Θεατρο - Οπερα

Οι θεατρικές παρέες

Είναι φίλοι, δεν το «παίζουν». Το θέατρο της πόλης είναι μια μεγάλη παρέα. Η AV χαρτογραφεί ομάδες και κολλητούς.

Στέλλα Χαραμή
ΤΕΥΧΟΣ 545
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πόσες φορές, στα σκαλιά ενός θεάτρου, στους διαδρόμους, στα φουαγιέ, με τσιγάρο στο χέρι, με καφέ, με τσάι, δεν έχει «πέσει» το ίδιο κάδρο: Άνθρωποι σε ομάδες, ηθοποιοί σε παρέες, συνεργάτες, φίλοι, μαζί. Πριν γίνει θέατρο, γίνεται παρέα. Ήταν και είναι ο ελληνικός τρόπος. Από τις μεγάλες γέννες της δεκαετίας του ’80 με τη Νέα ή την Ελεύθερη Σκηνή, τις άγουρες φιλοδοξίες και τα μοιρασμένα όνειρα έως σήμερα, η ομάδα (η παρέα ακούγεται καλύτερα) φτιάχνει ιστορία. Ο Γουίλιαμ Μπλέικ το έλεγε σε ένα στίχο, μόνο: «Το πουλί - η φωλιά. Η αράχνη - ο ιστός. Ο άνθρωπος - η φιλία». Άσε που το θέατρο είναι φωλιά, δίχτυ, τόπος για τους ανθρώπους.

Πριν το «gap» της κρίσης, τα θέατρα-κυψέλες είναι οι μήτρες όπου επωάζονται φιλίες. Φτάνει να μιλήσεις για τη γενιά του «Αμόρε» κι ένα σωρό από ονόματα, αδερφικά δεμένα, συνωστίζονται στη μαρκίζα του μυαλού σου. Κι είναι το «σχολείο» του Βογιατζή στην Κυκλάδων. Είναι η πιάτσα του «Εμπρός», τα «κλωσόπουλα» του Εθνικού και τα υπόγεια της πόλης που γεμίζουν από καινούργιες ομάδες. Τα λεφτά λιγοστεύουν και η κρίση δίνει δάνειο για αλληλεγγύη, σύμπραξη. Πάλι για παρέες μιλάς – κι ας έχει αλλάξει το κοστούμι.


* Στο «Αμόρε», στο ορεινό βασίλειο της Πριγκιποννήσων, χτίζεται το μέλλον της αθηναϊκής σκηνής και μεγαλώνει γερές φιλίες στα παρασκήνια. Ο Γιάννης Χουβαρδάς, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, τιμά οκτώ χρόνια μετά το «λουκέτο» τους δεσμούς του με τον Ακύλλα Καραζήση, τη Λυδία Φωτοπούλου, το Νίκο Καραθάνο, την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, τον Χρήστο Λούλη.

image

Ο Λούλης, μέσα και στην «πτέρυγα» των «Μοσχοπουλικών», ταυτίζεται φυσικά και με τη νεότερη φουρνιά: Αργύρης Ξάφης, Άννα Μάσχα, Ιωάννα Παππά, Δέσποινα Κούρτη.

Στην απογείωση του Καραθάνου, τα τελευταία χρόνια, ακολουθούν φίλοι από τα παλιά: Λούλης, Φωτοπούλου, Άγγελος Παπαδημητρίου και φυσικά η Λένα Κιτσοπούλου, το αθυρόστομο alter ego του. Το νέο αίμα δεν αργεί να μπει στην παρέα, το αγόρι του «Χορν», ο Μιχάλης Σαράντης.

Ομόκεντρος στον κύκλο Καραθάνου, αυτός της Λένας Κιτσοπούλου. Cult περσόνα του θεατρικού weird με θιασώτες τον Γιάννη Κότσιφα (στενός συνεργάτης Καραθάνου), τον Γιάννο Περλέγκα (καψούρης όπως και η ίδια με το ρεμπέτικο), την Εμιλυ Κολιανδρή (σύζυγο Λούλη) και την απόλυτα συντονισμένη στο σουρεαλισμό της Κιτσοπούλου, Ιωάννα Μαυρέα.

image

«Αστεράκι», η φιλία της Λυδίας Φωτοπούλου με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο και τη γυναίκα του, Μαρία Κατσανδρή.


* Η «Πόρτα» του 2015 μοιάζει με φατρία του «Αμόρε». Ο Θωμάς Μοσχόπουλος στην κεφαλή, περιστοιχισμένος από ένα σύνολο, κάτι σαν οικογένεια: Αργύρης Ξάφης, Άννα Καλαϊτζίδου, Γιώργος Χρυσοστόμου, Γιώργος Παπαγεωργίου.

Η αλήθεια, όμως, είναι ότι η σκηνή της Μεσογείων τροφοδοτείται από μια άλλη φιλία κορυφής, ανάμεσα στην Ξένια Καλογεροπούλου και τον Σταμάτη Φασουλή. Ο Μοσχόπουλος μεγαλώνει θεατρικά στην ποδιά της Ξένιας –όπως και η σκηνογράφος Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, που φέτος φέρνει στη Μεσογείων το φίλο της Νίκο Καραθάνο– κι επαναλαμβάνει, με τη σειρά του, την ιστορία• βαπτίζει θεατρικά τον Δημήτρη Καραντζά και του ανοίγει την «Πόρτα».

image

Η ταχύτητα ανέλιξης του Καραντζά στα σκηνοθετικά πράγματα δημιουργεί γύρω του ένα δεύτερο κύκλο ανθρώπων. Δεν είναι μόνο σταθεροί συνεργάτες αλλά και κολλητοί του φίλοι η Ελίνα Ρίζου, ο Γιάννης Κλίνης, ο Μιχάλης Οικονόμου, η χορογράφος Ζωή Χατζηαντωνίου, η σκηνογράφος Ιωάννα Τσάμη. Το new entry στην ομάδα είναι η Εύη Σαουλίδου. Τον περασμένο Ιούλιο, ο Δημήτρης Καραντζάς περνάει στεφάνι πάνω από το κεφάλι του Γιώργου Παπαγεωργίου (γιου της Φιλαρέτης Κομνηνού) και της βοηθού του, Θεοδώρας Καπράλου.

Πριν το «Πόρτα» αλλά και με την ελευθερία όπου εντός του λειτουργούν τα πράγματα, ο Αργύρης Ξάφης έχει φτιάξει μια δραστήρια ομάδα, την «Πυρ», μαζί με τη γυναίκα του Δέσποινα Κούρτη (γνήσιο παιδί του «Αμόρε κι αυτή) και τη σκηνοθέτη Ιώ Βουλγαράκη. Το σχήμα εμπλουτίζεται με τον ερχομό του Γιώργου Γάλλου (φίλο και κουμπάρο Ξάφη) και τη Σταυρούλα Σιάμου (χορογράφο και σύζυγο Γάλλου).

Τέκνο του «Αμόρε» και ο Γιάννης Μόσχος σκηνοθετεί για το «Πόρτα» – στενός φίλος με τον άλλο φέρελπι της σκηνοθεσίας Γιάννη Καλαβριανό και τον ηθοποιό Γιώργο Γλάστρα.


* Φίλοι από τα χρόνια της δραματικής του Εθνικού ο Γιώργος Γάλλος και ο Γιάννος Περλέγκας (κάποτε συστήνουν και ομάδα) έχουν κάτι ακόμα κοινό: Είναι ανάμεσα στους επίλεκτους του Λευτέρη Βογιατζή στο φυτώριο της «Κυκλάδων». Χώρος που γεννήθηκε από την πιο επιδραστική ομάδα στα σύγχρονα θεατρικά πράγματα: Βογιατζής, Παπαβασιλείου, Καταλειφός, Οικονομίδου, Μπαντής, Κοκκίνου, Σμυρναίου.

Και μπορεί η φιλία και η ομάδα να διαλύεται, τροφοδοτεί όμως νέα σχήματα. Κάπως έτσι γεννιέται το «Εμπρός» των 90s, το «Απλό» των zeros και οι καινούργιοι συνδυασμοί που σκορπίζονται στους πέντε ανέμους.

image

Ο Περλέγκας συμπράττει με τον Μάκη Παπαδημητρίου –ο οποίος είναι φίλος και με τον Νίκο Κουρή– σε παραστάσεις που συχνά παίζει και η Κατερίνα Λυπηρίδου (γυναίκα του Μάκη Παπαδημητρίου). Από την πλευρά Περλέγκα έρχεται η σύνδεση με τον Χάρη Φραγκούλη και τον Αργύρη Πανταζάρα, ταυτισμένους όχι μόνο μεταξύ τους ως αδερφικοί φίλοι (το δηλώνουν με κάθε ευκαιρία) αλλά και ως τα τελευταία φυντάνια του «Κυκλάδων».

Ο Χάρης Φραγκούλης «σκάει» στα πράγματα έχοντας για μέντορες τον Ακύλλα Καραζήση και τον Νίκο Χατζόπουλο –δύο αχώριστους συνεργάτες και φίλους– αλλά στα γρήγορα ιδρύει και τη δική του ομάδα, τους Kursk μαζί με τον Πανταζάρα, τον Γιάννη Παπαδόπουλο και την Ελένη Μπέζου• όλοι μαζί από τα χρόνια της δραματικής σχολής.

Η Αμαλία Μουτούση, αξία του «Κυκλάδων» για πάνω από 20 χρόνια, συνδέεται με παλιά φιλία με την Όλια Λαζαρίδου. Και οι δυο τους είχαν συνεργαστεί με το σκηνοθέτη και ψυχοθεραπευτή Βίκο Ναχμία (που χάθηκε πρόσφατα χτυπημένος από τον καρκίνο). Στο κύκλο των στροβιλισμών στους οποίους ήταν μάστερ είχαν ενταχθεί μεταξύ άλλων η Σύλβια Λιούλιου και ο Γιώργος Νανούρης, φίλοι τόσο μεταξύ τους όσο και με τις δύο πρωταγωνίστριες.

«Παιδί» του Βογιατζή και η Κατερίνα Ευαγγελάτου αντλεί για τις παραγωγές της από την ίδια δεξαμενή (συμπράττοντας φέτος με τον Αργύρη Πανταζάρα και τον Νίκο Κουρή) φίλη για χρόνια με τη Στεφανία Γουλιώτη – η οποία επίσης γαλουχήθηκε κοντά του.


* Η Στεφανία Γουλιώτη, τελευταία κάνει πολύ παρέα με το σκηνοθέτη Έκτορα Λυγίζο και τη Λουκία Μιχαλοπούλου με την οποία αποφάσισαν φέτος να συνεργαστούν, ο κόσμος να χαλάσει (και τα κατάφεραν). Φιλία δένει τη Λουκία Μιχαλοπούλου με το δάσκαλό της, τον Δημήτρη Καταλειφό, αλλά και με τον ηθοποιό Μάνο Καρατζογιάννη.

Νωρίτερα, η Στεφανία έχει μοιραστεί τα ίδια «θρανία» του Εθνικού θεάτρου με τον Μάκη Παπαδημητρίου, ο οποίος με τη σειρά του κατοικεί συχνά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου – όπως και η ίδια.

Ο Παπαδημητρίου υπήρξε μαθητής του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου με τον οποίο τον συνδέει προσωπική φιλία, καθώς επίσης και με τον Παντελή Δεντάκη. Στην ομάδα τους συναντάμε επίσης τον Δημήτρη Πασσά (βασικός ανταγωνιστής του Παπαδημητρίου στη μανία που μοιράζονται για τον «Κύβο του Ρούμπικ»), τον Όμηρο Πουλάκη, τη Σύρμω Κεκέ.

Στο μεταξύ, μαθητής του Θεοδωρόπουλου υπήρξε και ο Μιχάλης Οικονόμου, σταθερός πρωταγωνιστής των παραστάσεών του, ο οποίος με τη σειρά του κινείται σε έναν πιο προσωπικό πυρήνα ανθρώπων• ανάμεσα τους, η Έφη Γούση, ο Αλέξης Ρίγλης, η Μαρία Κίτσου, ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης και ο Χάρης Αττώνης.

Κάποια μέλη από τον κύκλο Παπαδημητρίου συνδέονται και με την «πιάτσα» του θεάτρου Τέχνης, αφού η Κατερίνα Λυπηρίδου είναι χρόνια φίλη με τη Μαριάννα Κάλμπαρη, τη σημερινή καλλιτεχνική διευθύντρια του οργανισμού.

Στο Τέχνης καταφτάνει κι άλλη παρέα με «αρχηγό» τη Νατάσσα Τριανταφύλλη (βοηθό σκηνοθέτη του Γιάννη Χουβαρδά από την εποχή του Εθνικού). Η Τριανταφύλλη έχει πια προσωπικές σχέσεις με το Λάζαρο Γεωργακόπουλο και τη Λένα Παπαληγούρα (η οποία έχει μεγαλώσει μαζί με τον Δημήτρη Μοθωναίο) ενώ αναθέτει ξανά στην «κολλητή» της Μόνικα να γράψει μουσική για το θέατρο. Κοινοί φίλοι και των δυο τους είναι ο Ορφέας Αυγουστίδης (φωτογραφίες διακοπών φιγουράρουν συχνά στο Facebook) και ο Ανδρέας Κωνσταντίνου.

image

Παλιό «μπλοκ» φίλων που περιστρέφονται γύρω από τις σκηνές του Τέχνης είναι η Άντζελα Μπρούσκου, ο Νίκος Μαστοράκης, η Σοφία Σεϊρλή και ο μεταφραστής Γιώργος Δεπάστας. Δεσμούς με τον Μαστοράκη έχει και η Λυδία Κονιόρδου που παραδοσιακά ακροβατεί ανάμεσα στο θέατρο του Κουν και το Εθνικό.


* Στο Εθνικό, η επεισοδιακή απομάκρυνση Χατζάκη και η διαδοχή του από τον Στάθη Λιβαθινό βάζει στο σέικερ ένα ανομοιογενές μείγμα ηθοποιών και μόνο κατά σύμπτωση εντοπίζουμε προσωπικές σχέσεις μέσα σε διανομές παραστάσεων. Επιπλέον, η πιο «σταθερή» σχέση του Λιβαθινού με πρωταγωνιστή του, τον Δημήτρη Ήμελλο, συντηρείται εκτός Εθνικού, στα χωρικά ύδατα του Μεγάρου.

image

Η παλιά συνεργασία του Πρόδρομου Τσινικόρη με τον Στάθη Λιβαθινό έφερε πιο κοντά την κάθοδό του στο «-1», την καινούργια Πειραματική του οργανισμού που συν-διευθύνει με τον Ανέστη Αζά. Δύο νέα παιδιά που δουλεύουν αποκλειστικά σαν δίδυμο και δουλειές τους βλέπουμε και στη Στέγη. Ο Τσινικόρης επίσης κάνει παρέα και τον Γιώργο Βαλαή των Blitz, οι οποίοι από μόνοι τους συστήνουν μια ξεχωριστή παρέα. Η Αγγελική Παπούλια πάντως συναναστρέφεται πολύ το ζευγάρι του Γιώργου Λάνθιμου και της Αριάν Λαμπέρτ.

Ο Χρήστος Στέργιογλου, επίσης στο δυναμικό του Εθνικού, είναι στενός φίλος του Πέτρου Ζούλια (ταυτισμένος με τη μούσα του, Νένα Μεντή).

Στο Εθνικό ξαναβρίσκεται η Μαρία Ναυπλιώτου – γνωστή η εκλεκτική συγγένεια της με τον Λιβαθινό καθώς και τους άλλους ηθοποιούς του περιβάλλοντος του, τον Μελέτη Ηλία και τον Δημήτρη Μυλωνά. Οι τελευταίοι συνεργάζονται με δύο ακόμα αχώριστους φίλους, τη Λένα Δροσάκη και τον Γιώργο Παπαπαύλου – δύσκολο να ξεχάσεις τους έξαλλους πανηγυρισμούς του δεύτερου όταν η πρώτη βραβευόταν με την καρφίτσα της Μερκούρη. Και οι δυο προέρχονται από τους Bijoux de Kant του Γιάννη Σκουρλέτη.

Ο Γιάννης Χουβαρδάς συνεργάζεται και πάλι με «δικούς» του ανθρώπους (Καραμπέτη, Λιγνάδη, Μπαζάκα, Ψαρρά, Παπαδημητρίου, Χατζόπουλο, Μπερικόπουλο). Ο Νίκος Χατζόπουλος και ο Κώστας Μπερικόπουλος φτιάχνουν μια γνωστή τριπλέτα φίλων μαζί με την Ελένη Κοκκίδου. Ο δε Μπερικόπουλος ξεκίνησε μαζί με τον Θωμά Μοσχόπουλο από τη σχολή του ΚΘΒΕ κι έκτοτε δουλεύουν σχεδόν πάντα μαζί.

Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και ο Μηνάς Χατζησάββας μετρούν τουλάχιστον δύο δεκαετίες φιλίας ενώ τα τελευταία χρόνια στην παρέα έχει προστεθεί και η Φιλαρέτη Κομνηνού. Ο Δημήτρης Λιγνάδης πάλι, αν και αναθρεμμένος στο Εθνικό, αναζητά τους επιστήθιους φίλους του εκτός αυτού.


* Η σχέση του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη και του Δημήτρη Λιγνάδη είναι από τις tabloid φιλίες στο χώρο του πιο mainstream θεάτρου – όπως κι εκείνη με τον Γιώργο Πυρπασόπουλο. Ο Μαρκουλάκης συνδέεται και με τον Γιώργο Κιμούλη, ύστερα από τις απανωτές συνεργασίες τους. Νωρίτερα στον ίδιο κύκλο μπαίνει ο Αιμίλιος Χειλάκης• ακροβάτης ανάμεσα σε εμπορικές και πειραματικές δουλειές, «κόλλησε» προσφάτως με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, με τον οποίο εκτός από θεατρικά σχέδια στήνουν και κερκίδα υπέρ της ομάδας τους – ορκισμένοι Παναθηναϊκοί άλλωστε.

Ο Λιγνάδης δουλεύει τακτικά με τηνΒίκυ Βολιώτη ενώ –παρένθεση– και οι δυο τους τρέφουν μεγάλη αγάπη για τη «βετεράνο» Μάγια Λυμπεροπούλου. Η Βολιώτη είναι φίλη της Σμαράγδας Καρύδη και κάνουν σταθερό team με την Έλενα Σκουλά (δεξί χέρι στις σκηνοθεσίες του Κωνσταντίνου Ρήγου). Παλαιότερα, στην παρέα αυτή σύχναζε και ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης και η Γωγώ Μπρέμπου, αλλά μάλλον όχι πια.

Το εμπορικό context αριθμεί κι άλλες φιλίες όπως αυτή του Θανάση Αλευρά με τη Ζέτα Μακρυπούλια, της ανερχόμενης στο μουσικό θέατρο Νάντιας Κοντογεώργη με τον Μίνωα Θεοχάρη, τον Θοδωρή Αθερίδη και τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη (από την εποχή των «Άγαμων θυτών») και τη γνωστή κουμπαριά ανάμεσα στον Πέτρο Φιλιππίδη και τον Γιάννη Μπέζο.

image

Ο Γιάννης Μπέζος τα πάει καλά με την Κατερίνα Λέχου, η οποία έχει κρατήσει σχέσεις (από τα χρόνια του γκραν τηλεοπτικού σουξέ «Είσαι το ταίρι μου») με τον Άρη Σερβετάλη. Ο τελευταίος βρίσκεται κοντά αυτό το διάστημα με το συγγραφέα Ευθύμη Φιλίππου, ενώ διατηρεί παλιά φιλία με το χορογράφο Δημήτρη Παπαϊωάννου.


* Το περιβάλλον Παπαϊωάννου έχει δώσει στο χοροθέατρο και καλλιτέχνες όπως ο Ευριπίδης Λασκαρίδης και ο Δρόσος Σκότης, όλοι φίλοι μεταξύ τους.

Στα χοροθεατρικά, η Σοφία Σπυράτου δεν κάνει βήμα χωρίς τον Γιάννη Στάνκογλου, κολλητό της Θεοδώρας Τζήμου (για χρόνια αεικίνητη μούσα Μαρμαρινού).

Του σωματικού θεάτρου και ο Κώστας Φιλίππογλου που διατηρεί φιλία με τη χορογράφο Φρόσω Κορρού, σύντροφο του Δημήτρη Κουρούμπαλη. Ο Κουρούμπαλης, πάλι, παίζει συνέχεια στις παραστάσεις του Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις κι αυτό τους κάνει φίλους. Μάλλον.