Μουσικη

9 με 5

Όταν η «δουλειά γραφείου» αντικαθιστά την «έμπνευση»

Μάκης Μηλάτος
ΤΕΥΧΟΣ 523
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο τίτλος του καινούργιου βιβλίου του Μπάμπη Αργυρίου με βάζει σε σκέψεις. Λέγεται «Προτιμώ τα παλιά τους» κι εγώ αναρωτιέμαι… Τι κάνω με όλους αυτούς που αισθάνομαι μια ηλικιακή συγγένεια, οι οποίοι είναι σαν κι εμένα, λίγο μικρότεροι ή μεγαλύτεροι, και είναι προφανές πως το hype τους είναι πίσω, στο παρελθόν; Πέρασα το Σαββατοκύριακο παρέα με το «Duets» του Van Morrison, το «Modern Blues» των Waterboys, το «Edge of the sun» των Calexico και τον Paul Hartnoll (Orbital) που έχει το πρώτο σόλο άλμπουμ. Δεν ενθουσιάστηκα με κανένα αλλά πέρασα καλά με όλα. Λογικά μιλώντας, προτιμώ τα παλιά τους κι αυτό είναι κάτι που ισχύει πολύ συχνά με μουσικούς και συγκροτήματα, που έχουν στην πλάτη τους 20 ή 30 χρόνια ζωής και καμιά δεκαριά άλμπουμ στο ενεργητικό τους. Όμως, βρήκα σε αυτούς τους δίσκους τη μαστορική τέχνη καθώς είναι τίμιοι δημιουργοί και για αυτό διαρκώς ψάχνουν, εξελίσσονται και βελτιώνονται τεχνικά. Βρήκα ανάγκη για έκφραση και δημιουργία και την ταπεινότητα του ανθρώπου που ξέρει πως τα καλύτερά του, αυτά που προκάλεσαν αίσθηση και ενθουσιασμό, βρίσκονται πίσω. Βρήκα μεράκι, προσωπικές εμμονές, εκρήξεις ευφυΐας, τη συστηματική εργασία και την προσπάθεια που έχει αντικαταστήσει το «νεανικό ενθουσιασμό».

Όσο τα χρόνια περνάνε και η τρέλα της έμπνευσης δεν ρέει –όπως το καυτό αίμα στις φλέβες– τότε είναι η συστηματική, επίμονη, διαρκής και λεπτομερής «εργασία γραφείου» που την αντικαθιστά. Από τον Nick Cave ως τον Διονύση Σαββόπουλο, πολλοί έχουν μιλήσει για την ανάγκη της συστηματικής εργασίας «9 με 5» που κάποτε περιφρονούσαν και κορόιδευαν. Είναι ο τρόπος που οι δημιουργοί (αλλά και κάθε εργαζόμενος) μέσης ηλικίας καταπολεμάει την έλλειψη πηγαίας έμπνευσης, τη βαρεμάρα, τα χρόνια που τον βαραίνουν, αλλά και την ενέργεια που έχει ελαττωθεί. Είναι η απάντηση στο ερώτημα «Γιατί να κάνω ακόμη ένα άλμπουμ;». Γιατί αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να συνεχίσουν να ζουν και να δημιουργούν. Κι εγώ μαζί τους…

Διαβάζω σε μια συνέντευξη του Paul Hartnoll: «Είναι αστείο! Ποτέ δεν ήθελα μία κανονική δουλειά αλλά τώρα βρίσκω πως το να κάνω μουσική, είναι η δουλειά μου. Κάθομαι σε ένα γραφείο με το κομπιούτερ μου από τις 9 ως τις 5 και μου αρέσει αυτός ο τρόπος. Αν έρθεις στο σόου μου θα με δεις με ένα λάπτοπ να εργάζομαι. Κατά έναν περίεργο τρόπο αυτό με κάνει να αισθάνομαι πιο άνετα. Ο τρόπος που προσεγγίζουν την τέχνη τους οι “παλαίμαχοι” νεανικοί μου ήρωες με κάνει να αισθάνομαι μαζί τους μία ιδιαίτερη συγγένεια και με βοηθάνε να καταλάβω τη δική μου προσέγγιση στον τρόπο της δουλειάς μου. Τους καταλαβαίνω με έναν τρόπο που κανένας νέος δεν θα μπει στον κόπο να το κάνει – και δικαίως. Όμως, δεν τους συμπονώ και δεν τους “λυπάμαι”. Απλώς στους καινούργιους δίσκους τους, που δεν είναι γυαλιστεροί και δεν προκαλούν πολλές συζητήσεις, μπορώ να διακρίνω τις αρετές της προσπάθειας, της καλής πρόθεσης, της μαστορικής τέχνης, της τιμιότητας, τις αναλαμπές από το παρελθόν, τη γοητεία των χρόνων που έχουν μετουσιωθεί σε τέχνη, την ανάγκη για ζωή και τη διάθεση για δημιουργία από ανθρώπους που έχουν αποδείξει πως είναι καλλιτέχνες».