Βιβλιο

Ο «Διάβολος μόνο ξέρει» πόσο διαβαστερό είναι το νέο βιβλίο του Ian Rankin

Ο δημιουργός του Ρέμπους σε μεγάλα κέφια, πιστός στο ραντεβού με τους αναγνώστες του

Δημήτρης Καραθάνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

O Ian Rankin είναι το συνώνυμο του καλού αστυνομικού και της καθηλωτικής πλοκής. Ο ευπατρίδης χρονικογράφος του σκοτσέζικου υπόκοσμου ξανάρχεται τώρα στην επικαιρότητα με το «Ο διάβολος μόνο ξέρει», ένα μυθιστόρημα που συνοψίζει το λιτό, φλεγματικό, very British ύφος του και διατηρεί τη σαγήνη για τον μύθο του κοσμαγάπητου ντετέκτιβ. Τρεις δεκαετίες και είκοσι κάτι βιβλία μετά την πρώτη εμφάνιση του μονόχνοτου, μπαρόβιου, αρειμάνιου, παλιοροκά, αντιδραστικού επιθεωρητή που διέσχισε μαζί μας το νουάρ μονοπάτι από την επεισοδιακή καριέρα στην ατίθαση συνταξιοδότηση, ο δημιουργός του φροντίζει να μην μας τον στερεί και επιβεβαιώνει το προφανές. Το να διαβάζεις τον Ρέμπους είναι μια από τις σταθερότερες απολαύσεις της ζωής.

Στην καινούργια περιπέτεια, ένα γεύμα με την τελευταία μνηστή του γερόλυκου Ρέμπους σε μπρασερί του Εδιμβούργου αρκεί για να ξυπνήσει τις μνήμες ενός ανεπίλυτου γρίφου από τη δεκαετία του ’70 στο παρακείμενο ξενοδοχείο Καλιντόνιαν και να τον εξωθήσει να ανασύρει το αρχείο ανεξιχνίαστων υποθέσεων. Η πλούσια, λάγνα Μαρία Ταρκουάντ είχε στραγγαλιστεί εκεί, σε μια δολοφονία η οποία είχε μονοπωλήσει τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και είχε πολιορκήσει τη φαντασία της κοινής γνώμης με εικασίες γύρω από τραπεζικά στελέχη, ροκ σταρ και ακόλαστους πλεϊμπόι, προτού ξεθωριάσει και ατονίσει οριστικά. Καθώς ψάχνει τον δρόμο του μέσα στη χαρτούρα και τα χνάρια των εμπλεκόμενων, ο Ρέμπους ρίχνεται στο κυνήγι με τόνο φιλοσοφικά στωικό: «Το γραφτό του αστυνομικού… Η πραγματική ιστορία παρέμενε άγραφη… Τα αδιάσειστα γεγονότα των συλλήψεων, οι καταδίκες, όλα αυτά έλεγαν μονάχα τη μισή αλήθεια».

Αυτός είναι ένας αλάνθαστα ίδιος όσο και αλλιώτικος Ρέμπους, ένας Ρέμπους καταπτοημένος από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια που μπορεί να καμουφλάρει καρκίνο του πνεύμονα, που μαθαίνει να συμβιβάζεται με όρους όπως τομογραφία και βιοψία –κυρίως με την αποχή από τη νικοτίνη και το αλκοόλ. Προπάντων, η ηθελημένη εγωμανία των μεθόδων του έχει μάθει πια να μετριάζεται από τη στέψη των υπαρχηγών του σε πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες με αυτόνομη διάσταση και αλληλοσυμπληρωματική δράση.

Στο σταρ σίστεμ άγιων και αμαρτωλών του Ian Rankin, όλοι έχουν την κατάλληλη θέση τους, και στο «Ο διάβολος μόνο ξέρει» τοποθετούνται στρατηγικά. Το βιβλίο είναι μια υπόθεση του Ρέμπους όσο είναι και υπόθεση του Μάλκολμ Φοξ ή της Σιβόν Κλαρκ, του Ντάριλ Κρίστι ή του Μπιγκ Τζερ Κάφερτι, με τον τελευταίο να επανακάμπτει σε όλο του το δόλιο μεγαλείο ως διαχρονική νέμεση του ντετέκτιβ. Η τέχνη της νουάρ προσωπογραφίας του σκοτσέζου συγγραφέα ποτέ δεν ήταν περισσότερο ραφινάτη και στο νέο έργο του ξεδιπλώνει μια πολυπρόσωπη ιστορία με σχολαστική δεξιοτεχνία.

Ξέπλυμα χρήματος σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους και εγκληματολογική λογιστική. Πρακτορεία στοιχημάτων ως προκάλυμμα σκληρότερου τζόγου και συγκάλυψη κοσμικών εγκλημάτων με ύποπτες συνενοχές και αδιευκρίνιστα δίκτυα ενόχων. Λυκοφιλίες και τριγμοί στη gangland Γλασκόβης – Εδιμβούργου με αιματηρές προεκτάσεις. Ένας χορταστικός νουάρ λαβύρινθος με πολλά αινίγματα, πολλές μπαρότσαρκες, πολλή μουσική, άφθονα αινίγματα που γυρεύουν απαντήσεις σε διάστημα εννέα ημερών οι οποίες κυλούν νεράκι στο παράφορο λογοτεχνικό καλεντάρι του μεγαλοδύναμου Ρέμπους, τσαλακωμένου όσο και κραταιού σε άλλο ένα εκλεπτυσμένο δείγμα της ευφυΐας του βιογράφου του. Κλασικός Rankin, διαβάζεται μονορούφι.

Ian Rankin, «Ο διάβολος μόνο ξέρει», 464 σελίδες, μετάφραση Νάντη Σακκά, εκδόσεις Μεταίχμιο