαρτυρία της αέναης δύναμης της φιλίας και της τέχνης.

Μια αξέχαστη, αστεία και ταυτόχρονα συγκινητική ιστορία.

• Και ένα (πολύ) μικρό βιογραφικό του συγγραφέα:

Ο Φρέντρικ Μπάκμαν (γεν. 1981) είναι ευπώλητος συγγραφέας των New York Times, μπλόγκερ και αρθρογράφος. Τα βιβλία του έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από σαράντα χώρες. Ζει στη Στοκχόλμη με τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά τους.

Βρείτε το στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.

* * *

Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Τις Κυριακές, η στήλη μεταμορφώνεται στο Βιβλίο της Εβδομάδας. Ειδικά για το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου, βγαίνουμε κάθε μέρα με μία πρόταση ανάγνωσης. Στείλτε μας μέιλ αν θέλετε να μας πείτε ή να μας ρωτήσετε κάτι — οτιδήποτε. Σας ευχαριστούμε πολύ.