Ο «Οδηγός Επιβίωσης στον 21ο Αιώνα» του Ρωμανού Γεροδήμου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Athens Voice Books, είναι ήδη στη δεύτερη έκδοσή του και έχει αγαπηθεί πολύ από τους αναγνώστες. Και όχι άδικα: θίγει τα πιο μεγάλα και τρομακτικά ζητήματα της εποχής μας με έναν τρόπο καθησυχαστικό, που σε κάνει να θέλεις να υπογραμμίζεις σελίδες, καθώς αισθάνεσαι ότι σε αφορά προσωπικά. Κάτι που επιβεβαιώθηκε και στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου τη Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου στον ΙΑΝΟ, όπου ακούστηκαν από τους εξαιρετικούς ομιλητές πολλά και ενδιαφέροντα για τη ζωή μας, τις νέες απειλές του 21ου αιώνα, αλλά και για το τι μπορούμε να κάνουμε: πώς να ζούμε, να αντέχουμε και να εμπιστευόμαστε. Η συζήτηση συνδύαζε χιούμορ και σαρκασμό με στοχασμό και έντονα ανθρώπινη, προσωπική διάσταση, στοιχεία άλλωστε που χαρακτηρίζουν και το ίδιο το βιβλίο.
Η Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, ως συντονίστρια, έδωσε τον τόνο από την αρχή, λέγοντας ότι το βιβλίο προσφέρει μια πιο «καθαρή και λιγότερο δραματική» ματιά στη ζωή, δείχνοντας ότι η ανθεκτικότητα έρχεται μέσα από τη δράση και την προσπάθεια, ακόμη και στις πιο αντίξοες συνθήκες. Και, όπως σημείωσε, το βιβλίο περιλαμβάνει πραγματικά «τεχνικές επιβίωσης» στον 21ο αιώνα: από το πώς να οργανώνεις τη μέρα σου, τον χρόνο σου και τις δουλειές σου, μέχρι τεχνικές για το πώς να οργανώνεις τη σκέψη σου, να πείθεις τον εαυτό σου να εμπιστεύεται τους άλλους και να κάνεις εκείνο το κρίσιμο «άλμα πίστης» για να βγεις εκεί έξω – με την ελπίδα της ανταπόκρισης των άλλων.
Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος έφερε στο πάνελ έναν πιο στοχαστικό τόνο, δηλώνοντας πως το βιβλίο τού προκάλεσε «απελπισία» – όχι με την αρνητική έννοια, αλλά γιατί «φωτίζει ως αντιπαράδειγμα όλα όσα πάνε πολύ, πολύ άσχημα σ’ αυτόν τον κόσμο». Αναφέρθηκε στη μετάβαση από τη βιομηχανική κοινωνία των συλλογικοτήτων και της πολιτικοποιημένης εργασίας σε έναν ατομικιστικό κόσμο, όπου οι παραδοσιακοί πυλώνες –εργασία, οικογένεια, έρωτας– έχουν πλέον πάψει να προσφέρουν προστασία και νόημα. «Ούτε η εργασία ούτε η οικογένεια μάς προστατεύουν όπως παλιά», σημείωσε. «Είμαστε σε μια κοινωνική συνθήκη παγκόσμια, με νέες απειλές και με τα παλιά καταφύγια να έχουν διαλυθεί. Σε αυτή τη συνθήκη, το βιβλίο φωτίζει τρόπους να σταθούμε, με ένα πρόταγμα δημοκρατικό πολιτικό αλλά και βαθιά ανθρώπινο, υπαρξιακό», ενώ ο Γεροδήμος μοιράζεται γενναιόδωρα ιδέες και τεχνικές που «δεν είναι απλώς συνταγές, αλλά έχουν πίσω τους επεξεργασίες, διαβάσματα και έναν αυθεντικό κοσμοπολιτισμό».
Ο ίδιος ο συγγραφέας, Ρωμανός Γεροδήμος, μίλησε ανάμεσα σε άλλα για μια εμπειρία που τον σημάδεψε στο φεστιβάλ Burning Man, όπου βρέθηκε αποκλεισμένος στη μέση της ερήμου λόγω μιας σφοδρής κακοκαιρίας. «Ήταν πολύ εύκολο να πεις: θα πεθάνουμε τώρα», είπε. Αυτό που τον κράτησε ήταν η πεποίθηση ότι, αν χρειαζόταν βοήθεια, οι άνθρωποι γύρω του θα ανταποκρίνονταν. «Νομίζω δεν υπάρχει καμία απάντηση στο βιβλίο και καμιά μαγική λύση, και τα πράγματα είναι όντως πολύ δύσκολα, αλλά χρειάζεται ένα άλμα πίστης – να εμπιστευτείς ότι το πλήθος γύρω σου, αν χρειαστεί, θα σε στηρίξει. Αυτό είναι που μας λείπει, η αίσθηση της συλλογικότητας». Για τον συγγραφέα, η ανάπτυξη αυτής της εμπιστοσύνης –ότι αν χρειαστεί κάτι κάποιος, οι υπόλοιποι της κοινότητας είναι εκεί για να τον στηρίξουν ώστε να μην πέσει κάτω– αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές τεχνικές επιβίωσης στον 21ο αιώνα, μια ιδέα άλλωστε που διατρέχει συνολικά το βιβλίο.
Ο Παύλος Τσίμας στάθηκε στη διπλή ταυτότητα του βιβλίου: στοχαστικό και αναλυτικό από τη μια, πρακτικό και συμβουλευτικό από την άλλη. «Είναι ταυτόχρονα ένας οδηγός επιβίωσης και μια απόπειρα χαρτογράφησης αυτού που συμβαίνει σήμερα στον κόσμο» είπε, προσθέτοντας: «Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο και χαίρομαι που μου δόθηκε η ευκαιρία να το διαβάσω».
Για τον ίδιο, δύο θέματα ξεχωρίζουν. Το πρώτο είναι η κρίση της δημοκρατίας: «Για τη λογική της δικής μου γενιάς θα έμοιαζε επιστημονική φαντασία το ότι θα ερχόταν μια εποχή που οι άνθρωποι αυτοβούλως θα παραιτούνταν από την ελευθερία τους, και από το δικαίωμά τους να επηρεάζουν τα πράγματα με την ψήφο τους. Η κρίση της Δημοκρατίας στον κόσμο, η κατακρήμνιση της εμπιστοσύνης στη δημοκρατία, είναι το ένα θέμα που με κάνει να αγωνιώ, να είμαι απαισιόδοξος, να ψάχνω να βρω εξηγήσεις, τις οποίες δίνει το βιβλίο». Το δεύτερο αφορά τις νέου τύπου ανισότητες της ψηφιακής εποχής. Ο Τσίμας θύμισε τη φράση του Γεροδήμου για το ζοφερό μέλλον που προδιαγράφεται: κάποιοι λίγοι θα έχουν πρόσβαση σε παιδεία, κλασικά γράμματα και καλλιτεχνική καλλιέργεια, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία θα ζει με τον «ερεθισμό της στιγμής», τροφοδοτώντας τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες με προσωπικά δεδομένα και χρήματα – ένα σκηνικό που θυμίζει Matrix.
Η Αγνή Μαριακάκη, με τη σειρά της, σημείωσε ότι το βιβλίο τής έδωσε δύο πολύτιμα «δώρα». Το πρώτο ήταν η κατανόηση: «Συνειδητοποίησα ότι μπορούσα πια να αποκωδικοποιήσω όλα αυτά που μέχρι τώρα κατανάλωνα αμάσητα». Το δεύτερο ήταν ακόμη πιο σημαντικό: η αίσθηση ότι έχει επιλογές. «Ότι μπορώ να σχεδιάζω τον δρόμο μου και να τον κατακτώ με βραδύτητα, με ησυχία, με καθαρότητα και με τις υπέροχες ελληνικές λέξεις – αρετή, σεβασμός, συνέπεια, ευθύνη» είπε στην τοποθέτησή της απευθύνοντας δύο πολύ ενδιαφέρουσες όσο και «δύσκολες» ερωτήσεις στον συγγραφέα, ανοίγοντας χώρο στον διάλογο.
Η πολύ ωραία αυτή βραδιά ολοκληρώθηκε με μια ζωντανή συζήτηση ανάμεσα στους ομιλητές και το κοινό, ενώ κατά τη διάρκειά της, η ιδιαίτερα εκφραστική ανάγνωση αποσπασμάτων του βιβλίου από τον Πάρι Μέξη αποτέλεσε μια ξεχωριστή στιγμή, που ταξίδεψε τους παρευρισκόμενους στον κόσμο του βιβλίου.
Το κλασικό άλμπουμ του 1976 επιστρέφει σε Super Deluxe Box Set με νέες μίξεις, ακυκλοφόρητα tracks και σπάνιο υλικό από μια κρίσιμη δημιουργική περίοδο
