Βιβλιο

Χρήστος Σιάφκος, «…γιατί κι οι έρωτες μου φάγανε τα χρόνια…»

Μια συλλογή διηγημάτων αλλιώτικη από τις άλλες

Μανίνα Ζουμπουλάκη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το νέο βιβλίο του Χρήστου Σιάφκου με τίτλο «…γιατί κι οι έρωτες μου φάγανε τα χρόνια…» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΚΨΜ.

Ο τίτλος του βιβλίου του Χρήστου Σιάφκου, «…γιατί κι οι έρωτες μου φάγανε τα χρόνια…», είναι ο γνωστός στίχος της Λίνας Νικολακοπούλου (από το τραγούδι «Πάτωμα», σε μουσική Σταμάτη Κραουνάκη). Και να σας πω τι συμβαίνει με ημι-αυτοβιογραφικά βιβλία ανδρών δημοσιογράφων που έσκισαν στις εφημερίδες τις δεκαετίες ΄70, ΄80, ’90, μπορεί και ΄00: οι άντρες δημοσιογράφοι που τα γράφουν είναι περήφανοι για τις ερωτικές κατακτήσεις τους, και μπράβο, πήδηξαν κάμποσο κόσμο με επιτυχία, πέρασαν σούπερ, κάπνισαν μπάφους και ήπιαν και έκαναν σεξ με φόρα επειδή το σήκωναν οι εποχές. Επειδή το να είσαι δημοσιογράφος (άντρας) εκείνες τις δεκαετίες, έφερνε κατακτήσεις, κυρίως ερωτικές, συχνά και οικονομικές. Επειδή το σεξ ήτανε νέα ανακάλυψη στην Ελλάδα, μια και πριν το ΄60 δύσκολα (ξενο)πηδούσαν οι δημοσιογράφοι.

Σε τέτοια βιβλία λοιπόν με χαλάει το «Η καλλονή Λάουρα μου είπε ‘σε λατρεύω’ και την κοίταξα σκληρά γιατί είμαι σκληρός εγώ». Με χαλάει η έλλειψη αυτοσαρκασμού, τόσο απαραίτητη προκειμένου να ταυτιστεί ο αναγνώστης με τον γράφοντα, η έλλειψη σεμνότητας και η ανοιχτή διαφήμιση σεξουαλικών ικανοτήτων που αν ανατρέξει κανείς σε αυτόπτες μάρτυρες, δεν ήτανε σπουδαίες, ως ικανότητες. Σιγά τα αυγά. 

Το βιβλίο του Σιάφκου όμως δεν είναι καθόλου έτσι, ούτε καν (που λένε τα παιδιά μου), είναι εντελώς αλλιώς. Αυτοσαρκάζεται και ανατρέπει την όποια μικρή γωνίτσα κομπασμού με αυτοκριτική, με χιούμορ ακόμα και στον βαθύτερο πόνο του ήρωα, του κάθε ήρωα που ξεπροβάλλει σαν διαφορετικός από τον ίδιο τον συγγραφέα σε κάθε διήγημα. Αποφεύγει έτσι την άλλη παγίδα του ημι-αυτοβιογραφικού: το «εγώ είμαι αυτός που πηδάει συνέχεια, μη με ξεχνάτε!» Η οποία με κάνει να σκέφτομαι «Ώπα μεγάλε!» επειδή είναι κομπασμός. Τον οποίον δεν βρίσκω στα κείμενα του Χρήστου, ευτυχώς παναγίτσα μου. Ίσως γιατί ο Χρήστος διαθέτει μυαλό, ίσως επειδή έχει εκπαιδευτεί στο καλό, επικοινωνιακό γράψιμο, εκατό χρόνια δημοσιογράφος, ίσως επειδή δεν έχει χάσει το χιούμορ του κι ας ζει απομονωμένος στο χωριό του τα τελευταία χρόνια. Όχι ότι αν ζούσε στην Αθήνα θα είχε χάσει το χιούμορ του – η πίκρα που χτίζεται πάνω σε «ζωή που δεν έζησες» σκοτώνει το χιούμορ, και ο Χρήστος μια χαρά έζησε τη ζωή του, με έρωτες που του φάγανε τα χρόνια επειδή έτσι κάνουν οι έρωτες, αυτή είναι η δουλειά τους…

Τέλος πάντων το ζάλισα πολύ, δεν είμαι βαριά κουλτούρα στη βιβλιοπαρουσίαση όπως βλέπετε, απλώς… μου άρεσε πολύ το βιβλίο. Μου άρεσε η ιδέα με τα γράμματα της αλφαβήτας στο πρώτο κομμάτι, η εκκίνηση κάθε επιμέρους αφήγησης με το ανάλογο γράμμα, καθώς και η εσωτερική συνοχή της αφήγησης με το γραμματάκι της. Που δεν είναι ολοφάνερη, δεν βγάζει μάτι – τίποτα σε αυτά τα διηγήματα δεν βγάζει μάτι. Αντίθετα, οι ιστορίες κυλούν σιροπιαστές από έρωτα σε έρωτα με «οργανικό» τρόπο, με το φρέσκο, νεανικό (διήγημα) «Την πρώτη φορά δεν είδε το Παρίσι» να ξεχωρίζει, αλλά δεν είναι το μόνο, αδικώ τα υπόλοιπα τονίζοντας αυτό ειδικά… Ο Πειραιάς και η εφηβεία μαζί με τους σεξουαλικούς πειραματισμούς του ήρωα, που πάλι είναι και δεν είναι ο γράφων, ο παλιός σκονισμένος Πειραιάς αναδύεται με μυρωδιές και εικόνες πάρα πολύ κινηματογραφικές. Θα μπορούσε να τις είχε γυρίσει ο Μιχάλης Κακογιάννης, ασπρόμαυρες – την βιογραφία του οποίου έχει γράψει ο Χρήστος σε άσχετο χρόνο, και είναι εξαιρετική.

Το βιβλίο είναι ωραίο, συγκινητικό χωρίς να είναι συγκινητικό, απλό και ευκολοδιάβαστο με λίγο πειραχτικό τρόπο, επειδή στο βάθος δεν είναι απλό, επειδή έχει βάθος… αλλά όπως όλα τα καλά βιβλία, ξέρει να το κρύβει κάτω από τις λέξεις.


Info
«…γιατί οι έρωτες μου φάγανε τα χρόνια…», Διηγήματα, Χρήστος Σιάφκος. Εκδόσεις ΚΨΜ, www.kapsimi.gr

Στις 11 Απριλίου ο Χρήστος Σιάφκος θα παρουσιάσει το βιβλίο του στον «Κήπο του Μουσείου» (μπροστά στο Αρχαιολογικό Μουσείο). Δείτε περισσότερες πληροφορίες στο City Guide της Athens Voice