Βιβλιο

«Το όπιο των διανοουμένων» του Ρεϋμόν Αρόν κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά

Από τις εκδόσεις της Athens Review of Books, σε μετάφραση Πέτρου Μαρτινίδη. Μαζί με το βιβλίο διανέμεται δωρεάν ένα δοκίμιο του Περικλή Σ. Βαλλιάνου για τον Αρόν.

Νατάσσα Καρυστινού
ΤΕΥΧΟΣ 897
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το βιβλίο «Το όπιο των διανοουμένων» του Ρεϋμόν Αρόν κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά, σε μετάφραση Πέτρου Μαρτινίδη, από τις εκδόσεις της Athens Review of Books

Έργο ενός από τα πιο οξυδερκή πνεύματα του 20ού αιώνα, «Το όπιο των διανοουμένων» διατηρεί πάντα την επικαιρότητά του. Απόσταγμά του οι δύο τελευταίες φράσεις: «Αν η ανοχή γεννιέται από την αμφιβολία, ας διδάξουμε την αμφιβολία απέναντι σε πρότυπα και ουτοπίες, ας αμφισβητήσουμε τους προφήτες της σωτηρίας, όσους εξαγγέλλουν καταστροφές. Ας ευχηθούμε την έλευση των σκεπτικιστών, αν αυτοί μόνο μπορούν να εξαλείψουν τον φανατισμό».

Δημοσιευμένο το 1955, πρόκειται για μια αμετάκλητη καταδίκη της διαποτισμένης με κακοπιστία και δογματισμό αφέλειας που διέκρινε τη γαλλική ιντελιγκέντσια της εποχής. Με αταλάντευτη διανοητική ακεραιότητα, ο Ρεϋμόν Αρόν αναλύει την εξέλιξη λέξεων όπως «αριστερά», «επανάσταση» και «προλεταριάτο», λέξεων ενταγμένων στον μύθο τον οποίο αποϊεροποιεί. Διότι πώς είναι δυνατόν, αναρωτιόταν ο Αρόν, να γίνεται αποδεκτή η στάση διανοουμένων οι οποίοι δείχνονται αδέκαστοι σε ατέλειες των λεγόμενων «αστικών» Δημοκρατιών και, ταυτοχρόνως, τόσο φιλόφρονες στα συνεχή εγκλήματα των «Λαϊκών» Δημοκρατιών; Και πώς να προσπεράσει κανείς τον παραλογισμό πολιτικο-ιδεολογικών αμαλγαμάτων που επιτείνουν την αλλοτρίωση διανοουμένων οι οποίοι αναζητούν μια θρησκεία, λατρεύοντας την Ιστορία όπως λατρεύονται οι θεοί; Ερχόμενος σε ρήξη με την πνευματική οικογένεια από την οποία προερχόταν, ο Ρεϋμόν Αρόν δεν προβαίνει, ωστόσο, σε ένα στείρο ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Προτείνει τον ψύχραιμο στοχασμό, μια χωρίς μίσος διαμάχη, καλώντας να τον ακολουθήσουν «όλοι εκείνοι που αρνούνται να ανακαλύψουν μέσα στην παλαίστρα της Αγοράς το μυστικό του ανθρώπινου πεπρωμένου».

Ρεϋμόν Αρόν - βιογραφικό

Γεννημένος στο Παρίσι το 1905, διδάκτωρ φιλοσοφίας, ο Ρεϋμόν Αρόν (Raymond Aron) εξελέγη καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών και στην Εθνική Σχολή Διοίκησης (1945), καθηγητής Κοινωνιολογίας στη Σορβόννη (1955), διευθυντής μελετών στην École pratique des hautes études (1960) και καθηγητής στο Collège de France (1970). Η δημοσιογραφική του καριέρα ξεκίνησε το 1940, όταν ανέλαβε την αρχισυνταξία της «France Libre» στο Λονδίνο. Διετέλεσε αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Combat» (1946) κι έπειτα της «Figaro» (1947), όπου έλαβε τον τίτλο του πολιτικού διευθυντή το 1976, πριν παραιτηθεί την επόμενη χρονιά, για να περάσει στο περιοδικό «L’Express» και να γίνει διευθυντής του το 1979. Υπήρξε επίσης διευθυντής της επιθεώρησης «Commentaire» (1978). Από το δημοσιευμένο το 1935 πρώτο βιβλίο του, μέχρι τα «Απομνημονεύματά» του (1983), το εκτενές έργο του έχει σημαδέψει μια ολόκληρη περίοδο. Αιωνόβιο, αναφύεται και σήμερα, διαφωτίζοντας την επικαιρότητά μας με την ευστοχία του.