Βιβλιο

Τζαν Κέρουακ – Baby Driver: Επανέκδοση του πρώτου μυθιστορήματος της κόρης του Τζακ Κέρουακ

«Η ζωή είναι μια ειρωνεία μετά την άλλη...»

Ελένη Χελιώτη
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τζαν Κέρουακ – Baby Driver: Το Μανχάταν, η Λατινική Αμερική και η κληρονομιά του πατέρα Τζακ Κέρουακ

Το «On The Road» του Τζακ Κέρουακ δεν το τελείωσα ποτέ. Μάλιστα, διαβάζοντας σήμερα ότι πριν λίγες μέρες επανεκδόθηκε το πρώτο μυθιστόρημα της κόρης του, Τζαν Κέρουακ, αναρωτήθηκα γιατί δεν το τελείωσα ποτέ, και ξεκίνησα να το ψάχνω στη βιβλιοθήκη μου. Το βρήκα σε ένα ράφι με όλα τα κλασσικά της Penguin που έχω, με δύο μικρούς σελιδοδείκτες σε σελίδες που έχω υπογραμμίσει κάτι, και έναν μεγάλο που δείχνει που το άφησα: ακριβώς στη μέση.

Το ξεφύλλισα λίγο, κοίταξα το σημείο εγκατάλειψης και θυμήθηκα γιατί. Η έκδοση που έχω δημοσιεύτηκε 50 χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση (1957), και είναι η «αυθεντική», αυτή με το γραπτό του Τζακ Κέρουακ όπως ακριβώς το έγραψε―το ονομάζουν στα Αγγλικά «The Original Scroll»― με τα πραγματικά ονόματα των ανθρώπων/χαρακτήρων, τις πραγματικές τοποθεσίες, και όλες (λέει το οπισθόφυλλο) τις σκανδαλώδεις λεπτομέρειες.

Ξεφυλλίζοντάς το μια δεύτερη φορά, αφού ξαναπέρασα όσα υπογράμμισα,

“You boys going to get somewhere or just going?” We didn’t understand his question and it was a damned good question.

Life is one irony after another.

…we were alone and mixing up our souls ever more and ever more till it would be terribly sad to say goodbye.

Ο Τζακ Κέρουακ © Wikimedia Commons

...και αφού προσπάθησα να φέρω κατά νου κάποιες εικόνες, αναμνήσεις, κάτι τέλος πάντων από την πρώτη μου εκείνη ανάγνωση και απέτυχα, συνειδητοποίησα ότι δεν υπάρχουν παράγραφοι, πουθενά. Ίσως αυτό να με εξουθένωσε, σκέφτηκα, αλλά δεν νομίζω ότι ήταν μόνο αυτό. Βασικά είμαι σίγουρη. Αυτό είναι το πρόβλημα με τα «classics» μερικές φορές: θες να τα αγαπήσεις, αλλά δεν μπορείς. Θες να καταλάβεις και να εκτιμήσεις γιατί έχουν πάρει μια θέση πάνω στο βάθρο αυτό των «κλασσικών» βιβλίων, και όταν δεν καταφέρουν να σε κερδίσουν, αισθάνεσαι ότι κάτι έκανες εσύ λάθος. Δεν το διάβασες σωστά, δεν κατάλαβες κάτι…δεν ξέρεις εσύ…

Το ίδιο έπαθα και με το «The Great Gatsby» του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ. Βαρέθηκα τη ζωή μου. Νομίζω εκεί ο σελιδοδείκτης έχει μείνει 50 σελίδες πριν το τέλος, και με θράσος δεν το τελείωσα ποτέ, γιατί πολύ απλά δεν είχα ποτέ το κίνητρο. Η ντροπή της βιβλιοθήκης μου, δε, και η μεγαλύτερή μου ίσως ήττα, θεωρώ ότι είναι το «To the Lighthouse» της Βιρτζίνια Γουλφ: δεν πέρασα ποτέ την 10η σελίδα. Βέβαια πάνε και πάνω από 10 χρόνια, οπότε ίσως του ξαναδώσω μια ευκαιρία, ίδωμεν.

Αγαπώ πάρα πολλά κλασσικά μυθιστορήματα, και θα ήθελα να διαβάσω ακόμα περισσότερα ― ένα από τα αγαπημένα μου είναι του Όσκαρ Γουάιλντ, το «The Picture of Dorian Gray», το οποίο μάλιστα θα ήθελα κάποια στιγμή να ξαναδιαβάσω― αλλά αυτά τα δύο δεν μου πρόσφεραν τίποτα. And that’s OK.

Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής δεν ήξερα καν ότι η κόρη του Κέρουακ ήταν συγγραφέας και είχε δημοσιεύσει τρία ημι-αυτοβιογραφικά μυθιστορήματα: «Baby Driver» (1981), «Train Song» (1988), και ένα που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει και δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό της, «Parrot Fever» (2005). Το πρώτο της βιβλίο, το «Baby Driver»―του οποίου τον τίτλο μισούσε και δεν επέλεξε εκείνη―είναι αυτό που αναδημοσιεύουν φέτος, για λόγους που δεν κατάλαβα, όσο και αν έψαξα.

Προς μεγάλη μου έκπληξη ανακάλυψα επίσης ότι εντέλει ήταν πολλοί αυτοί που δεν γνώριζαν την ύπαρξη του μυθιστορήματος αυτού: ακόμα και η Αμάντα Φορτίνι, η οποία είναι συγγραφέας, και αρθρογράφος για πάρα πολλά μέσα όπως The New Yorker, The New York Times, Rolling Stone, The Paris Review, και άλλα, παραδέχθηκε ότι όταν ο εκδότης της τής ζήτησε να γράψει την εισαγωγή για την επανέκδοση του βιβλίου της Τζαν, δεν γνώριζε καν ότι ο Κέρουακ είχε κόρη.

Δεν το έχω διαβάσει, και με όλα όσα ανακάλυψα δεν ξέρω αν θα το διαβάσω ποτέ, οπότε δεν έχω προσωπική άποψη να μοιραστώ, αλλά διάβασα ότι όταν εκδόθηκε την πρώτη φορά, αγνοήθηκε διθυραμβικά. Τα περισσότερα δημοσιογραφικά μέσα δεν μπήκαν καν στο κόπο να γράψουν κριτική, και οι πωλήσεις ήταν ελάχιστες. Αντιθέτως, η Αμάντα Φορτίνι είπε ότι το βιβλίο τη συγκλόνισε και το βρήκε εξαιρετικό.

Η ζωή της Τζαν Κέρουακ, λοιπόν, φαίνεται να υπήρξε το ίδιο ταραχώδης όσο και του πατέρα της, τον οποίο γνώρισε ουσιαστικά μία μόνο φορά στα 9 της χρόνια, όταν ήρθε να την επισκεφθεί, φέρνοντας μαζί του ένα μπουκάλι με κάποιου είδους αλκοόλ, το οποίο κατανάλωσε ολόκληρο κατά την παραμονή του στο σπίτι της Τζαν και της μητέρας της, και από την οποία συνάντηση τής έμεινε το ένα και μοναδικό αναμνηστικό του πατέρα της: ο φελλός του μπουκαλιού που έπινε.

© Roger Ressmeyer/CORBIS/VCG via Getty Images

Στο πρώτο της αυτό μυθιστόρημα εξιστορεί την παιδική της ηλικία στο Lower East Side του Μανχάταν, και μετά την πολυτάραχη, άναρχη και περιπετειώδης νεανική ζωή της ενώ ταξίδευε στις ΗΠΑ και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Παρά τον έπαινο της Φορτίνι, μια άλλη κριτική μάς ενημερώνει (δικαίως ίσως) ότι είναι λίγα τα παιδιά μεγάλων συγγραφέων που γράφουν τόσο καλά όσο οι διάσημοι γονείς τους, και η Τζαν Κέρουακ δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Η πρόζα της δεν μοιάζει καθόλου με του πατέρα της, αν και περιστασιακά έχει μια ζωντάνια που μπορεί να μοιάζει με τη δική του. Ouch!

Τώρα που το σκέφτομαι ίσως να επέλεγα να το ακούσω, αν βγει ποτέ σε audiobook, κυρίως επειδή έχω την περιέργεια, αν και πλέον γνωρίζω σε μεγάλο βαθμό τι μου αρέσει και τι όχι, και όσες φορές έχω τολμήσει να κάνω τη διαφορά―για παράδειγμα πρόσφατα ξεκίνησα να διαβάζω το «A Visit from the Goon Squad» της Τζένιφερ Ίγκαν, και νομίζω δεν θα το τελειώσω ποτέ―σχεδόν πάντα, αν όχι πάντα, επιβεβαιώνομαι.

Τι να κάνουμε, έτσι είναι, δεν μπορούν να μας αρέσουν όλα. Όσο όμορφα και αν είναι. Κλασσικά ή μη.