Βιβλιο

Πίνατ Τζόουνς: Ένα κορίτσι, πολλή τέχνη, και ακόμη περισσότερη μαγεία

Το πρώτο βιβλίο μιας συναρπαστικής, περιπετειώδους σειράς που μιλά για την τέχνη —και όχι μόνο—, για παιδιά από 8 ετών

Κυριάκος Αθανασιάδης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Για το βιβλίο του Rob Biddulph, «Η Πίνατ Τζόουνς και η Εικονογραφημένη Πόλη» (μετάφραση Γιώργος Τσακνιάς, Εκδόσεις Παπαδόπουλος)

Διαβάζουμε πολλά παιδικά και εφηβικά βιβλία, και μας αρέσουν και πολλά, αλλά όταν πέφτει στα χέρια μας ένα πραγματικά πανέμορφο βιβλίο, ένα βιβλίο που κάνει τη διαφορά, τότε απλώς μένουμε να το χαζεύουμε με ένα χαμόγελο. Αυτό εδώ, η «Πίνατ Τζόουνς», είναι ένα τέτοιο βιβλίο: σίγουρα μέσα στο Top-5 της χρονιάς — και, ευτυχώς, έφτασε πάνω στην ώρα για τις Γιορτές, οπότε και θα κυκλοφορήσει περισσότερο.

Πριν πούμε δυο λόγια μόνο για το βιβλίο, θα θέλαμε να εκφράσουμε την προσδοκία μας να διαβαστεί από τα παιδιά στα οποία κυρίως απευθύνεται (8-9 ετών και πάνω), αλλά μακάρι και από μεγαλύτερα (10-14), καθώς είναι σίγουρο ότι θα τα κάνει να δουν με άλλο μάτι κάποια πράγματα — και ίσως ξυπνήσει μέσα τους δεξιότητες, και ανάγκες, που το σχολείο έχει συνήθως την τάση να καταστέλλει. Ευχής έργον θα ήταν, μάλιστα, να το ξεφυλλίσουν και οι γονείς τους: θα ηρεμήσει το μέσα τους και θα θυμηθούν σκηνές και συναισθήματα από τη δική τους παιδική ηλικία που μάλλον είχαν ξεχάσει.

Η Πίνατ Τζόουνς, λοιπόν, είναι δώδεκα ετών, έχει δυο πανέξυπνα αδέλφια, έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον Λίο, και μια μικρούλα αδελφή, την Μπεϊμπία, και αγαπά όσο τίποτε άλλο τη ζωγραφική. Άλλωστε, ο πατέρας της, τον οποίο υπεραγαπά, είναι ζωγράφος και της μετέδωσε το πάθος του για τις τέχνες. Όμως νά που ο πατέρας της, έτσι ξαφνικά, εξαφανίζεται χωρίς να αφήσει κανένα ίχνος. Τι μπορεί να έχει συμβεί;…

Η μητέρα της δεν θέλει να ακολουθήσει και η κόρη της καριέρα καλλιτέχνη, και γράφει την Πίνατ σε ένα σχολείο που δίνει μεγάλη βάση στις επιστήμες — πράγμα που είναι μεν καλό, μα που δεν ταιριάζει στην Πίνατ. Η Πίνατ λαχταρά να σχεδιάζει με τα μολύβια και τα πινέλα της. Το μόνο στήριγμά της σ’ αυτό το σχολείο, όπου αισθάνεται να ασφυκτιά, είναι ο συνομήλικός της Ρόκουελ. Μα και πάλι η Πίνατ δεν θα μπορούσε να καταφέρει και πολλά για να διώξει τη στενοχώρια, την πίκρα, κι αυτή την αίσθηση κλεισούρας από μέσα της, αν δεν έκανε μία απίθανη ανακάλυψη: ένα πολύ ξεχωριστό κίτρινο μολύβι. Ένα μαγικό μολύβι.

Με το μολύβι αυτό, θα περάσει σε έναν άλλο κόσμο, έναν κόσμο φτιαγμένο από τέχνη και δημιουργικότητα — και, ποιος ξέρει, ίσως σ’ αυτό τον μαγικό κόσμο, στην Εικονογραφημένη Πόλη, με τη βοήθεια του ιδιοφυούς Ρόκουελ, άσου στα μαθηματικά, και της Μπεϊμπία, που είναι ειδική στις γλώσσες και στους κώδικες, να βρει τελικά και τον χαμένο της πατέρα…

Μια μεγάλη, όμορφη, χορταστική περιπέτεια, πρώτος τόμος μιας τριλογίας που είμαστε σίγουροι ότι θα αγαπηθεί πολύ και μελλοντικά θα βρει πολλούς μιμητές. Ο Rob Biddulph έχει πλημμυρίσει με τις ζωγραφιές του το βιβλίο, που χαίρεσαι και μόνο να το χαζεύεις. Πολύ σημαντικός εικονογράφος. Είναι βέβαια ο art director του Observer και έχει μακρά πείρα και στο παιδικό βιβλίο. Ζει στο Λονδίνο με τη γυναίκα του και τις τρεις κόρες τους. Ονομάστηκε Επίσημος Εικονογράφος της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου για το 2019 και το 2020, εκπροσωπώντας τη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία. Τον Μάρτιο του 2020, κατά τη διάρκεια της πανδημίας δηλαδή, ξεκίνησε το #DrawWithRob, μία σειρά από ζωντανά βίντεο στο YouTube, για να βοηθήσει τους γονείς που έμεναν με τα παιδιά τους στο σπίτι, με μια σειρά εικαστικές δραστηριότητες. Το συνεχίζει ακόμη.

Πέραν όλων των άλλων, το βιβλίο ευτύχησε να μεταφερθεί στη γλώσσα μας από τον Γιώργο Τσακνιά, που το απολαμβάνει από την αρχή μέχρι το τέλος, και μας χαρίζει ένα αξιοζήλευτο, σπαρταριστό κείμενο.

Ο δεύτερος τόμος, με τίτλο «Η Πίνατ Τζόουνς και τα Δώδεκα Περάσματα», θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος στις 23 Ιανουαρίου 2023.

* * *

Τελειώνοντας, ας διαβάσουμε μαζί ένα μικρό κεφάλαιο. Είναι το 14 και έχει τίτλο: «Μικρή Ουρά»:

Tο μολύβι ήταν κίτρινο και είχε μήκος δεκαοκτώ εκατοστά. Δεν ήταν όμως από εκείνα τα συνηθισμένα που βρίσκεις παντού, με το τέλειο εξάγωνο σχήμα, τη μυτούλα στη μια άκρη και τη γόμα στην άλλη. Α, όχι. Καταρχάς, έδειχνε πραγματικά παλιό. Δηλαδή, πάρα μα πάρα πολύ παλιό. Δεύτερον, έδινε την αίσθηση του χειροποίητου. Σαν έργο τέχνης. Καμιά από τις γραμμές του δεν ήταν ολόισια. Έμοιαζε περισσότερο με γλυπτό που αναπαριστά μολύβι παρά με εργαλείο γραφής.

Η μύτη ειδικά ήταν πολύ ιδιαίτερη. Έπειτα από περίπου ένα εκατοστό σκέτου ξύλου (το κίτρινο περίβλημα έμοιαζε να έχει πελεκηθεί με μικροσκοπικό τσεκούρι) ακολουθούσε η χοντρή μολυβένια άκρη. Ήταν πολύ μακρύτερη από ό,τι είχε συνηθίσει η Πίνατ: γύρω στο μισό του αντίχειρά της. Ακόμα κι αυτή έδινε την εντύπωση του χειροποίητου, έτσι όπως εκτεινόταν για περίπου δύο εκατοστά σχετικά ίσια, με σταθερό πάχος, προτού καταλήξει ξαφνικά σε μια πάρα πολύ μυτερή αιχμή.

Από την άλλη πλευρά, το μολύβι κατέληγε σε ένα λεπτό ασημί κορδόνι, που είχε τυλιχτεί γύρω γύρω έξι φορές. Το κορδόνι συγκρατούσε μια μικρή γαλάζια γόμα, περίπου ενός εκατοστού, κομμένη σε κυλινδρικό σχήμα.

Αυτό όμως που φάνηκε πιο ενδιαφέρον στην Πίνατ ήταν τα ξεθωριασμένα γράμματα, σε άνισες αποστάσεις κατά μήκος του μολυβιού.

L...... O R.... E

Γενικά, πάντως, ήταν το πιο όμορφο αντικείμενο που είχε δει ποτέ της. «Μικρή Ουρά»: αυτό έγραφε πάνω του το κουτί. Έμεινε και το κοίταζε πέντε ολόκληρα λεπτά προτού τολμήσει να απλώσει το χέρι να το πιάσει.

Της φάνηκε πιο βαρύ από ό,τι το περίμενε. Έκανε πως ζωγραφίζει σχήματα στον αέρα, ενώ ο Γατόφατσας, κρυμμένος στην αγαπημένη του θέση κάτω από την ντουλάπα, την κοιτούσε έκπληκτος. Η Πίνατ με έναν πήδο κατέβηκε από το κρεβάτι και βάλθηκε να ψαχουλεύει στο γραφείο της μέχρι που βρήκε ένα λευκό χαρτί. Σκεφτόταν πόσο είχε αλλάξει η ζωή της τον τελευταίο χρόνο και πόσο απελπισμένη ένιωθε. Ευχόταν να μπορούσαν όλα να ξαναγίνουν όπως ήταν πριν. Και τι δεν θα έδινε να ξυπνούσε ένα πρωί, να έδινε από ένα φιλί στον μπαμπά και στη μαμά και να έφευγε για το σχολείο της, το Γυμνάσιο Μέλοντι.

Θυμήθηκε κάτι που της έλεγε ο μπαμπάς της όποτε τη στενοχωρούσε κάτι.

«Πίνατ, να θυμάσαι ότι όπου ανθίζει ένα λουλούδι, ανθίζει και η ελπίδα. Ακόμα και το πιο μικρό φυτό μπορεί να έχει τις πιο γερές ρίζες».

Άρχισε να ζωγραφίζει. Το μολύβι κυλούσε απαλά και άνετα στο χαρτί, το ένιωθε σαν προέκταση του χεριού της. Το σχέδιο ολοκληρώθηκε προτού καλά καλά το καταλάβει και η ίδια. Σήκωσε το χαρτί και το κοίταξε.

«Όπου ανθίζει ένα λουλούδι, ανθίζει και η ελπίδα» είπε φωναχτά.

Ο Γατόφατσας χασμουρήθηκε. Η Πίνατ τον κοίταξε και χασμουρήθηκε κι εκείνη. Ξαφνικά ένιωσε εξαντλημένη. Πήρε ένα κομμάτι μπλου τακ και κόλλησε το σχέδιο στον τοίχο, δίπλα ακριβώς στην αγαπημένη της αφίσα με τους 4 Φανταστικούς της Marvel. Ξανάβαλε προσεκτικά το μολύβι στη μυστική του κρυψώνα, φόρεσε τις πιτζάμες της κι ανέβηκε στο κρεβάτι. Κοιμόταν ήδη όταν το κεφάλι της ακούμπησε στο μαξιλάρι.