Βιβλιο

Κωνσταντίνος Τζαμιώτης: «Ίσως την επόμενη φορά»

Στο νέο του βιβλίο μιλά για σώματα, ψυχές και ιδανικούς και ανάξιους εραστές

Στέφανος Τσιτσόπουλος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μια απρόσμενη συνάντηση στο μετρό ανάμεσά τους. Μια παρακολούθηση. Η Βασιλική-αναγνώστρια είναι το όνειρο κάθε συγγραφέα που στο βαγόνι της διαδρομής βλέπει ένα κορίτσι-κούκλα να διαβάζει το βιβλίο του. Ο Πέτρος την ακολουθεί, σε ένα καφέ, μετά την ανταλλαγή βλεμμάτων, η γνωριμία τους εξελίσσεται σε ραντεβού. Και σχέση. Αν και περίεργη, μιας κι ο Πέτρος δεν της αποκαλύπτει πως αυτός είναι ο συγγραφέας του βιβλίου. Θεωρεί πως ο χρόνος θα τα φέρει όλα στην ιδανική τους μορφή: συναντιούνται, θαμπώνονται, παρασύρονται, ονειρεύονται, ερωτεύονται ο ένας τον άλλο, κάνουν σχέδια, θεωρούν ο καθένας από πλευράς του πως θα απαλλαγεί από το μαρτύριο της μοναχικότητας.

Αθηναϊκές ιστορίες. Θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα. Μόνο που και ο Πέτρος μα και η Βασιλική πάσχουν από τη μαζικότερη ασθένεια της εποχής: ο απομαγεμένος κόσμος τους, η καθημερινότητά τους, νοσεί από το ανίατο σύμπτωμα-εμμονή στη μοναχικότητα. Πώς μπορείς να συνυπάρξεις με τον άλλο, όταν, ειδικά στην περίπτωση του Πέτρου, σχεδόν δεν μπορείς να συνυπάρξεις με τον εαυτό σου; Και πώς κάτι το ναρκισσιστικά γοητευτικό στην αρχή και ίσως γενεσιουργή αιτία θαυμασμού και πόθου μπορεί να καταλήξει σε ανίατη κοκομπλόκο συναισθηματική ζοχάδα και απορρυθμιστικό παράγοντα; Γιατί, κατά το σαιξπηρικό to be or not to be, ο Πέτρος αναρωτιέται: Να της το πει; Πως ίσως δηλαδή το πρώτο πράγμα που τον τράβηξε στη Βασιλική ήταν που την είδε να ξεφυλλίζει και να φυλλομετρά τον εαυτό του;

Δυνατό εύρημα, στα όρια - πλαίσιο που ο Ρολάν Μπαρτ δομεί και αποδομεί σε αποσπάσματα τον ερωτικό λόγο. Μυστικά, άμυνες, πανικοί, σοφίσματα και σκαρφίσματα από δικαιολογίες, παρεξηγήσεις, αδυναμία συμβατότητας κι ένα σωρό ακόμα από «περιστατικά» θα κάνουν τη «σχέση»... στοπ. Δεν κάνω σπόιλερ. Αν και στην ερωτική σκηνή, όταν ο Τζαμιώτης περιγράφει την πρωτεϊκή τους ένωση, παραδίδει ένα έξοχο κομμάτι παθιασμένου σεξ, καυτό και λάγνο, χωρίς να χρησιμοποιήσει ούτε ένα βρωμόλογο. (οκ, αυτό το έγραψα για να τσιμπήσεις, αλλά και τι διάολο παθιασμένος έρωτας είναι αυτός για τον οποίο γράφεις, αν τα σεντόνια και οι τοίχοι δεν μουλιάζουν από εκκρίσεις;).

Σοβαρά όμως: διαλέγοντας διπλή αφήγηση και χωρίζοντας το μυθιστόρημα σε εκδοχές-εκδιήγηση μία για τον καθένα τους, πρώτα η εκδοχή «Πέτρος» και μετά τα ίδια συμβάντα με το βλέμμα της «Βασιλικής», ο Τζαμιώτης δομεί μια ιστορία όπου το βαθύ, συμπλεγματικό, βαρύ και διχασμένο είναι οδηγεί μαθηματικά σε... στοπ. Είπαμε, όχι σπόιλερ. Αλλά κρατείστε αυτό: το βιβλίο με έναν έξοχο τρόπο πραγματεύεται τι σημαίνει αποδοχή του άλλου γι' αυτό που είναι. Κι όχι γι' αυτό που θα μπορούσε. Ή θα του πήγαινε. Τι θα πει διεκδικώ, μα και παραδίνομαι. Πόσο κοστίζει η αποδοχή και τι γίνεται με τον έρωτα; Ποιος μπορεί να ελπίζει πως διαθέτει αρκετή θέληση για να διεκδικήσει έστω και μία ιδέα του; Ή και ακόμα το «ολόκληρο», σε μια εποχή που όλα πάνε με το «κομμάτι»; Νέοι ακόμα, λαίμαργοι για ζωή, εξ ου και φορτωμένοι με βεβαιότητες, βολικά στερεότυπα και νευρώσεις, οι ήρωες του Τζαμιώτη λόγω ηλικίας είναι αδέξιοι. Και δεν ξέρουν πως ό,τι τους συμβαίνει ίσως και να το προκαλούν οι ίδιοι, ένεκα αμηχανίας.

Εδώ είναι και η αξία - ερώτημα του μυθιστορήματος: ποιος είναι ο σωστός χρόνος μα και η απόλυτη συνθήκη που χρειάζεται, ώστε οι εραστές να παραμείνουν ζωντανοί; Γιατί, αν δεν υπάρχει, έρμαια του τυχαίου καθώς είμαστε, είμαστε καταδικασμένοι τελεσίδικα να πρωταγωνιστούμε σε θέατρα και παραστάσεις παρεξηγήσεων. 

Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη, «Ίσως την επόμενη φορά», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.