El Sombrero: Μαθαίνοντας πράγματα για τη ζωή, μέσα από την μπάλα

Το συγγραφικό σχήμα πίσω από τα βιβλία «40 Ζωές, 1 Μπάλα», που μόλις κυκλοφόρησε, και «Ο Γύρος του Κόσμου με Ένα Σομπρέρο» (και τα δύο από τις Εκδόσεις Διόπτρα) είναι η ομάδα El Sombrero, που ξεκίνησε ένα blog το —μακρινό— 2008 με σκοπό να προσεγγίσει το ποδόσφαιρο με έναν διαφορετικό, πιο ανθρώπινο τρόπο. Η ομάδα διατηρεί την ανωνυμία της (αναφέρονται μόνο τα μικρά τους ονόματα: αλφαβητικά, Δημήτρης, Ελεωνόρα, Κωνσταντίνος, Μύρωνας, Πέτρος — με τα αρχικά του, μάλιστα, απαντά ο καθένας στις ερωτήσεις μας), καθώς το blog ξεκίνησε σαν χόμπι και οι συντελεστές του έχουν άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες. Ωστόσο, η δουλειά τους έχει μεγάλη και σταθερή απήχηση, σε ποδοσφαιρόφιλους και όχι μόνο. Και τα δύο βιβλία εστιάζουν σε μοναδικές, συχνά άγνωστες, ιστορίες όπου το ποδόσφαιρο δεν είναι παρά η αφορμή για να φωτιστούν πτυχές της ανθρώπινης ζωής, της κοινωνίας, της ιστορίας και του πολιτισμού. Διαβάστε παρακάτω τη συζήτηση που είχαμε με την ομάδα El Sombrero. Τους ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο τους.

Κ.Α.: Πότε και πώς γεννήθηκε η ιδέα του El Sombrero, και ποια ανάγκη ή κενό ήρθε να καλύψει στον τρόπο που αντιμετωπίζεται το ποδόσφαιρο στα μέσα;

Π.: To El Sombrero δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2008 με τον ίδιο τρόπο που γεννιούνται πολλά εγχειρήματα. Στην πλάκα. Κάποιος πρότεινε για χαβαλέ να φτιάξουμε ένα ποδοσφαιρικό blog, κάποιος άλλος απάντησε «γιατί όχι;» και κάπως έτσι καταλήξαμε άνθρωποι από διαφορετικές πόλεις που υποστηρίζουν διαφορετικές ομάδες να καταγράφουμε στο ίντερνετ τις απόψεις μας και να μοιραζόμαστε θέματα που θεωρούσαμε αξιοσημείωτα. Σαν όλα τα χαλαρά πράγματα που ξεκινάνε καλοκαιριάτικα δεν υπήρχε κανένα μακροπρόθεσμο πλάνο, ούτε κάποια μεγαλεπήβολη ιδέα από πίσω. Το μόνο που θέλαμε ήταν να καλύψουμε τη δική μας ανάγκη να γράφουμε για ένα παιχνίδι που μας αρέσει και να εστιάζουμε στα θέματα που εμείς θεωρούμε ενδιαφέροντα.

Κ.Α.: Η ομάδα διατηρεί την ανωνυμία της. Πόσο έχει επηρεάσει αυτή η επιλογή τον τρόπο με τον οποίο γράφετε και πόσο σάς έχει βοηθήσει να εστιάσετε στην ουσία των ιστοριών που επιλέγετε να παρουσιάζετε κάθε φορά;

Π.: Αν και ξεκινήσαμε ως ένα blog που φιλοξενούσε και αρκετές ποδοσφαιρικές απόψεις, με αντίστοιχα άρθρα, εδώ και χρόνια οι ιστορίες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη θεματολογία μας. Το βασικό ζητούμενο σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι ποιος γράφει την ιστορία, αλλά η ίδια η ιστορία και το πόσο θα αγγίξει έναν αναγνώστη. Το ποιοι είμαστε, πώς μας λένε ή τι δουλειά κάνουμε δεν έχει σημασία. Η χώρα έχει ήδη πολλούς περισσότερους «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;» από όσους αντέχει.

Κ.Α.: Πάμε και στη μετάβαση από το περιεχόμενο ενός blog σε ένα βιβλίο, όπως ο «Ο Γύρος του Κόσμου με Ένα Σομπρέρο». Πώς διαφέρει σαν διαδικασία και σαν δημιουργική πρόκληση;

Δ.: Παρότι έχουμε γράψει αρκετές χιλιάδες κείμενα στο blog και ακόμα περισσότερες χιλιάδες ιστορίες σε δημοσιεύσεις στα social media, υπάρχει σημαντική διαφορά όταν οι ιστορίες μεταφέρονται σε ένα βιβλίο. Στο διαδίκτυο, η εικόνα και ο ήχος είναι εκεί, είναι εργαλεία στα χέρια σου και σε βοηθούν να διηγηθείς την ιστορία με καλύτερο τρόπο. Συχνά το κείμενο μπορεί απλώς να συνοδεύει μια εικόνα, ένα βίντεο, τη δύσκολη δουλειά να την κάνουν τα πολυμέσα και εσύ να συμπληρώνεις ορισμένες πινελιές. Σε ένα βιβλίο δεν είναι δυνατόν να υπάρχει το βίντεο και φυσικά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές φωτογραφίες, όπως στο άρθρο ενός blog. Ούτε φυσικά ο ήχος μπορεί να υπάρξει στο χαρτί.

Άρα πρέπει αυτό το κενό να αναπληρωθεί από τις λέξεις, τις δικές σου λέξεις. Πρέπει εσύ να ταξιδέψεις τον αναγνώστη, να του εξηγήσεις και να του περιγράψεις πού βρίσκεται, τι βλέπει, τι ακούει. Να του προκαλέσεις τα συναισθήματα που θα του προκαλούσε η ίδια συγκινητική ή αστεία εικόνα ή το τραγούδι του κόσμου στην εξέδρα. Είναι σίγουρα μια πολύ μεγάλη πρόκληση να διηγείσαι ιστορίες χωρίς καμία άλλη βοήθεια, μόνο με τη δική σου γλώσσα. Το κατά πόσο το καταφέρνουμε το κρίνει πάντα ο αναγνώστης.

Κ.Α.: Τώρα, το πρώτο σας βιβλίο περιείχε 45 ιστορίες, ενώ το «40 Ζωές, 1 Μπάλα» εστιάζει σε 40 πρόσωπα. Με ποια κριτήρια επιλέγετε τις ιστορίες και τους ανθρώπους που θα παρουσιάσετε στους αναγνώστες σας;

Δ.: Παρότι τα δύο βιβλία έχουν κοινά στοιχεία, στο «40 Ζωές, 1 Μπάλα» υπάρχει η διαφορά ότι κάθε ιστορία έχει έναν διαφορετικό πρωταγωνιστή που επηρέασε ή επηρεάστηκε από το ποδόσφαιρο, ενώ στο πρώτο μας βιβλίο υπήρχαν κείμενα και για ομάδες ή αγώνες ή ιστορικά γεγονότα, ιστορίες που δεν υπήρχε ένας κύριος χαρακτήρας. Σε αυτό το βιβλίο υπάρχει πάντα ένας «ήρωας» ή «αντι-ήρωας» σε κάθε κείμενο.

Η επιλογή είναι πάντα δύσκολη, ειδικά όταν πρέπει να συνεννοηθούμε πέντε άνθρωποι μεταξύ μας. Το πρώτο και κυριότερο κριτήριο είναι να επιλέξουμε ιστορίες που πιστεύουμε ότι θα ενδιαφέρουν τον κόσμο, ακόμα και κόσμο που δεν λατρεύει το ποδόσφαιρο ή δεν το παρακολουθεί στενά. Για μένα προσωπικά, είναι μεγάλη χαρά όταν επικοινωνούν αναγνώστες και μας λένε «δεν βλέπω ποδόσφαιρο, αλλά μου άρεσε το βιβλίο σας».

Από εκεί και πέρα θέλουμε να υπάρχει ποικιλία. Διάσημα πρόσωπα, αλλά και αφανείς ήρωες, άντρες και γυναίκες. Ιστορίες ποδοσφαιριστών και προπονητών, αλλά και φιλάθλων. Ιστορίες από διαφορετικές χρονικές περιόδους και από όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη του κόσμου. Και να μη βλέπουμε μόνο τα όμορφα. Αγαπάμε το ποδόσφαιρο, αλλά δεν έχουμε την ψευδαίσθηση ότι όλα είναι καλώς καμωμένα. Προσπαθούμε να το προσεγγίζουμε από όλες τις οπτικές του γωνίες.

Κ.Α.: Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στην έρευνα — στην ανεύρεση πληροφοριών, στις γλώσσες, στη διασταύρωση ιστορικών πηγών; Ή ίσως στην τελική επιλογή των ιστοριών;

Ε.: Για τα κριτήρια των επιλογών νομίζω τα είπαμε προηγουμένως λίγο-πολύ. Κάθε θέμα έχει τις δικές του δυσκολίες, αλλά νομίζω πως τις ιστορίες μας τις γράφουμε κυρίως για το ψάξιμο που προηγείται: ψάχνεις να βρεις μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί και δεν είναι γνωστή, ψάχνεις να βρεις λεπτομέρειες που την κάνουν μοναδική, περνάς ώρες διασταυρώνοντας διαφορετικές εκδοχές από διαφορετικές πηγές, συχνά απόκρυφες (εγκαταλελειμμένα μπλογκ, οπαδικά φόρουμ, κακοτυπωμένες εφημερίδες, ηχογραφημένες συνεντεύξεις), και το κάτι παραπάνω έρχεται όταν οι πηγές σου είναι εξωτικές — μου έτυχε τελευταία και ενδεικτικά σημειώνω πως ο ποδοσφαιριστής στα ουγγρικά λέγεται labdarúgó.

Κ.Α.: Και στα δύο βιβλία, το ποδόσφαιρο λειτουργεί σαν αφορμή για να μιλήσετε για την κοινωνία, την ιστορία, τον έρωτα, ακόμα και για θέματα όπως οι γενοκτονίες. Γιατί πιστεύετε ότι το ποδόσφαιρο είναι τόσο ισχυρό εργαλείο για την αφήγηση ανθρώπινων ιστοριών;

Μ.: Το ποδόσφαιρο είναι ένα ευρύ πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχουν όλα τα στοιχεία για να ειπωθούν δυνατές ιστορίες. Δεν του λείπει τίποτα από τις 7 βασικές πλοκές που έλεγε ο Κρίστοφερ Μπούκερ. Αθλητές, αλλά και σύλλογοι, που γνώρισαν άνοδο, επιτυχία, ακμή και παρακμή, ματς στα οποία ένα αουτσάιντερ «σκότωσε το τέρας», επικές μάχες, μακρινά ταξίδια προς την επιτυχία ή τη λύτρωση, αποχωρισμοί, επιστροφές, αναγεννήσεις, αλλά και κωμικά σκηνικά. Η δημοφιλία του αθλήματος είναι εκείνο που κάνει τις ιστορίες να ακουστούν, να διαδοθούν και τελικά να γίνουν κομμάτι τις λαϊκής ή της ποπ κουλτούρας. Δεν είναι απλώς τα πάθη και τα συναισθήματα που γεννά, αλλά και το πόσοι τα συμμερίζονται και συμπάσχουν με αυτά.

Κ.Α.: Ποιο είναι το κοινό στοιχείο ή η αξία που ενώνει τα πρόσωπα και τις ιστορίες και στις δύο συλλογές;

Κ.: Το ποδόσφαιρο θα είναι πάντα ένα λαϊκό σπορ. Αυτό που ενώνει τα πρόσωπα και τις ιστορίες και στις δύο συλλογές είναι το ίδιο το ποδόσφαιρο όπως θα το βλέπει πάντα ο μεγαλύτερος όγκος των φιλάθλων. Με ρομαντισμό και το πάθος που συναντήσαμε για πρώτη φορά στην παιδική μας ηλικία, όταν και «ερωτευτήκαμε» κάποιον που έκανε τσαλίμια με την μπάλα και προσπαθήσαμε να τον αντιγράψουμε παίζοντας με τους φίλους μας σε μία αλάνα. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν, και οι ιστορίες τους, βγαίνουν από το «κάδρο» των τεσσάρων γραμμών μίας ποδοσφαιρικής αναμέτρησης και αυτομάτως γίνονται ήρωες σε ένα παραμύθι που μας παίρνει κι εμάς στις σελίδες του δίνοντάς μας έμπνευση και χαρά. Δεν έγιναν όλοι σπουδαίοι επειδή σήκωσαν λαμπερά τρόπαια ή σκόραραν εκατοντάδες όμορφα τέρματα. Δεν τους βάλαμε στις καρδιές μας επειδή ήταν καλοί με την μπάλα στα πόδια αλλά και επειδή έκαναν κι άλλα πράγματα.

Γι' αυτό και θεωρώ —και το έχω γράψει πολλές φορές— ότι οι αθλητές πρέπει να μιλάνε και να παίρνουν θέση για όλα τα κακά και τις αδικίες που βλέπουμε συχνά στην κοινωνία. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Μπορούν να επηρεάσουν θετικά ανθρώπους για όλα τα άσχημα (και τα όμορφα) που συμβαίνουν στον κόσμο. Δεν χρειάζεται αυτό να είναι πάντα κάτι μεγάλο, φτάνοντας σε εμπόλεμες ζώνες και λαμπερά γραφεία, αλλά ακόμα και κάτι που γίνεται σε μία λαϊκή γειτονιά, απέναντι από το γήπεδο που «μαγεύει» ο ήρωας της Κυριακής. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν —και οι ιστορίες τους— είχαν να πουν πολλά σε ανθρώπους που έμαθαν ένα σωρό πράγματα για τη ζωή μέσα από το αγαπημένο τους σπορ. Το ποδόσφαιρο.

Κ.Α.: Πόσο σημαντική θεωρείτε την πολιτική/κοινωνική διάσταση του ποδοσφαίρου — όχι σαν άθλημα αλλά σαν πεδίο επιρροής, αντίστασης, και ενδεχομένως πολιτισμού;

Μ.: Είναι μια διάσταση που είναι ενσωματωμένη στο ίδιο το άθλημα. Από την απαρχή του και τη δημιουργία των πρώτων συλλόγων οι άνθρωποι συνασπίστηκαν σε αυτούς, έχοντας κάτι κοινό. Αρχικά τον τόπο, αλλά όπως δείχνουν οι ιστορικές διαφορές των συλλόγων από τις ίδιες πόλεις και την ιδεολογία. Όση προσπάθεια και αν γίνεται να απογυμνωθεί αυτό το κομμάτι στη σύγχρονη εποχή, είναι ένα στοιχείο που βρίσκεται στον πυρήνα του ίδιου του αθλήματος. Όταν ένα πλήθος ανθρώπων συνασπίζεται κάτω από ένα κοινό σύμβολο θα δημιουργηθούν ταυτότητες αναπόφευκτα. Και αυτές οι ταυτότητες θα έρθουν σε συγκρούσεις με άλλες αντίρροπες, θα γίνουν πλαίσια διεκδίκησης, καταγγελίας ή αντίστασης και θα χτίσουν κουλτούρες. Στο τέλος, φυσικά, θα καταλήξουν κοιτίδες πολιτισμού. Διότι τι παραπάνω άλλωστε είναι ο πολιτισμός από την προέκταση της κουλτούρας τού κάθε μέρους που τον απαρτίζει;

Κ.Α.: Στο «40 Ζωές, 1 Μπάλα» εστιάζετε σε πρόσωπα που αγάπησαν το ποδόσφαιρο και συνδέθηκαν μαζί του — και με τους οπαδούς. Αν έπρεπε να επιλέγατε μία μόνο, κάποια που σας συγκίνησε ή σας εξέπληξε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της έρευνας και της συγγραφής, ποια θα ήταν;

Δ.: Θα πω το κλισέ ότι είναι «σαν να διαλέγεις το αγαπημένο σου παιδί». Νομίζω ότι ένα από τα πλεονεκτήματα στα δύο βιβλία μας είναι αυτή η ποικιλία που ανέφερα και προηγουμένως. Υπάρχουν ιστορίες για κάθε γούστο. Όπως και οι αναγνώστες, πιθανότατα και καθένας από μας θα επέλεγε μια διαφορετική. Και ίσως να ήταν και κάποια που έγραψε ο ίδιος ή η ίδια, γιατί βίωσε την προσπάθεια και τον κόπο της συγγραφής της.

Κ.Α.: Τα κείμενά σας συχνά αποκαλύπτουν μια πιο ρομαντική, αγνή πλευρά του ποδοσφαίρου, μακριά από τη σημερινή εμπορευματοποίηση και μακριά από τον χουλιγκανισμό. Είναι αυτό μια συνειδητή προσπάθεια αντίστασης σε όσα «πληγώνουν» το άθλημα;

Μ.: Δεν θα συμφωνήσω απαραίτητα. Ειδικά στο σάιτ, υπάρχουν αρκετά κείμενα που μιλάνε για τους χορηγούς και για τους ιδιοκτήτες που προσπαθούν να κάνουν το ποδόσφαιρο άλλο ένα προϊόν. Το να αγνοήσουμε ότι το ποδόσφαιρο, όπως όλος ο επαγγελματικός αθλητισμός, είναι κομμάτι της βιομηχανίας του θεάματος θα μας έθετε εκτός πραγματικότητας. Οι αμοιβές των ποδοσφαιριστών και τα χρήματα που κινεί η συγκεκριμένη βιομηχανία είναι σε αυτά τα επίπεδα επειδή ακριβώς είναι σόου μπιζ. Από εκεί και πέρα, κοιτάμε πίσω από τα φώτα που θαμπώνουν το κοινό. Υπάρχουν τόσο πολλά όμορφα πράγματα να πεις για το ίδιο το άθλημα και για το πώς παίζεται πέρα από την ατζέντα που προσπαθούν να μας φορέσουν τα τμήματα μάρκετινγκ. Το κομμάτι του χουλιγκανισμού είναι μια άλλη ιστορία. Προφανώς και μένουμε μακριά από την καφρίλα, όμως, πάλι, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πτυχή αυτή που δημιουργούν τα πάθη που γεννά το ποδόσφαιρο. Στο βιβλίο υπάρχει η ιστορία ενός ερασιτέχνη που έμεινε τετραπληγικός. Έχουμε αναφερθεί σε τραγωδίες γηπέδων, ή και θανάτους οπαδών και παιχτών. Όμως ο στόχος είναι να δείξουμε το πώς ο κόσμος αντιδρά σε αυτό. Τι δράσεις και πρωτοβουλίες παίρνει ώστε να καταπολεμήσει το φαινόμενο και να εκπαιδεύσει τον κόσμο, αλλά και τα νέα παιδιά αλλιώς.

Κ.Α.: Ποιος είναι ο ρόλος του χιούμορ στις αφηγήσεις σας; Πόσο βοηθά στο να περάσετε πιο βαριά μηνύματα χωρίς να γίνουν απωθητικά;

E.: Το χιούμορ είναι η επαναφορά της μπάλας στον αγωνιστικό χώρο όταν μια ιστορία βγαίνει πολύ λυπητερή ή όταν κινδυνεύουμε να πάρουμε τον εαυτό μας στα σοβαρά. Ελπίζω ότι είναι και κάτι που μας συνδέει με όσους μάς διαβάζουν και ψάχνουν μια ματιά λίγο λοξή στο ποδόσφαιρο.

Κ.Α.: Ποιο είναι το κυριότερο μήνυμα που θα θέλατε να αποκομίσει ένας αναγνώστης που ίσως δεν είναι φανατικός του ποδοσφαίρου, διαβάζοντας τα βιβλία σας;

E.: Το κυριότερο μήνυμα είναι ότι δεν υπάρχουν μηνύματα — ελπίζω δηλαδή να μη στέλνω εν αγνοία μου. Αν κάποιος δεν αγαπά το ποδόσφαιρο χάνει μια σημαντική χαρά της ζωής, αλλά είναι δικαίωμά του. Ελπίζω να ευχαριστηθεί το διάβασμα του βιβλίου και των ιστοριών μας στις οποίες «το ποδόσφαιρο συχνά είναι μόνο η αφορμή», ίσως και να μάθει και κάτι καινούργιο γιατί κι αυτό απόλαυση προσφέρει.

Κ.Α.: Πιστεύετε ότι είναι ποτέ δυνατόν το ποδόσφαιρο να λειτουργήσει σαν γέφυρα πολιτισμών ή σαν εργαλείο κατανόησης και αλλαγής;

Κ.: Το ποδόσφαιρο λειτουργεί σαν γέφυρα πολιτισμών περισσότερο από κάθε άλλο άθλημα. Ειδικά στις μέρες μας όπου τα ταξίδια είναι εύκολα και φυσικά υπάρχει και το διαδίκτυο. Βλέπουμε πολύ συχνά αδελφοποιήσεις σωματείων, βλέπουμε πολύ συχνά αναφορές σε σπουδαία παγκόσμια γεγονότα στις κερκίδες με συνθήματα και coreo, βλέπουμε ακόμα και στο πιο απομακρυσμένο χωριό κάποιον με φανέλα μίας ομάδας που λογικά δεν έχει ταξιδέψει ποτέ στην πόλη που αυτή εδρεύει αλλά γνωρίζει τα πάντα για την ιστορία της.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν τέτοια παραδείγματα όπως με τη στάση των οργανωμένων οπαδών υπέρ του παλαιστινιακού λαού γεμίζοντας τις κερκίδες με συνθήματα και πανό ή το 2021 όταν λόγω της μαζικής κινητοποίησης των οργανωμένων οπαδών μπήκε αμέσως φρένο στην Ευρωπαϊκή Σούπερ Λιγκ. Μια διοργάνωση δηλαδή που θα έβαζε ταφόπλακα στα εγχώρια πρωταθλήματα. Ποιος μπορεί να ξεχάσει επίσης τον Μάη του ’68 στο Παρίσι όταν οι ποδοσφαιριστές με σύνθημα «Το ποδόσφαιρο ανήκει στους ποδοσφαιριστές» διεκδίκησαν και τελικά κέρδισαν όλα αυτά που ζητούσαν; Το ποδόσφαιρο λοιπόν έχει τεράστια δύναμη, μπορεί να γεφυρώσει λαούς και πολιτισμούς και φυσικά να φέρει αλλαγές τόσο σε αθλητικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Κ.Α.: Τι σημαίνει για την ομάδα σας η ανταπόκριση του κοινού, ειδικά όταν βλέπετε ότι τα βιβλία σας φτάνουν σε χιλιάδες αναγνώστες;

Κ.: Όταν αρθρογραφείς κάπου ή όταν γράφεις ένα βιβλίο, το κάνεις επειδή θες να μοιραστείς πράγματα. Δεν το κάνεις μόνο για εσένα. Προσωπικά χαίρομαι όταν κάποιο κείμενό μου γίνεται αφορμή για σκέψη και οδηγεί σε διάλογο και ανταλλαγή απόψεων. Ένα βιβλίο σού γεννά πολύ διαφορετικά συναισθήματα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πώς ένιωσα όταν έπιασα στα χέρια μου το πρώτο μας βιβλίο. Όταν το ξεφύλλισα και μετά το τοποθέτησα ευλαβικά στη βιβλιοθήκη μου. Πρέπει για λίγες ώρες να ήμουν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον πλανήτη. Όσον αφορά τώρα την απήχηση που έχει στο κοινό, ειλικρινά δεν έχω λόγια. Το ευχαριστώ είναι πολύ λίγο για να περιγράψει το πώς νιώθουμε. Ξαφνικά από αναγνώστης γίνεσαι συγγραφέας και ξέρεις ότι χιλιάδες άνθρωποι έχουν τα γραπτά σου, σε έντυπη μορφή, στο σπίτι τους. Είναι ένα μοναδικό συναίσθημα και μία μεγάλη ηθική ικανοποίηση, μιας και καταλαβαίνεις ότι κάτι έχεις κάνει κι εσύ καλά. Αυτό που πολλοί ίσως να μη γνωρίζουν είναι ότι το βιβλίο έχει αγαπηθεί και από ανθρώπους που δεν είναι φανατικοί ποδοσφαιρόφιλοι. Προσωπικά αυτό το θεωρώ μεγάλο «παράσημο». 

Κ.Α.: Σκεφτήκατε ποτέ να μεταφέρετε αυτές τις ιστορίες σε άλλο μέσο — ντοκιμαντέρ, podcast, σειρά; Και αν ναι, ποιο μέσο θα σας ενδιέφερε περισσότερο;

Δ.: Ήδη έχουμε ένα podcast με όνομα «El Sombrero Stories» που υπάρχει εδώ και περίπου 3 χρόνια και το έχει αγκαλιάσει ο κόσμος. Εμείς γράφουμε τις ιστορίες και τις διηγούνται οι δημοσιογράφοι Γιάννης Τσαούσης και Κώστας Βαϊμάκης με τη βοήθεια της Stoiximan στο Spotify.

Στο μυαλό μας πάντα υπάρχει και η ιδέα του βίντεο. Τον τελευταίο καιρό μεταφέρουμε κάποιες από τις ιστορίες μας σε σύντομα βίντεο στα κανάλια μας στο YouTube και στο TikTok. Δεν μας ενδιαφέρει να εμφανιζόμαστε εμείς και να μιλάμε για κάτι, όσο το να βλέπουμε μέρη και ανθρώπους που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες μας. Το «ποδοσφαιρικό ντοκιμαντέρ» είναι κάτι που έχει μεγάλο ενδιαφέρον.

Κ.Α.: Ποια είναι τα επόμενα σχέδια του El Sombrero; Υπάρχει κάποια άλλη θεματική που σας ενδιαφέρει να εξερευνήσετε στο μέλλον;

Π.: Από ιδέες άλλο τίποτα. Ο χρόνος και το κουράγιο είναι το θέμα. Θέλουμε να δοκιμάσουμε να γράψουμε κάτι για πιο μικρές ηλικίες, πιστεύουμε ότι έχει αξία τα παιδιά να μαθαίνουν ενδιαφέροντα πράγματα και διδακτικές ιστορίες. Όπως είπαμε και προηγουμένως, θέλουμε να μεταφέρουμε κάποιες ιστορίες μας με κάποιο τρόπο σε μορφή βίντεο (είτε είναι μικρά κλιπ για το ίντερνετ, είτε κάποιο ντοκιμαντέρ ή short movie), να συνδυάσουμε κάπως το ποδόσφαιρο με ταξίδια και ιστορικές και γεωγραφικές πληροφορίες για ένα μέρος. Για την ώρα, «βλέπουμε κάθε εγχείρημα ξεχωριστά και στο τέλος θα κάνουμε ταμείο».

Κ.Α.: Σας ευχαριστώ πολύ!

Την Παρασκευή 17 του μηνός στις 19:00, στο βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Διόπτρα «Books & Life» (Σόλωνος 93-95), θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου «40 ζωές, 1 μπάλα». Για το νέο βιβλίο τού El Sombrero, που θα συναντήσουν το κοινό τους για πρώτη φορά διά ζώσης, θα μιλήσουν οι δημοσογράφοι Χρήστος Σωτηρακόπουλος, Μαρία Ζαφειράτου και Γιαννίκος Δούσκας

                                                                                                                                       
                                                                * * *

Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Τις Κυριακές, η στήλη μεταμορφώνεται στο Βιβλίο της Εβδομάδας. Στείλτε μας μέιλ αν θέλετε να μας πείτε ή να μας ρωτήσετε κάτι — οτιδήποτε. Σας ευχαριστούμε πολύ.