Θεατρο - Οπερα

Πετάει ο αναρχικός; Πετάει!

Η κριτική που ασκεί ο νομπελίστας Ντάριο Φο στην αστυνομική αυθαιρεσία/εξουσία

Δημήτρης Μαστρογιαννίτης
ΤΕΥΧΟΣ 330
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η κριτική που ασκεί ο νομπελίστας Ντάριο Φο στην αστυνομική αυθαιρεσία/εξουσία στο έργο του «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού», 40 χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα, αφήνει ανοιχτά ερωτήματα για το σημερινό κοινό.

Ένα κοινό (από τις κλασικές γυναικείες θεατρόφιλες παρέες μέχρι νεαρόκοσμος, στην παράσταση που παρακολούθησα) που ομόθυμα συμφώνησε πως πρόκειται για μια «πολύ καλή παράσταση» – το άκουγες να το ομολογούν κατά την έξοδό τους, αλλά το καταλάβαινες και με τα γέλια στη διάρκειά της. Όμως, υπάρχει το εξής παράδοξο. Όταν ενθουσιάζεσαι με μια παράσταση, λογικά δεν σημαίνει πως έχεις ενστερνιστεί και το μήνυμά της, εν προκειμένω πολιτικό; Γιατί ο Ντάριο Φο δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες, παίρνει θέση για την κατάχρηση εξουσίας. (Το έργο γράφτηκε με αφορμή ένα αληθινό γεγονός: ο αναρχικός εργάτης σιδηροδρόμων Πινέλι στις 12 Δεκεμβρίου 1969 κατηγορήθηκε από την αστυνομία πως έβαλε τη βόμβα στην Αγροτική Τράπεζα που στοίχισε τη ζωή σε 19 άτομα. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης ο Πινέλι θα βρεθεί νεκρός – η επίσημη ανακοίνωση έλεγε πως πήδησε από το παράθυρο του 4ου ορόφου της Αστυνομικής Διεύθυνσης.) Πώς συμβαίνει λοιπόν στην ψηφοφορία, η οποία τέθηκε στο κοινό πριν το τέλος προκειμένου να δοθεί η λύση, καμία ψήφος να μην «παρακολούθησε» το μήνυμα του έργου; Τυχαίο; Δεν νομίζω! Ίσως γιατί, καλώς ή κακώς, οι εποχές από τότε έχουν (;) αλλάξει και οι περισσότεροι πολίτες έχουν μια πιο κυκλοθυμική στάση προς την αστυνομία. Τέλος πάντων, μεγάλη κουβέντα ανοίγεται και απ’ ό,τι δείχνει αυτή η λεπτομέρεια μετράει στα συν της παράστασης (εκτός από τις καλές ερμηνείες και τη γρήγορη σκηνοθεσία). Όμως, πέρα και έξω από τα μηνύματα, το γεγονός πως ο Φο έδωσε την ευκαιρία να ξεσκεπάσει τη «συνωμοσία» ένας τρελός –απόγονος του γελωτοποιού της κομέντια ντελ άρτε– απογειώνει το θέμα, αναδεικνύει την ειρωνεία μέσα από το γέλιο και φυσικά δίνει την ευκαιρία στον Σπύρο Παπαδόπουλο να κεντήσει στο ρόλο.

Ιnfo Θέατρο «Αλέκος Αλεξανδράκης», Κυψέλης 54, Αθήνα, 210 8827.000. Σκην.: Σπ. Παπαδόπουλος. Παίζουν: Σπ. Παπαδόπουλος, Κ. Αποστολάκης, Α. Καρυστινός, Αλ. Καλπακίδης, Στ. Πέτσος, Δ. Στογιάννη. Τετ. & Πέμ. (Λ) 19.00, Παρ. 21.00, Σάβ. & Κυρ. 18.00 & 21.00. € 18, 15 (Φ/Λ), 12Ν.